آیت‌الله جعفر سبحانی، سه شنبه، در ادامه سلسله مباحث تفسیر قرآن کریم، در مدرسه علمیه حجتیه قم به تفسیر آیه چهارم سوره مبارکه ممتحنه پرداخته و گفت: طبق عقیده شیعه، تمامی پدران انبیاء الهی موحد بودند به ویژه پیامبر گرامی اسلام که از نسل ابراهیم است، اما در اینجا پدر ابراهیم به عنوان مشرک معرفی شده است.

خبرگزاری تقریب (تنا):

این مرجع تقلید با قرائت آیه «حَتَّى تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَحْدَهُ إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِیمَ لِأَبِیهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَکَ وَمَا أَمْلِکُ لَکَ مِنَ اللَّهِ مِن شَیْءٍ رَّبَّنَا عَلَیْکَ تَوَکَّلْنَا وَإِلَیْکَ أَنَبْنَا وَإِلَیْکَ الْمَصِیرُ » اظهار داشت: «الا قول ابراهیم» در اینجا استثناء از اسوه حسنه نیست، بلکه جمله مستقلی است و در واقع جواب از سؤال مقدر است. 

وی افزود: در اینجا شرایط خاصی حاکم بود و حضرت ابراهیم(ع) تصور می کرد که او قابل هدایت است، از این رو وعده استغفار داد و اگر چنین شرایطی حاکم نبود چنین وعده ای نمی داد.

سبحانی تاکید کرد: استغفار ابراهیم تحت شرایط خاصی بود، چون هنوز باطن پدر برای پسر روشن نشده بود و این موضوع ربطی به ما نحن فیه و موضوع بحث ما ندارد، زیرا کفر قریش از قبل آشکار شده بود.

این مفسر قرآن کریم گفت: ابراهیم(ع) مطلقا اسوه و حسنه است حتی در این مورد به شرطی که احتمال هدایت باشد. 

وی سخنان خود را اینگونه پی گرفت: تمامی پدران انبیاء الهی موحد بوده اند. اگر آزر پدر ابراهیم است، این مساله با عقاید شیعه مطابقت نمی کند که هم پدران انبیاء موحد بوده اند.

آیت الله سبحانی اظهار داشت: برای حل این مشکل باید از راه تفسیر موضوعی قرآن کریم وارد شویم و همانطورکه گفتیم «الا» استثناء نیست بلکه جواب از سؤال مقدر است در اینجا نیز برخی ها گفته اند «اب» به معنای عمو است.

این استاد حوزه علمیه قم افزود: دلیل دیگر اینکه ابراهیم(ع) در دوران جوانی که در بابل بود هنگامی که برای او آشکار شد که آزر بت پرست است و موضع او عوض نمی شود، در همان دوران جوانی از او قطع رابطه کرد.

وی همچنین در تایید این مساله به آیه ۱۱۴ سوره توبه استشهاد نموده و خاطرنشان کرد: تامل در آیه شریفه«وَمَا کَانَ اسْتِغْفَارُ إِبْرَاهِیمَ لِأَبِیهِ إِلاَّ عَن مَّوْعِدَةٍ وَعَدَهَا إِیَّاهُ فَلَمَّا تَبَیَّنَ لَهُ أَنَّهُ عَدُوٌّ لِلّهِ تَبَرَّأَ مِنْهُ إِنَّ إِبْرَاهِیمَ لأوَّاهٌ حَلِیمٌ ...» معنای الا را روشن می کند و نشان می دهد که وعده استغفار قبل از تبری بوده است.

آیت الله جعفر سبحانی گفت: فردی که در دوران جوانی حضرت ابراهیم(ع) از او برائت جست، غیر از کسی است که در زمان پیری برای او طلب استغفار می کند.