کارشناس مسائل افغانستان پای میز مذاکره نشتن طالبان را نشان از تغییر در رفتار و دیدگاه های این گروه دانست وگفت: اگرعقاید ایدئولوژیک و مذهبی طالبان را کنار بگذاریم بقیه دیدگاه های این گروه در حال تغییر کردن است.  بنابراین می شود فکر کرد که طالبان هم اکنون خود را شریک قدرت در دولت افغانستان میداند.

سخنگوی گروه طالبان تغییرات گسترده در رهبری این گروه را، راهی برای تسریع و تقویت روند صلح و تغییراتی در بخش‌های نظامی و سیاسی این گروه عنوان کرده است. این تغییرات نشان می‌دهد که طالبان می‌خواهد تا تعهد و جدیت خود را در قبال صلح ثابت کند و باید دید آیا این تغییرات برای پروسه صلح مفید خواهد بود یا خیر.
 
"پیر محمد ملازهی" کارشناس مسائل افغانستان در گفتگو با تقریب با اشاره به اظهارات سخنگوی گروه طالبان که گفته بود انتظار می‌رود که با این تغییرات روند صلح تسریع و منظم‌تر شود،گفت: انتظارمی رود با وجود کامل شدن کابینه دولت و همچنین مشخص شدن اعضای گروه طالبان، مذاکرات بین الافغانی شروع شود. با توجه به شرایط موجود در افغانستان و نیز اختلاف نظرهای شدید  بین دو طرف انتظار این که در کوتاه‌مدت و در اسرع وقت طرفین بتوانند به یک جمع‌بندی نهایی برسند واقع بینانه نخواهد بود.
 
وی با مثبت ارزیابی کردن این تغییرات، افزود: به نظرمی آید آمریکایی ها، کشورهای منطقه، اتحادیه اروپا، همسایگان افغانستان و همچنین طرف های  داخلی افغانستان این روند را مثبت تلقی کرده و امید دارند با انجام گرفتن این اقدامات صلح در افغانستان برقرار شود.
 
کارشناس مسائل خاورمیانه با بیان اینکه به نظر می رسد هر دو طرف دعوا این آمادگی را دارند که مواضع خود را تعدیل  کرده تا به یک موضع مشترک برسند، خاطر نشان کرد: با این همه بعضی از مشکلات همچنان پابرجاهستند. طالبان برتشکیل  یک امارت اسلامی پافشاری میکند. دولت مرکزی هم  بر روی قانون اساسی و آزادی هایی مانند حقوق زنان و فعالیت های اقلیت های قومی و مذهبی که پذیرشش برای طالبان سخت خواهد بود تاکید دارد و باید این اصل را در نظر گرفت که پذیرش امارت اسلامی مد نظر طالبان برای دولت و نیروهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی افغانستان سخت است چون مردم دیگر طالبان را در قالب قبلی خود پذیرا نیستند.
 
ملازهی با توضیح این مطلب که طالبان یک گروه ایدئولوژیک است وگروه های اینچنینی معمولاً خیلی سخت می توانند باورهای خود را تعدیل کنند، گفت: طالبان برای باورهای خود یک منبع الهی متصوراست و لذا  نمی توان انتظار داشت که طالبان از عقاید خود دست کشیده و یا از دیدگاه های خاص خود کوتاه بیاید.
 
کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به مذاکراتی که بین طالبان و آمریکا صورت گرفته، بیان داشت: در مذاکراتی که بین خلیل زاد و ملا برادرصورت گرفت، خلیل زاد توانست طالبان را قانع کند آنها نمی‌توانند از طریق نظامی در افغانستان به قدرت برسند همچنان که آمریکا از طریق نظامی نتوانست طالبان را شکست دهد.  بنابراین  تنها راه حل، مذاکرات سیاسی خواهد بود.
 
ملازهی  پای میز مذاکره نشتن طالبان را نشان از تغییر در رفتار و دیدگاه های این گروه دانست وگفت: اگرعقاید ایدئولوژیک و مذهبی طالبان را کنار بگذاریم بقیه دیدگاه های این گروه در حال تغییر کردن است.  بنابراین می شود فکر کرد که طالبان هم اکنون خود را شریک قدرت در دولت افغانستان می داند.
 
وی با تاکید بر این مطلب که شریک قدرت شدن به این معنی نیست که طالبان قدرت را نخواهند، ادامه داد: اگر طالبان در انتخابات شرکت کند تنها چیزی که برای این گروه محدویت ایجاد می کند، قانون اساسی این کشوراست. در قانون اساسی برای اقلیت های قومی و مذهبی، وضعیت و حقوق زنان، شیعیان و هزاره ها قوانین و اختیاراتی در نظر گرفته شده است و لذا  طالبان نمیتواند آنان را نادیده بگیرد.
 
وی با تایید این موضوع که گروه های شیعه مذهب به هیچ عنوان زیر بار حذف شدن از قانون اساسی افغانستان نخواهند رفت، خاطر نشان کرد: درمقابل، گروه‌های قومی چون تاجیک، ازبک، هزاره وغیره به سلاح و امکانات نظامی مجهز هستند وعملاً طالبان نمی‌تواند حقوق آنها را نادیده بگیرد.

کارشناس سیاسی مسائل بین الملل با تاکید بر این موضوع که افغانستان ساختار قدرت را از حالت تمرکز قدرت فعلی که از سال ۲۰۰۱ در اجلاس بُن شکل گرفت تغییر داده و به سمت  فدرالی می برد، گفت:اگر چهار منطقه قومی پشتون ها، ازبک ها، تاجیک و هزاره ها دولت های محلی خود را داشته،  در پارلمان و دولت مرکزی هم سهم مشخصی که در قانون اساسی به تصویب رسیده برخوردار باشند؛ آن زمان دیگر طالبان دستش باز نخواهد بود که به طرف انحصار قدرت برود. چون در آن صورت با  افرادی  روبه رو خواهد شد که به سلاح آشنایی دارند، از سیاست سر در می‌آورند و در قدرت نیز سهم دارند.

ملازهی ادامه داد: به نظر می‌آید که طالبان تمام تلاش خود را می‌کند که حداکثر امتیازات را به دست بیاورد و به سهم بیشتری از قدرت دسترسی پیدا کند. البته اگر ساز و کار دموکراتیک و انتخاباتی را بپذیرند این شانس را خواهند داشت که به قدرت برسند ولی دیگر قدرت سالهای قبل را نخواهند داشت.چون شرایط در داخل و خارج از کشور تغییر کرده است.
 
وی با بیان اینکه مواضع طالبان نسبت به گذشته تعدیل شده است، گفت: البته این به این معنا نیست که تمام اعضای طالبان تغییر موضع داده اند. به نظر می آید که شورای کویته این جریان را پذیرفته است و برای همین است که در حال مذاکره با آمریکا و دولت افغانستان است ولی احتمال اینکه  شورای میران شاه از بدنه طالبان جدا شده و به طرف گروه‌های نظامی القاعده و داعش برود، خیلی زیاد است.

انتهای پیام/

مصاحبه از: فاطمه گلشن