حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب:
استفاده از ظرفیتهای عظیم جهان اسلام یکی از راهبردهای اصلی وحدت و تقریب مذاهب اسلامی است که به وضوح در سخنان و رهنمودهای مقام معظم رهبری وجود دارد که این ظرفیتها عبارتند از:
1. ایام و مراسم حج: کعبه، رمز وحدت و عزت و نماد توحید و معنویت است و حج، یک حرکت دستهجمعى است و تمرین و نمایش اتحاد و پیوستگى امت اسلامى است. مقام معظم رهبری همه ساله در پیام وحدتبخش خود به امت اسلامی و حجاج بیتالله الحرام و ظرفیت بینظیر حج را یادآور میشوند. ایشان در یکی از پیامهای خود میفرمایند: «حج براى امت اسلامى یک فرصت است. در این خیل عظیمى که در حج هر سال شرکت میکنند، شما یک مقطع 10 ساله را در نظر بگیرید، ببینید در این ده سال چند میلیون انسان از آفریقا، از آسیا، از اروپا، از همه مناطق عالم ـ زن، مرد، باسواد، کم سواد، داراى سلایق مختلف ـ شرکت میکنند. اگر نداى اتحاد اسلامى، «وَلَا تَفَرَّقُوا» این مجموعه حاکم باشد، شما ببینید چه اتفاق عظیمى مىافتد. دیگر همه این مایههاى اختلاف کمرنگ میشود. یکى سنى است، یکى شیعه است؛ در بین شیعه فِرق مختلف، در بین سنى فِرق مختلف؛ فقههاى مختلف، مذهبهاى مختلف، عادتهاى مختلف است که به طور طبیعى به جدایى مىانجامد. همه اینها را این دست مهربان حج جمع میکند، به هم نزدیک میکند، درهم فشرده میکند» (15/8/1387).
ایشان در پیام سال 1384 خود می فرمایند: «شکوه و جلال این گردهمایى بىنظیر، ما را با واقعیت امت عظیم اسلامى که فراتر از ملتها و نژادها و رنگها و زبانها است، آشنا میسازد. این جمع درهم تنیده و هماهنگ، این زبانها که همه به یک سخن مترنماند، این تنها و دلها که همه به یک قبله رو میآورند، این انسانها که دهها کشور و ملت را نمایندگى میکنند، همه متعلق به یک واحد و یک مجموعه عظیماند، و آن امت اسلامى است».
2. منابع فراوان مادی، دولتها و ملتهای اسلامی: «امروز در دنیاى اسلام، پول زیاد است، فکر زیاد است، نیروى انسانى قابلى وجود دارد، جمع کثیرى از علما، شعرا، نویسندگان، هنرمندان و شخصیتهاى سیاسى قابل در دنیاى اسلام هستند و بخش عمدهاى از منابع عظیم مالى و منابع زیرزمینى معادن خداداد زیرزمینى در اختیار کشورهاى اسلامى است. اگر اینها با هم همسو باشند، یا لااقل علیه هم کار نکنند، ببینید در دنیا چه اتفاقى خواهد افتاد! دشمن کارى مىکند که در دنیاى اسلام، همه این منابع انسانى و مالى، در مقابل هم قرار گیرد» (24/5/1374).
«انسجام اسلامى در یک وجه، خود ناظر به همه دنیاى اسلامی است، باید با هم منسجم باشند؛ باید به یکدیگر کمک کنند؛ هم دولتهاى اسلامى، هم ملتهاى اسلامى. دولتهاى اسلامى در استفاده از ظرفیت ملتهاى اسلامى براى ایجاد این وحدت بزرگ، مىتوانند سهم و نقش داشته باشند (17/1/1386).
«امروز وحدت دنیاى اسلام، یک هدف اعلا است که اگر این وحدت حاصل شد، آن وقت دنیاى اسلام حقیقتاً مىتواند به عزت کامل و عمل به احکام اسلامى دست پیدا کند؛ مىتواند این کار را هم بکند. هم دولتها باید کمک کنند، هم ملتها باید کمک کنند» (25/10/1385).
3. تنوع اقوام ایرانی: «عزیزان من! این را همه بدانند؛ نظام اسلامى تنوع اقوام را در کشور بزرگ و سرفرازمان یک فرصت میداند. سنتهاى مختلف، آداب و عادات مختلف و استعدادهاى گوناگون و متنوع، یک فرصت است که اجزای گوناگون این ملت بتوانند یکدیگر را تکمیل کنند، با مراودات درست و با همزیستى و اتحاد کامل. براى ملت ما این یک افتخار است که چنین نگاهى به مسئله تنوع اقوام دارد. علت هم این است که اسلام منبع الهام این نظام است و در این نگاه اسلامى، بین نژادهاى مختلف و زبانهاى مختلف ـ ولو از ملتهاى گوناگون ـ تفاوتى نیست، چه برسد به اقوام مختلف در میان یک ملت. نگاه اسلام این است و نگاه نظام اسلامى هم این است» (22/2/1388).
«اقوام ایرانى یک فرصتند. ما اگر اقوام ایرانى را در میدان رقابت مسابقهآمیز به سمت خیرات بیندازیم، بسیار کار خوب و درستى انجام گرفته است. هر قومى از اقوام ایرانى ـ چه کرد، چه فارس، چه ترک، چه بلوچ، چه عرب، چه ترکمن، چه لر ـ سعى کند با همان روحیه قومى، در جهت پیشرفت ملى ـ نه صرفاً پیشرفت قومى ـ گامهاى بلندترى بردارد. این خیلى چیز عالىاى است» (27/2/1388).
4. هفته وحدت: «این هفته وحدت، این هفته مشترک الاحترام بین مسلمانان را قدر بدانید. همه سعى کنند وحدت و اتحاد نیروها و در یک جبهه قرار گرفتن نیروهاى مسلمانان را ـ که رمز سعادت و مایه سربلندى مسلمانان و بزرگترین حربه ملتها در مقابل استکبار جهانى است ـ مغتنم بشمارند و قدر بدانند» (13/5/1375).
«من توصیه میکنم هفته وحدت را ـ که به مناسبت میلاد نبی اکرم(ص) از روز دوازدهم تا هفدهم ربیعالاول ادامه دارد ـ همه آحاد مردم، مخصوصاً علما و فضلا و گویندگان و دانشمندان و افراد صاحب نفوذ گرامی بدارند و این مسئله را به عنوان یک شعار جمهوری اسلامی همیشه نگه دارند» (19/07/1368).
5. قدس و فلسطین: «ملتهاى مسلمان وظیفه سنگینترى دارند؛ دولتهاى مسلمان هم وظایف بزرگى دارند. ایران اسلامى، ملتش و دولتش، همدوش، همآوا و هماهنگ با ملت فلسطین همدردى مىکند؛ با آنها همراهى مىکند؛ در میدانهاى مختلف، در میدانهاى گوناگون، این ملت را مورد حمایت قرار مىدهد. این وظیفه همه دولتها است. امروز ملت فلسطین به حق از امت اسلامى انتظاراتى دارد؛ از دولتهاى اسلامى هم توقعاتى دارد. امروز امت بزرگ اسلامى هم از دولتهاى اسلامى ـ به خصوص دولتهاى عربى ـ انتظار دارد که روابط خود را با صهیونیسم غاصب و ظالم و گستاخ، قطع کنند» (18/7/1379).
«اگر امروز ملت فلسطین دچار چنین سرنوشت تلخى شده است؛ اگر امروز پیکر ملت فلسطین خونآلود است و مصیبت و غم آن ملت تا اعماق جان انسانهاى دردمند نفوذ کرده است، به خاطر اختلاف کلمه مسلمانان است. اگر وحدت کلمه بود، این وضعیت به وجود نمىآمد. اگر عراق اسلامى زیر چکمه اشغالگران درآمده است، به خاطر اختلاف کلمه مسلمانان است؛ اگر امروز کشورهاى خاورمیانه با فریادهاى مستانه و مغرورانه آمریکا مستقیماً تهدید مىشوند، به خاطر اختلاف کلمه مسلمانان است و اگر مسلمانان مىخواهند از این خفت نجات پیدا کنند و اگر مىخواهند فلسطین را نجات دهند و اگر مىخواهند در افغانستان و عراق و سایر بلاد اسلامى، دشمن نتواند جسم و جان مسلمانان را زیر فشار قرار دهد، راهش در وحدت کلمه و وحدت ملتها، دولتها و وحدت شعارها است» (5/9/1382).