به گزارش خبرنگار حوزه فرهنگ و‌هنرخبرگزاری تقریب،مساجد از صدر اسلام به عنوان عبادتگاه مسلمانان وجود داشته‌اند.
آنچه جالب توجه است این است که تا امروز، زیبایی و تاریخچه‌ی غنی این اماکن مقدس الهام بخش بازدیدکنند‌گان بی‌شماری در سراسر جهان بوده است.
بر همین اساس خبرگزاری تقریب قصد دارد در قالب یک بسته خبری و به صورت هفتگی به معرفی مساجد زیبای جهان و کشورمان بپردازد.
در چهلمین شماره از این بسته خبری به معرفی «مسجد خیف» پرداخته ایم، که مشروح آن در ادامه می‌آید:
مسجد «خیف» به فتح خاء و سکون یاء، یکی از مساجد مکه مکرمه است که در منطقه «منا» واقع شده است؛ از این مسجد در دعای سمات نیز یاد شده است.
خَيْف به محلى گويند كه از شدت كوهستانى بودن آن كاسته شده؛ اما هنوز به صورت دشت درنيامده است. چنين منطقه اى در دامنه كوه صفايح قرار گرفته و مسجد خَيف در همين‌جا ساخته شده است.
در روایت آمده است که 70 پیامبر از جمله حضرت موسی در این مکان نماز خوانده اند و این مسجد، بزرگ ترین مسجد در منا و یکی از مساجد تاریخی اسلام است و آورده اند که پیامبر اکرم(ص) در این مکان سنگی گذاشته است تا در این محل مسجد بنا شود.
یکی از مهم ترین ویژگی های این مسجد آن است که پیامبر اکرم(ص) خطبه مهم حجه الوداع را در این مسجد ایراد کرده است و در روایات متن آن خطبه نام مسجد نقل شده است.
همچنین در روایات پیشوایان معصوم(ع) آمده است کسى که در منا است تا میتواند نمازهایش را در مسجد خیف بخواند؛ چرا که در آن هفتاد پیامبر(ص) نماز خوانده اند. در نقلى هم آمده است که مسجد خیف مدفن حضرت آدم(ع) است.
بنابراین گزارش، محل نماز پیامبر اکرم(ص) در این مسجد، جلوی مناره کنونی است. در گذشته گنبد بزرگی بر فراز آن بوده که اکنون وجود ندارد.
مسجد خیف 20 هزار متر مربع مساحت دارد. این مسجد در طول سال بسته است و تنها در زمان وقوف حاجیان در منا باز می شود.
تاریخچه مسجد
در سال پنجم هجرت، مشرکان مکه به تحریک یهودیان، پیمان اتحادی را با برخی از قبایل عرب امضا کردند تا به مدینه حمله کنند و ریشه اسلام را از اساس برکنند، این حمله به جنگ خندق معروف شد.
محلی که آنان برای امضای این پیمان انتخاب کردند، جایی بود که بعدها مسجد خیف در آنجا بنا گردید که مساحت اولیه آن حدود ۱۵۰۰ مترمربع بود. در سال ۲۴۰ق سیل آن را تخریب کرد، سپس بر جای آن مسجدی بنا گردید و سیل بندی ساخته شد تا حفاظ مسجد باشد. طول مسجد تا این دوران ۱۲۰ متر و عرض آن ۵۵ متر بود که مجموع مساحت آن، بیش از ۶۳۸۰ متر مربع می‌شد. این مساحت، مسجد خیف را در زمره بزرگترین مساجد شبه جزیره قرار داد که حتی از مسجدالحرام نیز در آن زمان بزرگتر بود.
این مسجد در سال ۸۷۴ق توسط سلطان قایتبای از سلاطین مملوکی مصر پس از آن که خرابی‌های فراوانی بر آن وارد آمده بود، بازسازی شده دیوارهای آن از سنگ و گچ ساخته شد. همچنین روی محراب آن قبه بزرگ و مرتفعی ساخته شد، چنانکه در میانه مسجد نیز قبه‌ای بنا گردید.
بنای کهنه و عظیم مسجد تا عصر اخیر بود و در وسط آن بقعه‌ای بوده است که مناره هم داشته و مشهور به مقام ابراهیم بوده است. در بازسازی سال ۱۳۹۲ق، رواق‌های متعددی برای آن ساخته شد و مساحت کلی به حدود ۲۳۶۶۰ متر مربع رسید.
در سال ۱۴۰۷ق طرح توسعه و تکمیل مسجد آغاز و مساحت آن به حدود ۲۵ هزار متر مربع رسید. امروزه چهار مناره آن، که بسیار از یکدیگر فاصله دارند، در کنار کوه، در مسیر جمرات سه گانه جلوه زیبایی به مسجد بخشیده‌اند. درِ این مسجد تنها در ایام بیتوته در منا باز است و در طول سال تقریبا مسدود است.
در سال 240 هجری قمری سیل آن را تخریب کرد. سپس به جای آن مسجدى بنا شد و سیل بندى نیز ساخته شد تا حفاظى براى مسجد باشد. مساحت مسجد در آن زمان یک هزار و 500 متر مربع بوده است.
در اطراف مسجد خیف، رواق هاى کوچکى نیز بوده است. این مسجد در سال 556 هجری قمری بازسازى شد. مسجد خیف در قرن نهم هجرى بناى باشکوهى داشته است. مسجد خیف تا پیش از این بازسازى، یک چهار دیوارى داشت. وسط آن بقعه اى بوده که مناره هم داشته و مشهور به مقام حضرت ابراهیم(ع) بوده است.
در سال 1392 هجری قمری آخرین بازسازى مسجد با بناى نسبتا بزرگ و رواق هاى متعدد و مساحتى در حدود 23 هزار و 660 متر مربع در زمان سعودی ها انجام گرفته است. طول این مسجد 182 و عرض آن 130 متر است.
انتهای پیام/
دریافت صفحه با کد QR
