در اغلب فضاهای فکری و پژوهشی، زمانی که سخن از «جهان اسلام» به میان می آید، ( صرفنظر از تحولاتی که در چند دهه اخیر، زمینه ورود جوامع اسلامی را به مراحل تازه ای از حیات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی فراهم کرده)، اغلب توجهات به چالش ها و مشکلات بسیار پیچیده ای معطوف می شود که هریک از جوامع اسلامی به طریقی با آن روبرو هستند و حل و فصل و ازمیان برداشتن آن ها، دشوار و غیر ممکن به نظر می رسد. چالش ها و مشکلات مشترکی که نه تنها اذهان اندیشمندان و صاحب نظران، بلکه اذهان آحاد جامعه را به خود مشغول داشته و در بسیاری از موارد، اسباب یأس و ناامیدی نسل های جوان و از آن مهم تر، زمینه پذیرش راه حل های وارداتی را در میان قشر های تحصیل کرده، به وجود آورده است.
البته در این میان، نخبگان و اندیشمندانی هم بوده و هستند که به علت تعهدی که با آرمان های خود دارند و همچنین به سبب مسئولیتی که احساس می کنند، نه فقط در حل و فصل مشکلات، مأیوس نیستند، بلکه با نگرشی واقع بینانه و درک قابلیت های فراوانی که در جهان اسلام وجود دارد، همگان را به تلاش و کوشش جهت دستیابی به قله های متعالی پیشرفت، دعوت می کنند. نخبگانی که در دهه های اخیر تعدادشان روبه افزون است و با هم اندیشی و هم افزایی، راه ها و شیوه های مناسبتری را برای عبور از مشکلات و موانع جستجو می کنند. در واقع در چنین مجموعه ای از نخبگان است که با ایمان به راهگشایی آموزه های اسلامی، و اعتماد راسخ به نجات بخش بودن معارف دینی، از ضرورت ترویج «فرهنگ مهدویت و انتظار » به عنوان بستری برای به راه افتادن حرکت های فراگیر سخن به میان می آید و تلاش ها برای تمهیدات مبتنی برآن در سطوح سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آغاز می شود.
این مجموعه از نخبگان و اندیشمندان، با الهام از معارف دینی و قرانی معتقد است که در زمان غيبت، فرهنگ مهدویت و انتظار، این توانایی را دارد تا رفتارها و فعالیت ها را براساس امیدواری به آینده، شکل بخشد و هر روز بيش از ديروز، افق زيبا و روشنی را در برابر جوامع مسلمانی که بر اثر تعدیات استعمار دچار انفعال و ایستایی شده اند، ترسیم کند.
پیداست که منادی این جریان سازنده و مروج این گونه نگرش رهایی بخش و انسان ساز ، در عصرحاضر، انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره ) است که با زنگار زدایی از چهره «اسلام ناب محمدی» و ارائه صحیح ترین قرائت از «فرهنگ مهدویت و انتظار»، زیرساخت های فکری و اعتقادی لازم برای رویارویی با چالش ها و از آن مهم تر، جهت برداشتن گام های بلند به سوی آینده ای بسیار روشن را به وجود آورده است . مروری بر بیانات ژرف نگرانه آن رهبرکبیر می تواند بخشی از واقعیات را در این خصوص تشریح کند:
امام خمینی(ره) : «آخرین ذخیرة امامت حضرت بقیة الله ارواحنا فداه و یگانه دادگستر ابدی و بزرگ پرچمدار رهایی انسان از قیود ظلم و ستم استکبار سلام بر او و سلام بر منتظران واقعی او، و سلام بر غیبت و ظهور او، و سلام بر آنان که ظهورش را با حقیقت درک می کنند و از جام هدایت و معرفت او لبریز می شوند.» صحیفه نور ج 21، ص 325.
امام خمینی (ره): «تحقق بخش غایت بعثت انبیاء حضرت خاتم الاوصیاء و مفخر الاولیاء حجة بن حسن العسکری، بزرگ شخصیتی که برپاکنندة عدالتی است که بعثت انبیاء علیهم السلام، برای آن بود... ابرمردی که جهان را از شر ستمگران و دغلبازان تطهیر می نماید و زمین را پس از آن که ظلم وجود آن را فراگرفته، پر از عدل و داد می نماید و مستکبران جهان را سرکوب و مستضعفان جهان را وارثان ارض می نماید.»
صحیفه امام (مجموعه آثار امام)، ج 14، ص 472.