روند تحولات اخیر افغانستان نشان از بازگشت طالبان به قدرت و ناکامی نیروهای ائتلاف به رهبری امریکا در سرکوب افراط گرایی در این کشور دارد.

چندی پیش بود که حامد کرزی، رئیس جمهور افغانستان فرمان تشکیل شورای عالی صلح برای مذاکره با گروه‌های شورشی و در راس آن‌ها طالبان را برای توقف جنگ و خشونت در این کشور صادر کرد و بعد از اقدامات اولیه و اعلام اسامی اعضای شورای عالی صلح، در روزهای اخیر خبر شروع مذاکرات میان گروه‌های افراط گرا و در راس آن‌ها طالبان با دولت افغانستان منتشر شده است.

به نوشته روزنامه واشنگتن پست، شورای کویته به رهبری ملا عمر که طالبان افغانستان را سازمان دهی می‌کند، نمایندگان تام الاختیاری را برای مذاکره با دولت افغانستان تعیین کرده است که وظیفه دارند درباره مشارکت طالبان در دولت و ایجاد برنامه زمانی برای خروج نیروهای خارجی از افغانستان گفتگو کنند.

گرچه حامد کرزی در ژستی قدرتمندانه گفته است  در صورتی که طالبان حاضر شوند خشونت را کنار بگذارند و قانون اساسی این کشور را رعایت کنند، با آن‌ها گفت و گو خواهد کرد، اما حقیقت این است که موضع طالبان در این مذاکرات به مراتب قوی‌تر از دولت است.

موضع برتر طالبان را می‌توان در اظهارات محمد اکرم، رئیس اداری شورای عالی صلح به وضوح دید. او گفته است که طالبان در تماس‌های تلفنی خود اعلام کرده‌اند که تنها در صورتی حاضرند پای میز مذاکره بنشینند که ریاست این شورا را صبغت الله مجددی بر عهده داشته باشد چرا که به جز او تمام اعضای این شورا با آن‌ها جنگیده‌اند.

موافقت حامد کرزی با ریاست مجددی بر این شورا به نوعی حکایت از ناچار بودن دولت و کوتاه آمدن در مقابل طالبان است. نمونه دیگر عقب نشینی دولت افغانستان در مقابل طالبان را می‌توان در درخواست دولت این کشور از سازمان ملل مبنی بر خارج کردن نام برخی از اعضای طالبان از فهرست سیاه این نهاد بین المللی و هم چنین آزاد کردن زندانیان متهم به ارتباط با طالبان از زندان‌های افغانستان، دید.

ورای موضع ضعیف تر دولت افغانستان در مذاکره با گروه‌های افراط گرا  برای دست یابی به صلح، در اصل موثر بودن مذاکرات هم تردید‌های جدی وجود دارد. گرچه مقامات افغانستان در دفاع از تشکیل شورای عالی صلح و مذاکرات با طالبان، صحبت از گفت و گو با عناصر معتدل و میانه روی این گروه و جذب آن‌ها در جامعه افغانستان می‌کنند اما با توجه به دکترین گروه‌های افراط گرا و ایدئولوژیک بودن آن‌ها، اساسا وجود عناصر میانه رو در میان اعضای این گروه‌ها با سوال مواجه است.

نکته دیگری که باید مد نظر قرار گیرد ناکامی نیروهای بین المللی در مبارزه با طالبان و گروه‌های افراطی است. حضور نیروهای خارجی در افغانستان نه تنها منجر به تضعیف و از بین رفتن طالبان و دیگر گروه‌های افراط گرای افغانستان نشده است بلکه بعد از گذشت نزدیک به ده سال از حضور آن‌ها، طالبان داعیه بازگشت به قدرت را در سر دارد و دولت افغانستان هم چاره‌ای جز مصالحه با آن‌ها ندارد.

منبع: دیپلماسی ایرانی