مساجد و علمای شیعه و سنی استان هرات واقع در غرب افغانستان در یک سال گذشته مورد حمله های تروریستی قرار گرفته و شماری از فعالان مذهبی و سیاسی را به شهادت رساندند. چنین اقداماتی این پرسش را در افکار عمومی ایجاد کرد که چرا تروریست ها مساجد را مورد هدف قرار داده اند و چه اهدافی را از حمله به مساجد و عالمان دین دنبال می کنند.
به گزارش خبرگزاری تقریب(تنا)، در یک سال گذشته دست کم 6 بار مساجد هرات و نمازگزاران مورد حمله های تروریستی قرار گرفته اند. در تازه ترین مورد از این حملات، روز 16 خرداد انفجار یک بمب جاسازی شده در یکی از خودروهای سه چرخ مقابل مسجد جامع هرات، 10 کشته و 18 زخمی بر جای گذاشت.
حجتالاسلام و المسلمین «فیاض»، رئیس شورای علمای شیعه شهرستان «انجیل» هرات و حجتالاسلام و المسلمین «عبدالعزیزکریمی»، مسوول مدرسه رسول اعظم (ص) شهرک المهدی «جبرئیل» هرات، از جمله شهیدان انفجار مسجد جامع هرات هستند و حجت الاسلام و المسلمین «جعفر صمیمی» و برخی دیگر از عالمان دینی در این حمله زخمی شدند.
پیش از آن نیز مساجد «صاحب الزمان»، واقع در منطقه ای موسوم به «درب عراق»، «امام محمد باقر» در منطقه باغ «زبیده» و «رضائیه»، در «باغ دورازه» مورد حمله قرار گرفتند که در این حمله ها، ائمه جماعت و نمازگزاران، هدف قرار گرفتند. در رویدادی دیگر نیز «عبدالواحد صابری»، امام جماعت مسجد «جامع محمدیه» هرات ترور شده است.
تا کنون هیچ گروهی مسئولیت این حملات و انفجارها را بر عهده نگرفته است و گروه طالبان، از گروه های مسلح مخالف اصلی در افغانستان، دست داشتن در این انفجارها و حملات را نپذیرفته و پس از انفجار مرگبار مسجد جامع هرات، با انتشار بیانیه ای هرگونه حمله به مساجد را رد کرده است.
ژنرال «نجیب الله امان» مسئول مبارزه با تروریسم وزارت کشور افغانستان، پس از انفجار در مسجد امام محمد باقر (ع) اعلام کرد که گروه تروریستی داعش مسئول این بمب گذاری بود، اما گروه های مسلح مخالف، مسئولیت این انفجارها و حملات را به عهده نگرفته اند.
«احمدعلی جبرئیلی» مدیر اجرایی مدرسه علمیه صادقیه و یکی از علمای سرشناس شهر هرات پس از انفجار در مسجد امام محمد باقر(ع) در صفحه اجتماعی خود نوشت: انفجار در این مسجد هنگام نماز مغرب و عشا که باعث کشته شدن امام جماعت این مسجد شد یک بار دیگر از تلاش مذبوحانه برای ایجاد تفرقه و ایجاد جنگ مذهبی حکایت دارد.
وی افزود: تکفیریهای پلید و اربابان آنها که شیعه و سنی را کافر و مهدورالدّم میدانند، باید بفهمند که این جنایات باعث بیداری بیشتر مردم و تحکیم وحدت و اخوّت میان آنان در جامعه اسلامی افغانستان شده و مردم آگاه هرات و علمای بیدار دل را برای مقابله با این جنایتکاران مصمّم تر و صفوف ما را به خواست خدا متحد تر می سازد.
علمای شیعه و سنی هرات نیز یک روز بعد از حمله تروریستی به مسجد «رضائیه» شیعیان این شهر، با برپائی تجمعی گفتند که این اقدامات برای ایجاد درگیری های مذهبی در این کشور راه اندازی شده است. مولوی «احمد اخوندزاده» سخنگوی شورای علمای اهل سنت هرات نیز به خبرنگاران گفت که حمله به مساجد اهل تشیع و تسنن محکوم است و کسانی که اماکن مقدس را مورد حملات تروریستی قرار می دهند، خارج از دین الهی اسلام هستند.
«شیخ یاسین قربانی» یکی از علمای صاحب نام هرات نیز گفت: دشمنان اسلام به دنبال ایجاد اختلاف میان مسلمانان هستند و همان گونه که نماز جماعت کمر شیطان را می شکند، وحدت مسلمانان نیز کمر منافقان و دشمنان این دین را شکسته است و آنان به دنبال از بین بردن وحدت مسلمانان هستند.
این عالم اهل تشیع هرات تاکید کرد: افراد و گروه های تروریستی با این گونه اقدامات غیرانسانی نمی توانند به اهداف خود دست یابند و خللی در وحدت و یکپارچگی مسلمانان افغانستان ایجاد کنند.
پس از هر انفجار و ترور علمای شیعه افغانستان در مساجد و مسیرهای منازل خود، انگشت اتهام به طرف گروه های تروریستی، داعش و سلفی ها دراز شده است و هراتی ها به این باور هستند که این گروه ها در تلاش برای راه اندازی جنگ های مذهبی هستند.
در سال های گذشته گزارش هایی از فعالیت «حزب التحریر» در استان هرات منتشر شد. این حزب فعالیت های زیر زمینی در این استان دارد و با نشر شب نامه هایی علیه دولت افغانستان فعالیت می کند.
«عبدالله عبدالله» رئیس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان نیز در یکی از سخنرانی های خود که درباره وضعیت امنیتی کشور در کابل صحبت می کرد، به فعالیت حزب التحریر اشاره کرد و گفت: این گروه با اندیشه سلفی گری علیه دولت فعالیت می کند که باید برای جلوگیری از آن تلاش هایی صورت گیرد.
انتشار برخی گزارشها در سال های گذشته حاکی از آن بود که تعدادی از مراکز آموزشی و مدارس دینی در شهر هرات تفکر افراطی گری را ترویج می کنند و نیروهای امنیتی نیز از ترس برخورد مذهبی نمی توانند از رشد این تفکر جلوگیری کنند، اما آگاهان مسائل سیاسی در افغانستان معتقدند که اندیشه سلفی گری در این کشور پایگاهی ندارد و برخی کشورها در صدد گسترش این تفکر در داخل کشور هستند.
این ادعای آگاهان سیاسی در شرایطی اهمیت بیشتر پیدا می کند که نشانه هایی از تلاش سلفی ها برای راه اندازی جنگ مذهبی و فرقه ای در هرات حکایت دارد. تلاش هایی که موجب نگرانی جدی مردم و علمای این شهر شده و مردم افغانستان در گذشته نیز ضربه های جبران ناپذیری را از این درگیری ها متحمل شده اند.