تشكيل «حزب‌الله» در لبنان بر مبناي عقيده اسلامي‌اي كه در ايران انقلاب اسلامي را به وجود آورد، باعث شد در فلسطين هم، مبارزات از درون مساجد و مدارس ديني شكل بگيرد و مقاومت از اين مسير توسعه پيدا كند.

اشاره: گذشته از سید بزرگوار و بلندآوازه لبنانی یعنی «سید حسن نصرالله»، امروز كسانی چون «اسماعیل هنیه» و «خالد مشعل» در كنار هم تصاویر ذهنی ما را درباره واژه مقاومت تشكیل‌ می‌دهند كه می‌رود تا خاطرات تلخ و تصاویری را كه پیش از این از مصافحه و روبوسی «مبارزه» و «استكبار» در ذهن داشتیم از ذهن‌مان پاك و پاك‌تر كند. تحولات این سال‌های مبارزه و مقاومت ملت فلسطین، چیزی نیست كه بشود آن را انكار كرد؛ شواهد یك به یك خود را نشان می‌دهند و بروز می‌یابند.
«حسین علایی» از فرماندهان ارشد دفاع مقدس و استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل خاورمیانه، در این‌باره معتقد است كه رمز تحولات اخیر فلسطین، بازگشت به هویت اسلامی در مبارزات است.
متن گفت‌وگوی خبرنگار تقریب با وی به شرح زیر است:

س: در سال‌های اخیر خبرهای جدیدی از فلسطین به گوش می‌رسد كه هرچند سخت و دردناك؛ ولی خوشحال‌كننده است، خبرهایی كه از مقاومتی مجدانه و تغییراتی مهم نسبت به گذشته حكایت دارند. این تحولات را ناشی از چه عواملی می‌دانید؟

در سال‌های اخیر هویت اسلامی مبارزات مردم فلسطین بیشتر شده و اكثر جریانات، گروه‌ها و مردمی كه در فلسطین زندگی می‌كنند برای رسیدن به حق خود با تكیه بر مكتب اسلام تلاش می‌كنند.

از سوی دیگر، در سال‌های گذشته بر همه ملت فلسطین ثابت شده مذاكراتی كه با اسرائیل از سوی برخی جناح‌های فلسطینی صورت گرفته و پیگیری‌ می‌شد، هیچ كدام نفعی را برای ملت به همراه نداشته است.

همچنین، مبارزات گروه‌هایی مثل حماس در داخل فلسطین كه معتقدند سرزمین‌های اشغالی باید از زیر یوغ صهیونیست‌ها خارج شود و در اختیار مردم فلسطین قرار گیرد، ظرف سه سال گذشته توانسته بخشی از سرزمین‌های فلسطین در نوارغزه را از وجود نظامیان صهیونیست پاك كند و مدیریت و حكومت منطقه را در دست بگیرد و حكومتی را بدون دخالت خارجی در این سرزمین‌ها پدید بیاورد.

نكته دیگر این است كه با تلاش‌ها و اقداماتی كه ظرف سالیان گذشته شده انجام شده، هم رژیم صهیونیستی و هم آمریكا به این نتیجه رسیده‌اند كه بدون تشكیل دولت فلسطینی در سرزمین‌های اشغالی امكان حفظ بقای اسرائ
یل و امنیت صهیونیست‌ها در این سرزمین‌ وجود ندارد؛ بنابراین اكنون مسئله تشكیل دولت فلسطینی نه تنها خواست عمومی فلسطینی‌هاست بلكه مسئله‌ای است كه خود اسرائیل و آمریكا هم به این نتیجه رسیدند كه نمی‌توان ملت بزرگی مثل فلسطین را بدون حكومت نگه‌داشت و در سرزمین‌ آنها افراد دیگری را از نقاط مختلف جهان به اسم صهیونیست آورد و در آنجا حاكم كرد؛ گرچه دولتی كه مد نظر آمریكا و صهیونیست‌هاست دولتی است كه حافظ بقا و امنیت اسرائیل باشد ولی نفس اینكه الان قدرت‌های غربی از جمله آمریكا و اروپا و خود رژیم اشغالگر قدس به این نتیجه رسیدند كه دولت فلسطینی باید تشكیل شود، خود یكی از تحولات بزرگی است كه ظرف سالیان گذشته در منطقه فلسطین اتفاق افتاده و بی‌تردید نتیجه مقاومت و مبارزات مردم فلسطین است.

س: جناب علایی، مشخصا درباره تحولی كه در سطح رهبران فلسطینی رخ داده، قدری صحبت كنید. اینكه این تحول مهم تحت تأثیر چه عواملی بوده و چه آثاری در پی داشته است؟

رهبران گذشته فلسطین مثل عرفات و دیگران در خارج از سرزمین‌های فلسطین تشكیلاتی را به وجود آورده بودند و سعی می‌كردند با اقداماتی در خارج از مرزهای فلسطین حیات خود را نشان دهند؛ در حالی‌كه رهبران جدید در داخل سرزمین‌های اشغالی زندگی و مبارزه می‌كنند و هیچ‌گاه از میان مردم فلسطین بیرون نرفتند و از منطقه نبرد فرار نكردند.

نكته دیگر اینكه، در دوره قبل كسانی مانند یاسر عرفات با سازش توانستند به فلسطین برگردند و آن هم در كنترل و مدیریت اسرائیل قرار بگیرند در حالی‌كه رهبران فعلی فلسطین با مبارزات خود و با ایستادگی توانستند در داخل فلسطین بدون حضور و سلطه صهیونیست‌ها قدرت را به دست گرفته و آن را علی‌رغم همه كارشكنی‌های صهیونیست‌ها و حامیانشان حفظ كنند و در بین مردم زندگی كرده و فضای عمل آنها در میان آحاد مردم باشد.

از طرفی، رهبران سابق فلسطین، راه حل را در مماشات و گفت‌و‌گوی با اسرائیل تلقی می‌كردند و احساس و برداشت‌شان این بود كه مبارزه راه به جایی نخواهد برد؛ در حالی‌كه رهبران فعلی معتقدند از طریق مذاكره و مماشات با اسرائیل به حقی نخواهند رسید و نیاز جدی به توسعه قدرت مقاومت دارند. رهبران كنونی مقاومت فلسطین باور دارند كه اگر همبستگی عمومی ایجاد شود قدرت بزرگی به وجود می‌آید كه اسرائیل را مجبور می‌كند تن به واقعیات موجود و خواسته‌های ملت فلسطین دهد.

نكته دیگر اینكه، رهبران سابق فلسطین در مبارزات خود هویت اسلامی را به عنوان اولویت و مبنای مبارزات قرار نمی‌دادند؛ در حالی‌كه در شرایط كنونی رهبران فلسطینی بر مبنای بینش اسلامی دست به مقاومت و مبارزه می‌زنند.

به هر حال، به نظر می‌رسد تحول عظیمی ظرف سالیان گذشته در صحنه فلسطین رخ داده كه بسیار حائز اهمیت است.

س: این بازگشت به هویت اسلامی را در میان مبارزان فلسطینی و ملت مظلوم فلسطین ناشی از چه چیزی می‌دانید؟

از زمانی كه انقلاب در ایران به پیروزی رسید، مسئله قدرت مكتب اسلام در بسیج مردم، در اذهان و افكار‌عمومی مطرح شد و به عنوان عاملی جهت انگیزه‌بخشی به مبارزات مردم و بسیج آحاد مردم مورد توجه بسیاری از مردم و رهبران گروه‌های مقاومت قرار گرفت.
امروز هرچه انقلاب اسلامی پیش‌تر می‌رود، می بینیم كه حتی در شعارهای گروه‌هایی كه قبلا به اسلام توجهی نداشتند، مسئله اسلام، مقاومت و شهادت، اهمیت بارزتری پیدا می‌كند و در گفتارهای آنها نیز پررنگ‌تر جلوه می‌كند.

تشكیل «حزب‌الله» در لبنان بر مبنای عقیده اسلامی‌ای كه در ایران انقلاب اسلامی را به وجود آورد و موفقیت‌های عظیمی كه در برابر صهیونیست‌ها در دوره‌های مختلف داشته، باعث شد در فلسطین هم مردم به این موضوع توجه بیشتری بكنند و مبارزات، از درون مساجد و مدارس دینی شكل بگیرد و مقاومت از این مسیر توسعه پیدا كند.

البته نكته اینجاست كه تفكر اسلامی به خصوص آنچه كه امام خمینی(ره) به عنوان اسلام ناب محمدی(ص) مطرح می‌كردند، نیاز به تبیین و توضیح بیشتری در بین مسلمانان دارد تا ملت‌های مسلمان بتوانند از ظرفیت‌های مكتب اسلام بیشتر در جهت آزادی خود از زیر یوغ ظلم و ستم استفاده كنند.