کارشناس مسائل سیاسی گفت: درمجموع تقاضای پاکستان برای انرژی بیش از خطرات یا نگرانی های احتمالی آن است .

خبرگزاری تقریب گفتگوی مفصلی با "نوذر شفیعی"استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی شبه قاره پیرامون اجرای خط لوله صلح و اهمیت آن انجام داده که به آن می پردازیم.

از نظر سیاسی خط لوله صلح برای ایران ، پاکستان و هندوستان چه اهمیتی دارد؟

از نظر سیاسی اجرای این خط لوله برای ایران از دو جنبه اهمیت دارد اولا با یک منطقه وسیعی به نام جنوب آسیا ارتباط استراتژیک و ساختاری برقرار می کند و دوم اینکه تحریم های آمریکا در حوزه انرژی بر علیه ایران بی اثر خواهد شد.

در ارتباط با پاکستان اجرای این خط لوله مزیت سیاسی برای این کشور دارد که می تواند در تعامل با هندوستان به صورت مؤثرتر عمل کند در واقع خط لوله صلح فرصت مهمی را برای پاکستان در جهت تعامل با هند ایجاد می کند.

جنوب آسیا مهمترین بازار انرژی

اجرای خط لوله صلح از نظر اقتصادی چه اهمیتی برای جمهوری اسلامی ایران دارد؟

ایران یکی از ذخائر بزرگ گازی در جهان به شمار می رود و جنوب آسیا یکی از مهمترین بازار های انرژی جهان است از این منظر ایران به عنوان فروشنده انرژی، بازار جنوب آسیا بازار بسیار مناسبی است لذا از جانب فروش گاز ایران به جنوب آسیا مبالغ مهمی ارز وارد اقتصاد ملی ایران می شود ضمن اینکه این خط لوله به لحاظ ساختاری نوعی وابستگی بین ایران و جنوب آسیا ایجاد می کند و در واقع جنوب آسیا را به ایران وابسته می کند.

اهمیت این خط لوله از خط لوله انتقال گاز به اروپا برای ایران بیشتر است بهر حال جمعیت و رشد اقتصادی این منطقه دو عامل مهم برای تقاضای بالای گاز ایران است.

تاثیر قطعنامه اخیر شورای امنیت بر اجرای خط لوله صلح را چگونه ارزیابی می کنید؟

قبل از تصویب قطعنامه هم اجرای این خط لوله در هاله ای از ابهام بود مهمترین چالشی که خط لوله با آن مواجه است ورود بازیگران خارجی از جمله ایالات متحده آمریکا در این مسئله است ایالات متحده به شدت پاکستان و هندوستان را تحت فشار قرار داده که از کشیده شدن این خط لوله صرف نظر کنند تا ایران در تنگنای صدور انرژی باقی بماند و لذا به نظر می رسد با صدور این قطعنامه فشار هایی که علیه ایران وجود دارد بیشتر شود.

فشار های بین المللی بر روی هند

آیا آمریکا توانسته است با فشار های خود بویژه بر روی هند برای اختلال در اجرای خط لوله صلح موفق باشد؟

بر اساس تئوری های کلاسیک، هندوستان تحت تأثیر دو فشار است یکی فشار ملی یعنی در سطح داخل که متقاضی همکاری با جمهوری اسلامی ایران است و دیگری فشار های بیرونی یا بین المللی که در صدد بر حذر داشتن هند از همکاری با ایران در زمینه اجرای خط لوله صلح است به نظر می آید که فشار های آمریکا بر هند تأثیر منفی بر روابط این کشور با جمهوری اسلامی ایران بر جای گذاشته است.

پاکستان در ماههای اخیر به شدت با بحران انرژی مواجه است آیا ضروری نیست که این کشور به صورت جدی به اجرای این خط لوله بنگرد؟

این بحث صحیح است و پاکستان باید جدی تر به این مسئله نگاه کند.باید به این نکته توجه داشت که پیشنهاد اولیه برای اجرای این خط از طرف پاکستان بود بهر حال پاکستان متقاضی انرژی است و تلاش های مؤثری از جانب پاکستان برای کشیده شدن این خط لوله صورت گرفته است و به نظر می آید که پاکستانی ها هم ورود انحصاری به این خط لوله را مقرون به صرفه نمی بینند ضمن اینکه این خط لوله باید از مسیری در دل پاکستان بگذرد (یعنی ایالت بلوچیستان) که تأمین امنیت آن هم مسئولیت سنگینی برای پاکستان دارد ولی در مجموع تقاضای پاکستان برای انرژی بیش از خطرات یا نگرانی های احتمالی است که دولت اسلام آباد متصور است لذا برای دولت اسلام آباد کاملا مقرون به صرفه است که حتی برای تأمین نیاز های انرژی داخل پاکستان به اجرای این خط لوله مبادرت بورزد.

زدوده شدن فقر در منطقه

آیا همانطوری که از اسمش پیداست این خط لوله می تواند عامل صلح باشد؟

معمولا جاهایی که مسائل امنیتی حاد مواجه هستند و روابط کشور ها خصمانه است در این قبیل موارد همکاری ها در سطح پایین اتفاق می افتد تا زمینه برای ورود به همکاری ها در سطح کلان فراهم شود به نظر می آید که در جنوب آسیا مسائل امنیتی متعددی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها بحث اختلاف هند و پاکستان بر سر کشمیر است که اگر خط لوله صلح اجرا شود می تواند به کاهش تنش در روابط هند و پاکستان بر سر کشمیر بیانجامد و همینطور می تواند به زدوده شدن فقر در جنوب آسیا که مهمترین تهدید علیه این کشور ها است منجر شود و در مجموع دست آورد امنیتی ناشی از خط لوله صلح برای جنوب آسیا بسیار مثبت است.
مصاحبه و تنظیم: عسکری دوست