جعفر قنادباشی کارشناس مسائل غرب آسیا در گفتوگو با خبرنگار "تنا" به مناسبت سالگرد بحران قطر با بیان اینکه اختلاف برسر اخوان المسلمین موجب حرکت عربستان علیه قطر شد اظهار داشت: قطر براساس سیاست خاصی سعی کرده بود از اخوان المسلیمن در منطقه دفاع کند و پایتخت قطر تبدیل به مرکز حرکت گروههای اخوان المسلیمن از همه کشورها جهان شده بود.
قنادباشی ادامه داد: از سوی دیگر عربستان از اینکه اخوانیها بتوانند به وسیله حمایتهای قطر در منطقه رشد کنند نگران بود و یکی از خطراتی که عربستان در داخل احساس میکرد مساله حمایتهای قطر از اخوان المسلیمن بود.
وی خاطرنشان کرد: همزمان با حضور یک سال پیش ترامپ در منطقهT عربستان در اجلاس ریاض 50 کشور اسلامی را ملزم کرد علیه چهار محور ایران، داعش، اخوانالمسلیمن و حزبالله موضعگیری کنند البته داعش را کنار این موارد گذاشته بودند تا ایران را متهم به همراهی با خط افراط در منطقه کنند و قطر از جمله کشورهایی بود که از همراهی با این درخواست سرباز زد و آنجا بود که اختلافات رشد کرد.
این کارشناس مسائل غرب آسیا با اشاره به اینکه عربستان در همراه کردن کشورهای عربی با خود برای تحریم قطر موفق نبوده است اظهار داشت: هرچند 50 کشور در اجلاس ریاض شرکت داشتند ولیکن عربستان در ادامه راه حتی نتوانست همه کشورهای خلیج فارس را با خود همراه کند و از 6 کشور حاشیه خلیج فارس فقط امارات و بحرین با عربستان همراه شدند و حتی کویتیها هم با آنها همراهی نکرد.
وی با بیان اینکه در مورد پشت پرده بحران قطر گفته میشود که رقابتی آمریکایی انگلیسی وجود دارد اظهار داشت: قطریها به انگلیسیها نزدیک هستند و سعودیها به آمریکاییها و معاملات برسر اسلحه و نفت هم دلیل اصلی این اختلافات بوده است.
قنادباشی با اشاره به اینکه در طی یکسال گذشته اختلافات بین قطر و عربستان ادامه پیدا کرده است اظهار داشت: شاهد هستیم که این اختلافات هنوز هم باقیمانده و اخیرا هم قطریها ورود کالاهایی که از مبدا عربستان باشد را ممنوع اعلام کرده است.
وی با بیان اینکه در این شرایط طبیعی است که قطر بدنبال پیوند با دیگر کشورها باشد اظهار داشت: قطر بعد از تحریم 4 کشور عربی کوشش کرده تا ارتباطاتی با دیگر کشورها داشته باشد که از جمله آنها اردن است.
این کارشناس مسائل غرب آسیا اظهار کرد: چون اردن درآمد نفتی ندارد پیوسته علاقمند است که از درآمد کشورهای عربی استفاده کند و از سوی دیگر قطریها هم علاقمند هستند که از خاک اردن به نفع گروههای اخوان استفاده کنند.
وی با بیان اینکه اکنون شرایطی وجود دارد که هم امان و هم دوحه میتواند از آن بهرمند شود اظهار کرد: تمایل قطر برای استفاده از خاک قطر برای کمکرسانی به گروههای اخوانی در دیگر کشورهای عربی مانند سوریه و فلسطین و تمایل اردن برای بهرهبرداری از کمکهای مالی و سرمایهگذاری قطریها موجب میتواند نزدیکی دو طرف شود.
قنادباشی با بیان اینکه کشورهای عربی در موضوع بحران قطر به دو دسته تقسیم میشوند اظهار داشت: گروهی بدلیل ضعف و ترس از عربستان پیروی میکنند و اگرچه در ظاهر در تحریم علیه قطر شرکت نکردند اما با قطر هم همراهی نکرده و عربستان را همراهی میکنند اما در میان کشورهای عربی بسیاری مانند الجزایر و لبنان نه از عربستان ترسی دارند و نه نیازی به آن دارند و در قالب سیاستهای عربستان عمل نمیکنند
وی با بیان اینکه عربستان برای حل اختلاف با قطر 13 خواسته را مطرح کرده است اظهار داشت: عربستان در واقع میخواهد با پذیرش این طرحها توسط قطر، برتری آنها مورد پذیرش قطر قرار گیرد و در واقع به این شکل وارد نوعی رقابت بین اراده و غرور شده است و امیر قطر هم که فرد جوانی است از پذیرش این تحمیلها سرباز زده است.
این کارشناس مسائل غرب آسیا اظهار کرد: درخواستهای عربستان، امارات، بحرین و مصر از قطر در مورد اینکه باید درب شبکه الجزیره بسته شود یا قطر رابطه خود با ایران را قطع کند بسیار مداخلهگرایانه و گستاخانه است و پذیرش آن از طرف قطر ممکن نیست.
وی تاکید کرد: تا زمانی که غرور، بیتدبیری و بیتجربگی در ریاض حاکم است قرار نیست بحران قطر حل شود.
قنادباشی با بیان اینکه دورنمای روابط قطر و عربستان دورنمای تیره است مگر اینکه دو اتفاق بیافتد اظهار داشت: یا دو قدرت آمریکا و انگلیس که قطر و عربستان را حمایت میکنند به یک وحدت میرسند و موضوع را حل میکنند و یا در عربستان اتفاقی بیافتد که این غرور، بیتدبیری و تصمیمات نابخردانه پایان پیدا کند و در آن زمان میتوان تصور کرد دورنمای روشنی در روابط قطر و عربستان اتفاق خواهد بود.