به همت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی اولین نشست هم اندیشی وحدت و تمدن نوین اسلامی صبح سه شنبه در تالار استاد باستانی پاریزی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری تقریب(تنا)، در این نشست که با حضور منوچهر متکی معاون بین الملل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برگزار شد، حجت‌الاسلام احمد مبلغی رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی، حسین کلباسی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم و خانم لیزولیت ابید استاد دانشگاه وین مقاله خود را ارائه کردند.
 
در ابتدای این نشست "متکی" با اشاره به اینکه موضوع تمدن اسلامی به آغاز اسلام بازمی‌گردد گفت: از همان زمان ظرفیت‌ها و شاخصه‌های مختلفی در طول یک قرن شکل گرفت. در مقاطعی از تاریخ اسلام ما رشد و نمو تفکر مبتنی بر تمدن‌سازی اسلامی را شاهد هستیم.در قرن دهم دوره‌هایی هجمه‌های سنگینی از بیرون و درون جهان اسلام صورت گرفت.
 
وی با اشاره به همکاری‌های مجمع تقریب، دانشگاه مذاهب، سازمان فرهنگ و ارتباطات و معاونت آموزشی وزارت امور خارجه در بحث تمدن‌سازی نوین اسلامی توضیح داد: تصمیم گرفتیم سلسله نشست‌هایی برای بررسی چیستی و ماهیت تمدن، شاخصه‌ها و موانع ترتیب دهیم. امروز نخستین نشست است؛ البته سه هفته پیش پیش‌نشستی هم برگزار کردیم.
 
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام و المسلمین "احمد مبلغی" رئیس دانشگاه مذاهب با بیان اینکه بهترین منبع شناخت تمدن اسلامی قرآن کریم است، افزود: باید اعتراف کنم که تاکنون قرآن چندان مورد رجوع نبوده است. گاهی مراجعاتی زودگذر، شتابزده و درمواردی هم سراسیمه به قرآن شده، اما جای یک مطالعه دقیق و عمیق گروهی و ذوابعاد در ارتباط با تمدن اسلامی خالی است.
 
وی با اشاره به کلیدواژه‌های اصلی تمدن اسلامی در قرآن کریم گفت: یکی از این کلیدواژه‌ها واژه قریه است، قریه صرف محل اجتماع مدینه و شهر نیست در قرآن از شمول و گستردگی بیشتری برخوردار است. قریه در قرآن 59 مورد بکار رفته است. شاهد این مساله هم کاربردهای معنایی و متنوع این واژه و حجم انبوه استعمال آن است.
 
مبلغی درباره شاخصه‌های یک تمدن اسلامی گفت: نخستین مورد داشتن حکومتی سالم است، قرآن از فساد ناشی از ملوک و پادشاهان در ارتباط با قریه سخن گفته است. قریه باید امن باشد جامعه‌ای که در آن تروریسم و خشونت حاکم است امنیت و تمدن ندارد؛ همچنین جامعه دچار تفرقه‌گرایی نیز در مسیر ناامنی قرار دارد. یکی از این ناامنی‌ها نیز وجود اختلافات مذهبی و طائفه‌گرایی است.
 
وی درباره اهمیت ارتباطات تجاری با جهان گفت: از نظر قرآن ما باید با هم ارتباط داشته باشیم البته نه اینکه هیچ تولیدی نداشته باشیم. پس اول اقتصاد مقاوم بعد ارتباط با جهان و این ارتباط باید هوشمند باشد.
 
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در ادامه با اشاره به اهمیت رسانه گفت: رسانه بر اساس آیات قرآن از اهمیت برخوردار است. قریه‌ای که از اخبار خود و دیگران بی‌اطلاع باشد فریب می‌خورد. امروز چنان است که اگر جامعه اسلامی در یک بعد از این ابعاد عقب بماند بازتاب‌های سرسام‌آوری پیش رو است؛ بنابراین اخلاق، فرهنگ، سیاست و اجتماع همه در هم تنیده هستند و ما باید بر این اساس یک جامعه پویا بسازیم.
 
دکتر "حسین کلباسی" عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز در سخنانی در ادامه این نشست با اشاره به نسبت میان فرهنگ و تمدن گفت: فرهنگ و تمدن با یکدیگر نسبت روح و بدن را دارند و ارتباط تنگاتنگی بین این دو وجود دارد.
 
وی در ادامه گفت: ظهور هر تمدنی ملازم است با افول تمدنی دیگر و وضع و تکوین تاریخ بشری نیز همیشه این چنین بوده است.
 
تهدیدات مصرف گرایی در جهان اسلام و مذموم دانستن آن از سوی دین مبین اسلام، از دیگر موضوعاتی بود که کلباسی بدان اشاره کرد و در ادامه گفت: بسیاری از پیشرفتهای بشری در غرب برگرفته از جهان اسلام بوده است و مدارس غربی به شکل نوین خود از جمله پاریس و نتردام وامدار مدارس جهان اسلام هستند.
 
وی در ادامه تاکید کرد: حکمت، عقلانیت و انسانیت 3 ویژگی اصلی تمدن اسلامی است که آن را در برابر مصرف گرایی که نماد تمدن غربی است قرار می دهد و این مسئله تناسب نداشتن این 2 فرهنگ را به خوبی نمایان می سازد.
 
"لیزولیت ابید" سخنران بعدی این نشست با اشاره به چالشهای پیش روی جهان اسلام در مورد تمدن اسلامی، تهدیدات حکومتی را یکی از دلایل اصلی این چالش برشمرد.
 وی تاکید کرد: گفتمان احیاگری در جهان اسلام باید احیا شود و از روش گفتمانی چهره های شاخص جهان اسلام مثل سید جمال، محمد عبده، اقبال لاهوری و... استفاده کرد.
 
"حجت الاسلام پیروزمند"نیز با بیان این که تمدن سازی نوین اسلامی وسیع ترین و مهمترین موضوع همکاری مشترک بین مسلمانان است، اظهار داشت: تمدن سازی نوین اسلامی، موضوعی است که بشر بعد از صدر اسلام آن را تجربه نکرده است.
 
وی با اشاره به الزامات ایجاد وحدت در تمدن سازی بیان داشت:اندیشمندان مسلمان برای تحقق آن باید 3 گام اساسی بردارند: اول اینکه درک جامع و نظام مند از وضعیت موجود داشته باشند، دوم باید جبهه تدافعی در مقابل فرهنگ و تمدن مهاجم داشته باشند و سوم این که از طریق تحقق تدریجی تمدن نوین اسلامی جبهه ای تهاجمی ترسیم کنند.