«سید هادی برهانی»، استاد دانشگاه تهران در گفتوگو با (تنا)، در خصوص به رسمیت شناخته شدن اسرائیلیها از سوی محمد بن سلمان، با اشاره به اینکه موضع محمد بن سلمان در قبال رژیم صهیونیستی انحراف از طرح ملک عبدالله است، بیان داشت: علمای عربستان و سایر کشورها به تدریج موضع خود را در برابر ولیعهد سعودی مشخص خواهند کرد.
وی با توجه به پیامدهای مواضع اخیر ولیعهد سعودی در قبال صهیونیستها گفت: تعاملی که اکنون صورت میگیرد، در چند سطح بر مسئله فلسطین تأثیرگذار است. این موضوع کاملاً به ضرر فلسطینیان محسوب میشود. گروهها و شخصیتهای فلسطینی به خصوص حماس موضع خود را مشخص کردهاند.
کارشناس مسائل غرب آسیا با تأکید بر انحراف بزرگی که به دنبال دیدگاه اخیر ریاض نسبت به رژیم صهیونیستی به وجود آمده است، اشاره داشت: چنین موضع یک کشور بزرگ اسلامی مانند عربستان در مقابل اسرائیل برای فلسطینیها یک فاجعه به حساب میآید. عربستان میزبان حرمین شریفین است و در حالی اعلام میکند که فلسطین سرزمین آبا و اجدادی صهیونیستها است که تاریخ به هیچ وجه چنین موضوعی را تأیید نمیکند.
وی با اشاره به تأثیراتی که موضع سعودیها در داخل خواهد داشت، تأکید کرد: این امر در داخل عربستان و برای حکومت این کشور مشکلات بسیاری را تولید خواهد کرد. ریاض باید به عاقبت افرادی مانند انور سادات و "یاسرعرفات" نگاه کند که با سازش به چه سرنوشتی مواجه شدند. این خطر برای محمد بن سلمان نیز وجود دارد؛ چون ملتهای اسلامی چنین موضعگیریهایی را در برابر اسرائیل تحمل نمیکنند.
برهانی با توجه به افکار عمومی عربستان گفت: ملت مسلمان عربستان نسبت به سرزمینهای اسلامی همچون بیتالمقدس و ملتهای اسلامی حساس هستند. این مسئله تأثیر بسیار منفی بر مردم این کشور و بدبینی آنها نسبت به حکومت و شخص محمد بن سلمان که سردمدار این حرکت است، خواهد داشت.
وی در پاسخ به پرسش «مغایرت موضع محمد بن سلمان با طرح پیشین ریاض در مورد مسئله فلسطین تحت عنوان طرح ملک عبدالله چه پیامدهایی بر فلسطینیها خواهد داشت؟» بیان داشت: موضعگیریهای کنونی محمد بن سلمان با هیچ موضعگیری در تاریخ عربستان قابل مقایسه نیست.
استاد دانشگاه تهران با تأکید بر طرح پیشین ریاض در مورد مسئله فلسطین اشاره داشت: گرچه بسیاری از کشورهای عربی با طرح ملک عبدالله موافقت داشتند؛ اما این طرح منوط به این بود که اگر اسرائیل از اراضی ۱۹۶۷ عقبنشینی و مسئله آوارهها را به صورت منصفانه حل کند، کشورهای عربی نیز رژیم صهیونیستی را شناسایی خواهند کرد.
وی با اشاره به موضع کنونی واشنگتن و تلآویو نسبت به طرح ملک عبدالله تأکید داشت: آمریکا و اسرائیل در حال حاضر مخالف آن طرح هستند و بیتالمقدس را پایتخت اسرائیل اعلام کردهاند. آنها راهحل دو دولت را نیز کنار گذاشتهاند. عربستان در این شرایط مواضعی اتخاذ میکند که بوی به رسمیت شناختن اسرائیل را میدهد. این موضوع انحراف از طرح ملک عبدالله محسوب میشود.
کارشناس مسائل غرب آسیا با توجه به تبعات دیدگاه ولیعهد سعودی به جایگاه او گفت: به نظر میرسد مسئول این ماجراجویی خود محمد بن سلمان است. این موضعگیری بیسابقه به نفع رژیم صهیونیستی در منطقه محسوب میشود. چنین اقداماتی عواقب بسیار بدی میتواند برای ولیعهد سعودی داشته باشد و حتی منجر به این شود که جان خود و یا حتی حکومتی را که به دنبال رسیدن به آن است، در این مسیر از دست بدهد.
وی در پاسخ به پرسش «دیدگاه ولیعهد سعودی نسبت به رژیم صهیونیستی چه پیامدهایی بر مناسبات ریاض و گروههای فلسطینی خواهد داشت؟» بیان داشت: عربستان بعد از ملک فیصل هیچ وقت سعی نکرده است آمریکا و اسرائیل را در بحث فلسطین به چالش بکشد.
برهانی با تأکید بر احتمال افزایش تنش بین سعودیها و گروههای فلسطینی اشاره داشت: ریاض در چارچوب یکسری چارچوبهای بینالمللی خصوصاً در حوزه مسائل اقتصادی به فلسطینیان کمک کرده است. از این جهت گروههای فلسطینی توجهی به عربستان داشتند. اما محمد بن سلمان در حال حاضر اندک اعتبار عربستان را نیز با این موضعگیریها به باد میدهد.
وی با اشاره به اینکه گروههای فلسطینی مانند جهاد و حماس بهشدت از این حرکت عصبانی هستند، افزود: این عقبنشینی در برابر اسرائیل حتی با مواضع فتح و محمود عباس نیز در یک راستا نیست. لذا یکی از عواقب این اقدام عبارت است از اینکه نفوذ عربستان بر گروههای فلسطینی به شدت کم خواهد شد.
کارشناس مسائل غرب آسیا مطرح کرد؛ موضعگیریهای کنونی محمد بن سلمان با هیچ موضعگیری در تاریخ عربستان قابل مقایسه نیست. عربستان در این شرایط مواضعی اتخاذ میکند که بوی به رسمیت شناختن اسرائیل را میدهد.