شکست آمریکا در اعمال فشار بر ایران با هدف عقب نشینی ایران از سیاست های دفاعی و استراتژی منطقه ای خود در دفاع از ملت های ستمدیده به ویژه ملت فلسطین و جلوگیری از نفوذ بیگانگان به منطقه، در بیانات پومپئو، وزیر خارجه جدید آمریکا کاملا روشن و آشکار بود.

این همه خشم و غضب از سوی وزیر خارجه آمریکا که در طول مسئولیتش در زمینه جاسوسی فعالیت کرده و تا به حال در زمینه سیاست هیچ فعالیتی نداشته است و از عرف دیپلماتیک نیز مطلع نبوده است، از کجا می آید؟ همانطور که دکتر حسن روحانی، رئیس جمهور ایران گفته، پومپئو کارمند سازمان سیا بوده و بیاناتش بیانگر شخصیت دیپلماتیک او نیست چرا که از پرونده ای صحبت می کند که 15 سال از آن گذشته و با روشی غیردیپلماتیک سخن می گوید.

زمانی که وزیر خارجه آمریکا شروط خود را برای ایران مطرح کرد، گویی دستورات خود را به یکی از کارمندانش دیکته می کند و گویی که فراموش کرده ایران امروز به یک قدرت منطقه ای تبدیل شده است که همه کشورهای منطقه و جهان آن را به رسمیت می شناسند؛ همچنین هیچ بحرانی در منطقه نیست که قدرت های بزرگ مجبورند برای برطرف کردن آن، از جمهوری اسلامی ایران مشاوره بگیرند و راه چاره ای بیندیشند. عراق، سوریه، افغانستان، لبنان و حتی اخیراً یمن با وجود سلطه عربستان سعودی، بهترین نمونه این امر هستند.

شروط وزیر خارجه آمریکا برای ایران را می توان در سه محور خلاصه کرد:
1- توقف فعالیت هسته ای 2- موشک های بالستیک 3- نقش ایران در منطقه

پرونده هسته ای ایران:
پومپئو در مورد فعالیت هسته ای ایران فراموش کرده است که در مذاکرات هسته ای  ایران و پنج کشور جهان که از 15 سال پیش آغاز شد، همه شک و تردیدها درباره فعالیت مسالمت آمیز هسته ای ایران را برطرف کرد و حق ایران در غنی سازی اورانیوم را به رسمیت شناخت. به گونه ای که هرگاه هریک از این کشورها به ویژه آمریکا خواستار توقف کامل فعالیت هسته ای ایران شد با شکست مواجه شده و مجبور شد که حق ایران در فعالیت هسته ای مسالمت آمیز را به رسمیت بشناسد.

مسئله دیگر اینکه مذاکره کنندگان غربی که آمریکا نیز جزو این گروه است، به طور کامل از فعالیت های هسته ای ایران اطلاع دارند و بازرسی آنها از فعالیت های هسته ای ایران صدها بار صورت گرفته است. پس این وزیر ناآشنا به عرف دیپلماتیک چگونه می تواند در این امر شک و شبهه ایجاد کند؟

نقش ایران در منطقه:
پومپئو فراموش کرده است که مذاکرات هسته ای ایران که از سال 2003 میلادی میان ایران و پنج کشور غربی آغاز شد، تا کنون نتوانسته است نقش مثبت ایران در منطقه را محدود کند با وجود اینکه در آن سالها ایران از قدرت نظامی کنونی و نقش منطقه ای فعلی برخوردار نبود، زیرا در حال حاضر ایران از قدرت و تأثیر منطقه ای و جهانی ویژه ای برخوردار است به ویژه پس از کمک رسانی به کشورهای هم جوار در مبارزه با گروه های تروریستی که از سوی آمریکا و عربستان سعودی حمایت می شوند.

شاید مسئله ای که خشم وزیر آمریکا را برانگیخته است، مؤثر نبودن فشارهای سیاسی و اقتصادی آمریکا و تحریک های منطقه ای و جهانی علیه ایران است که تا کنون هیچ تأثیری بر اصول استراتژیک این کشور در حمایت از ملت های ستمدیده و گروه های مقاومت در فلسطین و لبنان نداشته است.

در همین رابطه لازم به ذکر است که نقش ایران منحصر به تأثیر مثبت آن در بحران های کشورهای همجوار و کمک به آنها در همه زمینه ها نمی شود، بلکه این همکاری امروز کشورهای هم جوار را به تشکیل ائتلاف با ایران به منظور تهدید منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی مصرّ کرده است.

از این رو در دهه اخیر، منطقه خاورمیانه به همت ایران شاهد برخی تغییرات در موازین قدرت بوده است که آمریکا و دست نشانده های آن در حاشیه خلیج فارس را ناتوان کرده است؛ مهمترین این همکاری ها تشکیل شبه ائتلافی میان ایران، ترکیه و روسیه از یک سو و بین این سه کشور و کشور عراق از سوی دیگر است؛ که سوریه نیز مسلماً پس از خروج از بحران های فعلی خود به این ائتلاف خواهد پیوست.

در اینجا می توان به صورت قاطع گفت، یکی از مسائلی که موجب ناتوانی آمریکا و خشم وزیر خارجه جدید این کشور شده است، مشارکت ایران در این گروه است که بر درگیری های منطقه نظارت می کند و در حل بحران سوریه مشارکت فعال دارد.

شکی نیست که هدف آمریکا از ایجاد گروه های تروریستی در منطقه به ویژه در عراق و سوریه، تقسیم این کشورها به چند کشور کوچک است، و مسلماً یکی از کشورهایی که در مقابل این پروژه ایستادگی کرد جمهوری اسلامی ایران و هم پیمانان او در محور مقاومت بوده است. بنابراین طبیعی است کشوری که خود را بزرگترین قدرت منطقه می داند و دست نشانده های بسیاری در منطقه خاورمیانه دارد، از این مسئله خشمگین شود که یک کشور جهان سوم در مقابل پروژه تقسیمی او ایستادگی کند.

قطعاً این ائتلاف های جدید، نقش آمریکا در منطقه را کمرنگ خواهند کرد چرا که خشم کشورهای عربی و اسلامی به دلیل حمایت مستمر آمریکا از رژیم صهیونیستی، حمایت از گروه های تروریستی در عراق و سوریه، اشغالگری مستمر در افغانستان، حمایت از عربستان سعودی در تجاوز به یمن، و توطئه علیه بهار عربی در مصر و تونس و لیبی، رو به افزایش است.

یکی دیگر از دلایلی که خشم دولت آمریکا را برانگیخته و موجب شده که وزیر خارجه آن نیز جام خشم خود را بر سر ایران و ملت مقاومش خالی کند، عدم همسویی اتحادیه اروپا با عقب نشینی آمریکا از توافق هسته ای است، به ویژه سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان که مؤکداً اعلام کردند این توافق را حفظ خواهند کرد.

به همین دلیل پومپئو همانطور که در شروط مضحک خود علیه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد، به دنبال هم پیمانان جدیدی در قاره اروپا است تا در کنار آمریکا علیه ایران بایستند.

پیامدهای تشدید فشارهای آمریکا علیه ایران:
تشدید فشارهای آمریکا علیه ایران قطعا پیامدهای منفی برای آمریکا در منطقه و جهان خواهد داشت که مهمترین آنها عبارتند از:
1- افزایش وحدت ملت ایران و دفاع از نظام جمهوری اسلامی ایران.
2- همسویی اکثریت مخالفان ایرانی در داخل و خارج از کشور برای دفاع از استقلال ارضی کشور در برابر حملات نظامی.
3- تشدید اختلافات آمریکا و اروپا.
4- تحکیم ائتلافات در غرب آسیا.
5- عدم اطمینان به آمریکا در مذاکرات بین المللی یا منطقه ای.
6- بالا رفتن قیمت نفت. 
7- استفاده ایران از برگ های برنده خود در سراسر جهان و تهدید منافع کشورهای متجاوز در جهان.

به قلم: محمد ابراهیم ریاضی
ترجمه و تنظیم: فرشته صدیقی