کارشناس روابط بین الملل با بیان این که اروپا با تحریک روسیه برای حمله به اوکراین در مخمصه بدون بازگشت گرفتار شده است گفت : آمریکا از جنگ اوکراین لذت می برد، زیرا هم برای مسکو دغدغه ایجاد کرده و هم اروپا را بیش از گذشته به خود وابسته کرده است.

"علی ودایع" کارشناس مسائل روسیه در گفت و گو با تقریب با بیان این که جنگ اوکراین مهم ترین یا حتی خشن ترین نبرد قاره اروپا پس از جنگ جهانی دوم محسوب می شود ، گفت: تلفات انسانی و مالی جنگ اوکراین غیرقابل محاسبه است البته از حدود 300 هزار کشته و 120 میلیارد دلار هزینه صحبت می شود.  این اعداد و ارقام نشان می دهد ظرف یکسال گذشته اتفاقات هولناکی در اروپا رخ داده است.

وی ضمن تاکید بر اصل بی اعتمادی در روابط بین الملل و بدبینی مزمن روسیه و غرب به یکدیگر گفت: جنگ اوکراین از ماجرای انقلاب آبی اوکراین در سال 2013 قابل پیش بینی بود. در آن برهه زمانی ، « ویکتور فدوروویچ یانوکوویچ» رئیس جمهوری مخلوع اوکراین با پیمان اتحادیه گمرکی تلاش کرد پیوندهای کی یف با مسکو را تثبیت کند اما غرب گرایان اوکراین با حمایت اورپا و بهره گیری از نقاط ضعف دولت تحت حمایت روسیه دست به انقلاب آبی زدند.

اشتباه محاسباتی اروپا
این کارشناس روابط بین الملل گفت: انقلاب آبی اوکراین اگرچه ظواهر انقلاب های مخملی را به همراه داشت اما در عمل یک اقدام خشن علیه منافع روسیه در اوکراین بود. روسیه اگرچه در زمان انقلاب نارنجی اوکراین هم رنجیده بود اما احساس ناامنی از انقلاب آبی در شرایط متفاوتی بروز کرد.

وی در ادامه افزود: روسیه که به پشتوانه درآمدهای نفتی بالا و تجدید ساختار نظامی از لاک دفاعی سال 2004 خارج شده بود در سال 2014 شبه جزیره کریمه را در حمایت از روس تبارهای این منطقه ضمیمه خاک روسیه کرد. در ادامه روس تبارهای منطقه دونباس نیز با اوکراین درگیر شدند که حدود 14 هزار کشته از طرفین برجای گذاشت.

ودایع تصریح کرد: کی یف به تلافی خشم کرملین، بیش از گذشته در آغوش غرب غش کرد، البته ناتو هم برای اوکراین فرش قرمز پهن کرد تا سیاست کسترش به شرق را تا پشت مرزهای روسیه عملیاتی کند.

 وی با بیان اینکه پوتین در خلال صحبت هایش همواره تاکید داشته که طرف‎های غربی در سال ۱۹۹۰ به روس ها وعده داده بودند حتی یک وجب به سمت مرزهای روسیه حرکت نخواهد کرد، ادامه داد:  در سال های پساشوروی شاهد بودیم که بعد از حدود ۱۴ کشور که عمدتاً از اقمار شوروی بودند، به عضویت ناتو درآمدند. ذهنیت کرملین همواره این بوده است کشورهای شوروی سابق همچنان باید در مدار روسیه باقی بمانند یا حداقل یک منطقه حائل بین روسیه و ناتو باید وجود داشته باشد ؛ اوکراین این معادله را در بدترین زمان ممکن در مسکو بهم زد.

ودایع گفت: طرفین در توافقنامه مینسک تلاش کردند سطح تنش بین کی یف و مسکو را مدیریت کنند اما بحث عضویت اوکراین در ناتو موضوعی نبود و نیست که مسکو آن را بپذیرد. اگر بگوییم روسیه به اوکراین نگاه ناموسی دارد که دشمن می خواهد آن را غصب کند ، غلط نیست.

با صدای آژیر جنگ اروپا از خواب ناز پرید
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان این که اروپا تا لحظه آخر احتمال وقوع جنگ اوکراین را کتمان می کرد، گفت: اروپا صبح 24 فوریه 2022 با شلیک توپخانه مسکو تازه از خواب بیدار شد. آنان با توهم «صلح پایدار کانت» بر این باور بودند که روسیه بنابر نیاز تجاری و عرف بین الملل هرگز دست به حمله نظامی علیه اوکراین نخواهد زد اما در عمل "نگاه هابز"و "رئالیسم مورگنتا" بر این طرز فکر غلبه پیدا کرد. 

ودایع با تاکید بر این که در مقام دفاع از حمله روسیه نیست، اظهار کرد: احساس ناامنی روسیه در میزان گسترش پیمان آتلانتیک شمالی ناتو به سمت شرق شرایطی را به وجود آورد که روسیه ناچار شد برای دفاع از حریم خود دست به یک حمله قریب‌الوقوع همه جانبه به خاک اوکراین بزند. روسیه در سال ۲۰۱۷ با انجام رزمایش «زاپاد» این هشدار" ما آماده حمله به اوکراین هستیم" را به اروپایی ها دادند. اما در این برهه از زمان کسی در بروکسل صدای هشدار مسکو را نشنید و در واقع اروپایی ها صدای خشم روسیه را نادیده گرفتند.

وی ضمن پیش کشیدن هزینه های سنگین جنگ اوکراین برای اروپا در حوزه های امنیتی ، اقتصادی یا حتی موضوع پناهندگان، بیان داشت:اروپایی ها به دنبال کنترل تنش به وجود آمده برای ایجاد جنگ فرسایشی در اوکراین هستند. نوع موضع گیری های «امانوئل مکرون» یا «اولاف شولتس» همگی نشان می دهد که اروپا دنبال کنترل جنگ است. آنها نگرانی پنهان بزرگی به نام دکترین اتمی روسیه دارند که کسی نمی داند کی مسکو از آن استفاده خواهد کرد. 

آمریکایی‌ها از جنگ اوکراین لذت می برند
کارشناس روابط بین الملل با بیان این که ستون و بنیان دیگر جنگ اوکراین در واشنگتن است؛ گفت: آمریکا از جنگ اوکراین لذت می برد.

وی در ادامه گفت: آمریکایی ها در شکل گیری وضعیت موجود جنگ اوکراین نقش اساسی ایفا کرده اند. نگاه و تلاش آمریکایی ها در مخمصه اوکراین، ایجاد بی نظمی برای شکل گیری نظم جدید مبتنی بر منافع واشنگتن است. آنها که پس از دهه نود با عنوان جنگ با تروریسم پس از یازدهم سپتامبر در عرصه بین الملل قدرت طلبی کردند حالا به بهانه جنگ با تهدید قدیمی بلوک شرق رفقای غربی خود را ناچار به تمکین می کنند.

ودایع در تشریح اولویت بندی های آمریکا در جنگ اوکراین گفت: در وهله اول روسیه به عنوان بزرگترین دشمن آمریکا در این جنگ متحمل هزینه‌های_مالی_نظامی_دیپلماتیک در جنگ اوکراین شده است. واشنگتن معتقد است که هزینه های سنگین جنگ اوکراین در کنار تحمیل تحریم های سنگین اقتصادی منجر به تضعیف روسیه خواهد شد.

وی با پیش کشیدن رقابت های پنهان اروپا و آمریکا در حوزه های مختلف گفت: در وهله دوم، اگرچه اتحادیه اروپایی در اردوگاه غرب به عنوان یک دوست خوب برای آمریکایی‌ها یاد می شود، ولی آمریکا می‌خواهد این اتحادیه در نقش یک "بازیگر دسته چندمی" در عرصه روابط بین المللی بازی کند. این نگاه رقابتی بدین معناست که اگر ما رفتار اتحادیه اروپا را مطالعه کنیم متوجه می شویم که بعد از جهان تک قطبی که در دهه نود و با فروپاشی شوروی شکل گرفت، اتحادیه اروپا رشد کرد و این برای آمریکا مطلوب نبود. ماجرای جنگ با تروریسم و جدال اقتصادی یارانه ها به صنایع یا مالیات های کشنده مجموعا باعث تضعیف اروپا در مقابل آمریکا شد.

این کارشناس بین الملل گفت: پاریس ماجرای «خنجر از پشت آمریکا به فرانسه» در قرارداد 56 میلیارد دلاری زیردریایی های استرالیا را فراموش نکرده است. آلمان هم تا پیش از جنگ اوکراین به دنبال تشکیل "نیروهای واکنش سریع اروپا" یا همان "ارتش اروپایی" خارج از چتر ناتو بود اما امروز در میانه جنگ اوکراین کسی حرفی درباره استقلال نظامی اروپا از ناتو را مطرح نمی کند.

وی گفت: نکته جذاب برای واشنگتن این است به موازات جنگ اوکراین انسجام جبهه غرب به بی‌سابقه‌ترین سطح خود بعد از فروپاشی شوروی و جنگ سرد رسید. در این بین جنگ اوکراین جبهه غرب را منسجم کرد و می‌توان نتیجه گرفت که تنها افرادی که از این جنگ سود می‌برند غول های اسلحه سازی آمریکایی و حتی انگلیسی بدون متحمل شدن هیچ خسارت انسانی هستند.

 وی  با بیان این که جدال روسیه با آمریکا محدود به مرزهای اوکراین نیست، گفت: تمامی آنچه که ما در جنگ اوکراین مشاهده میکنیم پیش نمایشی برای یک رقابت خیلی بزرگتر در قطب شمال است. جایی که ذخایر عظیم آب شیرین، منابع غذایی فراوان و منبع های عظیم انرژی دارد و به لحاظ ژئوپلتیکی امکان استقرار پایگاه های نظامی و موشکی با برد بسیار کوتاه برای روسیه و آمریکا را داراست.
 
 نفوذ ناتو به قلب آسیای میانه، تهدید راهبردی برای ایران
 
ودایع با اشاره به این واقعیت که اگر پیمان آتلانتیک شمالی در اوکراین به موفقیت دست پیدا کند، گسترش به شرق ناتو تا مرزهای ایران پیش خواهد رفت، خاطرنشان کرد:  اگرچه ترکیه هم یکی از اعضای ناتو به شمار می‌رود اما نوع نگاه ناتو و موضع گیری روسیه نشان می‌دهد که ناتو چشم نفوذ در آسیای میانه را دارد. عملاً نفوذ ناتو به قلب آسیای میانه برای ایران یک تهدید راهبردی و استراتژیک بلندمدت محسوب می شود.

 وی ادامه داد: غرب با پیوند زدن ایران و پهپادهای ایرانی با جنگ اوکراین در فضاهای رسانه ای و حملاتی که علیه کشور ما در رسانه های خارجی صورت گرفته است، عملاً تلاش می‌کند تا ایران را شریک روسیه در جنگ اوکراین نشان دهند. در کنار این مسئله تراکنش های نظامی ایران و روسیه مسئله جدیدی نیست اما نوع برجسته سازی آن به جهت ایجاد احساس ناامنی در کشورهای منطقه ازجمله عربستان و امارات است.‌در واقع آمریکایی ها میخواهند احساس ناامنی کشورهای اطراف کشورهای همسایه ایران را گسترش دهند.

 این مدرس دانشگاه با اشاره به واقعیت جنگ اوکراین که به دلیل پاسخ به معما واره امنیت رخ داد، تصریح کرد: آمریکایی ها در خاورمیانه مسئله امنیت را مطرح می‌کنند و ولی در این بین آنان تمایل چندانی به گسترش یا ایجاد جبهه جدید جنگ در رابطه با ایران ندارند. چون میزان قدرت آمریکایی ها در اوکراین کمرنگ شده و این روس‌ها هستند که در اوکراین دست برتر را دارد. و باید توجه داشت که آمریکایی‌ها توان جنگیدن در ۲ یا ۳ منطقه را ندارند و لذا به دنبال فشار کنترل شده هوشمند اقتصادی و دیپلماتیک به جمهوری اسلامی ایران هستند.
 
انتهای پیام/