خبرگزاری تقریب (TNA) - 16 آذر نشست جمع بندی نهایی اجرای برجام / آمانو تا 24 آذر باید ارزيابي نهايي خود را از پي ام دي ارائه کند

16 آذر نشست جمع بندی نهایی اجرای برجام / آمانو تا 24 آذر باید ارزيابي نهايي خود را از پي ام دي ارائه کند

به گزارش خبرگزاري تقریب (تنا) آقاي عراقچي در گفتگویی خبری با موضوع آخرين تحولات روند اجراي برجام و مذاکرات اخير آژانس درباره ديدار دو ساعته با آمانو افزود: يکي از موضوعات مهم در مذاکره هسته اي مربوط به ادعاهاي مراحل گذشته آژانس است که ادعا مي کند که برنامه هسته اي ايران ابعاد نظامي در خودش دارد که معروف به پي ام دي شده است.
وي ادامه داد: ما هيچگاه عبارت پي ام دي را به رسميت نشناخته ايم و در برجام و ضمايم آن اجازه نداده ايم از عبارت پي ام دي استفاده شود.

عراقچي گفت: اما اين موضوع مهم است که پايه و اساس تمام اتهاماتي که به ايران زده يا بر اساس تمام تبليغاتي که به ايران نسبت داده شده است و همه فشارهايي که به ايران وارد شده به خاطر اين ادعاها بوده و برنامه هسته اي ايران جنبه نظامي هم دارد و آژانس مأموريت داشت که اين ابعاد را بررسي کند.

وي افزود: يک پروسه هفت هشت ده ساله اي با آژانس در اين خصوص درگير بوديم که اين موضوع هيچ وقت به درستي پيش نرفت.
اين مذاکره کننده ارشد هسته اي گفت: ما در جريان مذاکرات با 1+5 مذاکرات موازي هم با آژانس داشتيم که هم در چارچوب 1+5 و هم در چارچوب آژانس به يک راه حلي براي حل موضوع پي ام دي رسيديم و در واقع يک نقشه راهي بين ايران و آژانس ترسيم شد که بر اساس آن نقشه راه مجموعه همکاريهاي بين ايران و آژانس ادامه يافت.

وي ادامه داد: قرار شد در پايان اين نقشه راه، آژانس يک ارزيابي کلي از موضوع پي ام دي ارائه بدهد که منجر به بسته شدن آن شود که قرار است آمانو گزارش خود را در اين خصوص به شوراي حکام آژانس بدهد تا آژانس در اين خصوص تصميم گيري کند.

عراقچي با بيان اينکه آمانو مجري تصميمات شوراي حکام است گفت: آنچه بايد پرونده پي ام دي را ببندد خود شوراي حکام است که در واقع 1+5 قطعنامه اي را به شوراي حکام براي بسته شدن به شوراي حکام ارائه داده اند.

وي با بيان اينکه ما طبق نقشه راه قدم به قدم جلو آمديم و ارزيابي خود را از آن به آژانس داديم افزود: در سال 2011 نيز آمانو گزارش مشروحي داده که 12 پرونده عليه ما در باره پي ام دي باز کرده است و از ايران خواسته که در باره آن جواب بدهد.
وي ادامه داد: در طول چندين سال رفت و آمد زيادي بين ما و آژانس وجود داشت اما موضوع حل نشده بود.

اين مذاکره کننده ارشد هسته اي کشورمان گفت: بر اساس نقشه راه ايران آخرين ارزيابي خود را بايد به آژانس مي داد و آژانس بر اساس ارزيابي ما سؤالات خود را مطرح مي کرد که نهايتاً تا 15 اکتبر که مصادف با 26 مهر بود آژانس اعلام کرد مرحله همکاريها با ايران به پايان رسيده است.

وي افزود: از پانزدهم اکتبر مقرر شد آژانس در وين گزارش نهايي خود را بنويسد و آمانو تا پانزدهم دسامبر فرصت دارد که ارزيابي نهايي خود را از پي ام دي ارائه کند.
عراقچي گفت: ما در نقشه راه پيش بيني کرده بوديم قبل از اينکه آژانس گزارش نهايي خود را ارائه کند يک دور ديگر مذاکره بين ايران و آژانس به عنوان جلسه جمع بندي انجام شود تا نظرات آژانس را بررسي و ديدگاههاي خود را ارائه بدهيم.
وي افزود: جلسه چهارشنبه ما همين جلسه جمع بندي بود يعني ديروز بنده و کارشناسان ما براي جمع بندي به وين رفته بوديم.
اين مذاکره کننده هسته اي گفت: اين گزارش اکنون آماده شده و قرار است اول دسامبر ارائه شود که ما ديروز قبل از اينکه اين گزارش ارائه شود يک دور اين گزارش را به آژانس بررسي کرديم و در واقع قبل از اينکه بنده با آمانو ديدار کنم جلسه دو ساعته بين کارشناسان آمانو و آقاي وعيدي نژاد و نجفي سفير ما در آژانس برگزار و گزارش را مرور کردند و در نهايت يک جلسه دو ساعته نيز بنده با آمانو داشتم و گزارش را مرور کرديم.

مذاکره کننده ارشد هسته اي کشورمان همچنین گفت: هفتم دسامبر کميسيون مشترک با 1+5 تشکيل مي شود و درباره قطعنامه اي که 1+5 قرار است ارائه بدهد جمع بندي نهايي مي کنيم.

آقاي عراقچي افزود: براي ما مهم است که گزارش آمانو و آژانس به چه شکل بيرون مي آيد و چه مواردي در آن مطرح مي شود چون اين گزارش بايد منجر به تصميم گيري شوراي حکام براي بستن پرونده شود بنا بر اين ما تصميم گرفتيم قبل از اينکه گزارش آمانو به شوراي حکام ارائه شود آنرا بررسي کنيم.

عراقچي گفت: بر اساس برجام کشورهاي 1+5 تعهد کردند در فاصله ارائه گزارش شوراي حکام قطعنامه اي به شوراي حکام با هدف بستن پرونده ارائه بدهند. قرار شد هفتم دسامبر با 1+5 کميسيون مشترکي داشته باشيم به ويژه که بعد از آن جلسات ما با 1+5 به صورت کميسيون مشترک برگزار خواهد شد و مذاکره اي مثل سابق نداريم.

وي افزود: ما همه اقدامات لازم را انجام داديم تا مطمئن باشيم پانزدهم دسامبر شوراي حکام تصميم مناسب را خواهد گرفت و آن قطعنامه اي را به رأي گيري خواهد گذاشت که به موضوع پي ام دي خاتمه خواهد داد.

مذاکره کننده ارشد هسته اي در پاسخ به اين سؤال که بعد از جلسه با آمانو گفته مي شود برخي اختلاف نظرها همچنان وجود دارد موارد عمده آن اختلاف نظرها چيست؟ گفت: طبيعي است که درباره برخي از قسمتهاي اين گزارش ما نکته نظرها و ملاحظه داشتيم که در جلسه آنرا مطرح کرديم و تصميم بر اين گرفته شد که ديدگاههاي ما را در گزارشهاي خود مد نظر قرار دهند.
وي افزود: مقرر شد در چند روز آينده اگر لازم باشد باز هم کارشناسان ما با آنها ديدار کنند تا گزارش نهايي بي طرف باشد.
وي ادامه داد: آژانس و آمانو حتماً بايد در گزارش خود بي طرف باشند و به حقايق و واقعيتها بپردازند و نبايد بر اساس حدس و گمان گزارش را جمع بندي کنند.
عراقچي گفت: ممکن است فرضيات و ادعاهاي مختلفي را مطرح کنند اما آژانس حق نتيجه گيري و جمع بندي را ندارد و بايد حالت بي طرفي را رعايت و حفظ کند و اگر در جايي ديدگاه و طرف مقابل را مطرح مي کند بايد ديدگاه طرف ايراني را هم مطرح کند.
وي افزود: بهر حال گزارش آمانو برخي نقاط ضعف را داشت که اميدوار هستيم بعد از اين جلسه اصلاح شود.
اين مذاکره کننده هسته اي در ادامه با بيان اينکه آقاي آمانو در موضعي نيست که پي ام دي را ببندد بلکه اين کار شوراي حکام است گفت: آقاي آمانو نتيجه يافته هاي خود را به شوراي حکام ارائه مي دهد و خود در موضع تصميم گيري نيست و گزارش هم بايد در مواضع واقعيت باشد و نبايد خود قضاوت کند بلکه قضاوت را شوراي حکام خواهد کرد.
وي افزود: 1+5 متعهد شده اند که پرونده را در شوراي حکام ببندند اگر احياناً اين اتفاق نيفتد و حتي گوشه اي از پرونده باز بماند معنايش اين است که ما به تعهدات باقيمانده خود در برجام عمل نخواهيم کرد.

عراقچي گفت: حتي در نامه مقام معظم رهبري نيز دو کار اساسي تغييرات در اراک و فروش اورانيوم غني شده منوط به بسته شدن پرونده پي ام دي شده است و اگر اين پرونده بسته نشود مسلماً اجراي برجام متوقف خواهد شد.

وي افزود: طرفهاي غربي، اعضاي شوراي حکام، آمانو و 1+5 کاملاً مي دانند بايد ميان پي ام دي و برجام يکي را انتخاب کنند، اگر پي ام دي بسته نشود حتي زمينه اي براي بازگشت پي ام دي باز باشد يا در آينده وجود داشته باشد يا پنجره اي در اين زمينه بخواهد باز بماند معنايش اين است که برجام پيش نخواهد رفت.
وي ادامه داد: اين پيام جدي ، صريح و روشن ماست.

آقاي عراقچي در پاسخ به اين سؤال مجري که چقدر به نتيجه مذاکرات خوش بيني و چقدر بدبين هستيم؟ و چند درصد احتمال مي دهيد که گزارش آمانو پرونده پي ام دي را ببندد؟ افزود: من بر اساس خوش بيني نمي گويم بلکه بر اساس تدابيري که انديشيده ايم مي گويم. ما در طول مذاکرات هيچگاه بر اساس خوش بيني به طرف مقابل مذاکره نکرده ايم هميشه نسبت به امور هيچ خوش بيني نبوده و با بدبيني مذاکره کرديم در واقع هميشه بدترين سناريوهاي ممکن را در نظر گرفتيم و بر اساس آن برنامه ريزي کرديم.
وي ادامه داد: لذا درباره پي ام دي نيز چون خواسته ما بسته شدن است به ترتيبي با 1+5 و آژانس مذاکره کرديم که همه چيز قبل از اينکه اقدامات خود را انجام دهيم تمام شده باشد.

عراقچي گفت: بر اساس برنامه ريزي و محکم کاري که در صحنه عملياتي کرديم اميدواريم که پرونده پي ام دي بسته شود و تصور مي کنم مجموعه تدابير ما منجر به بسته شدن خواهد شد و نشانه هايي هم که وجود دارد و گزارش آمانو در همين راستاست.
وي افزود: ما خوش بين جلو نمي رويم بلکه بر اساس پله هايي که خود چيده ايم پيش مي رويم تا به مرحله نهايي برسيم. هيچگاه در عالم سياست، اطمينان صد درصدي نسبت به هيچ موضوعي نداريم اما من اطمينان دارم که مجموعه اقدامات بايد به نتيجه برسد اگر به نتيجه نرسد منجر به اين خواهد شد که برجام اجرايي نشود.

وي افزود: اکنون طرف مقابل ماست که بايد ميان برجام و پي ام دي يکي را انتخاب کند که آنها قبلاً اين انتخاب را کرده اند و در واقع برجام را انتخاب کرده اند.
مذاکره کننده ارشد هسته اي کشورمان در پاسخ به اين سؤال که 1+5 بايد قطعنامه اي را براي عادي شدن پرونده ايران به شوراي حکام ارائه کند چقدر در اين خصوص رايزني صورت گرفته است؟ گفت: ما در اين باره هم رايزني جديد و هم رايزني قديم داشته ايم و در متن برجام 1+5 متعهد شده است پيش نويس قطعنامه اي را با هدف بسته شدن پي ام دي ارائه کند که اين عبارت در برجام وجود دارد. وي افزود: آنها تعهد کردند که اين کار را انجام دهند که خودشان مي دانند که اگر اين کار را نکنند برجام را زير پا گذاشته اند و برجام اجرايي نخواهد شد به ويژه که نامه مقام معظم رهبري هم يک پيام قاطع داشت که يا پي ام دي يا برجام.

عراقچي درباره اظهارات اخير کارشناس آمريکايي مبني بر اينکه آژانس با وضع فعلي پرونده پي ام دي را نبندد نظر شما در اين خصوص چيست؟ گفت: من نشانه اي از اينکه يک برنامه اي پشت پرده باشد هنوز نديده ام.
وي افزود: ما خيلي با دقت موضوع را دنبال مي کنيم بنا بر اين دنبال مي کنيم اما تاکنون برنامه اي حاکي از اينکه يک برنامه اي وجود دارد که پي ام دي بسته نشود مشاهده نکرده ام.

اين مذاکره کننده هسته اي گفت: اما اينکه يک مقام سابق يا صاحب نظري نظر خود را ارائه دهد براي ما تعيين کننده و ملاک نيست همان طورکه در ايران نيز درباره برجام و اجراي برجام ديدگاههاي مختلفي وجود دارد.
وي افزود: آنچه که براي ما ملاک است تعهدي است که طرف مقابل رسماً در چارچوب برجام کرده است و بايد به آن عمل کند در غير اين صورت بايد تبعاتش را بپذيرد.

عراقچي درباره اينکه اگر پرونده پي ام دي بسته نشود واکنش ايران چه خواهد بود؟ گفت: واکنش ما اين خواهد بود که تعهدات خود را اجرا نخواهيم کرد، ما تعهدات خود را طوري برنامه ريزي کرده ايم تا آن دسته از تعهداتي که بازگشت پذيري شان بيشتر طول مي کشد ديرتر انجام شود و اگر برجام اجرا نشود همه آنها دوباره بازخواهد گشت.
وي ادامه داد: خود ما برنامه ريزي کرده ايم که اگر پي ام دي بسته نشود برجام اجرا نخواهد شد و اين مقدار تعهداتي را هم که اجرا کرده ايم سريعاً به سر جاي قبلي خود بازخواهيم گرداند.

اين مذاکره کننده هسته اي گفت: اقداماتي هم که تاکنون انجام داده ايم خلاف منويات مقام معظم رهبري نيست.
وي درباره نوسازي اراک نيز افزود: با امضاي سند نوسازي آغاز نمي شود بلکه وقتي کار عملياتي در صحنه صورت بگيرد انجام تغييرات آن موقع آغاز مي شود و همانطور که گفتم ما بعد از پي ام دي آنرا انجام مي دهيم.

وي گفت: اينکه اکنون در باره اراک يا فروش ذخاير اقدامات و مذاکراتي کنيم و قراردادهاي مربوطه را ببنديم مانع از اين نيست بلکه روي کاغذ قراردادها را انجام داديم و تا بسته شدن پي ام دي اجرايي نخواهد شد.
عراقچي افزود: در باره ذخاير ، قراردادهاي لازم با روسيه بسته شده است ما مواد اورانيوم غني شده به روسيه مي فروشم و در مقابل کيک زرد خريداري مي کنيم، حتي مقدار کيک زردي که تحويل مي گيريم بيشتر از معادل موادي است که مي فروشيم.

وي گفت: ورود کيک زرد به کشور مانعي ندارد اما خروج مواد ما از کشور حتماً بايد بعد از بسته شدن پي ام دي باشد و ما اين را دقيقاً رعايت کرده ايم و مي کنيم.

عراقچي افزود: درباره اراک يکسري اسناد ميان کشورها بايد امضا مي شد که ما تاکنون سه سند مهم در اين زمينه داريم که يک يادداشت تفاهم بين 1+5 امضاء شد اما از همه آنها مهمتر سند رسمي است که بين ايران و 1+5 توافق شد و توسط وزراء خارجه کشورها امضاء شد.

وي ادامه داد: اين سند رسمي کاملاً يک سند فراگير و جامع است که تکليف اراک را روشن مي کند و همه کشورهايي که امضا کرده اند تعهدات خود را براي بازسازي و مدرن کردن اراک اعلام کرده اند و خود را متعهد کرده اند که در بازسازي مشارکت کنند و مدت زمان آن مشخص است و شش کشوري که طرف حساب ما هستند و اتحاديه اروپا مسئوليتشان در آن سند ذکر شده است.

مذاکره کننده ارشد هسته اي کشورمان درباره اينکه برخي معتقدند بازطراحي اراک بدون ضمانت اجرايي و بر اساس کليات است و چه ضمانتي را متوجه آمريکاييها مي کند گفت: آمريکاييها، اروپاييها ، روسيه و چين تعهد مستقيم در اين سند قبول کرده اند که کار مدرن سازي اراک را با ايران در قالب يک مشارکت بين المللي انجام دهند.

وي افزود: همه اينها طبق تعهدات سياسي و حقوقي انجام مي شود و بعد از آن قراردادهاي متنوعي را با کشورها در باره اجراي مدرن سازي اراک خواهيم داشت.

وي ادامه داد: از نظر سياسي اين سند، سند بسيار محکمي است و اقدامات حقوقي نيز داخل آن است و طرفهاي مقابل نيز تعهدات خود را پذيرفته اند و در نهايت نيز اگر در هر شرايطي در آينده مواجه شويم که روند مذاکرات با مشکل برخورد بکند ايران اين توانايي را دارد کار را برعهده بگيرد همانطور که اراک قبلي را خودمان ساختيم اين اراک را مي توانيم درست کنيم.
عراقچي گفت: ما معطل آنها نخواهيم ماند و اين طور نخواهد بود که کار لنگ بماند و اراک به نتيجه نرسد ، يا خودمان به سرانجام مي رسانيم يا اينکه در قالب مشارکت بين المللي انجام خواهد شد و اين طور نيست که دانشمندان ما قادر نباشند.
وي در ادامه در پاسخ به سؤال مجري برنامه که پرسيد: 35 روز پيش مقام معظم رهبري در نامه اي به رئيس جمهور تأکيد کردند که اجراي برجام منوط به تضمين هاي قوي و کافي از جانب رئيس جمهور آمريکا و اتحاديه اروپا باشد همان موقع اعلام شد کارشناسان حقوقي اين موضوع را بررسي مي کنند نتيجه بررسي ها به کجا رسيد؟

عراقچي گفت: اين کار انجام شده است و کارشناسان ما بررسي دقيق حقوقي را انجام داده اند و ما گزارش کامل و دقيق درباره اينکه آيا مصوبه رئيس جمهور آمريکا و شوراي اتحاديه اروپا طبق برجام عمل کرده اند يا خير؟ کارشناسي هاي لازم را انجام داده ايم و آنرا به شوراي نظارت ارائه داده ايم که البته اين هيئت است که در اين باره تصميم نهايي را مي گيرد.

وي درباره اينکه در بازسازي رآکتور اراک زمان بندي اجراي تعهدات مشخص شده است يا خير؟ گفت: اگر منظور جدول زمان بندي است، نه هنوز مشخص نشده اما دوره زماني مشخص شده است و اين کار ظرف پنج سال صورت خواهد گرفت.
عراقچي درباره اينکه اعضاء هيئت نظارت مشخص شده اند يا خير؟ گفت: اعضاء هيئت مشخص شده اند اما از آنجايي که بنده نظارتي در اطلاع رساني آن ندارم اطلاع رساني را به خود هيئت موکول مي کنم که هر طور مصلحت مي بينند اطلاع رساني کنند.

وي درباره اينکه اگر اختلافي بين اعضاي هيئت باشد آيا رأي گيري مي شود؟ افزود: آيين نامه اي براي کار هيئت تدوين شده که شکل کار را مشخص مي کند و در موارد اختلافي نيز کار به رأي گيري کشيده خواهد شد.

وي درباره ديدار با "استفان مان" نيز افزود: تا روز اجرايي شدن خيلي کارهاي جزئي و خرده ريزه داريم و بعضي از کارهايي که بايد انجام شود آنها را در اين نشست بررسي کرديم و خيلي از موارد فني درباره اجراي برجام وجود دارد که برخي از آنها نياز به مشخص شدن دارد و برخي جاها نيز ضرورت دارد برداشتهاي دو طرف يکسان باشد که در اين ديدار درباره آن بحث و يک جلسه مشورتي برگزار کرديم تا اسناد آماده شود و روز اجرا دستورالعمل ها مشخص باشد.

عراقچي درباره اينکه مردم چه زماني برداشته شدن تحريمها را حس مي کنند؟ گفت: تلقي ما اين است که با روالي که داشته ايم تا آخر دسامبر به نقطه اي برسيم که ايران ديگر همه تعهدات خود را انجام داده است و آنها نيز قراردادهاي خود را عملي کرده اند و بعد از آن مي توانيم اعلام کنيم که مرحله اجرا شدن است و تحريمهايي که اکنون روي کاغذ برداشته شده اند آن روز در عمل برداشته خواهد شد.

وي افزود: اگر همه چيز خوب پيش برود تلقي ما اين است که تا آخر دسامبر يا اوايل ژانويه که مصادف با اواسط دي ماه است ما به روزي مي رسيم که تحريمها عملاً برداشته مي شود.
اين مذاکره کننده ارشد هسته اي گفت: البته يک نکته را بايد در نظر گرفت که برداشته شدن تحريمها يعني برداشته شدن موانع سر راه رشد و توسعه اقتصادي است و از آن به بعد دست خودمان است.

وي با بيان اينکه برجام براي ما رشد اقتصادي به دنبال نمي آورد بلکه برجام موانع را برمي دارد افزود: در واقع يک سري موانع تحريمي سر راه وجود دارد که با اجرايي شدن برجام اين موانع را از سر راه برمي دارد و از آن به بعد خودمان بايد تلاش کنيم به رشد اقتصادي برسيم و بعد از آن سياستهايي که دولت بايد اتخاذ کند خيلي مهم است.

عراقچي گفت: اينکه ما بعد از برداشته شدن تحريمها همه دست به دست هم بدهيم و اکنون که راه باز شده کشور را بسازيم و فعاليتهاي اقتصادي را شکوفا کنيم و در سايه اقتصاد مقاومتي به رشد برسيم همه اينها منوط به همت و تلاش خودمان است.

وي درباره جمع آوري سانتريفيوژها نيز گفت: من تعداد دقيق آنها را نمي دانم اما طبق برجام حدود پنج هزار سانتريفيوژ در نطنز و تعدادي سانتريفيوژ نيز در فردو باقي مي ماند و بقيه بايد جمع آوري شود که طبق برنامه ريزي هاي صورت گرفته اين کار را ابتدا از سانتريفيوژهاي غيرفعال شروع کرده اند.