به گزارش حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، «سید محمدجعفر سبحانی» فارغ التحصیل سطح چهار حوزه علمیه قم» در یادداشتی به مناسبت  میلاد حضرت امام علی (ع) نوشت:
 
داستان تولد حصرت علی (علیه السلام) در کعبه

درباره نحوه ولادت و حوادث آن در هنگام ولادت حضرت علی (علیه السلام) چنین آمده است:

«قَالَ يَزِيدُ بْنُ قَعْنَبٍ: كُنْتُ جَالِساً مَعَ الْعَبَّاسِ بْنِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ وَ فَرِيقٍ مِنْ بَنِي عَبْدِ الْعُزَّى بِإِزَاءِ بَيْتِ اللَّهِ الْحَرَامِ؛ إِذَا أَقْبَلَتْ فَاطِمَةُ بِنْتُ أَسَدٍ أُمُّ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ كَانَتْ حَامِلَةً بِهِ لِتِسْعَةِ أَشْهُرٍ وَ قَدْ أَخَذَهَا الطَّلْقُ. فَقَالَتْ: رَبِّ إِنِّي مُؤْمِنَةٌ بِكَ وَ بِمَا جَاءَ مِنْ عِنْدِكَ مِنْ رُسُلٍ وَ كُتُبٍ وَ إِنِّي مُصَدِّقَةٌ بِكَلَامِ جَدِّي إِبْرَاهِيمَ الْخَلِيلِ وَ إِنَّهُ بَنَى الْبَيْتَ الْعَتِيقَ فَبِحَقِّ النَّبِيِّ الَّذِي بَنَى هَذَا الْبَيْتَ وَ بِحَقِّ الْمَوْلُودِ الَّذِي فِي بَطْنِي لَمَّا يَسَّرْتَ عَلَيَّ وِلَادَتِي. قَالَ يَزِيدُ بْنُ قَعْنَبٍ: فَرَأَيْنَا الْبَيْتَ وَ قَدِ انْفَتَحَ مِنْ ظَهْرِهِ وَ دَخَلَتْ فَاطِمَةُ فِيهِ وَ غَابَتْ عَنْ أَبْصَارِنَا وَ الْتَزَقَ الْحَائِطُ، فَرُمْنَا أَنْ يَنْفَتِحَ لَنَا قُفْلُ الْبَابِ، فَلَمْ يَنْفَتِحْ فَعَلِمْنَا أَنَّ ذَلِكَ أَمْرٌ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ. ثُمَّ خَرَجَتْ بَعْدَ الرَّابِعِ وَ بِيَدِهَا أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع ثُمَّ قَالَتْ: إِنِّي فُضِّلْتُ عَلَى مَنْ تَقَدَّمَنِي مِنَ النِّسَاءِ لِأَنَّ آسِيَةَ بِنْتَ مُزَاحِمٍ عَبَدَتِ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ سِرّاً فِي مَوْضِعٍ لَا يُحِبُّ أَنْ يُعْبَدَ اللَّهُ فِيهِ إِلَّا اضْطِرَاراً وَ أَنَّ مَرْيَمَ بِنْتَ عِمْرَانَ هَزَّتِ النَّخْلَةَ الْيَابِسَةَ بِيَدِهَا حَتَّى أَكَلَتْ مِنْهَا رُطَباً جَنِيّاً فَإِنِّي دَخَلْتُ بَيْتَ اللَّهِ الْحَرَامَ فَأَكَلْتُ مِنْ ثِمَارِ الْجَنَّةِ وَ أَوْرَاقِهَا فَلَمَّا أَرَدْتُ أَنْ أَخْرُجَ هَتَفَ بِي هَاتِفٌ يَا فَاطِمَةُ سَمِّيهِ عَلِيّاً فَهُوَ عَلِيٌّ وَ اللَّهُ الْعَلِيُّ الْأَعْلَى يَقُولُ إِنِّي شَقَقْتُ اسْمَهُ مِنِ اسْمِي وَ أَدَّبْتُهُ بِأَدَبِي وَ وَقَفْتُهُ عَلَى غَامِضِ عِلْمِي وَ هُوَ الَّذِي يَكْسِرُ الْأَصْنَامَ فِي بَيْتِي وَ هُوَ الَّذِي يُؤَذِّنُ فَوْقَ ظَهْرِ بَيْتِي وَ يُقَدِّسُنِي وَ يُمَجِّدُنِي فَطُوبَى لِمَنْ أَحَبَّهُ وَ أَطَاعَهُ وَ وَيْلٌ لِمَنْ أَبْغَضَهُ وَ عَصَاهُ.»
يزيد بن قعنب گويد: من و عبّاس بن عبد المطلب و چند تن از طايفه عبدالعزّى در گوشه‌‏اى از مسجد الحرام مقابل خانه كعبه نشسته بوديم كه مشاهده كرديم فاطمه دخت گرامى اسد، مادر امير المؤمنين كه آخرين روزهاى بارداری على عليه السلام را مى‏‌گذرانيد به آنجا آمد، و ناگاه درد زايمان او را گرفت، بگونه‌‏اى ‏كه مجال بيرون رفتن از مسجد برايش نبود، كنار كعبه ايستاد و دست به طرف آسمان برداشت و گفت: پروردگارا به تو ايمان دارم و به آنچه از جانب تو آمده است و پيامبران و كتابهايى را كه از سوى تو آورده‏‌اند تصديق دارم و به گفته جدّم ابراهيم خليل دل سپرده‌‏ام، و او بود كه اين خانه پر ارج را بنا نهاد، پس بحقّ آن پيغمبرى كه اين خانه را ساخته است و بحقّ فرزندى كه درون من جا دارد، زايمانم را آسان گردان.

راوى گويد: همگى ديديم كه ديوار از پشت خانه (از طرف درون) گشوده گرديد، و فاطمه به اندرون رفت و از ديد ما پنهان شد، سپس شكاف ديوار بهم آمد، ما به سرعت دويديم و هر چه تلاش كرديم كه قفل در كعبه را بگشائيم نتوانستيم، فهميديم كه در آن سرّ و حكمتى بوده است. او از جانب خداوند- عزّوجلّ- چهار روز در آنجا ماند، سپس بيرون آمد در حالى كه امير المؤمنين را بر روى دست داشت، و مى‏‌گفت: مقام من بر زنان پيش از خودم برترى يافته است، زيرا آسيه دختر مزاحم (همسر فرعون) مخفيانه خداوند را عبادت مى‏‌كرد در جايى كه جز مواقع ناچارى خدا دوست نداشت در آنجا پرستش شود (زيرا امّت‏ موسى و انبياى قبل از او فقط مى‏‌توانستند در معابد و كنيسه‏‌ها عبادت كنند) و مريم دختر عمران تنه درخت خرماى خشكيده را با دست خود تكان داد؛ تا از آن خرماى تازه افتاد و ميل كرد، ولى من وارد بيت اللَّه الحرام شدم، و از ميوه‌‏ها و اطعمه بهشتى خوردم، و هنگامى كه خواستم خارج شوم، هاتفى گفت: اى فاطمه نوزادت را «علىّ» نام بگذار، زيرا او بلند مرتبه است، خداوند على اعلى مى‏‌فرمايد: من نام او را از نام خود اقتباس كردم و به ادب و اخلاق خود او را پرورش داده‏‌ام و او را بر مشكلات علم خود توانا ساختم، و او است كه در خانه‏‌ام بتها را بشكند، و در بام خانه‏‌ام اذان گويد و مرا به پاكى و بزرگوارى ياد نمايد، خوشا به حال كسى كه او را دوست بدارد، و واى بر آن كس كه او را دشمن دارد.

اقوال و نظرات علماء فریقین

ولادت حضرت علی (علیه السلام) در درون کعبه، از حقایق تاریخ است و مورد تواتر علمای فریقین و حتی مورد توجه بعضی از علمای مسیحی واقع شده است، بیان اقوال همه علماء در این نوشتار ممکن نیست؛ لذا به اقوال بعضی از محققین شیعه و اهل‌سنت و همچنین گروهی از دانشمندان مسیحی اکتفا خواهد شد.

الف) اقوال علمای اهل‌سنت

1) حاکم نیشابوری(م681هـ)

 «... فَقَدْ تَوَاتَرَتِ الْأَخْبَارِ أَنَّ فَاطِمَةَ بِنْتَ أَسَدٍ وَلَدَتْ أَمِيرَالْمُؤْمِنِينَ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ كَرَّمَ اللَّهُ وَجْهَهُ فِي جَوْفِ الْكَعْبَةِ»؛... به تحقیق که روایات متواتر است که فاطمه بنت اسد، امیرمؤمنان علی بن ابی طالب را در خانه کعبه به دنیا آورده است.

2) سبط ابن جوزی(م654هـ)

«وروي أن فاطمة بنت أسد كانت تطوف بالبيت وهي حامل بعلي (علیه السلام) فضربها الطلق ففتح لها باب الكعبة فدخلت فوضتعه فيها.» روايت شده است كه فاطمه بنت أسد، در حالي كه باردار بود، خانه خدا را طواف مي كرد، درد زايمان او را فراگرفت، در خانه كعبه به روي او باز شد، پس داخل خانه كعبه شد و فرزندش را به دنيا آورد.

3) مسعودي (متوفاي346هـ)

«وكان مولده في الكَعبة.» محل تولد علي عليه السلام، خانه كعبه است.

4) گنجي شافعي (م658هـ)

گنجي شافعي در كفاية الطالب مي‌نويسد:
«ولد أمير المؤمنين علي بن أبي طالب بمكة في بيت الله الحرام ليلة الجمعة لثلاث عشرة ليلة خلت من رجب سنة ثلاثين من عام الفيل ولم يولد قبله ولا بعده مولود في بيت الله الحرام سواه إكراما له بذلك، وإجلالا لمحله في التعظيم.» اميرمؤمنان عليه السلام شب جمعه سيزده رجب، سال سيم بعد از واقعه عام الفيل در داخل خانه خدا به دنيا آمد. كسی پيش از آن حضرت و بعد از آن در داخل خانه كعبه به دنيا نيامده است و اين از فضائل اختصاصی آن حضرت است كه خداوند به جهت بزرگداشت مقام او عطا كرده است.

5) ابن مغازلی(م483هـ)

«حدثني أبو طاهر يحيى بن الحسن العلوي، قال: حدثني محمد بن سعيد الدارمي حدثنا موسى بن جعفر، عن أبيه، عن محمد بن علي، عن أبيه علي بن الحسين، قال: كنت جالساً مع أبي ونحن زائرون قبر جدنا عليه السلام، وهناك نسوان كثيرة، إذ أقبلت امرأة منهن فقلت لها: من أنت يرحمك الله؟ قالت: أنا زيدة بنت قريبة بن العجلان من بني ساعدة. فقلت لها: فهل عندك شيئاً تحدثينا؟ فقالت: إي والله حدثتني أمي أم العارة بنت عبادة بن نضلة بن مالك بن عجلان الساعدي.. أنها كانت ذات يوم في نساءٍ من العرب إذ أقبل أبو طالب كئيباً حزيناً، فقلت له: ما شأنك يا أبا طالب؟ قال: إن فاطمة بنت أسد في شدة المخاض، ثم وضع يديه على وجهه. فبينا هو كذلك، إذ أقبل محمد صلى الله عليه وسلم فقال له: ((ما شأنك يا عم؟)) فقال: إن فاطمة بنت أسد تشتكي المخاض، فأخذ بيده وجاء وهي معه فجاء بها إلى الكعبة فأجلسها في الكعبة، ثم قال: ((اجلسي على اسم الله!)) قال: فطلقت طلقة فولدت غلاماً مسروراً، نظيفاً، منظفاً لم أر كحسن وجهه، فسماه أبو طالب علياً وحمله النبي صلى الله عليه وسلم حتى أداه إلى منزلها. قال علي بن الحسين عليهم السلام: فوالله ما سمعت بشيء قط إلا وهذا أحسن منه.» علی بن حسین (علیه السلام) می‌فرماید: با پدرم به زیارت قبر جدم رفته بودم و جمع زیادی از زنان نشسته بودند، که یکی از آنها به نزد من آمد. به او گفتم: شما کی هستی؟ گفت: من «زیده» دختر قریبة بن عجلان از بنی‌ساعده هستم. به او گفتم: آیا چیزی از روایات در نزد تو هست که برای ما نقل کنی؟ گفت:آری. به خدا سوگند مرا خبر داد مادرم ام‌عمار، دختر عبادة بن نضلة بن مالک بن عجلان ساعدی، که روزی با گروهی از زنان عرب نشسته بودیم که جناب ابوطالب با حالتی افسرده و اندوهگین آمد. به او گفتم: تو را چه شده؟ گفت: فاطمه بنت اسد به سختی گرفتار درد زایمان است. آنگاه از شدت غم و اندوه دستهایش را بر صورتش نهاد. در آن هنگام رسول خدا (صلی الله علیه و آله) وارد شد و گفت: ای عمو تو را چه شده؟ گفت: فاطمه بنت اسد از درد زایمان سخت در زحمت است. رسول خدا (صلی الله علیه و آله) دست ابوطالب را گفت و همراه فاطمه به درون کعبه برد و گفت: به نام خدا در اینجا بنشین. پس زایمان کرد و فرزندی شاداب، پاکیزه و زیبا به دنیا آورد که هرگز مولودی زیباتر از او ندیده بودم. آنگاه ابوطالب او را علی نام نهاد و پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) نوزاد را برداشت و به خانه فاطمه برد. علی بن حسین(علیه السلام) فرمود: این داستان از همه آنچه تاکنون شنیده‌ام، زیباتر است.

6) ابن صباغ المالكي (855هـ)

«ولد علي ( عليه السلام ) بمكة المشرفة بداخل البيت الحرام في يوم الجمعة الثالث عشر من شهر الله الأصم رجب الفرد سنة ثلاثين من عام الفيل قبل الهجرة بثلاث وعشرين سنة، وقيل بخمس وعشرين، وقبل المبعث باثني عشرة سنة، وقيل بعشر سنين. ولم يولد في البيت الحرام قبله أحد سواه، وهي فضيلة خصه الله تعالي بها إجلالا له وإعلاء لمرتبته وإظهارا لتكرمته.»؛علی عليه السلام در مكه مشرفه در داخل بيت الحرام (كعبه) در روز جمعه سيزدهم ماه خدا يعني ماه رجب سال سی ام عام الفيل و بيست و سه سال پيش از هجرت به دنيا آمد... پيش از او هيچ كس در كعبه متولد نشد، و اين فضيلتی است كه خداوند به جهت بزرگداشت و بالا بردن مقام و اظهار كرامت او مخصوص حضرتش گردانيده است.

7) زرندی الحنفی(م750)

«...روي أنه لما ضربها المخاض أدخلها أبو طالب الكعبة بعد العشاة فولدت فيها علي بن أبي طالب (رض)» ... روایت شده وقتی که درد زایمان بر فاطمه بنت اسد وارد شد، ابوطالب او وارد کعبه کرد، پس او علی بن ابی طالب را در آن به دنیا آورد.

8) حلبي (م1044هـ):

«...لأنه ولد في الكعبة وعمره (يعني النبي) (صلی الله علیه و آله) ثلاثون سنة.» زيرا آن حضرت در داخل خانه كعبه متولد شد و عمر رسول خدا در آن روز سی سال بود.

9) شاه ولی الله دهلوی

«تواترت الأخبار أنّ فاطمة بنت أسد ولدت أمير المؤمنين عليّاً في جوف الكعبة فإنّه وُلد في يوم الجمعة ثالث عشر من شهر رجب بعد عام الفيل بثلاثين سنة في الكعبة ولم يولد فيها أحدٌ سواه قبله ولا بعده.» بی‌گمان روایات متواتر است در این که فاطمه بنت اسد، امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب را در درون کعبه به دنیا آورد، بدون تردید او روز جمعه 13رجب، سی سال بعد از عام الفیل، در خانه کعبه به دنیا آمده است و هرگز پیش از او یا بعد از او کسی در خانه کعبه زاده نشده است.

ب) اقوال علمای شیعه

ولادت امير مؤمنان عليه السلام در كعبه از ديدگاه شيعيان قطعی و متواتر است، و اين كه كسی غير از آن حضرت در داخل خانه كعبه به دنيا نيامده نيز اجماعی است.

1) شيخ مفيد(م413هـ)

«ولد بمكة في البيت الحرام يوم الجمعة الثالث عشر من رجب سنة ثلاثين من عام الفيل، ولم يولد قبله ولا بعده مولود في بيت الله تعالي سواه إكراما من الله تعالي له بذلك وإجلالا لمحله في التعظيم.»؛حضرت امير المؤمنين علی بن ابي طالب عليه السّلام در روز جمعه سيزدهم ماه رجب پس از سی سال از عام الفيل در خانه خدا در شهر مكه به دنيا آمد، نه پيش از وي كسی در خانه خدا به دنيا آمده و نه بعد از آن حضرت. تولد امير مؤمنان عليه السّلام در خانه خداوند فضيلت و شرافتي است كه پروردگار بزرگ براي بزرگداشت مقام و منزلتش به آن حضرت اختصاص داده است.

2) طبرسی(م548 هـ)

«...ولم يولد قط في بيت الله تعالى مولود سواه لا قبله ولا بعده، وهذه فضيلة خصه الله تعالى بها إجلالا لمحله ومنزلته وإعلاء لرتبته.»...هرگز در داخل کعبه حز او مولودی نه قبلا و نه بعدا، متولد نشده و این فضیلت ویژه‌ی او است که خداوند به او عطا فرموده و قدر و منزلتش را شکوهمند و والا نموده است.

3) سید رضی(406هـ)

«خصائص مولانا أمير المؤمنين أبي الحسن علي بن أبي طالب عليه السلام ولد عليه السلام بمكة في البيت الحرام لثلاث عشرة ليلة خلت من رجب ، بعد عام الفيل بثلاثين سنة، وأمه فاطمة بنت أسد بن هاشم بن عبد مناف، وهو أول هاشمي في الاسلام، ولده هاشمي مرتين ولا نعلم مولود ولد في الكعبة غيره.» امیرمؤمنان در 13رجب، سی سال بعد از عام الفیل، در بیت الله الحرام دیده به جهان گشود. مادرش فاطمه بنت اسد بن هاشم بن عبد مناف است. او اول هاشمی است که از پدر و مادر هاشمی متولد شده است. و ما جز او کسی را نمی‌شناسیم که در درون کعبه دیده به جهان گشوده باشد.

4) شیخ طوسی(460 هـ)

«...ولد بمكة في البيت الحرام يوم الجمعة لثلاث عشرة خلت من رجب، بعد عام الفيل بثلاثين سنة...»؛ امیرالمؤمنین در مکه، در درون کعبه، در شب 13رجب، سی سال گذشته از عام الفیل دیده به جهان گشود.

ج) اقوال علمای مسیحی

1) روكس بن زائد العزيزي

«ولادة الإمام علي في البيت الحرام، بمكة المكرمة، يوم الجمعة ثالث عشر رجب الحرام، بعد عام الفيل بثلاثين عاماً،»ولادت امام علی (علیه السلام) به روز جمعه، 13رجب الحرام، 30 سال بعد از عام الفیل، در مکه معظمه، در داخل بیت الله الحرام واقع شده است.

2)جرج جرداق

جرج سجعان جرداق مسیحی نیز در کتاب «الامام علی صوت العدالة الانسانیة» به ولادت حضرت علی (علیه السلام) در درون کعبه اشاره کرده است.

انتهای پیام/