کتاب "گذر از تنگناهای مذهبی یا اتحاد ملی" ترجمه کتاب ارزشمند "اتحاد ملی" اثر اندیشمند بزرگ پاکستانی، "خورشید احمد گیلانی" است که با هماهنگی کمیته حمایت از موسسات دینی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و توسط موسسه فرهنگی هفت اقلیم شرق به چاپ رسیده است.

به گزارش خبرگزاری تقریب(تنا) از سیستان و بلوچستان، خبرنگار تقریب در همین زمینه با حجت الاسلام والمسلمین دکتر "حسین جهانتیغ" مدیر موسسه هفت اقلیم شرق به گفتگو نشسته است که مشروح آن به شرح ذیل است : 

-لطفا درباره نوع فعالیت های موسسه هفت اقلیم شرق توضیح مختصری بفرمائید؟ 

-در اینجا تنها به یکی از بندهای اساسنامه موسسه اشاره دارم که مطابق آن، ایجاد روحیه همبستگی ملی میان شیعه و اهل سنت و سایر فرق و مذاهب اسلامی از عمده وظایف این موسسه برشمرده شده است. در همین زمینه کتاب مذکور توسط یکی از اعضای موسسه هفت اقلیم شرق ترجمه و روانه بازار شده است. 

-هدف نگارنده از نگارش کتاب اتحاد ملی چه بوده است؟ 

-برای تفهیم مطلب به نظر می رسد باید قدری پیرامون تفکرات نویسنده کتاب و وجه اشتراک آن با علمای اهل سنت توضیح بیشتری بدهم. جناب "خورشید احمد گیلانی" از چهره های سرشناس جماعت اسلامی پاکستان به شمار می رود که دارای تفکر معتدل و خواهان وحدت میان امت اسلامی است. البته باید توجه داشت که جماعت اسلامی پاکستان شاخه ای از سلفیت محسوب می شود. نویسنده کتاب اتحاد ملی، خود را در مقدمه کتاب این چنین معرفی کرده است. "نویسنده در ردیف کسانی قرار دارد که تصور و اندیشه محدود فرقه ای، هرگز او را در دام خود اسیر نکرده است و از اینکه به عنوان فردی از افراد امت محمدی (صلی الله علیه و آله و سلم) شناخته شود، بیشتر افتخار می کند تا نسبت اینکه به عنوان رهبر یک گروه یا فرقه شناخته شود. زیرا هر گروه و نحله، حداکثر به یک امام، فقیه، مفتی، صوفی و رهبر نسبت داده می شود. لیکن امت اسلامی به سرور کائنات، فخر موجودات، منجی عالم بشریت، حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم منسوب است و آنان که از این پیوند، خود را منقطع می کنند، توازن فکری و عقلی خود را از دست داده اند، چون این پیوند، مایه نجات در هر دو عالم است."
دهه محرم در نگاه نویسنده کتاب، عامل اتحاد مسلمین شمرده شده و یکی از محورهای مهم کتاب اتحاد ملی، انتقاد به عملکرد شنیع و زشت افرادی به نام مسلمان در خصوص مراسم عزاداری امام حسین(ع) در دهه محرم در کشور پاکستان است به طوری که نگارنده در بخشی از کتاب می گوید: "عاشورا و دهم محرم بزرگترین عنصر برای وحدت امت بوده است اما تعصب فرقه ای ما موجب شده است که جنبه ارزشمند آن مغفول بماند." 

-شما نویسنده کتاب را دارای تفکر جماعت اسلامی معرفی کردید و در ادامه نیز جماعت اسلامی پاکستان را شاخه ای از سلفیت نام بردید. لطفا درباره تفکر سلفیت قدری توضیح دهید؟ 

-در یک نگاه کلی، سلفیت امروز دارای چهار شاخه اصلی می باشد. نخست گروه تکفیر که با برداشت غلط از کتاب "جهاد در اسلام" ابو الاعلی مودودی و "تفسیر فی ظلال القرآن" و کتاب "نشانه های راه" سید قطب، دچار انحراف شدند و جامعه مصر را به جامعه جاهلیت اولی که همان شرک و بت پرستی است تعبیر کردند و به این بهانه دست به ترور و کشتار از طریق تکفیر غیر زدند و خود را "جماعة المسلمین " نامیدند. گروه دوم، گروه عنف و خشونت که به تاسی از گروه نخست، قتل و کشتار را در دستور کار خود قرار داده اند که امروزه ثمره فکری این دو گروه، بدنامی اسلام و علمای دین، ترور، عملیات تروریستی(انتحاری) و تندروی های برخی گروه ها همچون طالبان و القاعده شده است. گروه سوم نیز موسوم به ظاهریه جدید یا همان وهابیت هستند که شعارشان متاثر از اسلام سنتی(تاریخی) تحت عنوان مذهب حق و فرقه ناجیه و طرح مساله شرک و بدعت است که حاجیان دنیا در اماکن مقدسه، مقابر و مساجد متبرکه با این شعار آنان آشنایی دارند. این گروه مهمترین دغدغه فکریشان درباره رها کردن ریش و حرمت تصویربرداری و طرد بقیه مسلمانان با نسبت دادن شرک ، بدعت و تکفیر به آنان می باشد که جزو میراث سنتی تاریخی آنان است که البته این وهابیون، خشونت و تکفیر را بیشتر در زبان و نه در عمل قائل هستند. اما گروه چهارم که نویسنده کتاب نیز جزو آنان می باشد، دارای اندیشه معتدل و میانه رو هستند که بعد از استقلال پاکستان، اغلب علمای جماعت اسلامی با آن همراه هستند و در دوره دوم اخوان المسلمین و با نگارش کتاب دعاة لا قضاة توسط حسن الهضیبی در زندان شکل گرفت.
در کتاب اتحاد ملی می بینیم که مطابق دیدگاه های نگارنده، سایر مکاتب اهل سنت نیز مانند بزرگان جمعیت العلما (دیوبندی) در ابراز محبت اهل بیت علیهم السلام سنگ تمام گذاشته اند. به گونه ای که جناب مفتی "محمدقاسم قاسمی" در ترجمه یکی از چهار کتاب مجددین اسلام و در شرح حال "شیخ احمد سرهندی" در مقدمه به این دو مطلب اشاره دارد که : "چو گذشت ز نُه سپهر، تاج سر تو - اگر غلام علی نیستی، خاک بر سر تو" و در زمانی که پدر مجدد مذکور در حال وفات هست، به فرزندش توصیه می کند که "امیدوارم خاتمه زندگی من با محبت اهل بیت (علیهم السلام) به انجام برسد." 

-از فرصتی که در اختیارمان قرار دادید، ممنونم.