مدیر مدرسه علمیه الزهرا (س) استان خراسان شمالی در سخنانی راهکارهای تغییر فرهنگ از منظر قرآن و راه های گسترش وترویج فرهنگ دینی را بررسی کرد.
 

به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، «درنا رحمانی» مدیر مدرسه علمیه الزهرا (س) در استان خراسان شمالی، عصر سه شنبه 7 اردیبهشت 1400 در وبینار بانوان تقریبی استان های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی با عنوان «رمضان، بهار معنویت و همدلی»، طی سخنانی به بیان مفهوم فرهنگ پرداخت و گفت: فرهنگ عبارتست از مجموعه آداب و رسوم وعقاید و باورهای یک جامعه. فرهنگ به دو بخش مادی وغیر مادی تقسیم می شود. فرهنگ مادی عبارتست از نحوه غذا خوردن، پوشش وآداب ورسوم هر شهر وهر قوم؛ و فرهنگ غیر مادی عبارتست از هنجارها، بایدها و نبایدها ونگرش و بینش افراد یک جامعه.
 
وی افزود: فرهنگ در تمام ابعاد جامعه وجود دارد. ابعاد مختلف فرهنگ عبارتست از فرهنگ سیاسی،فرهنگ اقتصادی،فرهنگ اجتماعی و... فرهنگ  یک جامعه اهمیت بسیار زیادی دارد و در حقیقت روح وکالبد جامعه را شکل می دهد.امام خمینی (ره) می فرمایند: « بی شک بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت هرجامعه دخالت اساسی دارد، فرهنگ آن جامعه است. اساسا فرهنگ هر جامعه هویت وموجودیت آن جامعه را تشکیل می دهد.»
 
وی درباره ویژگی های فرهنگ خاطرنشان کرد: ویژگی های فرهنگ عبارتند از: قابلیت تغییر ودگرگونی فرهنگ، فراگرفتنی بودن نه غریزی بودن فرهنگ و حرکت آهسته وتدریجی آن. یکی از ابعاد مهم فرهنگ ، فرهنگ دینی یک جامعه است و وظیفه ما مسلمانها گسترش فرهنگ دینی وترویج آن در تمامی سطوح جامعه است.
 
رحمانی راه های گسترش وترویج فرهنگ دینی را برشمرد و گفت: بهترین راه برای ترویج فرهنگ دینی این است که دین را در شکل صحیح به مردم ارائه داد. برای این کار باید به چند نکته توجه داشت: آسان سازی، بستر سازی ، آشکار سازی امور معروف.
 
وی در توضیح آسان سازی خاطرنشان کرد: آنچه خدا برای بشر نازل کرده به مقدار وسع وتوانایی اوست وخارج از حد توان او نیست. « لایکلّف الله نفسا الا وسعها» این آیه این حقیقت عقلی را تأیید می کند که وظایف وتکالیف الهی هیچگاه بالاتر از میزان قدرت و توانایی او نیست وخدا آن مقداراز طاعت را تکلیف کرده که در خور نیرو وتوانایی بنده باشد.
 
رحمانی درباره بستر سازی نیز افزود: غفلت وبی توجهی به ضرورت بستر سازی وفراهم آوردن زمینه ای مناسب برای امور دینی وارزشهای اسلامی، فضایی نامناسب پدید می آورد واقبال مردم را نسبت به آن کم می کند. در چنین فضایی است که سفارش به خوبیها وتوقع اقبال مردم از آن همانند شنا برخلاف حرکت تند آب خواهد بود که یا شدنی نیست ویا توأم با سختیهای بسیار است.
 
رحمانی درباره آشکار سازی امور معروف نیز اظهار داشت: چه بسا آشکار ساختن امور معروف گاه ممکن است به ریا بیانجامد که امری ناپسند است، اما اگر آشکار سازی به منظور تشویق دیگران واحیای امور معروف  باشد، نه تنها ناروا نیست که امری شایسته وبایسته است. از این رو با آنکه می توان نماز را در منزل وبه دور از چشم دیگران ادا کرد، توصیه شده است که مسلمانان آن را در مسجد وباجماعت بخوانند، همچنان که در آموزه های اسلامی آمده است که صدقات واجب مانند خمس، زکات وکفاره آشکارا پرداخت شود.
 
این استاد حوزه علمیه دومین راه گسترش فرهنگ دینی را تعامل مناسب با دینداران دانست و گفت: یکی از راهکارهای مهم جهت تبلیغ فرهنگ دینی ، برخورد شایسته با دینداران است تا بدین وسیله آنها در امر دین سستی نکنند وبیشتر جذب دین شوند. برای این مهم باید به نکاتی چون تشویق، تکریم، سپاسگزاری، حمایت از نیکوکاران توجه کرد.
 
وی راه سوم برای ترویج فرهنگ دینی را برخورد مناسب با افراد غیر مذهبی عنوان کرد و گفت: یکی از راهکارهای اسلام برای جذب افراد به دین وارزشهای دینی ، رفتار مناسب با افرادی است که توجهی به ارزشهای
دینی ندارند یاخطایی از آنها سر زده است .چراکه گاهی اوقات رفتار غلط متولیان دین یا جامعه دینداران با افراد غیر مذهبی موجب فاصله گیری هرچه بیشتر آنها با احکام وتکالیف دینی می شود.
 
رحمانی در ادامه سخنان خود راه کارهای تغییر فرهنگ از منظرقرآن را برشمرد و گفت: یکی از این راهکارها توجه به اصل تدریج است. تغییر فرهنگ تدریجی است وبه یکباره اتفاق نمی افتد. اسلام در بیان احکام و بیان حلال وحرامهای الهی ، از شیوه تدریج استفاده نموده است . یکی از این موارد، تشریع حرمت شراب برای مسلمانان عصر پیامبربود.با توجه به علاقه فراوانی که در ان زمان به استفاده از شراب وجود داشت حرمت این عمل در مراحل مختلف و طی چندین آیه بیان شد.
 
وی دومین راهکار را الگودهی دانست و ادامه داد: دست آفرینش انسان را به گونه ای آفریده است که گویا الگوپذیری در متن خلقت او نهاده شده است .او از دیگران متأثر می گردد ، به سبک دیگران می پوشد ، سخن می گوید ، راه می رود وخوی ومرام دیگران را به خود می گیرد. الگوگیری روش وسیره همه انسانها می باشد که انسان از هنرها وارزشهای دیگران متأثر شده وخو می پذیرد. لذا قرآن با عنایت به این قضیه هم الگوهای خوب را جهت تاسی معرفی می کند وهم از الگوهای نامناسب جهت دوری
گزینی نام می برد.
 
رحمانی خاطرنشان کرد: یکی دیگر از راهکارهای تغییر فرهنگ آشنایی با روحیات ونیازهای مخاطب است. به عبارت دیگر آشنایی وداشتن اطلاعات لازم از مخاطب ،ما را با نقطه ضعفها ونیازهای آنها آشنا می سازد وموجب می شود تا نفوذ در رفتارها وعقاید آنها برای ما راحتتر باشد.  
همچنین دیگر از عوامل تغییر فرهنگ، تأثیر عملکرد نخبگان ورجال سیاسی ، اجتماعی ومذهبی و... است. بنابراین با تغییر عملکرد بزرگان ونخبگان سیاسی ، اجتماعی واقتصادی وفرهنگی یک جامعه می توان در رفتار مردم آن جامعه نیز تغییر ایجاد کرد .
 
تهیه و تنظیم خبر: فرشته صدیقی

انتهای پیام/