دکتر کیهان سلطانیان رئیس دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی سنندج در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری تقریب، با اشاره به نقش حوزه‌های علمیه در پیشبرد علم و فرهنگ و تعامل با دانشگاه ها اظهار داشت: حوزه‌های علمیه همانطور که از نامشان پیداست جایگاه مهمی در علم و فرهنگ دارند؛ اکنون که در کشور ما برای حوزه‌های علمیه ورود در عرصه‌های مختلف علوم انسانی مهیا گشته است، ضروریست که با استفاده از این ظرفیت آموخته‌های دینی خود را به اساتید و دانشجویان و دانش آموزان در رشته‌ها و علوم مختلف عرضه دارند، البته این خود نیازمند فراگیری علوم جدید و نوآوری در علوم دینی می‌باشد‌.

وی تصریح کرد: حوزه‌های علمیه در گذشته محل بروز ایده‌ها و نظریات جدید و مطابق با روز بوده است، با پدید آمدن تنوع در علوم سخت است مثل گذشته حوزه به تنهایی از عهده تمامی مسائل علمی و فرهنگی برآید، در اینجاست که اهمیت دانشگاه خود را نشان می‌دهد.

سلطانیان عنوان کرد: حوزه با تعامل ارزنده با اندیشمندان و اساتید دانشگاه و بررسی علمی وضعیت جامعه است که می توانند با اجتهاد و ارائه فتاوای به روز  و متناسب با عرف و وضعیت معیشتی مردم، از مشکلات جامعه بکاهند و در کنار حل مسائل، از دل زدگی مومنان از دین  و فراهم شدن زمینه ایراد گرفتن ملامت کنندگان کم اعتقاد و بعضا بی اعتقاد تا حد زیادی بکاهند؛ البته جای آن دارد که دانشگاه‌ها هم با استخدام نیروهای عالم متعهد و مومن زمینه سهولت همکاری و پیشبرد اهداف مشترک علمی و فرهنگی را هر چه بیشتر فراهم آورند.

رئیس دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی سنندج در پاسخ به این سوال که: چه اقداماتی می‌توان برای تقویت همکاری‌های علمی میان این دو نهاد در جهت ارتقای سطح دانش عمومی در کشور انجام داد؟ خاطرنشان کرد: اقدام خوبی که در جمهوری اسلامی رخ داد،پدید آوردن روحیه یکی بودن و همکاری و تعامل و به اصطلاح وحدت حوزه و دانشگاه بود. هر ساله ۲۷ آذر، سال روز وحدت حوزه و دانشگاه به ما خاطرنشان می‌سازد که حوزه و دانشگاه هر دو برای نجات انسان ضروری است.

وی یادآور شد: گویا این دو بال‌های پرواز جامعه اسلامی (حوزه و دانشگاه) به اوج و رسیدن به قله خوشبختی، رفاه، آسایش و آرامش مردم است، برخی در گذشته به ویژه در اروپا و آمریکا که متاسفانه به جامعه اسلامی هم نفوذ یافته، میان علم و دین تضاد می‌بینند؛ با ایده وحدت حوزه و دانشگاه این تفکر می‌تواند زایل شود و با حضور دانشمندان حوزوی و دانشگاهی این تفکر غربی را از میان برداشت.

سلطانیان بیان داشت: برای این امر اقداماتی مهم نیاز است مانند اینکه اسلام واقعی به دانشگاهیان به دریای معرفی شود، چرا که در غیر این صورت چه بسا افرادی از اساتید دانشگاه مخالفان دین خواهند شد و در این صورت نه تنها دانش عمومی رشد نمی کند بلکه ضد ارزش ها و ضد دانش به ارزش و امر معتبر مبدل می گردند، همچنین باید میان تحصیل کرده های حوزوی و دانشگاهی انسجام برقرار ساخت. ایجاد دانشگاه های نظیر مذاهب اسلامی و ادیان و مذاهب و جامعه المصطفی مصادیق خوبی هستند که از این بدبینی کاست و یکرنگی میان عالمان حوزه و دانشگاه را ایجاد کرد که در این صورت ارتقای علم و فرهنگ و دانش عمومی هم اتفاق خواهد افتاد.

رئیس دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی سنندج درباره اینکه چگونه می‌توان این دو نهاد را در راستای تربیت انسانی متعهد و دانشمند با یکدیگر هم‌ راستا کرد؟ افزود: یکی از پیام‌های نجات بخش قرآن کریم آیه وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَميعًا وَلا تَفَرَّقوا (آل عمران/۱۰۳)می باشد؛ همین آیه اگر به درستی مطمح نظر دانشگاهیان و حوزویان قرار گیرد و با آن بتوانند نسل بعد از خود را و به ویژه جوانان را تربیت کنند مسلماً هدایت الهی که در پایان همین آیه خداوند متعال به آن اشاره  فرموده حاصل خواهد شد و هدایت الهی یعنی استفاده از نعمات الهی مطابق دستورات خداوند است. برای این امر ضروریست که حوزه و دانشگاه با ایجاد رابطه‌ای دوستانه، کاستن فاصله‌ها، نیازسنجی متقابل، حذف اختلافات و برگزاری اجتماعات بیشتر با یکدیگر می‌توانند موجبات ایجاد دوستی و برادری میان دانشگاهیان و حوزویان را فراهم آورده و با همفکری در راستای تربیت نسلی جوان متعهد و کارآمد تلاش کنند.

وی دولت‌های اسلامی و ایجاد همکاری‌های بیشتر در راستای وحدت مسلمانان از نگاه یک عالم اهل سنت اشاره کرد و توضیح داد: تا چندی قبل ولت‌های اسلامی خیلی با هم رابطه مناسب و تعامل ارزنده‌ای رو نداشتند اما با گذر زمان واقعیت‌هایی خود را نشان داد از جمله اینکه بسیاری از کشورهای اسلامی فهمیدند که بسیاری از اختلافاتشان ساخته و پرداخته دست دشمنان اسلام است، این امر مبارک و نیکوست اما هنوز قابل قبول نیست چرا که برخی از دول مسلمان هنوز به دلیل ترس و نشان دادن ضعف از خود در برابر استعمارگران حاضر به تعامل ارزنده و قابل قبول با دیگر کشورهای اسلامی نیستند. این مسئله باید حل شود و یکی از راه حل‌های آن جمع شدن حول محور واحد است.

سلطانیان اضافه کرد: جمع شدن ممالک اسلامی حول یک محور چیزی است که استعمارگران مستکبران و استثمارکنندگان را به وحشت می‌اندازد. بهترین محور آیات قرآن کریم و روایات است. آیاتی نظیر «وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا ٱسۡتَطَعۡتُم مِّن قُوَّةࣲ وَمِن رِّبَاطِ ٱلۡخَيۡلِ تُرۡهِبُونَ بِهِۦ عَدُوَّ ٱللَّهِ وَعَدُوَّكُمۡ وَءَاخَرِينَ مِن دُونِهِمۡ لَا تَعۡلَمُونَهُمُ ٱللَّهُ يَعۡلَمُهُم» و «وَٱعۡتَصِمُواْ بِحَبۡلِ ٱللَّهِ جَمِيعࣰا وَلَا تَفَرَّقُواْ»  و روایاتی چون«مَثَلُ المُؤمِنينَ في تَوادِّهِمْ وَ تَعاطُفِهِمْ وَ تَراحُمِهِمْ مَثَلُ الجَسدِ؛ إذا اشتكى مِنهُ عُضوٌ تَداعى سائرُ الجَسَدِ بالسَّهَرِ و الحُمّى» و «مَنْ أَصْبَحَ و لم یَهْتَم بِأُمورِ الْمُسْلمینَ فَلَیْسَ بِمُسْلم» به مسلمانان گوشزد می‌کنند که هرگونه حرکت تفرقه آمیز در صفوف مسلمانان به ضرس قاطع از جانب خداوند و رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم مردود می‌باشد.

وی در پاسخ به سوال شما چگونه نقش ولایت فقیه را در ایجاد وحدت در سطح جهانی می‌بینید و این نقش چگونه می‌تواند بر اساس اصول فقهی و اعتقادی تقویت شود؟ ابراز داشت: جامعه اسلامی بدون رهبر دوام نخواهد آورد بر مانند یک ریسمان محکمی است که مهره‌ها را به هم پیوند می‌دهد اگر این رشته و ریسمان از هم بگسلد،هر یک به سویی خواهند افتاد، ولایت فقیه اکنون در کشور ما ایران اسلامی نهادینه شده اما می‌توان همین دیدگاه و تئوری را برای تمامی کشورهای اسلامی هم ایجاد کرد یعنی اینکه همه ممالک اسلامی حول یک محور و یک رهبر گردایند و با اطاعت و فرمانبری از او مشکلات تمامی جهان اسلام را با همکاری و تعاون حل و فصل کنند.

رئیس دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی سنندج تأکید کرد: گرچه این دیدگاه هنوز مورد پذیرش برخی از فقها قرار نگرفته اما برای آن می‌توان به شماری از آیات قرآن و نیز روایات استناد جست از جمله آیه ۴۸ سوره مائده یا آیه چهل و چهارم همین سوره یا آیه سی و ششم سوره احزاب موارد و نمونه‌هایی است که می‌توان با توجه به آن ولایت فردی که  فقیه و خداترس و متقی و آگاه به زمانه و کسی که مصلحت تمامی مسلمانان را در نظر دارد، نشان داد.

سلطانیان در پاسخ به سوال چگونه می‌توان از علم و تحقیقات دانشگاهی برای تقویت وحدت اسلامی بهره برد و این دو حوزه (حوزه و دانشگاه) را به یکدیگر نزدیک‌تر کرد؟ گفت: به نظر می‌رسد که عالمان حوزه و دانشگاه اگر بیشتر همدیگر را بشناسند از تحقیقات همدیگر از فعالیت‌های یکدیگر باخبر شوند برخی از فاصله‌ها و اختلافات به راحتی حل و فصل می‌شود کارهای پژوهشی و تحقیقاتی را صورت داد، در زمینه‌های تاریخی فرهنگی حقوقی علوم اجتماعی فقهی کلامی ایر زمینه‌هایی که امروزه در دانشگاه‌ها مورد مطالعه قرار می‌گیرند از نتایج تحقیق دانشگاهی هره‌مند شد و در اختیار حوزه‌های علمیه قرار داد البته لازم است که برادران و خواهران استاد در حوزه نیز حقیقتاً پذیرای این تحقیقات باشند و با دید علمی آنها را بنگرند چرا که اگر حوزویان تحقیقات دانشگاه را با دیده غیرعلمی و غیر قابل قبول لحاظ کنند مسلماً فاق نظر و اتحادی نه تنها صورت نمی‌گیرد بلکه فاصله‌ها و عدم رعایت احترام متقابل بیشتر خواهد شد. به این منظور می‌توان از حوزویان خواست که با تحویل دادن اولویت‌های پژوهشی خود در اختیار دانشگاهیان از آنان بخواهند که با کار علمی روشمند و انجام کار تحقیقاتی نتایج مکتسب را در اختیار حوزه قرارداده و حوزویان نیز در این زمینه به عنوان پژوهشگر کمک حال دانشگاهیان باشند.

رئیس دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی سنندج در پایان با اشاره مهمترین چالش فرهنگی جهان اسلام و راه حل آن اظهار داشت: به نظر می‌رسد یکی از نکات مهمی که چالشی برای مسلمانان عصر حاضر هست عدم تفاهم و دوستی میان علمای مسلمان و حتی اندیشمندان حوزوی و دانشگاهی است، لازم است که حوزویان و دانشگاهیان با ایجاد پیوند دوستی  باخبر شدن از توطئه‌های دشمن و شناختن کسانی که در حقیقت دوست نیستند بلکه در پوستین دوستی برنامه‌های دشمن مسلمانان را اجرایی می‌کنند و همچنین گروه‌ها و جناح‌های مختلف اسلامی و حتی سیاسی تا آنجا که می‌توانند از سلایق گروهی و حزبی دست بردارند تا مانع ایجاد رخنه در صفوف محکم مسلمانان شوند. شناخت دشمن و داشتن بصیرت امر مهمی است که در حفظ اتحاد اسلامی و رفع موانع اتحاد و همبستگی نقش اصلی و مهمی را ایفا می کند.

انتهای پیام/