بنا به پیشنهاد دکتر واعظی سفیر جمهوری اسلامی ایران در بنگلادش مبنی بر دعوت از آقای محمد شمیم افضل، دبیرکل بنیاد اسلامی بنگلادش، برای سفر به جمهوری اسلامی ایران، با موافقت و دعوت رسمی آیت الله اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، مشارٌالیه به همراه معاون خویش، آقای محمد خضر حیات خان پتان، از تاریخ 23 تا 26 شهریور 96 مهمان مجمع تقریب مذاهب اسلامی شدند.

مقدمه:
جمهوری خلق بنگلادش کشوری آسیایی و یکی از پرجمعیت‌ترین (بیش از 160 میلیون نفر) و فقیرترین کشورهای جهان به شمار می‌آید.
 
در سال ۱۹۷۱ جنگ‌هایی در این کشور برای استقلال از پاکستان درگرفت که به استقلال آن منجر شد. ناسیونالیسم بنگالی با تکیه بر زبان مادری یکی از دلایل جدایی از پاکستان  در 1971 بود.
 
در این کشور رئیس جمهور، رئیس حکومت و با رای مجلس ملی برای دوره‌ای پنج ساله انتخاب می‌شود. رئیس حزبی که بیشترین کرسی‌های مجلس ملی را به دست آورد نیز معمولا به عنوان نخست وزیر انتخاب می‌گردد. مجلس ملی این کشور ۳۰۰ کرسی دارد که نمایندگان آن با رای مردم انتخاب می‌شوند. دوره نمایندگی آن پنج ساله است.
 
نرخ بیکاری در این کشور یک درصد و ۴۵ درصد از مردم زیر خط فقر زندگی می‌کنند.
 
3/88 درصد مسلمان و 5/10 درصد نیز پیرو آیین هندو.  اکثریت مسلمانان بنگلادش اهل سنت هستند که به دو دسته تقسيم مي ­شوند:

الف- حنفی: 90%
ب- اهل­ الحدیث: 10% آنها پیرو هیچ ­یک از مذاهب چهارگانه نیستند و از لحاظ عقاید، افکار و سلوک بسیار نزدیک به وهابیت می­ باشند. چون اغلب مسلمانان بنگلادش پیرو فرقه صوفیه هستند و عقاید صوفی­ ها به عقاید و افکار اماميه بسیار نزدیک است، حساسیت مذهبی بین شیعه و سنی به حدی که در پاکستان و هند و کشورهای دیگر وجود دارد، نیست.
 
مسلمانان اهل سنت این کشور اهل بیت پیامبر(ص) را دوست دارند و با ارادت خاصی در مراسم عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) در عاشورا شرکت می ­کنند. تعزیه در ماه های محرم هر سال، در روستاهای بنگال با شور و حرارت خاصی برگزار می­ شود.
 
قبل از استقلال بنگلادش دو حزب سنتی وجود داشت: عوامی مسلم لیگ و جماعت اسلامی.
 
بنیاد اسلامی بنگلادش؛
بزرگترین موسسه دولتی اسلامی با حدود 500 شعبه و دفاتر مدیریتی در 64 شهرستان و بودجه­ ای بالغ بر 70 میلیون دلار مشغول به فعالیت است.
 
موسس این بنیاد، شیخ مجیب­ الرحمان؛ بنیانگذار بنگلادش و پدر شیخ حسینه (نخست وزیر) بود که اکنون زیر نظر وزارت امور مذهبی، با هیئت امنای مستقل دارد و به عنوان مرجع تصمیم­ گیری دینی، در سطح ملی، معتبر است.
 
برخی از فعالیت­‌های این سازمان عبارت است از:
- مدیریت سه مسجد بزرگ کشور
- تربیت ائمه جمعه و جماعت
- تجهیز کتابخانه ­های حدود 300 هزار مسجد در سطح کشور
- ترجمه بیش از 4000 عنوان کتاب از زبان­های فارسی، انگلیسی و اردو به زبان بنگالی
- انجام برنامه ­های سوادآموزی در مساجد شهری و روستایی
- اداره درمانگاه­ ها در مناطق دور افتاده
- صدور گواهی تایید گوشت و اغذیه حلال برای صدور به خارج از کشور
- تهیه لوح­های فشرده سمعی و بصری فرهنگی و اجرای برنامه ­های هفتگی در تلویزیون دولتی
- انتخاب داوطلبان برای شرکت در مسابقات بین ­المللی حفظ و قرائت قرآن
 
 
برنامه ­های هیئت اعزامی بنگلادش به ایران، به تفکیک روزها:
 
پنجشنبه 23 شهریور ۱۳۹۶
1- بازدید از کتابخانه مرکز پژوهشگاه مطالعات تقریبی قم؛
2- ملاقات باحجت ­الاسلام دکتر عباسی، معاون پژوهشی جامعه ­المصطفی ­العالمیه؛

در این دیدار که حجت الاسلام والمسلمین امیر انصاری، نماینده المصطفی در بنگلادش نیز حضور داشت، دکتر عباسی به اختصار فعالیت­ های جامعه ­المصطفی­ را تشریح و از آمادگی مجموعه خود برای همکاری با بنیاد اسلامی بنگلادش و برگزاری دوره­ های کوتاه مدت آموزشی برای علما و ائمه جمعه این کشور در ایران و نیز در بنگلادش خبر داد.
 
این دانشگاه از بیش از 100 کشور اسلامی و غیر اسلامی دانشجو داشته و در کشورهای مختلف از جمله بنگلادش فعالیت آموزشی دارد.
 
آقای شمیم افضل نیز در این دیدار به موارد زیر اشاره کرد: 
* 80 هزار ائمه جماعت تحت اشراف این بنیاد است.
* بنگلادش 130 هزار زائر در ایام سال به حج اعزام می کند.
* برخی از مردم بنگلادش شیعه هستند و برخی سنی، لذا نباید این اندازه به این مسئله پرداخت بلکه موضوعات مهم­تری وجود دارد.
* در تمامی کشورهای عضو کنفرانس اسلامی، تعداد معدودی جمهوری اسلامی هستند و ما نباید دنبال تأسیس حکومت اسلامی باشیم، زیرا پیامبر(ص) نیز فقط در مدینه حکومت تشکیل داد ولی دعوتش به اسلام یک دعوت جهانی برای تمام مردم بود، حتی امام حسین(ع) هم دنبال تشکیل حکومت نبود، بلکه صرفا برای اصلاح امور قیام کرد، اما داعش با تکیه به این طرز فکر تأسیس شد و با همین حربه مشغول جنایت هستند.
 
در پایان، معاون آموزش جامعه ­المصطفی با اهدای کتاب تفسیر قرآن کریم، تهیه شده توسط اساتید جامعه المصطفی، و نیز ارائه محتوا و اطلاعات به صورت بروشور و لوح فشرده کلیه دروس و رشته ها جهت بررسی بیشتر بنیاد اسلامی بنگلادش میهمانان را بدرقه کرد.
 
3- دیدار با آیت­ الله علوی گرگانی؛
 
آیت­ الله علوی گرگانی در این دیدار تأکید کرد:
* اگر علما متحد باشند، دشمن کاری از پیش نخواهد برد. از به جان هم افتادن مسلمانان، فقط دشمن سود می­برد.
* شیعه هم یکی از فرق است و هر فرقه ­ای مبلّغ دارد و می­خواهد که تبلیغ کند و این اشکالی ندارد، زیرا دین اسلام، دین منطق است و باید با هم گفتگو کرد.
 
آقای شمیم افضل هم به موارد زیر اشاره کرد: 
* افتخار می­کنم که در محضر یکی از بزرگان جهان اسلام نشسته ­ام.
* اگر کلید در دست آمریکا باشد، اوضاع این می­شود که می بینیم. اینها به منابع مسلمانان چنگ زده ­اند و ما باید بتوانیم از خودمان دفاع کنیم.
* ما هنوز نتوانسته ایم بانکداری اسلامی را به جهان معرفی کنیم.
* ما در بنگلادش، اندونزی، هند و پاکستان حدود یک میلیارد مسلمانان داریم، ما نگران هستیم که یک داعش در بنگلادش ایجاد شود.
 
4- زیارت حرم مطهر حضرت معصومه(س)
5- زیارت حرم مطهر امام راحل (ره)
 
جمعه 24 شهریور 1396
1- ورود به شهر گرگان؛
 در بدو ورود هیأت اعزامی مورد استقبال حجت الاسلام والمسلمین خیرخواه، رئیس دفتر نمایندگی ولی فقیه در امور اهل سنت استان گلستان و کارشناسان دفتر نهاد نمایندگی قرار گرفتند.
 
2- دیدار با امام جمعه و نماینده ولی فقیه در استان گلستان؛
با هماهنگی حجت الاسلام و المسلمین خیر خواه، رئیس دفتر نمایندگی ولی فقیه در استان گلستان، اعضای هیأت اعزامی قبل از اقامه نماز جمعه با  آیت الله نورمفیدی دیدارکردند.
 
درابتدای این دیدار آقای محمد شمیم افضل، دبیرکل بنیاد اسلامی بنگلادش مطالبی را بیان کرد:
 
* هفتصدسال پیش بزرگانی از ایران به بنگلادش مهاجرت کردند که در اثر فعالیت آنها بخشی از مردم سرزمین من مسلمان شدند. مردم بنگلادش قبل از تشرف به اسلام بت پرست بودند و به جهت مشی و رفتار ارزنده مسلمانانی که از کشورهای اسلامی و ایران به این سرزمین سفر کردند مردم بنگلادش مسلمان شدند و اکنون حدود 160 میلیون نفر مسلمان در بنگلادش وجود دارد.
* برای انقلاب اسلامی احترام خاصی قائل هستم چراکه معرف اسلام اصیل در جهان اسلام است.
* بنیاداسلامی بنگلادش 300هزارمسجد، 50 هزارمدرسه و 200 هزارمدرسه ابتدایی را مدیریت می کند.
* اقبال مردم بنگلادش به اسلام حاصل فعالیت بزرگانی چون اجداد مجیب الرحمان است که همراه بایزید بسطامی برای تبلیغ به این سرزمین سفر کردند.
 
رؤوس سخنان آیت الله نورمفیدی نیز بدین شرح است:

* همین دیدارها و رفت و آمدهاست که باعث می شود تا قلوب مسلمین به یکدیگر نزدیک شود.
* هدف دشمنان مسلمانان، دوری مسلمانان از یکدیگر است.
* اسلام با دوخطر عمده مواجه است یکی به بیان صریح قرآن، یهود که عداوت آنها با مسلمین از زمان پیامبر(ص) وجود داشته است و دیگری اختلافات درونی، افراط گرایی و تکفیر که دامن مسلمین را به جهت جهل و تعصب مذهبی آلوده کرده است.
* امروز باید روی نسل جوان سرمایه گذاری کنیم. از این جهت که سطح علمی و تربیتی آنها را به قدری بالا ببریم که مجذوب کتب ضاله جریان­های تکفیری و منحرف نشوند و این وظیفه مجمع تقریب است تا با چاپ کتبی به زبان انگلیسی و نشر آن مانع جذب جوانان به این گروه­های  انحرافی شود.
* پیشنهاد من به بنیاد اسلامی بنگلادش این است تا برای ارتقای سطح علمی علما و فرهیختگانش عالمانی از مصر، سوریه و ایران دعوت نماید.
 
در پایان دیدار هیأت بنگلادشی نماد دولت‌شان را به آیت الله نورمفیدی هدیه کردند و وی نیز دو قطعه فرش دستباف به ایشان اهدا نمود.
 
3- حضور در نماز جمعه شهر گرگان؛
اعضای هیأت اعزامی از بنگلادش که پیروان مذهب حنفی بودند، ضمن استماع خطبه های نماز جمعه به امامت آیت الله نورمفیدی نماز را نیز به ایشان اقتدا کردند.
 
4-بازدید از حوزه علمیه جامعه­ الرسول؛
 در این دیدار حجت الاسلام و المسلمین تقوی، رئیس مجتمع آموزش عالی گرگان به اختصار فعالیت­ های جامعه­ الرسول را تشریح کرد:
 
* رویکرد نظام شاهنشاهی قبل از انقلاب نسبت به اهل سنت رویکرد تضعیف بوده است که بعد از انقلاب اسلامی شاهد فعالیت های دفاتر نهاد نمایندگی ولی فقیه و نهادهای آموزشی در سراسر کشور هستیم.
* از جمعیت یک میلیون و 600 هزار نفری استان گلستان حدود چهل درصد آن اهل سنت هستند که همانند سایر شهروندان تشیع از امکانات برابر برخوردارند.
* در حال حاضر حدود 450 نفر دانشجو از مذاهب شافعی، حنفی، مالکی و شیعه داریم که تا چهار هزار نفر  امکان جذب طلبه وجود دارد.
 
آقای محمد شمیم افضل نیز در سخنانی گفت:
* امام خمینی (ره) با انقلاب اسلامی سال 57 ، اسلام را به گونه ای به جهانیان معرفی کردند که همه مشتاق او شدند.
* پیامبر اکرم (ص) ادامه تلاش های124 هزار پیامبر را کامل کردند و رسالتشان یک رسالت جهانی بود. اکنون جامعه المصطفی نیز رسالتش یک رسالت جهانی است.
* بیش از این مسلمانان نباید از منظر مذاهب با یکدیگر در تعامل و گفتگو باشند بلکه باید توجه ما به قرآن و سنت نبوی باشد.
* انگیزه سفرم به ایران این بوده که شیوه های آموزشی برای جوانان را مشاهده کنم.
 
5- دیدار با حاج آخوند عبدالرزاق رهبر؛ امام جمعه و مدیر مدرسه علوم دینی عرفانی آق ­قلا.
 
شنبه 25 شهریور 1396
1- دیدار با دکتر هاشمی، معاون فرهنگی سازمان ­فرهنگ­ و ارتباطات اسلامی
 
در این دیدار که آقای خسروآبادی، رایزن پیشین جمهوری اسلامی ایران در بنگلادش و آقای لکی­ زاده، مدیرکل آسیا و اقیانوسیه معاونت بین ­الملل مجمع تقریب نیز حضور داشتند، آقای هاشمی از فعالیت‌های فرهنگی مجموعه ذی‌ربط خود، گزارشی ارائه کرد:
 
* ابراز نگرانی از سلسله اتفاقات تأسف‌بار و ناراحت‌کننده در میانمار. جمهوری اسلامی ایران از همه ظرفیت‌ها و امکانات خود در راستای مقابله با خشونت‌های اعمال شده علیه مسلمانان در میانمار استفاده مي‌كند.
* تأكيد بر ريشه‌كني جریان‌های تکفیری؛ امروز، جهان اسلام گرفتار جريان‌هاي تكفيري است كه نه فقط به كشورهاي اسلامي آسيب رسانده است و جمع قابل توجهي از مسلمانان كشته شده‌اند، بلكه چهره واقعي اسلام محمدي^(ص) را خدشه‌دار كردند.
* حضرت امام خميني^(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامي ايران و همچنين، علماي كشورمان همواره به دنبال اسلام معتدل هستند.
* دين مبين اسلام آیین رحمت و محبت است و ما اسلام راستين را اسلام پيامبر اكرم (ص) و اهل بيت (ع) مي‌دانيم.
* سلفی‌های تکفیری مهمترین معضل جهان اسلام هستند.
* عامل اساسی برای نابودی تفکر تکفیری، اتحاد مسلمانان است و ايران با تمام توان در حال تلاش برای خدمت به مردم مظلوم فلسطين و لبنان است و همواره، سعي دارد با همه كشورهاي اسلامي دوست و برادر باشد.
* اعلام آمادگي ايران براي همكاري با بنياد اسلامي بنگلادش در زمينه‌هاي مسابقات قرآن كريم، ترجمه كتاب اسلامي به زبان بنگالي، زبان و ادبيات فارسي، برگزاري سمينار و همايش‌هاي تخصصي براي معرفي دين مبين اسلام و گفت‌وگوي بين علماي دو كشور ايران و بنگلادش.
 
آقای شميم افضل نیز موارد زیر را بیان داشت:
* کشتار مسلمانان مظلوم و بی‌گناه میانمار به جرم اینکه آنها مسلمان هستند، باعث تأسف فراوان است.
* تأكيد بر ضرورت ریشه‌یابی افکار تکفیری از منظر علمای اسلام و لزوم وحدت در میان مسلمین بیش از هر زمان دیگر.
* جمهوري اسلامي ايران دوست و برادر بنگلادش است و انديشه‌هاي امام خميني (ره) و آرمان‌هاي انقلاب اسلامي در بین مسلمانان بنگلادش، تأثير بسزايي گذاشته است.
* داعش حكومت اسلامي نيست و لازم است بررسی و تحقیق کاملی در مورد جریان‌های تکفیری صورت و اندیشه آنها مورد توجه قرار گیرد.
 
2- دیدار با آقای مصطفوی، قائم مقام معاون بین­ الملل دفتر مقام معظم رهبری
 
آقای مصطفوی در این دیدار تأکید کرد:
* برخی کشورها اسم خود را جمهوری اسلامی گذاشته اند ولی محتوای آن چیز دیگری است. یک کشور زمانی جمهوری اسلامی است که چند شاخص داشته باشد:
1- مسئولین هم مسلمان باشند و هم معتقد به اسلام، به صورت نظری، عملی.
2- قوانین کشور بر احکام اسلامی مبتنی باشد. که این کاری بسیار سخت است.
3- خود نظام هم بر اساس مفاهیم اسلامی شکل گرفته بگیرد.
 
آقای شميم افضل نیز اظهار داشت:
* اسرائیل مشکل بزرگ جهان است و موضوع مسلمانان روهینگیا هم نشأت گرفته از آن است و هدف، تشکیل یک دولت اسرائیلی در این منطقه بود، اگر ما نیازهای غذایی، دارویی، سرپناه و مخصوصا آموزشی آنها را حل نکنیم آنها حتماً این خلأ را پر خواهند نمود.
* ما همواره بر جلوگیری از افراط­ گرایی تاکید داریم، ولی متاسفانه افرادی که نماینده وهابیت هستند، تعلیمات اصیل اسلامی را دست­کاری کرده­ اند و بانک­ها را در قبضه خود دارند و به ثروت مسلمانان دست ­اندازی کرده ­اند.
* ما همیشه به صحبت از شیعه و سنی مشغول و سرگرم شده­ ایم، حال آنکه این موضوع، اصل نیست. زیرا خود اهل سنت هم گاهی با یکدیگر اختلاف دارند، سلیقه­ ها مختلف است ولی همه مسلمانیم.
* من با یک میلیون از علمای کشورم سمینار داشتم و درخواست کردم که بیانیه ای صادر و اقدامات تکفیری­ ها را محکوم کنند.
 
  در پایان این ملاقات، هد­ایایی از سوی آقای شمیم افضل جهت تقدیم به مقام معظم رهبری، به آقای مصطفوی اهدا گردید.
 
3- ملاقات با حجت ­الاسلام ­والمسلمین علم ­الهدی، معاون­ امور ایران مجمع­ جهانی تقریب ­مذاهب ­اسلامی
 
حجت­ الاسلام­ والمسلمین علم­ الهدی در این دیدار تأکید کرد:
* بزرگان مجمع تقریب مثل سید جمال ­الدین ­اسدآبادی، وقتی از مذهبشان سئوال می­شد، می ­فرمودند: ما مسلمان هستیم. و هنگامی­ که از ملیتشان هم سؤال می­ کردند می گفتند: ما مسلمان هستیم.
* ما نیز اهل اسلام و دین رسول ­الله هستیم و قلبمان از آنچه امروز در میانمار در حال شکل­ گیری می­باشد، مجروح و داغدار است.
 
آقای شميم افضل نیز خاطرنشان کرد:
* مصیبت بزرگ در حال حاضر، تحریف قرآن و سنت نبوی است، که در این صورت تشخیص راه حق از باطل مشخص نخواهد شد.
* اگر می­ خواهیم از این وضعیت در امان بمانیم، باید قرآن را از زبان قرآن و حدیث را از زبان حدیث بیاموزیم.
* بین این کشورهای به ظاهر اسلامی، تنها جمهوری اسلامی ایران مطابق با اسلام عمل می­ کند و ما باید از آن الگو بگیریم.
 
4- ملاقات با سفیر بنگلادش در سفارت این کشور
5- ملاقات با دکتر متکی، معاون­ بین ­الملل مجمع­ جهانی تقریب ­مذاهب اسلامی
 
نکات مطرح شده در این دیدار توسط آقای شميم افضل:
* بنگلادش عضو ائتلاف شکل گرفته توسط عربستان، امارات و قطر ضد داعش است، لکن این به آن معنا نیست که ما هر اتفاقی بیافتد مداخله کنیم.
 
* طرح موضوعات مربوط به آموزش، اصول بانکداری اسلامی و نیز روشنگری در خصوص خط فکری و اقدامات حزب جماعت اسلامی به عنوان دست­ نشانده‌ های وهابیت.
 
دکتر متکی نیز خاطرنشان کرد:
*منشأ مسلمانی در شرق آسیا تا اندونزی، از ایران بوده است.
*اشکال موجود در جهان اسلام به دلیل آموزش ­هایی است که داده می شود، برای مثال در کتب عربستانی، تفکر داعشی یا دیوبندی از مدارس آنها شروع می­شود. الان بنگلادش مورد هجوم این تفکرات افراطی است.
*ما مواضع خانم حسینه را در مواجهه با تفکرات داعشی درک می ­کنیم ولی نسبت به کشورهای عربی که به طور انبوه در حال ارسال آموزش های این تفکر در بنگلادش هستند، نمی ­توان بی­ تفاوت بود. اگر این موضوع مراقبت نشود، وضعیتی که پاکستان و افغانستان را به این روز انداخته­ اند، به سراغ بنگلادش می آیند.
*این موضوع که شما گفتید: اسرائیل به تشکیل یک حکومت در آنجا ترغیب کرده است، یک ادعاست و مدرکی وجود ندارد. اسرائیل متحد دولت میانمار و بزرگترین تأمین کننده اسلحه آنجا است.
*اگر کسی از مسلمانان، یکی از افراد ارتش را بکشد، باید او را مجازات کرد نه کل مسلمانان را.
*سلاح هسته ­ای ایمان مردم ایران است که فوق همه سلاح­ها است. 
*ما و آمریکا دو منطق مجزا داریم؛
آمریکا می ­گوید: ما چون قدرت داریم پس منطق ما باید مورد قبول باشد. (منطق قدرت)
امام بزرگوارمان می­ فرمود: ما قدرتمان از منطقمان نشأت می­گیرد. (قدرت منطق)
لذا آمریکا هر جا که خواست با قدرت، مشکل را حل کند زمین‌­گیر شد.
*آمریکا مسلمانان را در جهان تحقیر کرد و ما اگر نتوانیم این خشم مقدس را مدیریت کنیم، این خشم بر علیه خود مسلمانان صورت خواهد گرفت و لذا داعش شکل می ­گیرد.
*اگر شما کسی از جماعت اسلامی را اعدام می­ کنید، باید برای مسلمانان توضیح بدهید، وگرنه این­گونه تعبیر می ­شود که شما مقابل جماعت اسلامی ایستاده­‌اید.
* در خصوص موضوع بانکداری اسلامی؛ بحث دینار اسلامی در اجلاس سران کنفرانس اسلامی مطرح شده، ولی هنوز تصویب نشده است، لذا فعلاً ما با برخی کشورها با پول خودمان و آنها نیز با پول خودشان داد و ستد می­ کنیم.
 
هیأت اعزامی بنگلادش صبح یکشنبه 26 شهریور 96 کشورمان را به مقصد استانبول ترکیه ترک کردند.