بازشماری آرا عراق تغییر عمده در نتایج ایجاد نمیکند/آمریکاییهای قدرت تعیین نخست وزیر را ندارند/ ۵ جریان رایزنی برای ائتلاف در عراق
گروه مقاومت "تنا": توافق گروه سائرون به رهبری مقتدی صدر با الوطنیه به رهبری ایاد علاوی و الحکمه به رهبری عمار حکیم برای ایجاد ائتلاف بزرگ در مجلس عراق، جدیدترین خبری است که از تحولات سیاسی بعد از انتخابات در عراق منتشر شده است؛ اعلام این ائتلاف جدید بهانهای شد تا به سراغ حسن کاظمی قمی سفیر سابق ایران در عراق برویم و با او در مورد شرایط سیاسی و امنیتی این روزهای عراق بعد از انتخابات گفتوگو کنیم.
در ادامه متن گفتوگوی تفصیلی خبرنگار "تنا" با سفیر سابق ایران در عراق ارائه میشود.
۴ یا ۵ جریان رایزنی برای ائتلاف در عراق
"تنا": پیش از این اخباری مبنی بر امکان ائتلاف بین حیدرالعبادی رهبر جریان نصر با مقتدی صدر رهبر جریان سائرون منتشر شده بود چرا این اتفاق در ائتلاف جدید محقق نشد؟
کاظمی قمی: راهبردها و برنامهها عاملی هستند که گروهها بتوانند براساس آن به یک توافقی برسند و اگر این توافق حاصل شد گام بعدی این است که بتوانند در مورد ترکیب کابینه توافق کنند، در نتیجه همه این رایزنیها بر روی این مساله متمرکز میشود و اینگونه نیست که سائرون، الحکمه و ایاد علاوی از اول بنشینند و در مورد اینکه چند وزارتخانه متعلق به چه کسی باشد بحث کنند.
لازم است ائتلافهای سیاسی عراق در ابتدا در مورد راهبردهای دولت به توافق برسند و طبیعتا در این رایزنیها باید برنامههایی یکدیگر را بشنوند، در مورد آن نظر دهند و بررسی کنند که در مورد چه موضوعاتی نقاط اشتراک دارند و نسبت به چه موضوعاتی افتراق دارند؛ در یک جایی میرسند به این نکته که نقاط افتراقشان بیشتر از نقاط اشتراک آنهاست و طبیعتا باید با جریان دیگری وارد مذاکره شوند. باتوجه به اینکه در عراق شرایط سیاسی و امنیتی به گونهای است که شکلگیری دولت برمبنای نتایج انتخابات و توافق انجام میشود این رایزنیها طبیعی است و اینکه گفته میشود قبلا جریان نصر با فتح به رهبری هادی العامری یا دیگر گروهها توافقات اولیه داشتند برهمین اساس است.
هماکنون ۴ یا ۵ نوع رایزنی در حال انجام است که یکی از آنها رایزنی سائرون با نصر است که به آن اشاره کردید، برهمین اساس باید اجازه داد مدتی از رایزنیهای بگذرد و آنگاه نتایج این رایزنیها در عراق ببینیم.
بازشماری آرا عراق تغییر عمده در نتایج ایجاد نمیکند
"تنا": آیا بازشماری دستی آرا میتواند موجب برگزاری انتخابات مجدد در عراق شود؟
کاظمی قمی: انتخابات اخیر برای اولین بار در عراق بود که به شکل الکترونیکی برگزار و شمارش آرا شد و حتی قبل از اینکه این اقدام انجام شود هم برخی از گروههای سیاسی تاکید داشتند با وجود اینکه همزمان با انتخابات نتایج آن اعلام میشود شمارش دستی هم باید انجام شود؛ انتخابات که برگزار شد برخی از گروههایی که انتظارتشان در انتخابات برآورده نشد و برخی از مسائل را مطرح کردند البته این نکته هم مهم است که اشکلات فنی دلیل مخاالفت برخی از رهبران سیاسی با برگزاری الکترونیکی انتخابات بود و موضوعاتی مانند اینکه در برگزاری الکترونیکی انتخابات ساعت برگزاری از ۸ تا ۶ بعد از ظهر بوده و امکان اضافه کردن ساعت وجود نداشت یا اینکه در برخی از حوزههای انتخاباتی سیستم قطع شده و امکان رایگیری نبوده است، همچنین اینکه هر شهروندی باید رای را در همان حوزه زادگاه خودش میداد از موضوعاتی بود که خارج از مساله تخلف و یا تقلبهایی در انتخابات مطرح و مسائلی بودند که در خصوص ضروت بازشماری آرا مطرح میشد.
چون اولین دفعهای بود که انتخابات به شکل الکترونیکی در عراق برگزار میشد مخالفانی از اول در این خصوص وجود داشت اما آن چیزی که در سطح کل عراق دیده میشود این است که اولا در بسیاری از استانها اعتراضی نسبت به نتایج نشد و بیشتر اعتراضها مربوط به مناطق شمالی و کردستان عراق است که به مجلس کشیده شد و مجلس اعلام کرد شمارش آرا به صورت دستی انجام شود؛ در مجموع آن چیزی که از گزارشها و مواضع رهبران سیاسی و برگزار کنندگان انتخابات برمیآید این است که تخلفات انتخاباتی در عراق هم مانند تخلفات در دیگر جاهاست؛ طبیعتا اگر دادگاه قانون اساسی هم با مصوبه مجلس نمایندگان همراهی کند کار بازشماری آرا انجام خواهد شد اما تصور من این است که این بازشماری به شکل دستی نتیجه انتخابات عراق را تغییر نخواهد داد و این امکان که این شمارش منجر به باطل شدن کل انتخابات باطل شود وجود ندارد، امکان اینکه انتخابات جدیدی برگزار شود یا یک تاثیر شگرفی در نتیجه انتخابات اتفاق افتد وجود ندارد و من فکر میکنم در حوزه مرکزی تا استانهای جنوبی شاید کمترین تغییر اتفاق بیافتد که خیلی نتیجه تعیین کنندهای ندارد و در حوزه شمالی و مناطق کردی هم تصور نمیکنم تغییر جدی اتفاق بیافتد که بخواهد سرنوشت انتخابات را عوض کند.
باید توجه داشت که در گذشته هم مسئله تخلفات در انتخابات عراق مطرح شده بود ولی چون قبلا سیستم الکترونیکی نبود یک بار مطرح میشد و تمام میشد ولی الان چون سیستم الکترونیکی است اشکالی به آن وارد میشود ولی تصور من این نیست که این شمارش آرا بخواهد نتیجه تعیین کنندهای داشته باشد؛ واقعیت این است که انتخابات این دوره در کمال آرامش و امنیت بود و اخلاق انتخاباتی هم رعایت شد البته طبیعی است که در جاهایی تخلفاتی اتفاق افتاده باشد که در هر انتخاباتی طبیعی است ولی نتیجه بازشماری تعیین کننده نخواهد بود.
تاثیر در انتخابات ترکیه دلیل حضور نظامی ترکها در عراق
"تنا": در شرایطی که دولت عراق درگیری مساله انتخابات است، ترکیه دوباره به خاک این کشور نفوذ کرده است، این رفتار را چگونه ارزیابی میکنید؟
کاظمی قمی: حضور نظامیهای ترکیه در خاک عراق و سوریه که بدون هماهنگی با دولتهای دو کشور اتفاق میافتد حضوری غیرقانونی است که دولتهای عراق و سوریه بارها به آن تاکید کردهاند؛ نگرانی ترکیه از پدیده تروریسم مجوزی برای حضور نظامی و اشغالگری این کشور در کشورهای همسایه نخواهد بود ضمن اینکه بهترین راه مقابله با پدیده تروریسم همکاری و هماهنگی با دولتهای منطقهای است و طبیعتا اگر ترکیه با سوریه و عراق همکاری کند راحتتر میتواند مرزهای دو کشور را امن نگه دارد اما دلیل اینکه در این مقطع حضور نظامی و عملیاتی ترکیه در عراق تشدید شده شاید به موضوع انتخاباتی که مدتی دیگر در این کشور برگزار خواهد شد بازمیگردد و بیشتر این حضور را مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه و تلاش دولت ترکیه برای تاثیر برآن میدانم.
آمریکاییهای قدرت تعیین نخست وزیر در عراق را ندارند
"تنا": نقش آمریکاییها در موضوع انتخابات عراق چگونه است؟
کاظمی قمی: آمریکاییها به دلیل عملکرد غلط و بیتوجهی به منافع ملتهای منطقه، بیتوجهی به هنجارهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی منطقه نقش خود را رو به افول میبینند، اینکه امروز عبادی یا هرشخص دیگری در عراق بخواهد نخستوزیر باشد نتیجه توافقاتی است که مردم عراق و نمایندگان این ملت خواهند داشت و آنها نمیتوانند تعیین کنند چه کسی در عراق حکومت کند البته این مساله که آنها تمایلات خود را مطرح کنند وجود دارد ولی آن چیزی که امروز در صحنه تحولات بینالمللی اتفاق میافتد مغایر با آن چیزی است که آمریکاییهای میخواهند.