وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران: تأسيس يك مجمع گفتگوی منطقه ای در منطقه ما و در مرحله بعدی بین کشورهای مسلمان خاورمیانه به منظور تسهيل تعاملات، نیازی اساسی است كه بايد از مدت ها قبل به آن می پرداختیم.

به گزارش خبرگزاری تقریب (تنا) محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه طی یادداشتی که بطور همزمان در چهار روزنامه  الشروق مصر، السفير لبنان، الرأي كويت و الشرق قطر منتشر شده است،  به ضرورت گفتگوهای منطقه ای تاکید کرد و نوشت: امروز به تأسيس يك مجمع گفتگوی منطقه اي نیاز داریم.  

متن یادداشت محمدجواد ظریف به شرح زیر است:
در سنت دیرین منطقه ما و در دینِ حنیفِ اسلامِ همه ما (که همه ما را به هم پیوند می دهند)، توصیه حکیمانه ای وجود دارد: «الجار ثم الدار». در جهان امروزما این توصیه اخلاقی ژرف نگرانه که ۱۴ قرن قبل به ما ابلاغ شد، یک ضرورت غیرقابل انکار است: رفاه و امنیت تنها در محیطی برخوردار از این دو نعمت بزرگ دست یافتنی است.

اولویت اول ایران از ابتدا داشتن روابطی خوب و مستحکم با همسايگانش بوده است و این موضوع به ویژه از ابتدای روی کار آمدن دولت جدید ایران به صراحت اعلام و پیگیری شده است. سفر منطقه ای من به سه کشور همسایه شامل کویت، قطر و عراق بلافاصله بعد از توافق تاریخی هسته ای ایران و پنج عضو دائمي شوراي امنيت و آلمان در وین، بر همین راهبرد و اهتمام در سیاست خارجی ایران تاکید دارد.

در حال حاضر، منطقه ما در ناآرامي به سر مي برد و خطرات جدی بنیان های جامعه، و فرهنگ بسیاری از كشورهاي مسلمان این منطقه را به شدت تهدید می کند. هر چند ایران، با تكيه بر یک جمعيت منعطف و در عین حال مقاوم در برابر سلطه گری و با ارائه افق هاي جديدي از تعامل سازنده، به لطف خدا در ثبات و امنیت به سر می برد، ولی نمي تواند نسبت به ويراني هاي عميق اطراف خود بي تفاوت باشد. تجربه به ما مي گويد كه بي ثباتي و ناآرامي مرزي نمي شناسد. امروز امنيت هیچ کشوری در این دنیای جهانی شده، نمي تواند در محیطی ناآرام تضمین شود.

توافق وین یک شروع ضروری برای منطقه بود و نه تنها به ضرر هیچ یک از همسایگان ما نیست، بلکه دستاوردی برای تمامی منطقه است، چرا که به یک تنش غیرضروری و دوازده ساله که بیش از همه منطقه ما را تهدید می کرد، خاتمه داد. اینک زمان پرداختن به كارهاي مهمتري است که در راس آنها جستجوی راهکارهایی است که به ايران و ديگر كشورهاي منطقه برای ريشه کنی عوامل بي اعتمادي و تنش در منطقه کمک کند. تأسيس يك مجمع گفتگوی منطقه اي در منطقه ما و در مرحله بعدی بین کشورهای مسلمان خاورمیانه به منظور تسهيل تعاملات، نیازی اساسی است كه مي بايست از مدت ها قبل به آن پرداخته می شد. این گفتگوي منطقه اي باید بر اساس اهداف مشترك و برخي اصول عمومی پذيرفته شده بین کشورهای منطقه صورت گيرد كه مهمترين آنها عبارتند از «احترام به حاكميت، تماميت ارضي و استقلال سياسي تمامي كشورها؛ مرزهاي غيرقابل نقض؛ عدم دخالت در أمور داخلي ساير كشورها؛ حل و فصل مسالمت آميز اختلافات؛ ممنوعيت تهديد يا استفاده از زور؛ و اشاعه صلح، ثبات، پيشرفت و سعادت در منطقه».
همه ما باید این واقعیت را بپذیریم که زمان بازی های با حاصل جمع صفر تمام شده و ما همه با هم یا برنده و یا بازنده ایم. امنیت پایدار از طریق نا امن كردن ديگران به دست نمی آيد. هيچ ملتي نمي تواند به منافع خود دست يابد، بدون اين كه منافع ديگران را نيز در نظر گيرد. چه بخواهیم و چه نخواهیم این سرنوشت محتوم همه ماست. وَ لَا تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَ تَذْهَبَ رِيحُكمُ‌وَ اصْبرِواْ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِينَ(انفال: ۴۶)
البته این همکاری اجتناب ناپذیر، یک ضرورت تلخ تعامل با دشمنان نیست، بلکه یک روند شیرین اصلاح و دوستی میان برادران و اعضای یک خانواده است که چند صباحی از هم فاصله گرفته اند که إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُواْ بَينْ‌ أَخَوَيْكمُ‌ (حجرات: ۱۰)

در هيچ نقطه اي از دنيا اهميت اين ساز و كارها مشهودتر از منطقه خليج فارس و بعد از آن خاورمیانه اسلامی نيست و نیاز به يك ارزيابي هوشمندانه از پيچيدگي های منطقه و اتخاذ سياست هايي پايدار به منظور مواجهه با آن غیرقابل انکار است. مبارزه با ترور يك نمونه از اين موارد است. هيچ كس نمي تواند با گروههایی خشن و افراطی نظير به اصطلاح دولت اسلامي- كه نه دولت است و نه اسلامي- در عراق مبارزه كند، در حالي كه همزمان در حال گسترش موثر آنها را در يمن و سوريه است.

اگر قرار باشد كه يك موضوع را از ميان فجايع جاري منطقه براي شروع مباحثات جدي انتخاب كنيم، يمن يك نمونه خوب خواهد بود. ايران يك رهيافت معقول و اجرايي براي حل اين بحران دردناك و غيرضروري ارائه داده است. طرح چهار ماده اي ارائه شده ایران خواستار آتش بس فوري، كمك هاي انسان دوستانه براي غيرنظاميان يمني، تسهيل گفتگوهاي گروه هاي يمني داخل كشور و سرانجام هدايت آنها به سمت تشكيل يك دولت فراگير گسترده وحدت ملي است. طرح مشابهی هم دو سال قبل و پس از مشورت با برخی همسایگان و دیگر کنشگران برای بازگرداندن صلح و ثبات به سوریه پیشنهاد شده است که به موازات تلاش برای حل و فصل بحران یمن، می تواند با همکاری دیگر کشورهای اسلامی و تحت نظارت ساز و کارهای سازمان ملل متحد در دستور کار قرار گیرد.
همزمان می توان این گفتگوهای راهبردی را برای اتخاذ گام های مشخص و ایجاد درک بهتر برای حل و فصل و بررسی مسائلی همچون تروریسم و افراط گرایی، جلوگیری از بروز جنگ فرقه ای و طایفه ای و همچنین تنوع بخشیدن به همکاری های علمی و صنعتی و توسعه و ارتقای روابط بین کشورهای اسلامی منطقه به کار گرفت.

همکاری های هسته ای صلح آمیز می تواند یک نمونه بارز از این گونه همکاری ها باشد. دستیابی به فوائد فناوری صلح آمیزهسته ای بر اساس مقررات بین المللی حق ایران و همه کشورهای مسلمان خاورمیانه است. همکاری تمامی کشورهای منطقه برای دستیابی به چنین اهدافی ضروری است. از موارد قابل پیگیری در این همکاری ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: «استفاده از امکانات غنی سازی به عنوان مرکز منطقه ای برای تولید سوخت اتمی با همکاری کشورهای اسلامی منطقه در بعد فنی و همچنین تشدید تلاش های بین المللی برای ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته ای در خاورمیانه در بعد سیاسی».

سخن پایانی این که، ما کشورهای مسلمان منطقه ما و خاورمیانه، با داشتن مشترکات فراوان و متنوع دینی، فرهنگی، سیاسی، جغرافیایی تمامی لوازم ضروری برای یک همکاری سازنده و مفید برای همه مردم منطقه و جهان را در اختیار داریم. چالش های فراوان موجود در منطقه ما آن چنان مهم و جدی است که نباید با بحث های فرقه ای و اختلافات شخصی، بيش از اين از شروع شجاعانه و آینده نگرانه این همکاری حیاتی برای برخورد با ریشه هاي ناآرامي در منطقه خاورمیانه اسلامی و به ویژه منطقه خلیج فارس طفره برویم و به امید حل مشکلاتمان توسط دیگران باشیم که خود نقشی اساسی در ایجاد این مشکلات داشته اند. اين فرصتی يگانه براي تعامل است و مردم ما به حق از ما انتظار دارند که آنرا به هدر ندهیم. وَ قُلِ اعْمَلُواْ فَسَيرَى اللَّهُ عَمَلَكمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ (توبه ۱۰۵)