به گزارش حوزه بینالملل خبرگزاری تقریب، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رایالیوم ، در یادداشتی به بررسی مذاکرات ایران و عربستان و تاثیرپذیری آن از نتایج مذاکرات هستهای در وین میان ایران و 1+4 پرداخت.
در این یادداشت آمده است: فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه عربستان در نشست امنیتی مونیخ از تعیین تاریخ برگزاری دور پنجم مذاکرات مستقیم با ایران خبرداد. در حالی که در چهار مذاکره گذشته که در بغداد برگزار شد، پیشرفت چشمگیری دیده نشد. عربستان از ایران خواسته بود رفتار خود را در منطقه تغییر دهد اما آرزوها یک چیز هستند و آنچه در واقعیت اتفاق میافتد چیزی دیگری است.
بیان این سخنان از سوی بن فرحان، با افزایش گزارشات مبنی بر ایجاد پیشرفت ملموس در مذاکرات وین و نزدیک بودن توافق هستهای میان ایران و دولتهای بزرگ همزمان شده است. توافقی که به دنبال آن همه تحریمهای ایران در مقابل بازگشت به توافق سال 2015 که دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا در سال 2018 از آن خارج شد، برداشته میشود.
توافق یا عدم توافق در وین به نفع ایران است
عربستان، این روزها در نگرانی شدیدی به سر میبرد و مذاکرات وین را از نزدیک رصد میکند. زیرا آنها به خوبی میدانند که ایران، در هر دو حالت (ایجاد توافق یا عدم آن) برنده نخست این مذاکرات است و عربستان یکی از مهمترین متضررین آن است.
دستیابی به توافق در وین به معنای برداشته شدن همه تحریمهای اقتصادی از ایران و بازگشت نفت این کشور به به دست مشتریانش در جهان تنها در مقابل بازگشت بازرسان بینالمللی به تاسیسات هستهای علنی در ایران است. این یعنی دستیابی ایران به 300 میلیارد دلار به یک باره است (100 میلیارد دلار پولهای بلوکه شده و 200 میلیارد دلار غرامت اعمال تحریمها به ویژه تحریم صادرات نفت ).
اما شکست مذاکرات به این معناست که ایران برنامههای هستهای خود را حفظ کرده و میزان غنیسازی اورانیوم را به 90 درصد میرساند و این یعنی ایران میتواند در صورت تمایل از دولتی که در مرز هستهای شدن قرار دارد به یک دولت هستهای تبدیل شود.
پیامدهای افزایش تنش آمریکا و روسیه درباره اوکراین
تنشهای رو به افزایش روسیه و آمریکا در پرونده اوکراین نیز به نفع ایران است. زیرا این تنشها، آمریکاییها را به خود مشغول کرده و چشمان همه جهان را به بحران اوکراین میدوزد. امری که موجب ضعف واشنگتن در مذاکرات وین میشود و آنها را ناچار میکند، انعطاف بیشتری نشان داده و به خواسته ایران در مورد رفع کامل تحریمها و اخذ ضمانت کنگره برای خارج نشدن از توافق جدید جواب مثبت دهند.
نگرانی سعودیها قطعا بیشتر خواهد شد زیرا نتیجه مذاکرات وین هر چه که باشد، عربستان یکی از بزرگترین خسارت دیدگان آن است زیرا توافقی که بر اساس رفع تحریمها باشد موجب کاهش و یا پایان دشمنی آمریکایی اروپایی در برابر ایران شده و چه بسا ایران را به کشوری دوست تبدیل کند.
امری که از اهمیت استراتژیک کشورهای خلیج فارس به طور مشخص عربستان میکاهد و رسما ایران را به کشور بزرگ منطقهای تبدیل میکند که ذخیره فراوانی از موشک و پهپاد دارد و میتواند از خود و همپیمانانش دفاع کرده و در راستای طرحهای خود و هم پیمانان سیاسی، نظامی و منطقهای خود سرمایهگذاری کند. ما اینجا از سوریه، انصارالله یمن، حزب الله لبنان، حشدالشعبی عراق، دو جنبش حماس و جهاد اسلامی در فلسطین سخن میگوییم.
انتظار میرود، نگرانی عربستانیها با فروپاشی مذاکرات وین بیشتر شود زیرا ایران در این صورت در عمل به یک قدرت هستهای تبدیل میشود و این میتواند افزایش احتمالات درگیریهای نظامی در منطقه خلیج فارس و خاورمیانه و آغاز یک رقابت هستهای و سنتی را به دنبال داشته باشد.
مذاکره کنندگان ایرانی چه در مذاکرات وین و چه در چهار مذاکرات گذشته با عربستان در بغداد بسیار صبورند و دائما لبخند میزند، نسبت به دستیابی به توافق خوش بینند اما در عین حال میدانند که به دنبال چه هستند.
اکنون این سوال مطرح است که مذاکره کنندگان ایرانی که در بیش از ده ماه و در 9 دوره از مذاکره با شش کشور بزرگ و هستهای حتی یک قدم کوتاه نیامدند و مذاکره مستقیم با آمریکاییها را رد کردهاند، آیا از خواستههای خود در برابر عربستانیها کوتاه میآیند؟ در مقابل چه؟ بازگشایی سفارت در ریاض و بازگشت به سازمان همکاری اسلامی؟
عربستان به لطف بدشانسی رهبران کنونی آن، میان دو لبه انبر سخت و خشن ایرانی قرار گرفتهاند که لبه نخست آن در شمال (عراق) و لبه دیگر آن در جنوب(یمن) قرار گرفتهاند و همه تلاشهای آنها در طول هفت سال جنگ یمن برای خروج از این انبر ناکام مانده است.
بن فرحان در سخنان خود در مونیخ گفت: ایران همچنان انصارلله را به موشکهای بالستیک و پهپاد مجهز میکند. این امری پنهان نیست و عربستان از ایران میخواهد به عنوان شرط مذاکره از این کار دست بردارد.
سعودیها به خوبی میدانند که ایران با این خواستههای آنها در مذاکرات بغداد موافقت نکردهاند و قطعا موضع آنها در مذاکرات آینده نیز تغییر نخواهدکرد مگر این که عربستان دست از یمن بردارد و حوثیها در این جنگ پیروز شوند و حکومت یمن ابتدا در شمال و بعد در جنوب به آنها سپرده شود.
آمریکاییها که هم پیمانان خود را در افغانستان و پیش از آنها در ویتنام تنها گذاشتند از بیشتر همپیمانان خود در حاشیه خلیج فارس و حامیان جدید اسرائیل نیز دست میکشند به ویژه زمانی که مسئله اوکراین به درگیری نظامی منجر شود زیرا با ائتلاف دو ابرقدرت رو به رو خواهند شد که برای نخستین بار در تاریخ، به تنهایی یا باهم از نظر نظامی بر او برتری دارند.
انتهای پیام/