حدود دو سال پيش که ديپلمات، نويسنده، مدافع حقوق بشر و برنده جايزه صلح نوبل ميانمار، رهبري ملي اين کشور را برعهده گرفت، هيچ‌کس تصور نمي‌کرد در سال‌هاي پيش‌رو آنچه در اين کشور به مسلخ برده مي‌شود، حقوق بشر باشد.
آنگ سان سوچي 72 ساله که خود از قربانيان نقض حقوق شهروندي در اين کشور است، پس از آنکه به قدرت رسيد با چالش اقليت مسلمان روهينگيايي روبه‌رو شد که قرن‌ها در اين کشور سکونت دارند اما از کوچک‌ترين حقوق شهروندي برخوردار نيستند.
چالشي که او در برابرش نه‌تنها هيچ کاري نکرد بلکه در فجايعي که از سوي ارتش و بودایيان افراطي بر آنها رفت، سکوت کرد و حتي منکر آن هم شد. سکوت مرگبار رهبر ملي، مقامات ميانمار، مجامع جهاني و نيز رسانه‌هاي بين‌المللي موجب شده تا مسلمانان ميانمار ضمن زندگي در بدترين وضعيت ممکن، قرباني نسل‌کشي و خشونت‌هاي قومي و مذهبي در اين کشور شوند.
اين ماجرا که از ماه آگوست گذشته با موج جديد مواجه شده، به گفته گزارشگر ويژه سازمان ملل بيش از هزار نفر کشته برجاي گذاشته و به آواره شدن و فرار 290 هزار نفر به بنگلادش منجر شده است. نماد صلح و حقوق بشر ميانمار حالا آن‌قدر ترک برداشته است که بيش از ۳۶۵ هزار نفر در سراسر جهان در يک کمپين اينترنتي، خواستار پس‌گرفتن مدال صلح نوبل او شده‌اند؛ هرچند به گفته مسئولان نوبل، اين بازپس‌گيري غيرممکن است.
واکنش‌هاي بي‌نتيجه
در موضوع فجايع رخ‌داده در روهينگيا از سازمان ملل گرفته تا پاپ، رهبر کاتوليک‌هاي جهان و کشورهاي اسلامي واکنش نشان داده‌اند و کشتار مسلمانان روهينگيا را محکوم کرده‌اند اما آنچه خاتمه نيافته، نسل‌کشي در اين منطقه است. موضوعي که چند روز پيش نايب‌رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز به آن اشاره کرد.
علي مطهري در واکنش به اين شرايط و با انتقاد از انفعال جهان اسلام در قبال مسلمان‌کشي در ميانمار با بيان اينکه جنايت‌هاي ميانمار جز با نيروي نظامي متوقف نمي‌شود، از ايده تشکيل يک نيروي مشترک نظامي شبيه به ناتو در ميان مسلمانان گفته است.
در بخشي از يادداشت او که ايسنا منتشر کرده، آمده است اين چندمين‌بار است که دولت ميانمار دست به اخراج مسلمانان بومي مي‌زند و کشورهاي اسلامي چند روز آه و ناله مي‌کنند و ديگر تمام. معلوم مي‌شود ما معني همبستگي اسلامي را نفهميده‌ايم که پيغمبر اکرم(ص) فرمود: «هرکس صداي تظلم، دادخواهي و کمک‌خواهي مسلماني را بشنود و به ياري او نشتابد، او مسلمان نيست.» اروپايي‌ها و آمريکايي‌ها بهتر از ما مسلمانان به اين دستور رسول اکرم(ص) درباره خودشان عمل مي‌کنند.
ميانمار جايي در توئيتر نداشت
گرچه تصور مي‌شد ماجراي مسلمانان ميانمار و ظلمي که بر آنها مي‌رود مانند بسياري از موارد مشابه در ميان ايرانيان و در شبکه اجتماعي توئيتر بازتاب يابد اما اين‌گونه نشد. حتي اين مسئله از سوي نهادها و سازمان‌هاي مردمي که در موضوعات مشابه پيشقدم مي‌شوند نيز جدي گرفته نشد و مورد حمايت قرار نگرفت.
تنها موضع‌گيري از سوي مقامات ايراني در اين خصوص رسانه‌اي شد. واکنش اوليه از سوي محمد‌جواد ظريف، وزير امورخارجه صورت گرفت.
او بارها درباره لزوم توقف خشونت‌ها عليه مسلمانان ميانمار در شبکه‌اي اجتماعي خود و نيز به صورت رسمي اظهارنظر کرد. وزير امورخارجه ايران در آخرين موضع‌گيري روز جمعه هم در نامه‌اي به دبيرکل سازمان ملل، ضمن هشدار نسبت به ادامه خشونت‌هاي سازمان‌يافته عليه مسلمانان ميانماري، خواستار اقدام فوري جامعه جهاني به‌ويژه اين سازمان شد.
همان روز همچنين رئيس دفتر رئيس‌جمهوري در صفحه اينستاگرام خود از اين نسل‌کشي به‌عنوان موضوعي که کام همه مسلمانان را تلخ کرده است، نام برد و ابراز اميدواري کرد با حرکت همه کشورهاي اسلامي جلوي اين‌گونه جنايت‌ها هرچه سريع‌تر گرفته شود.
حسن روحاني هم از ديگر مقاماتي بود که از چند روز گذشته نسبت به اين مسئله اظهارنظر کرده است. او که ديروز به دعوت رسمي رئيس‌جمهوري قزاقستان و براي شرکت در اجلاس سران سازمان همکاري اسلامي در حوزه علم و فناوري راهي آستانه بود، پيش از ترک تهران در تشريح سفر خود به مسئله ميانمار نيز اشاره کرد و گفت که در حاشيه اجلاس سران سازمان همکاري اسلامي، ديدارهاي دوجانبه‌اي با برخي از سران کشورها دراينزمينه خواهد داشت.
رئيس‌جمهوري به بي‌تفاوتي کشورهاي اسلامي و نيز کم‌کاري سازمان‌هاي بين‌المللي اشاره کرد و افزود: بايد به مردمي که امروز آواره شدند، ياري رساند. مسئله ميانمار مهم است و در فرصت اين اجلاس جلسه‌اي به مسئله ميانمار اختصاص خواهد يافت.
در اين رابطه همچنين حسام‌الدين آشنا، مشاور رئيس‌جمهوري در توئيتر خود سفر دو‌روزه روحاني به اين کشور را نه‌فقط براي همکار‌هاي علمي و فني ميان کشورهاي اسلامي، بلکه براي اتحاد امت براي کمک به مسلمانان ميانمار هم دانست.
تلاش ايران براي کمک به ميانمار
سخنگوي وزارت امورخارجه نيز روز جمعه در ادامه تلاش‌هاي ايران براي کمک به مسلمانان ميانمار اعلام کرد که ايران از طريق سفارت تهران در تايلند تلاش کرده تماس‌هايي را با دولت ميانمار داشته باشد تا بتواند از طريق جمعيت هلال‌احمر، کمک‌هاي انسان‌دوستانه‌اي را براي مسلمانان اين منطقه ارسال کند؛ در صورتي که چنين مجوزي ارسال شود، هيأتي از نمايندگان وزارت امورخارجه به همراه اين کمک‌ها به ميانمار سفر خواهند کرد.
معاون وزير امورخارجه در برنامه گفت‌وگوي ويژه خبري در رابطه با آخرين پيگيري‌هاي ايران درباره وضعيت مسلمانان ميانمار از تلاش ايران براي ايجاد امکان جديدي براي ارسال کمک به آنها خبر داد.
ابراهيم رحيم‌پور از رايزني با چند کشورهاي اسلامي از جمله بنگلادش و مالزي دراينزمينه خبر داد.
غلامعلي خوشرو، سفير ايران در سازمان ملل متحد نيز ضمن توقف فوري اين خشونت‌ها وضعيت مسلمانان روهينگيا در ميانمار را نمونه‌اي بارز دانست که در آن افراد بي‌گناه قرباني افراط‌گرایي و عدم مدارا مي‌شوند.
معاون امور زنان و خانواده رئيس‌جمهوري نيز در نامه‌اي به معاون کل و مدير اجرايي سازمان ملل متحد، خواستار اقدام فوري براي توقف خشونت‌ها عليه مسلمانان ميانمار شد.
معصومه ابتکار در اين نامه که در صفحه شخصي خود هم منتشر کرده با اشاره به اينکه تراژدي درحال وقوع ميانمار وجدان بشريت را آزرده کرده، تأکيد کرده که در اين خشونت‌ها زنان و کودکان بيشترين آسيب‌ها را مي‌بينند.
حسين ميرمحمدصادقي، دبيرکل مجمع همبستگي حقوقدانان نيز در نامه‌اي به فاتو بنسودا، دادستان دادگاه کيفري بين‌المللي لاهه از او خواست تا با استفاده از نفوذ خود تلاش کند تا شوراي امنيت سازمان ملل متحد به استناد فصل هفتم منشور ملل متحد و براساس بند «ب» ماده 13 اساسنامه دادگاه کيفري بين‌المللي، وضعيت ميانمار را به دادگاه کيفري بين‌المللي ارجاع کند. در ميان نمايندگان مجلس نيز روز شنبه احمد مازني به محمد‌جواد ظريف نامه‌اي سرگشاده نوشت و از او خواست که علاوه بر اطلاع‌رساني به مردم در مورد ريشه حوادث ميانمار، بگويد در سال‌هاي گذشته مسلمانان روهينگيا در کجاي سياست خارجي ايران قرار داشتند و دولت و مسئولان جمهوري‌اسلامي ايران براي کمک به مردم تحت ستم روهينگيا چه اقداماتي کرده است؟
انتقاد از يک طرح نظامي
دراينزمينه اما حشمت‌الله فلاحت‌پيشه، ديگر نماينده مجلس و عضو کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي از پيشنهاد راهکار نظامي براي حل مسئله ميانمار که از سوي مطهري مطرح شده بود، انتقاد کرد. او با بيان اينکه هرگونه کمک به مردم ميانمار بايد در قالب سازمان، جمعيت يا اقدامات صورت گيرد، گفت: در منطقه‌اي که هيچ‌گونه امکان حمايت نظامي از مسلمانان وجود ندارد، نظامي کردن و حتي راهکار نظامي صرفا بهانه را به دست جنايتکاران براي ادامه کشتار مي‌دهد که سازمان‌يافته‌تر جنايات خود را انجام داده و به اين بهانه محاصره را بر مسلمانان تنگ‌تر کنند.
سپاه پاسداران هم روز گذشته با انتشار بيانيه‌اي جنايات ميانمار را محکوم کرد و از يک توطئه سازمان‌يافته ضد اسلامي در اين منطقه خبر داد. سپاه همچنين در اين بيانيه با دعوت از اقشار و آحاد مختلف مردم مسلمان و انقلابي ايران و ديگر ملل اسلامي براي ايجاد يک اعتراض جهاني مؤثر عليه جنايات ميانمار تأکيد کرد.
به طور قطع صداي اعتراض ايران به توحش و نسل‌کشي مسلمانان به وضوح شنيده شده است اما براي آنکه اين صدا مانند بسياري ديگر از صداهاي موجود در جهان گرفتار بي‌نتيجه‌بودن نشود، مسئولان بايد به اعتراض‌هاي خود ادامه دهند و با ايجاد راهبردي ديپلماتيک مسير انسداد اين توحش را طراحي کنند. کشتار مسلمانان در ميانمار و زير سايه يک جايزه نوبل مي‌تواند يکي ديگر از تلخ‌ترين اتفاقات تاريخ معاصر جهان باشد که بايد با قاطعيت در مقابل آن ايستادگي شود.
خبرگزاری تقریب تنها اقدام به انتشار مطلب فوق نموده و نسبت به صحت و سقم آن هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد
دریافت صفحه با کد QR