یکی از ابزارهای دولت انگلستان درخصوص تفرقه مذهبی و تحریک احساسات مذهبی فرق مختلف چه اهل سنت، چه شیعه، چه درون اهل سنت یا درون شیعه یا در دو کمپ شیعه و سنی است و همه این‌ها را دولت انگلستان به صورت حرفه‌ای در طول تاریخ دنبال کرده است.

خبرگزاری تقریب: 12 شهریور در تقویم ایرانی سالروز مبارزه با استعمار انگلیس نامگذاری شده است؛ روزی که در سال 1294 رئیسعلی دلواری فرمانده نیروهای مقاومت تنگستان در برابر نیروهای انگلیسی به شهادت رسید و به همین دلیل سالروز کشته شدن وی در تقویم به نام روز ملی مبارزه با استعمار انگلیس نامگذاری شده است.

*پرده اول/ استعمار نظامی انگلیس
در روز 8 آگوست 1915 نیروهای انگلیسی بدون مقدمه و اخطار قبلی و اعلام جنگ به دولت ایران، در بوشهر پیاده شدند. آنان که قبلاً جزایر خلیج فارس را متصرف شده بودند، بوشهر را که علاوه بر موقعیت ژئوپولتیک، مرکز عمده مبادلات تجاری و صادرات و واردات با شبه جزیره هند و شیخ نشین های حوزه خلیج فارس و کشورهای اروپائی بویژه انگلستان و آلمان بود، به اشغال درآوردند.
 این اقدام، مرزنشینان غیور تنگستانی را که در گذشتۀ نه چندان دور تا یکی دو سال قبل از جنگ جهانی اوّل سابقۀ برخورد و مقابله با نیروهای تجاوزگر داشتند، به عکس العمل واداشت. رئیس علی دلواری (۱۲۶۱-۱۲۹۴ خورشیدی) در نوک پیکان حمله به اشغالگران قرار گرفت.
از خود گذشتگی نهضت جنوب ایران به جلوداری رئیس علی دلواری و همراهی و همگامی سران قبایل تنگستان، بوشهر، دشتی و دشتستان در جریان جنگ بین الملل اوّل، نقطه عطفی در تاریخ مبارزات مردم جنوب ایران بشمار می رود.
در گیرودار حمله انگلیسی‌ها به بوشهر هنگامی که رئیسعلی در محلی به نام «تنگک صفر» قصد شبیخون به قوای انگلیسی‌ها را داشت، از پشت مورد هدف گلوله یکی از همراهان خائن قرار گرفت و در دم به شهادت رسید.
البته معمولاً مورخین، دخالت انگلیس در کشور ما را از زمان جنگ ایران با انگلیس در هرات می دانند که به شکست ایران و از دست دادن هرات انجامید. همان گونه که دخالت روس را در اوضاع ایران، از زمان شکست ایران در جنگ قفقاز و سقوط و جدایی آن سرزمین از ایران، و قرارداد ننگین «ترکمن چای» می‌دانند که هر دو شکست در زمان فتحعلیشاه اتفاق افتاد. 

*پرده دوم/ استعمار نو وفرقه‌سازی 
از سوی دیگر با توجه به نقشآفرینی‌های متعدد انگلستان در کشورمان در 100 سال اخیر و فرقه‌سازی و تفرقه مذهبی بین ملتهای مسلمان در این گزارش به بررسی نقش استعمار انگلیس پرداخته‌ایم. 
در واقع فرقه سازي و جلوه دادن آن به عنوان جنبش‌هاي اجتماعي، يكي از حربه‌هايی بوده كه انگلستان در دوران تسلط خود بر بخش عظيمي از جغرافياي جهان، براي تقويت این سلطه از آن بهره برد.
اين حركت در مناطق مختلف داراي اشكال گوناگون بود و به فراخور شرايط محيطي و آداب و رسوم و سنن مردم بومي اجرا ميشده است که از آن نمونه میتوان به وهابيگري، قادیانیگری، بابیت و بهائیت اشاره کرد.
محسن اسلامی - استاد دانشگاه و رایزن سابق فرهنگی ایران در سازمان ملل دراین باره معتقد است: درخصوص سیاستهای انگلستان در خاورمیانه باید به این نکته توجه کنیم که سیاست انگلستان یک سیاست راهبردی است و به گونهای طراحی شده که در حقیقت افقهای دوردست را از سدههای پیش میبیند و به نوعی با نگاه به آینده سیاست خودش را تنظیم میکند.
به همین جهت طبعا مطالعه گسترده‌ای از ناحیه انگلستان درخصوص مناطق خاورمیانه صورت گرفت؛ مطالعه‌ای کاملا کاربردی و برگرفته از جامعه‌شناسی دقیق ملتهای منطقه. اگر درخصوص قرارداد سال 1917 که در حقیقت به تقسیم ممالک دولت عثمانی مربوط میشود نگاه کنیم با همین تفکر برنامه‌ریزی شده اقدام به تقسیم سرزمین‌های عربی عثمانی کرد و به گونه‌ای طراحی را دنبال کرد که همواره برنامه بلندمدت حضور خود در منطقه خاورمیانه فراهم شود.
ملت‌های خاورمیانه به مذهب به عنوان یک اولویت مهم نگاه میکنند و مسائل مذهبی در راس امور این ملت‌هاست.