کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

گرامیداشت ابوریحان بیرونی با پخش مستند زندگیش در رادیو فرهنگ

19 شهريور 1402 ساعت 16:09

شبکه رادیویی فرهنگ با پخش مستند «ابوریحان بیرونی» یاد این دانشمند را گرامی می‌دارد.


به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب،مستند فرهنگ‌ امروز یکشنبه ۱۹ شهریور ویژه «ابوریحان بیرونی» است.ابوریحان بیرونی را بزرگ‌ترین دانشمند مسلمان و یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان ایرانی در همه اعصار است و  با توجه به اینکه روز تولدش ۱۳ شهریور ذکر شده این‌روز را برای گرامیداشت وی انتخاب کرده اند.

ابوریحان بیرونی دانشمند بزرگ و ریاضی‌دان، ستاره شناس، انسان شناس و تاریخ‌نگار بزرگ ایرانی در سده چهارم و پنجم هجری است. البته بیرونی فقط محدود به عصر و دوران خودش نیست و به عنوانی پدر علم انسان شناسی، یکی از بزرگ‌ترین دانشمندان مسلمان ایرانی در همه اعصار شناخته شده است.

این دانشمندان همه‌چیزدان، علاوه بر اصلاحات و بهبودهایی که در ریاضیات محاسباتی و تجربی و همچنین روش‌های تجربی ارائه داد، مشارکت‌های چشمگیری در محاسبات علمی خاص و فنی داشته ‌است. او با استفاده از روش‌های پذیرفته شده برای محاسبه ارتفاع یک کوه، راهی برای محاسبه شعاع زمین ارائه کرد. میزانی که او به دست آورد، تنها ۱۷٫۲ کیلومتر کمتر از تخمین فعلی ناسا از شعاع قطبی زمین است.

ابوریحان محمد بن احمد بیرونی در ۱۳ شهریور ۳۵۲ خورشیدی در خوارزم متولد شد. زادگاه او "بیرون" روستای کوچکی بود و ۲۵ سال اول زندگی خود را در زادگاهش سپری کرد و به یادگیری علوم العربیه چون "فقه و الهیات اسلامی"، "زبان عربی" و غیره و علوم العجمیه به خصوص علوم یونانی، ریاضیات، نجوم و طب مشغول بود.

در این مدت از تعالیم دانشمندانی چون «بونصر منصور بن علی بن عراقی جیلانی» بهره‌مند شد و نیز برخی از آثار اولیه‌اش را تألیف کرد. او در این دوره از زندگی‌اش با «ابن سینای» نوجوان که تنها ۷ سال از او کوچکتر بود، مکاتبه و تبادل نظر داشت که برخی نامه‌هایشان در رابطه با فلسفه طبیعی ارسطو و فلسفه مشاء باقی مانده‌ است.

بیرونی در اثر حمله امیر مأمون بن محمد از گرگانج، واقعه‌ای که بیرونی آن را "نزاع بین دو بزرگ خوارزم" یاد کرده ‌است، زادگاهش را با عجله بسیار و به گونه‌ای که حتی نتوانست پژوهش‌هایش را با خود ببرد، به مقصد بخارا، پایتخت امارت آل سامان، ترک کرد تا با امیر منصور ثانی بن نوح ثانی سامانی دیدار کند و به خدمت دربار او در آید.

اولین اثر مهم ابوریحان بیرونی به نام "آثار الباقیه عن القرون الخالیه" در زمان اقامت او در گرگان تألیف شد و آن را به قابوس تقدیم کرد.در همین شهر با دو ریاضیدان و منجم ایرانی، به نام‌های «کوشیار بن لبان گیلانی» و «ابومحمود حامد بن خضر خجندی»، دیدار کرد. بیرونی رساله "حکایة آله المسماه بسدس فخری" را در شرح "سدس فخری"، دستگاهی جهت رصد دقیق ستارگان که توسط «ابومحمود خجندی» ساخته شده، نوشته‌است.

از "بیرونی" کتب و رسالات بسیاری به جا مانده که جمع سطور آنها بالغ بر ۱۳ هزار است. او در ۶۵ سالگی رساله‌ای در بیان مولفات «محمدبن زکریای رازی» نوشت که در آن تألیفات خود را نیز تا همین سال شرح داده و تعداد کتاب‌هایش را تا ۱۱۳ نسخه برشمرده ‌است.مهمترین آثار او "التنجیم" در ریاضیات و نجوم، "آثار الباقیه" در تاریخ و جغرافیا، "قانون مسعودی" و کتاب "تحقیق ماللهند"، درباره اوضاع این سرزمین از تاریخ و جغرافیا تا عادات و رسوم و طبقات اجتماعی آن است.

برنامه « مستند فرهنگ» که گرامیداشت مفاخر فرهنگی کشورمان و معرفی بیشتر آنها برای شنوندگان است را ساعت ۱۴:۳۰ روی موج اف ام ردیف۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید.

انتهای پیام/


کد مطلب: 606508

آدرس مطلب :
https://www.taghribnews.com/fa/news/606508/گرامیداشت-ابوریحان-بیرونی-پخش-مستند-زندگیش-رادیو-فرهنگ

خبرگزاری تقریب (TNA)
  https://www.taghribnews.com