استاد سطح خارج حوزه علمیه با بیان اینکه ولایت امام علی(ع) ادامه ولایت پیامبر(ص) است، گفت: کسی تصور نکند که غدیر به گروهی خاص مربوط است، زیرا شیعه و سنی نمی‌شناسد. دلیل این مدعا هم حرف خود پیامبر(ص) است که در خطبه غدیر از واژه «ایها الناس» استفاده فرمودند.

به گزارش حوزه سایر رسانه‌های خبرگزاری تقریب،به نقل از ایکنا حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجعفر مروجی طبسی، استاد سطح خارج حوزه علمیه، دوم مرداد در نشست علمی «معنای مولی در حدیث غدیر» گفت: کسی تصور نکند که غدیر به گروهی خاص مربوط است، زیرا شیعه و سنی نمی‌شناسد و دلیل این مدعا هم حرف خود پیامبر(ص) است که در خطبه غدیر از واژه «ایها الناس» استفاده فرمودند؛ لذا همه ما در برابر واقعه غدیر باید واکنش نشان دهیم و این حادثه بی‌نظیر دوران امامت و نبوت را آنگونه که شایسته است به نسل حاضر منتقل کنیم.

وی افزود: جان خطبه غدیر همین تعبیر «من کنت مولاه فهذا علی مولاه» است که با صیغه‌های مختلف در کتب اهل تسنن نقل شده است؛ ذهبی در یکی از کتبش وقتی به این تعبیر رسیده گفته من یقین دارم که پیامبر(ص) این جمله را در غدیر فرمودند و این موضوع مسلم و ثابت است؛ قبل از ذهبی هم غزالی تصریح کرده است که اکثر قریب به اتفاق بر این باور هستند که متن من کنت مولاه ... را پیامبر(ص) در روز غدیر فرمودند؛ حال با این اجماع چرا ابن حزم ظاهری، وقتی به این حدیث می‌رسد می‌گوید روایت وارد نیست؛ واقعا ما از بی‌تقوایی این فرد در شگفتیم که چرا با حدیث متواتر و ثابت اینگونه برخورد می‌کند.

مروجی طبسی اظهار کرد: سؤال دیگر این است که پیامبر(ص) این جملات را در روز هجدهم ذی‌الحجه در چه زمانی فرمودند؛ پیامبر(ص) در غدیر ابتدا به ساکن فرمودند: «من کنت مولاه ...» یا خیر؟ جواب خیر است زیرا قبل از آنکه به این جمله اشاره کنند به مسئله ولایت خودشان بر مردم اشاره کردند. ابن عساکر دمشقی، شافعی‌مذهب در کتاب «تاریخ دمشق»، آورده که پیامبر(ص) ابتدا به ولایت خویش بر مردم اعتراف گرفتند با این تعبیر که «ایها الناس الست اولی بکم من انفسکم» و همه گفتند بله و حضرت وقتی این اعتراف را گرفتند فرمودند: «من کنت مولاه ...»؛ هنر پیامبر(ص) در این روز بزرگ این بود که بین دو ولایت پل ایجاد کرده و گره زدند. ولایت پیامبر(ص) در سوره احزاب نیز مورد تأکید است که فرمود: «النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ» و پیامبر هم همین ولایت را در غدیر بازگو کردند.

پیوند ولایت امام علی(ع) با ولایت پیامبر(ص)

استاد سطح خارج حوزه علمیه گفت: احمدبن حنبل در کتاب فضائل الصحابه از شخصی به نام عطیه عوفی روایت نقل کرده که عطیه گفته روزی نزد زید ابن ارقم، رفتم و از او درباره روز غدیر سؤال کردم، زید شرح داد که ظهر روز غدیر، پیامبر(ص) خطبه ایراد و فرمودند: «یا ایها الناس الست اولی من انفسهم ...»؛ و وقتی از حاضران اعتراف گرفتند فرمودند: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه»؛ یعنی حضرت در میان دو ولایت پل ایجاد کردند.

مروجی طبسی افزود: همچنین آیه ولایتی که پیامبر(ص) فرمودند و از آن اعتراف گرفتند مطلقه است یا مقیده؟ احدی نمی‌تواند بگوید مقیده است آن هم به دلیل ظاهر آیه «النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ»؛ قرآن هیچ قیدی بر این ولایت نزده است. بنابراین آیا می‌توان گفت که ولایت رسول الله مطلقه است ولی ولایت علی(ع) که در روز غدیر بیان شد مطلقه نیست؟ قطعا چنین چیزی هم درست نیست زیرا پیامبر(ص) هیچ قیدی نزدند.

تلاش برای تحریف معنای مولی
وی با طرح این سؤال که معنای مولی چیست؟ گفت: عده‌ای یعنی پیروان سقیفه سعی می‌کنند واژه مولا را معنای حقیقی به معنایی مجازی منحرف کرده و بگویند به معنای ابن العم و دوست است و نظریه طرفداران مکتب اهل بیت(ع) این است که می‌گوید مولی به معنای دوست و پسرعمو نیست.

استاد مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) افزود: واقعا این معنا را عقل سلیم می‌پذیرد که پیامبر(ص)، ۱۲۰ هزار نفر را در صحرای بی‌آب و علف معطل کنند و دست ایشان را بلند کرده و بفرمایند مردم، علی دوست و پسرعموی من است؟ هیچ عقل سلیمی این را قبول نمی‌کند لذا یقین داریم مفهوم کلمه مولا همانطور که علامه امینی در الغدیر فرمودند با اینکه حدود ۲۴ معنا دارد ولی فقط این معنا با شرایط زمانی و مکانی منطبق است.

وی اضافه کرد: سبط ابن جوزی حنفی مذهب در تذکره آورده است که تعداد شرکت‌کنندگان در غدیر ۱۲۰ هزار نفر بودند؛ آیا واقعا شرایط زمانی و مکانی یعنی گرمای شدید آن روز و این تعداد جمعیت اقتضا می‌کرد که پیامبر فقط بگوید علی(ع) پسرعمویم و دوست من است؟ برخی فکر می‌کنند فقط ما می‌گوییم مولا به معنای دوست و پسرعمو نیست؛ همین ابن جوزی هم سخن ما را گفته و آورده است: علمای عرب برای این سخن چند وجه ذکر کرده‌اند؛ مولی به معنای اولی است و به آیه ۱۵ حدید «فَالْيَوْمَ لَا يُؤْخَذُ مِنْكُمْ فِدْيَةٌ وَلَا مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مَأْوَاكُمُ النَّارُ هِيَ مَوْلَاكُمْ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ» برای اثبات سخنش استناد کرده و نتیجه گرفته که مولا به معنای اولی و نیز مراد و معنای حدیث، اطاعت محض و مخصوص از امیرالمؤمنین(ع) است و این عین حرف شیعه است.

مروجی طبسی بیان کرد: ابن جوزی مطلبی را از ابوالفرج نقل کرده که مطلب دقیقی است، می‌گوید رسول الله(ص) دست علی(ع) را گرفت و فرمود هر کسی من ولی و اولای به او از خودش هستم، پس علی(ع) ولی اوست و بعد تاکید کرده که تمامی معانی دیگر که نقل کرده است به همین یک معنا بر می‌گردد؛ ابن جوزی تاکید دارد که من کنت مولاه ... نص صریح در اثبات امامت حضرت علی(ع) و قبول اطاعت ایشان است. بنابراین آیا شیعه چیزی جز این سخن می‌گوید؟

احتجاج به منابع اهل تسنن در اثبات غدیر
مروجی طبسی ادامه داد: در دهه امامت و ولایت به مسائل حاشیه‌ای نپردازیم و اگر می‌خواهیم بحث مولا را مطرح و از زاویه و نگاه این دو عالم سنی‌مذهب بررسی کنیم، مولا به معنای دوست و پسرعمو نیست، بلکه به معنای اولی است. افسوس که برخی بر این مسائل چشم می‌بندند.

استاد حوزه علمیه اضافه کرد: مرحوم صدوق در معانی الاخبار، روایت مسندی را از ابان بن تغلب از امام باقر(ع) نقل کرده که ابان از امام(ع) درباره من کنت مولاه سؤال کرد؛ سؤال‌کننده انسان مسلطی بر زبان عربی است؛ (او کسی است که امام صادق(ع) طبق بیان نجاشی در الرجال، فرمودند که ابان کسی است که ۳۰ هزار حدیث از من نقل کرده است و طبق سخن نجاشی دارای قرائت مشهوری است) همچنین نوع سؤال هم عادی نیست و پاسخ‌دهنده هم انسان عادی نیست؛ امام فرمودند: «یا ابا سعید تسئل عن مثل هذا»، مثل تویی از من این سؤال را می‌کنی؟ بعد حضرت جواب دادند: «اعلمهم انه یقوم مقامه»؛ ای ابان، پیامبر(ص) اکرم در روز غدیر خم که سخن از ولایت امام علی(ع) بیان کردند می‌خواستند این سخن را به مردم منتقل کنند که علی بن ابیطالب(ع) در آینده جانشین من خواهد شد. امام باقر(ع) از میان بیش از ۲۰ معنا فقط همین معنا را بیان فرمودند که همان اولای در تصرف است؛ یعنی او امام و جانشین و خلیفه بعد از پیامبر(ص) است.

جایگاه مسجد غدیر

مروجی طبسی گفت: کلینی در کافی روایتی را از امام صادق(ع) در مورد مسجد غدیر نقل کرده که ایشان فرمودند مستحب است انسان دو رکعت نماز در مسجد غدیر بخواند؛ برای آنکه پیامبر(ص) در این مسجد امیرالمؤمنین(ع) را به عنوان امام و جانشین معین فرمودند؛ خدا در این مسجد به وسیله امیرالمؤمنین(ع)، حق را بیان فرموده است. امام از غدیر به عنوان حق یاد فرمودند. البته به خاطر وهابیت تکفیری، امروز اثری از این مسجد نیست.

استاد حوزه گفت: در روایت دیگری کلینی آورده که امام صادق(ع) وارد مسجد شدند و اشاره به گوشه آن کردند و فرمودند که اینجا محل پای پیامبر(ص) است و پیامبر(ص) در همین مکان امامت امام علی(ع) را به اذن خدا ابلاغ کردند یعنی امامت توسط خدا تعیین می‌شود. پس امر امامت به دست پیامبر(ص) هم نیست چه رسد به اینکه کسانی در سقیفه بنی‌ساعده بخواهند برای آن تعیین تکلیف کنند.  

انتهای پیام/