در چهارمین روز برگزاری نمایشگاه مطبوعات، مجتبی امانی کارشناس مسایل مصر، میهمان ویژه غرفه خبرگزاری تقریب بود و طی مصاحبه ای به سؤالات خبرنگاران این خبرگزاری پاسخ داد . آنچه در ذیل می خوانید، خلاصه ای از این مصاحبه کوتاه است:
خبرگزاری تقریب: در رسانه های منطقه، از نارضایتی های شدید مردمی در مصر سخن گفته می شود. این سخنان تاچه اندازه واقعیت دارد؟
مجتبی امانی: به طوری طبیعی در انقلاب هایی که در منطقه انجام شد، به نوعی بحث زندگی بهتر هم، نهفته بود که قاعدتاً این زندگی بهتر می تواند ابعاد مختلف امنیتی، سیاسی، معیشتی، کرامت و عزت داشته باشد.
البته مجموعه انقلاب هایی که مشاهده کردیم به آن وضعیت مطلوب خود نرسید؛ آمریکایی ، اسرائیلی ها و کشورهای دارای نظام های پادشاهی، در رأس آن ها سعودی ها، به دنبال این بودند که نمونه خوبی از انقلاب ها به وجود نیاید
مردم مصر که علیه فساد و وابستگی انقلاب کرده بودند، توانستند نماد فساد را از بین ببرند، اما موسسات و سازمان ها باقی ماندند.
یکی از خواسته های اساسی مردم مصر این بود که دین اسلام به عنوان یک عامل مهم اجتماعی بر کشورشان نقش ایفا کند اما مردم مصر به آنچه که می خواستند نه تنها نرسیدند بلکه گرفتار ناامنی شدند و اوضاع معیشت مردم نیز بدتر شد
حال آن که تصور می کردند که از وابستگی آمریکا رها می شوند.
اما شاهد بودیم که امنیت مصر از بین رفت، معیشت در تنگنا قرار گرفت از آن بدتر اینکه علاوه بر آمریکا باید از عربستان هم حرف شنوی داشته باشند، به این علت که دچار مشکلات اقتصادی شدیدی شدند.
این شرایط تحمیل شده بر مردم مصر و حاکمان این کشور چه عامدانه و چه ناشی از ندانم کاری ها، باعث شد که انقلاب مردم مصر به جایگاه رفیع و دلخواه آن ها نرسد.
البته در این باره، نهادهای وسازمان های مختلف مصری حتی اخوان المسلمین و حکومت فعلی سهیم و مقصر هستند.
خبرگزاری تقریب: در صورت ظاهر مقامات قاهره در قبال دومنازعه یمن وسوریه، موضعی متضاد با ارتجاع عربی اتخاذ کرده اند. به نظر شما علل اصلی اتخاذ چنین مواضعی چیست؟
مجتبی امانی: مصری ها به علت شرایط بد اقتصادی مجبور هستند به طرف های خارجی وعده و وعید بدهند و بیشتر از همه به عربستان؛ اما باید بدانیم که این گونه نیست که مصر بتواند این چنین در معرض تاراج سیاسی قرار گیرد.
مصر دارای جایگاه بسیار مهمی در منطقه است و قدمت و تمدن آن قابل مقایسه با عربستان نیست.
مصر در بعد عربی خود، نمی تواند و نمی خواهد که در مسائل سوریه و یمن پیرو خواست عربستان باشد.
یک مصری نمی تواند قبول کند که ارتش مصر و سیاست گذاران مصری پیاده کننده نقشه عربستان در منطقه باشند؛ بنابراین در این جایگاه، قطعاً بین مصر و عربستان یک فاصله ای وجود دارد که قابل پر کردن نیست. این هر لحظه باعث ایجاد کشمکش بین دو طرف می شود.
خبرگزاری تقریب: گفته می شود دولتمردان کنونی مصر در صدد برقراری روابط سیاسی با جمهوری اسلامی هستند؟ این خبر تاچه اندازه واقعیت دارد ودر مجموع در قبال ایران دنبال می کنند؟
مجتبی امانی: مصری ها در سیاست های خود، بخش های عمده ای از سیاست های پنهان را دنبال می کنند، آنها در طول دوره مبارک، یاد گرفته اند که مانورهایی برای جلب منافع خود انجام دهند، گاهی نمایش می دهند که دارند نزدیک به کشوری می شوند، این مختص به ایران نیست، بلکه راجع به عربستان و روسیه و آمریکا هم این موضوع وجود دارد.
در مقاطعی هم مبارک سعی می کرد خود را یار رژیم صهیونیستی برای ایجاد صلح در منطقه نشان دهد، این ها مانورهایی است که مصری ها انجام می دهند.
اما این که مصر قادر باشد این مانورها را تا حصول به نتیجه مشخص ادامه دهد باید بدانیم که مصر فاقد این توانایی هاست
هر روز شاهدیم، مطبوعات مصری مطالبی را مبنی بر نزدیک شدن مصر به ایران یا عربستان سعودی کار می کنند که این ها همه حقیقت نیست.
مصری ها می دانند که عربستان و آمریکا نسبت به نزدیکی مصر با ایران حساسیت دارند و سعی می کنند از این حساسیت استفاده کنند.
مسئولین کشور ما تا جایی که احساس کنند همراهی با مصری ها برای نجات آنها از تبعیت محض از عربستان و آمریکا لازم هست، آن را انجام می دهند.
خواسته مشخص ایران راجع به مصر این هست که مصر باید مستقل و قوی باشد در غیر این صورت به ضرر منطقه است.
ولذا بخشی از اقدامات مصری ها، مرتبط با مانوری است که می خواهند انجام دهند و بخشی هم مرتبط با نارضایتی آنها از کشورهایی مثل عربستان و امریکاست. اما اینکه در این کشمکش ها، اتفاق خاصی در روابط مصر با آمریکا یا عربستان یا ایران بیافتد منوط به خواسته مصری هاست.
مصری ها باید تردید را کنار بگذارند. در سالیان گذشته آمریکایی ها با فشاری که به مصر آورده اند، مصر را به قهقرای سیاسی و امنیتی رسانده اند، حتی تأثیراتی روی فرهنگ مصر و از بین بردن قدرت نرم مصر داشته اند.
آنچه ایران وظیفه خود نسبت به یک کشور اسلامی مهم داشته انجام داده، حال خود مصری ها باید تصمیم بگیرند.
