نهمین دور گفت‌وگوی دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با شورای پاپی واتیكانآیت‌الله محقق‌داماد: تلاش كنیم دین دستاویزی برای جنایت نشود

به گزارش خبرگزاری تقریب (تنا)، ، آیت‌الله دکتر "سیدمصطفی محقق داماد" رییس گروه اسلام فرهنگستان علوم ،در آیین افتتاحیه‌ی نهمین دور گفت‌وگوی دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با كلیسای واتیكان، گفت: در همین لحظاتی كه برای شما صحبت می‌كنم، عده‌ی زیادی به نام خدا، خون می‌ریزند و به نام خدا آدم می‌كشند.

رییس گروه اسلام فرهنگستان علوم ادامه داد: با توجه به اینكه دست پشت پرده‌ی این جریانات، دست‌های آلوده‌ی سیاست‌مداران و قدرت‌طلبان است، تأسف‌بارتر آن است كه مباشرین، به نام دین و بر اساس اعتقاد دینی چنین كارهایی را انجام می‌دهند.

آیت‌الله محقق‌داماد افزود: جهل دینی آنها را به این مسیر كشانده است. درد بی‌درمان این است كه عقاید كج‌اندیشانه‌ی دینی‌، آنها را به اینجا كشنده است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با طرح این سؤال كه چه باید كرد؟ گفت: خدای امن و سلام و آشتی و عشق و دوستی، مایه‌ی جهل و خونریزی و عداوت شده است. هر جاهل مسیحی (ع) به نام مسیح و هر جاهل مسلمان با نام محمد (ص) آدم می‌كشد.

آیت‌الله محقق‌داماد، همچنین ادامه داد: دیگر دوران احتجاج پایان‌یافته است. الان دوران گفت‌وگوست. یعنی فهمیدن دیگران و نه پیروزی بر دیگران. پس بیایید تا با همفكری، نگاهی نو برای معرفی دین ارایه دهیم تا دین دستاویزی برای آدم‌كشی نشود و ابزاری برای صلح باشد.

مجمع رهبران دینی برای پاسخ به رفتارهای خشونت‌آمیز راه‌اندازی شود
" ابوذر ابراهیمی‌تركمان" رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در آیین افتتاحیه‌ی نهمین دور گفت‌وگوی دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با شورای پاپی گفتگوی ادیان واتیكان گفت: گفت‌وگو روشی است كه خداوند آن را برای ما پسندیده است تا بتوانیم در سایه‌ی گفت‌وگو به حركت در‌آییم؛ زیرا گفت‌وگو مانع غرق شدن انسان در باورهایش می‌شود و اگر در فضایی به دور از تعصبات انجام پذیرد، سود آن به همه‌ی طرف‌های گفت‌وگو خواهد رسید. بنابراین باید با جدیت تمام در صدد پرهیز از جدل باشیم؛ زیرا تصور قبولاندن باور خود به دیگری خطر بزرگی است كه می‌تواند گفت‌وگو‌ها را به جدل بكشاند. گفت‌وگو را نباید وسیله جدیدی برای به نابودی كشاندنِ باورهای طرف مقابل و واداشتن او به عقب‌نشینی دانست.

وی افزود: مسلمانان در گفت‌و‌گو با مسیحیان و یهودیان، متکی به تعالیم قرآن هستند که همه‌ی اهل کتاب را به گردآمدن در پیرامون توحید که میان هر سه دین، مشترک است و به پرهیز از بندگی و بردگیِ غیر خدا دعوت می‌کند.

رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، در بخش دیگری از سخنان خود اظهار كرد: موضع كلیسای كاتولیك واتیكان در خصوص رابطه‌ی كلیسا با ادیان غیرمسیحی به طور اصولی در بیانیه‌ی شورای دوم واتیكان به تاریخ ۲۱ نوامبر ۱۹۶۴ تصویب و صادر شد. این موضع بسیار دقیق و هوشمندانه است و ما امروز در زمانی نه چندان دور از سالروز این بیانیه، دور نهم گفت‌وگوی دینی را برگزار می‌كنیم.

وی افزود: انتظار می‌رود همه‌ی ادیان با انشعابات درونی آنها، اقدام به پالایش میراث دینی خودشان از هر نوع نص عقل‌ستیز یا اخلاق‌گریز كنند. فاصله گرفتن از تفاسیر لفظی و ظاهری و توجه به تفاسیر عقلی، از ضرورت‌های ادیان در زمان ماست. جمود بر همین ظواهر متون مقدس ادیان، منشأ بسیاری از بدفهمی‌ها و بدکرداری‌ها بوده و است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأكید كرد: فعال کردن ظرفیت‌های هرکدام از ادیان و مذاهب در خدمت گفت‌وگو و تقریب، و ارایه‌ی قرائت‌های روادار و تکثرگرا، از جمله خدماتی است که ادیان می‌توانند به صلح جهانی و شکل‌گیری دنیایی عاری از خشونت تقدیم کنند.

وی ادامه داد: خوشبختانه کلیسای کاتولیک واتیكان، گام‌های بزرگی را در راه گفت‌وگوی ادیان برداشته و همواره کشور ما یکی از طرف‌های جدی در این گفت‌وگوها بوده است، همچنانکه شورای جهانیِ کلیساها هم در این میان به خوبی نقش‌آفرینی کرده است.

وی همچنین با بیان این نكته كه امروز پیامی که باید از زبان عالمان و پیروان ادیان باید به گوش جهانیان رسانده شود، دعوت به تعقل است، اظهار كرد: دعوت به تعقل، یعنی فراخوانی به ایمان. یعنی رهنمون شدن به خدا که آفریننده‌ی عقل در انسان‌هاست. شباهت آدمی به خدا در همین عقلی است که فقط آدمی از آن برخوردار، و به تمام کائنات برتری یافته است. همین برتری، آدمی را شایسته‌ی خلافت خدا بر روی زمین ساخته است.

ابراهیمی‌تركمان تأكید كرد: امروزه ادیان گوناگون نباید در دعوت دینی خود، فقط بر دعاوی خاص دین خودشان تأکید کنند؛ بلکه باید پیروانشان را به تعقل نیز فرا بخوانند. یک مؤمن عاقل بر بی‌شمار مدعیان نابخرد ایمان برتری دارد.

وی همچنین با اشاره به خشونت‌های موجود در سطح جهان، گفت: باید بپذیریم که بخش زیادی از خشونت‌ها و تروریسمی که به نام دین یا تحت عناوین دیگر صورت می‌گیرد، ناشی از دهه‌ها تحقیر و بی‌عدالتی‌هایی است که قدرت‌های بزرگ یا حکومت‌های استبدادی در حق آنها روا داشته‌اند.

ابراهیمی‌تركمان ادامه داد: امروزه شاهد شکل‌گیری ائتلافی ضدگروه تروریستی داعش هستیم. فارغ از انگیزه‌های برخی قدرت‌های بزرگ و برخی از دولت‌های منطقه که خود در تکوین یا تجهیز این گروه تروریستی و همانندهای آن نقش داشته‌اند، به نظر ما می‌رسد که مفیدتر و مؤثرتر از قدرت‌های سیاسی، این رهبران ادیان به ویژه ادیان ابراهیمی و توحیدی هستند که اگر علیه انواع گوناگون تروریسم، اعم از دولتی و گروهکی، ائتلاف و مواضع مشترک و قاطعی اتخاذ کنند، هم نقششان صادقانه‌تر تلقی می‌شود و هم مقبولیت بیشتری در میان توده‌ها خواهند یافت. مهم‌ترین تأثیر ورود ادیان به این عرصه، می‌تواند فرهنگ‌سازی و واکسینه کردن مؤمنان در برابر نابخردان تندرو و خشونت‌طلب باشد‌.

سخنان ابراهیمی‌تركمان با ارایه‌ی پیشنهادی، اینگونه پایان پذیرفت: پیشنهاد می‌كنم كه مجمع مشتركی با عضویت نمایندگان و رهبران مسلمان و مسیحی به منظور اشاعه‌ی صلح، عدالت و همزیستی مسالمت‌آمیز در جهان بین مركز گفت‌وگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و شورای پاپی گفت‌وگوی ادیان واتیكان ایجاد شود، تا اعضای این مجمع بتوانند پیام و دیدگاه‌های اسلام و مسیحیت را به ویژه در زمان‌های بحرانی و در پاسخ به رفتارهای خشونت آمیز و یا رفتارهایی كه به نام دین انجام می‌پذیرد و مورد پذیرش ادیان نیست، را به صورت بیانیه‌ی مشترك و یا در صورت لزوم به صورت سفر اعضای مسلمان و مسیحی، ابلاغ كنند.

دین در مقابل دین نیست؛ بلكه مقابل شرك است
حجت‌الاسلام "علی یونسی" دستیار ویژه‌ی رییس جمهور در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی نیز در ایم مراسم گفت: دولت جمهوری اسلامی ایران بر ضرورت برگزاری گفت‌وگوهای دینی واقف است و هم دولت و هم شخص آقای دكتر روحانی، رییس جمهور ایران، انجام این گفت‌وگوها را تأیید و بر استمرار آن تأكید می‌كنند.

وی ادامه داد: قرآن آیاتی دارد كه مفادش این است: دین در مقابل دین نیست؛ بلكه مقابل شرك است. یعنی رسالت دین بر ای مقابله با بی‌دینی و شرك است؛ ولی متأسفانه در طول تاریخ، این رسالت تحریف شده است و دین بیش از هر چیزی با دین به مقابله پرداخته است.

یونسی افزود: طبق فرمایش قران بین اهل كتاب مشتركاتی وجود دارد و دقیقاً به توحید اشاره می‌كند؛ یعنی در صدر اسلام، مسلمانان خود را در یك سطح و جهت با مسیحیان می‌دیدند كه نباید با آنها نزاع و درگیری داشته باشند.

وی در توضیح این بخش از سخنان خود اظهار كرد: متأسفانه متدینین هر دو دین، به گونه‌ای جریان را تحریف كردند كه اسلام برای براندازی مسیحیت و مسیحیت برای براندازی اسلام آمده است. در حالیكه قرآن می‌فرماید كه مسلمانان و مسیحیان در یك جهت هستند.

یونسی همچنین با بیان اینكه خطر اصلی برای دین‌داری، شرك نوین است، گفت: شرك نوین در قالب مكاتب و ایدوئولوژ‌های جدید با عنوان‌های ایسم‌دار و سلطه‌ی استكباری، نمود پیدا كرده است. این شرك، اسلام و مسیحیت را هدف قرار داده و با هر دوی آنها مخالف است.

وی افزود: خطر بزرگی كه امروزه دیانت را تهدید می‌كند، اخلاق بدون دین و دین بدون اخلاق است. اگر اخلاق را از دیانت حذف كنیم، خشونت‌هایی را شاهد خواهیم شد كه نمونه‌اش در دنیای امروز، داعش و طالبان به نام اسلام و خشونت علیه مسلمانان در شرق دور و آفریقا به نام مسیحیت است.

قرآن كریم برای بشر، جامعه توحیدی را نوید می دهد
آیت‌الله "امامی‌كاشانی" عضو مجلس خبرگان رهبری نیز در آیین افتتاحیه‌ی نهمین دور گفت‌وگوی دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با كلیسای واتیكان، گفت: قرآن در آیات خود در سوره‌های بقره و نساء كه درباره‌ی جایگاه حضرت عیسی (ع) است، آینده‌ای را نوید می‌دهد كه فراگیر است و به منطقه و گروه خاصی اختصاص ندارد و این فراگیری برای تمامی جوامع بشری است.

وی افزود: در حال حاضر در هر كوی و برزنی این سؤال مطرح می‌شود كه آینده‌ی جهان چه خواهد شد؟ قرآن كریم در جواب فرموده است كه جامعه‌ی بشریت پس از ناامنی‌ها، خونریزی‌ها و ظلم‌ها، به امنیت خواهد گرایید و عدالت رونق پیدا خواهد كرد. جوامع بشری زیر یك خیمه قرار خواهند گرفت كه خیمه‌ی توحیدی و آن روز، روز عدالت و امنیت است.

عضو مجلس خبرگان رهبری، گفت: قرآن كریم می‌فرماید؛ جامعه‌ی بشریت پس از خونریزی‌ها و ظلم‌ها به امنیت خواهد گرایید و عدالت رونق پیدا خواهد كرد. جوامع بشری زیر یك خیمه قرار خواهند گرفت كه خیمه‌ی توحیدی است.

امام جمعه موقت تهران، در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به سفر خود به واتیكان در سال ۱۳۷۵ و دیدار با راد سینگر، رییس وقت كمیته‌ی علمی واتیكان، گفت: موضوع آینده‌ی جهان و سرنوشت بشریت را با راد سینگر و جمعی از دانشمندان واتیكان مطرح كردم. به ایشان گفتم كه عیسی‌ بن ‌مریم (ع) كه از آسمان نزول كند، روی زمین حكومت عدل الهی تشكیل خواهد داد. ایشان هم می‌گفت كه با نزول حضرت مسیح(ع) زمین زنده خواهد شد. به او گفتم كه ما مسلمانان معتقدیم كه امام مهدی (عج) كه زنده و از انظار غائب است، ظهور خواهد كرد و پس از آن حضرت عیسی (ع) نزول خواهد كرد و با این نزول، بركات بسیاری برای حكومت عدل خواهد آورد. چون ایشان رییس دولت عدلی خواهد شد كه امام مهدی (عج) رهبری این دولت را به عهده خواهد گرفت. راد سینگر كه این سخنان من را شنید، گفت كه این بحث، نیاز جامعه‌ی امروز بشریت است و معتقد بود كه باید برای بیان این مسایل همایشی برگزار شود.

وی افزود: جامعه‌ی بشری امروز شامل سه دسته است. یك دسته ایمان دارند و از نظر اخلاقی دارای شایستگی‌هایی هستند. دسته‌ی دوم بی‌قید و بی‌بندوبارند ولی دسته‌ی سوم؛ افراد بسیاری هستند، افرادی كه متزلزلند در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد.

رییس مدرسه‌ی عالی شهید مطهری، در پایان سخنان خود گفت: تقویت این باور و عقیده در جوامع بشری، همان چیزی است كه انبیاء برای آن مبعوث شده‌اند. انبیاء آمدند تا مردم را به عدل و امن و خداپرستی دعوت كنند. ابراهیم خلیل‌الرحمان (ع)، پیامبری بود كه در نقطه‌ای از زمان مبعوث شد. بعد موسی بن عمران (ع) آمد و برنامه‌های پیامبر قبلی را گسترش دادو عیس بن مریم (ع) آمد و برنامه‌های پیامبران وسعت بیش‌تری گرفت و پیامبر اسلام (ص) آمد و برنامه‌ای كه خیلی دقیق و فراگیر بود را آورد.

طبق حدیث امام علی (ع) پیروان ادیان برادران دینی هستند
"كاردینال ژان لویی توران" مشاور ‌عالی پاپ فرانسیس رهبر كلیسای جهانی كاتولیك نیز در این مراسم با اشاره به حدیثی از امام علی (ع)، پیروان ادیان ابراهیمی را برادران دینی نامید.

مشاور ‌عالی و مسئول گفت‌وگوی دینی پاپ فرانسیس رهبر كلیسای جهانی كاتولیك گفت: این نهمین دور از گفت‌وگوهای ماست و برخی از ما در دوره‌های قبلی این گفت‌وگوها هم شركت كرده‌ایم. گفت‌وگوهایی كه باعث شد تا بین ما اعتماد و هماهنگی ایجاد كند. این گفت‌وگوها نیازی برای صلح‌سازی، به ویژه در دوران بحران‌ها هستند.

وی افزود: رهبران ادیان مختلف در این گفت‌وگوها همدیگر ا ملاقات می‌كنند و در خلال آن تحقیقاتی را انجام می‌دهند. البته پس از بازگشت به میان مردم و سرزمین خود با سؤال‌هایی هم مواجه می‌شویم كه زوایای این گفت‌وگوهای شما چیست؟ باید واقعیت‌های به جوامع انتقال دهیم و برای نمونه در بازگشت به كشورمان باید عنوان كنیم كه مسیحیان و اقلیت‌های دینی در ایران، دارای وضعیت و جایگاه مناسبی هستند.

وی با بیان اینكه گفت‌وگوها یك ضرورت هستند، افزود: باید به مسئولیت‌هایی كه داریم، واقف باشیم و اطلاع‌رسانی كنیم و ماحصل این آموزش، یك تعهد اخلاقی است كه می‌توانیم ادیان را معرفی كنیم.

مشاور ‌عالی و مسئول گفت‌وگوی دینی پاپ فرانسیس رهبر كلیسای جهانی كاتولیك همچنین با بیان حدیثی از امام علی (ع) كه فرمود: «مردم دو نوع‌اند؛ یا برادر دینی‌ تو هستند و یا در خلقت با تو برابرند» گفت: ما پیروان ادیان ابراهیمی، با همدیگر برادری و اخوت داریم و برادر و خواهر دینی هستیم.

وی افزود: ما سعی می‌كنیم كه بین مسلمانان و مسیحیان سازندگی وجود داشته باشد. خانه‌ای محكم ساخته شود تا برای آینده‌ی ما مفید باشد.

كاردینال ژان لویی توران، تأكید كرد: باید از طریق اعمال خودمان، مفید بودن گفت‌وگوهایمان را به اثبات برسانیم.

وی با اشاره به موج خشونت‌گرایی در جهان، گفت: ما هیچگاه فكر نمی‌كردیم كه اینگونه خشونت و افراط در جهان جاری شود. نمی‌توانیم درقبال این خشونت‌ها سكوت كنیم و شاهد خشونت علیه مسلمانان، مسیحیان و یهودیان باشیم.

مشاور رهبر كاتولیك‌های جهان در پایان سخنان خود اظهار كرد: این گفتوگوهای دینی مانند ستاره‌ای است كه در شب تاریك می‌درخشد و در حقیقت با این گفت‌وگوها به دنبال برقراری صلح و امنیت و آرامش هستیم.

اسلام و مسیحیت توانایی انگیزه دادن به مردم برای رسیدن به صلح را دارند
همچنین "علی‌محمد حلمی" رییس مركز گفت‌وگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز، در سخنانی در این مراسم گفت: اولین دور گفت‌وگوهای ما در ۲۰ شال پیش در سال ۱۳۷۳ آغاز شد.حالا در آستانه‌ی ورود به ۲ دهه همكاری مشترك، این دو طرف گفت‌وگو به نظرات مشترك در خصوص اصلی‌ترین مشكلات بشری دست پیدا كرده است.

وی در ادامه با برشمردن بندهایی از بیانیه‌های انتشار یافته در ۸ دور گفت‌وگوی پیشین، گفت: اسلام و مسیحیت توانایی انگیزه دادن به مردم برای رسیدن به صلح را دارند. در واقع باور ایجاد شده و توافقات حاصله، این اراده را در ما قوی می‌‌كند كه با انرژی و نیروی بیش‌تری گفت‌وگوهای تخصصی را ادامه دهیم و برای توسعه‌ی آن حركت كنیم.

نهمین دور گفت‌وگوی دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با شورای پاپی گفتگوی ادیان واتیكان با عنوان «‌گفت‌وگوی سازنده‌ی مسلمانان و مسیحیان برای مصلحت جامعه» به ریاست ابوذر ابراهیمی‌تركمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و كاردینال ژان لویی توران، مشاور ‌عالی و مسئول گفت‌وگوی دینی پاپ فرانسیس رهبر كلیسای جهانی كاتولیك، عصر روز سه‌شنبه چهارم آذر در حسینیه‌ی الزهرای (س) این سازمان برگزار شد.

نهمین دور گفت‌وگوی دینی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با شورای پاپی واتیكان/آیت‌الله محقق‌داماد: تلاش كنیم دین دستاویزی برای جنایت نشود