خبرگزاری تقریب (TNA) - معرفی آثار امام خمینی (ره)

یکی از ویژگی های برجستۀ امام خمینی (ره)، سختکوشی و تلاش ایشان در مطالعه، تحصیل، تدریس و تألیف کتاب بود. برای مثال، دختر ایشان در وصف این ویژگی گفته است: «مطالعه ایشان بسیار زیاد بود؛ به گونه ای که وقتی وارد اتاق می شدم، می دیدم در کتاب گم شده است. ایشان می نشست و یک میز جلویش و پیرامون او نیز به بلندی یک متر کتاب بود».

استادان ایشان را در طول تحصیل، تا چهارده نفر دانسته اند که از میان آن ها دو نفر به دلیل ویژگی های معنوی و مقام علمی بسیار بالا و نیز از نظر طول مدت استفاده امام از محضر آنان، بیش از دیگران مورد عنایت ایشان بوده اند: یکی آیت الله حائری و دیگری نیز آیت الله شاه آبادی که تا سال 1342 در قم بوده است.

جامعیت علمی امام خمینی را می توان در آثار علمی بر جای مانده از ایشان به نیکی مشاهده کرد. وی در دوران جوانی کتب متعددی تألیف کرد که بخشی از آن ها رسائل عرفانی و کلامی است. برای نمونه، ایشان در سال 1307 و در بیست و هفت سال زندگی خود شرحی عرفانی بر دعای سحر نوشتند. بخش دیگری از آثار امام در حوزه فقه یا در حوزه سیاسی-اجتماعی است که فهرست آن در زیر می آید.

ردیف	نام اثر	سال تألیف	موضوع
1	شرح دعای سحر	1307	عرفانی
2	تعلیقه بر شرح قوائد الرضویه	1308	عرفانی
3	مصباح الهدایه الی الخلافه والولایه	1309	عرفانی-کلامی
4	تعلیقات علی شرح فصوص الحکم و مصباح	1315	عرفانی
5	سر الصلوه، معراج المساکین و صلوه العارفین	1318	عرفانی
6	شرح چهل حدیث	1318	عرفانی-کلامی
7	آداب الصلوه	1321	عرفانی
8	طلب و اراده	1331	کلامی-فلسفی
9	دیوان امام		عرفانی-ادبی
10	انوار الهدایه فی التعلیقه علی الکفایه	1328	اصولی-فقه
11	مناهج الوصل الی علم الاصول	1330	اصول فقه
12	رسائل (دو جلد)	1327-1332	اصول فقه
13	تعلیقه علی العروه الوثقی	1335	فقهی
14	کتاب الطهاره (سه جلد)	1333-1337	فقهی
15	تهذیب الاصول	1333-1339	اصول فقه
16	مکاسب محرمه (شش جلد)	1337-1340	فقهی
18	تعلیقه علی وسیله النجاه	1342	فقهی
19	کتاب البیع	1340-1335	فقهی
20	کشف اسرار	1323	سیاسی
21	ولایت فقیه	1348	سیاسی
22	صحیفه نور (صحیفه امام)	1341-1368	سیاسی-اجتماعی

آثار فوق بیانگر جامعیت علمی و تنوع مطالعاتی حضرت امام خمینی است. در اینجا، آثار سیاسی امام خمینی، به اختصار، معرفی خواهند شد.

کشف اسرار
كتاب فوق كه اثري است سياسي، عقيدتي و اجتماعي درسال 1323 هجري شمسي يعني دو سال پس از عزل رضاخان از سلطنت نوشته شده است . در اين اثر امام به شبهات و تبليغات ضد ديني و ضد روحاني جزوه «اسرار هزار ساله» پاسخ گفته و به استناد حقايق تاريخي و ضمن طرح و نقد آراء فلاسفه يونان قديم، فلاسفه اسلام و فلاسفه معاصر غرب، بر حقانيت تشيع و نقش سازنده روحانيت اسلام تأكيد ورزيده است. در همين كتاب انديشه حكومت اسلامي و ولايت فقيه در عصر غيبت مطرح شده است و به تفصيل سياست هاي ضد ملي و لائيك رضاخان و همفكران او در ممالك اسلامي (در آن زمان) افشا شده اند.

حكومت اسلامي يا ولايت فقيه
کتاب «ولايت فقيه» مجموعه سيزده جلسه تدريس است که حضرت امام خميني (س) در فاصله سيزدهم ذيعقده 1389 ه.ق تا دوم ذيحجه الحرام 1389 ه.ق مطابق با اول بهمن ماه تا بيستم بهمن ماه 1348 ه.ش در ايام اقامت در نجف اشرف ايراد فرموده اند. اين سخنراني ها در همان ايام به صورتهاي مختلف، گاهي کامل و گاه به صورت يک يا چند درس تکثير و منتشر شده است. فهرست آيات، روايات، اعلام کتابها، اصطلاحات فقهي و حقوقي نيز به کتاب اضافه شده است.

صحیفه امام
صحیفه امام که نام کامل آن، «صحیفه امام، مجموعه آثار امام خمینی» است، مجموعه‌ای ۲۳ جلدی، مشتمل بر بیانات، پیام‌ها، مصاحبه‌ها، احکام، اجازات شرعی و نامه‌های امام خمینی است. این مجموعه از نخستین نامه موجود امام که در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی نوشته شده آغاز می‌شود و به آخرین نامه که در تاریخ ۲۸ اردیبهشت ۱۳۶۸، حدود دو هفته قبل از درگذشتشان، نوشته‌اند تمام می شود. این مجموعه، کامل‌ترین اثری است که در این موضوع، تدوین و منتشر شده است. صحیفه امام توسط مرکز تنظیم و نشر آثار امام خمینی در سال ۱۳۷۸ منتشر شده است. صحیفه به زبان عربی و انگلیسی ترجمه شده است.