سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان با اشاره به تداوم روند نظامی‌گری طالبان در افغانستان گفت: ایران و سایر همسایگان باید تحولات افغانستان را جدی بگیرند و به یک نقطه مشترک در خصوص نوع مواجهه با بحران اخیر افغانستان برسند به نحوی که طالبان فشار و حساسیت جدی همسایگان را برای تغییر رویکرد نظامی به سیاسی و حضور فعالانه در گفت‌وگوهای صلح بین‌الافغانی احساس کند.

افشار سلیمانی، سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان و کارشناس مسائل منطقه، در گفت‌وگو با ایکنا درباره تحولات اخیر افغانستان و رویکردهای مختلف نسبت به طالبان گفت: طالبان و هر گروه و تشکیلاتی اگر دست به سلاح نبرد و در قالب مشارکت مدنی، رقابت انتخاباتی و صندوق رأی فعالیت سیاسی ‌کند می‌تواند سهمی از قدرت داشته باشد اما مشکل طالبان این است که از خارج حمایت می‌شود و از آنها سلاح و نیرو دریافت می‌کند و با حمله نظامی و تروریستی اقدامات خود را در افغانستان به پیش می‌برد.

وی افزود: اگر طالبان بپذیرد در چارچوب یک فرآیند دموکراتیک، سهمی از قدرت داشته باشد و در پارلمان یا دولت حضور پیدا کند هیچ اشکالی ندارد که بتواند به عنوان یک گروه سیاسی که حامیان و هوادارانی دارد فعالیت کند.

سلیمانی اظهار کرد: اینکه آمریکا از افغانستان خارج شود اما طالبان شروع به جنگ و اشغالگری در افغانستان کند نمی‌تواند برای این کشور و منطقه صلح و امنیت به ارمغان بیاورد. رفتار جنگ‌طلبانه اخیر طالبان جز تعمیق بحران طولانی‌مدت افغانستان نتیجه‌ای در برندارد و حل این بحران جز با گفت‌وگو میان طالبان و دولت افغانستان راه دیگری ندارد.

سفیر اسبق ایران در جمهوی آذربایجان با اشاره به نگاه کاملا متفاوت طالبان به قدرت گفت: آنها هم با اسلحه می‌خواهند قدرت را به دست بگیرند و هم اینکه به دنبال تحمیل ایدئولوژی خود به سایر گروه‌ها هستند. شاید طالبان در چند سال اخیر به واسطه تجربیات دوره اول، تا حدی خود را تعدیل کرده باشد و نشان دهد که رفتار آنها با مخالفان، هزاره‌ها و شیعیان تفاوت کرده اما به هر حال هیچ تضمینی وجود ندارد بعد که قدرت را به دست بگیرد همچنان بر این شیوه باقی بماند.

تداوم خشونت و بی‌ثباتی، تنها نتیجه راهکار نظامی در افغانستان

وی یادآور شد: به طور کلی در همه جای دنیا و نه فقط در افغانستان، باید با گفت‌وگو و پایبندی به دموکراسی و پذیرش سازوکارهای مشارکتی و دموکراتیک، بحران‌ها و چالش‌هایی مانند این را حل و فصل کرد و هر راهکار نظامی و خشونت‌باری تنها به طولانی کردن بحران می‌انجامد و هر گروه و جریانی هم که قدرت را به دست بگیرد نمی‌تواند از خشونت سایر گروه‌ها و جریان‌ها در امان بماند.

سلیمانی با اشاره به برنامه دولت بایدن برای ایجاد فدرالیسم در افغانستان گفت: ظاهرا این برنامه حتی قبل از اینکه بایدن به ریاست جمهوری برسد طراحی شده بود تا در قالب فدرالیسم بخشی از افغانستان در اختیار طالبان باشد و بخش دیگر در اختیار دولت قرار بگیرد اما همه این راهکارها از جمله این مسئله باید با رأی و تصمیم مردم باشد و اگر مردم افغانستان فدرالیسم را بپذیرند هیچ اشکالی ندارد و حداقل آن این است که خون مردم ریخته نشود و فرصت‌های توسعه، امنیت و پیشرفت از دست نرود.

وی تصریح کرد: حتی اگر طالبان با زور اسلحه به قدرت برسد در نهایت باید کشور را اداره کند ولذا اگر منابع، ثروت‌ها و زیرساخت‌های افغانستان از بین رفته باشد با سؤال مهمی روبرو خواهد بود که چگونه می‌خواهد حکمرانی کند.

نقش مهم همسایگان افغانستان برای برپایی گفت‌وگوهای صلح 

سلیمانی درباره نقش مهم ایران و همسایگان افغانستان در فراهم کردن زمینه گفت‌وگو بین جریان‌های مختلف سیاسی افغانستان از جمله دولت و طالبان با توجه به برگزاری گفت‌وگوی بین الافغانی به میزبانی ایران در روز گذشته (۱۶ تیر) گفت: ایران و سایر همسایگان باید تحولات افغانستان را جدی بگیرند و به یک نقطه مشترک در خصوص نوع مواجهه با بحران اخیر افغانستان برسند. الان دیدگاه پاکستان با ایران، تاجیکستان و حتی روسیه در خصوص طالبان تفاوت می‌کند و پاکستان از طالبان حمایت می‌کند در حالی که روسیه نگران آن است که بی‌ثباتی در افغانستان زمینه فعال شدن تروریست‌ها را فراهم کند و مجددا اقدامات تروریستی در سوریه گسترش پیدا کند و چچن‌ها و داغستانی‌ها به سمت سوریه بروند.

سفیر اسبق ایران در جمهوری آذربایجان با بیان اینکه امنیت منطقه‌ای با رسیدن کشورهای همسایه افغانستان به یک نقطه مشترک فراهم می‌شود، گفت: این کشورها باید طالبان را به حرکت به سمت گفت‌وگو وادار کنند که گفت‌وگوهای روز گذشته در تهران را می‌توان گامی در این راستا ارزیابی کرد. گام بعدی این است که این توافقات و تفاهم‌ها ضمانت اجرایی داشته باشد و در ادامه مجموعه همسایگان مانند ایران، تاجیکستان، روسیه، چین، هند و پاکستان در قالب یک پیمان امنیتی گردهم بیایند و سازوکاری برای تأمین امنیت افغانستان مشخص شود و طالبان هم متعهد شود که به توافقات این نشست‌های صلح پایبند باشد.

وی بیان کرد: طالبان اگر از طریق مشارکت سیاسی و انتخابات به قدرت می‌رسید اسلحه به دست نمی‌گرفت و به همین دلیل دست به اسلحه برده و بعید است که اگر بخواهد با زور اسلحه ادامه دهد بتواند به موفقیتی برسد زیرا با مخالفت جدی کشورهای همسایه و جهان مواجه می‌شود و لذا باید به راهکار مناسب مدنی و سیاسی تن بدهد و همسایگان هم می‌توانند بدون دخالت در امور داخلی افغانستان طرفین را به گفت‌وگو و تشکیل دولت با رأی همه مردم و گروه‌ها و قبایل تشویق کنند.

سلیمانی با تأکید بر اینکه طالبان باید فشار و حساسیت جدی همسایگان را برای تغییر رویکرد نظامی به سیاسی و حضور فعالانه در گفت‌وگوهای صلح بین‌الافغانی احساس کند، گفت: حتی شاید لازم باشد در صورت ادامه این روند نظامی‌گری از سوی طالبان یک سری سازوکارهای بین‌المللی مانند تحریم از سوی جامعه بین‌الملل فعال شود تا طالبان مجبور به تغییر رفتار و همکاری با همسایگان برای برقراری صلح و امنیت شود.

انتهای پیام/