یکی از عادات مردم مسلمان سوریه استفاده از تمیزترین لباس برای نماز جمعه و اعیاد اسلامی است.

خبرگزاری تقریب (تنا) – دمشق ۵/۱۲/۸۹
به گزارش خبرنگار خبرگزاری تقریب در سوریه، برخی مردم این کشور گرچه در روزهای عادی چندان به سر و وضع خود نمی رسند، اما همان افراد را روز جمعه و هنگام عزیمت برای نماز جمعه می توان در بهترین وضع و با تمیزترین و شیک ترین لباس مشاهده کرد.
نماز اول وقت در سوریه امری عادی بوده و مردم به آن اهتمام می ورزند، چه بسیار کارگرانی که سر ساختمان، رانندگان در کنار خیابان و حتی غرفه داران در نمایشگاه بین المللی هنگام نماز مشاهده می شوند.
مردم سوریه مانند سایر کشورهای جهان روز را کار کرده و بخشی از شب را به خوش و بش و بخش دیگر را به خواب اختصاص می دهند تا روز را سرحال آغاز کنند.
هر ملتی در صبح دارای آداب، رسوم مخصوص به خود است که البته در بسیاری از کشورها با ویژگی های فرهنگی مشترک عمدتا این امور مشابه زیادی با یکدیگر دارند.
برخی از مردم سوریه با صدای اذان صبح از خواب بیدار شده و می توان هنگام اذان، مردمی را مشاهده کرد که برای ادای این فریضه الهی به سمت مسجد می روند.
سوری ها موقع دیدن یکدیگر در اول صبح از عبارتی هایی مانند صباح الخیر ، صباح النور ، صباح الورد (گل) ، صباح یاسمین (نام گلی) و صباح الفل استفاده می کنند.
در برخی از مساجد قبل از اذان موذن دعاهایی را قرائت می کند و با توجه به این که هر مسجدی اذان مخصوص به خود را از طریق موذن پخش می کند ، می توان اول صبح صداهای مختلفی را از ماذنه های مساجد در شهرهای مختلف سوریه شنید و در برخی مواقع نیز صداها به علت زودتر و دیرتر شروع کردن اذان در هم می پیچد.
همه مساجد دارای گلدسته هستند و در بالای آنها مهتابی های سبزرنگی وجود دارد که از زمان اذان مغرب تا قبل از روشن شدن هوا در صبح روز بعد روشن است و با توجه به سبز بودن رنگ همه لامپ های ، این رنگ بیانگر وجود مسجد در محل چراغ است.
هنگام اذان صبح اطراف حرم حضرت رقیه (س) و حضرت زینب (س) نیز با حرکت زایران از هتل ها به سوی حرم در گروه های چند نفره که بیشتر آنان افراد مسن و میانسال هستند و با یکدیگر به زبان محلی صحبت می کنند ، حال و هوای خاصی دارد.
این اماکن مقدس یک ساعت قبل از اذان صبح تا یک ساعت بعد از اذان مغرب در روزهای معمول پذیرای سیل مشتاقان اهل بیت (ع) است و در مناسبت ها و ایام خاص نیز به تناسب به علت برگزاری مراسم نظیر دعای کمیل در شب های جمعه این زمان تا دو ساعت و بیشتر نیز افزایش می یابد. هنگام ترک حرم از سوی نمازگزاران نیز برخی دست فروش ها و مغازه های مواد غذایی از فرصت بسته بودن سایر مغازه ها استفاده کرده و تلاش دارند تا کالاهای بیشتری بفروشند.
مردم سوریه پس از اقامه نماز جماعت صبح نان تازه خریده و با خود به منزل می برند.
برخی مردم سوریه نیز بعد از نماز تا طلوع خورشید قرآن می خوانند، سپس افراد خانواده از خواب بیدار شده و مادر فرزندان را راهی مدرسه می کند.
اما برخی دیگر که خواب مانده اند نماز قضا را به جا می آورده آنگاه مردها به سر کار می روند و زنها به امورات منزل مشغول می شوند.
نظام آموزشی در سوریه سه مقطع ابتدایی ، راهنمایی و دبیرستان است و دانش آموزان ابتدایی در برخی مدارس که دارای دانش آموز کم هستند به صورت مختلط بوده و از دوره راهنمایی این امر به صورت کلاس های مجزای دخترانه و پسرانه است .
با عبور از خیابان های دمشق می توان افرادی را دید که از صبح زود با اندکی آب در حال شستن ماشین و درآوردن رزق و روزی از این راه هستند.
این افراد که برخی از آنان دارای وانت بارهای کوچک با بشکه های آب در پشت آن هستند ، همراه با چند تن دیگر با حضور در سطح محله اقدام به شستن خودروهایی می کنند که برف پاکن آنها بالا است .
بالا بودن برف پاکن در سوریه علامتی است که بین صاحب خودرو و شوینده خودرو رد و بدل می شود و مراد از آن نیز این است که خودرو شسته شود.
علاوه بر این برخی افراد نیز در حالی که سبدی حاوی سطل آب ، ابر و دستمال بر پشت دوچرخه ۲۸ خود بسته اند ، اقدام به شستن خودروهای مردم می کنند و از قبل آن روزی خود را بدست می آورند.
هر روز صبح می توان افراد زیادی را در خیابان های فرعی دمشق شاهد بود که در حال شستن خودرو هستند و معمولا این کار را با چند بطری آب که در ظروف یکبار مصرف قرار دارد ، انجام می شود به طوری که در پایان کار آب چندانی در اطراف خودرو مشاهده نمی شود.
شستن خودروها در محله ها به افراد مشخصی سپرده شده است که این افراد با صاحبان خودروها توافق ماهیانه برای شستن خودرو و دریافت دستمزدی معادل ۲۰ هزار تومان در ماه دارند و این کار با بالا بردن برف پاکن از سوی صاحب خودرو انجام می شود.
البته علاوه بر استفاده از دوچرخه ۲۸ برای شستن خودرو ، برخی نیز از آنها برای رفتن به محل کار در اول صبح همراه با رساندن فرزند خود به مدرسه استفاده کرده و شماری از مغازه ها نظیر سوپر مارکت ها و خشکشویی ها نیز از این دوچرخه ها برای رساندن و تحویل اجناس و لباس های اتو شده مردم در درب منزل استفاده می کنند.
خشکشویی ها با استفاده از میله های آهنی در پشت دوچرخه ها فضایی را ایجاد کرده اند که می توان از آن برای آویزان کردن لباس های آماده تحویل استفاده کرد و با اعزام شاگردان خود لباس های مردم را به درب منازل می رسانند.
در این حال وضعیت کارمندان اداره های دولتی نیز برای استفاده از خودروهای عمومی بهتر از دانش آموزان نیست.
شلوغی بیش از حد ایستگاه های اتوبوس و مینی بوس به خصوص در ساعات صبح و عصر باعث می شود مردم یکدیگر را به خاطر سوار شدن هل دهند.
اتوبوس ها در سوریه خصوصی هستند و در دو رنگ آبی و قرمز با خط های محدود جابجایی مردم دمشق را برعهده دارند و کرایه آنها نیز هنگام ورود به میزان ۱۰ لیر (۲۴۰۰ ریال) با ارایه بلیت از سوی راننده اخذ می شود و در تمام خطوط کرایه یکسان است .
مسافران باید بلیت خود را تا پایان حضور در اتوبوس همراه داشته باشد و در غیر این صورت در صورت ورود بازرس به خودرو مسافران بدون بلیت جریمه می شوند و این تذکرات در تابلویی در مقابل دید مسافران قرار دارد.
مسافران اعم از زن و مرد به صورت مختلط سوار بر اتوبوس می شوند و هنگام سوار شدن افراد مسن و خانم هایی که بچه در بغل دارند ، برخی از جوانان برای راحتی آنان صندلی خود را واگذار می کنند.
در این اتوبوس ها راننده با استفاده از مونیتوری که در مقابل خود دارد و به دوربینی که در سقف نصب شده است ، پیاده و سوار شدن مسافران را از درب عقب نظاره می کند.
در سوریه معمولا بانک ها و ادارات دولتی بعد از ساعت ۹ صبح آغاز به کار می کنند و این زمان در روزهای پنجشنبه هر هفته و ماه مبارک رمضان تغییر می کند و کاهش می یابد.
بیشتر مغازه ها به جز مواد غذایی در سوریه نیز پس از بازشدن ادارات و بانک ها شروع به کار کرده و از این رو ساعت شلوغی خیابان ها بعد از ساعت ۱۰ می باشد.
برخی از سوری ها عادت دارند تا هنگام صبح روز خود را با سیگار آغاز کنند و این امر در بین نوجوانان و جوانان به پدیده بدی تبدیل شده است .
بر اساس گزارش های موجود که به تازگی در پایگاه های اینترنتی که اخبار سوریه را منتشر می کنند ، منعکس شده است ، سوریه با جمعیتی بالغ بر ۲۳ میلیون نفر دارای بیش از ۵ میلیون سیگاری است که این عده در سال ۲۰۱۰ میلادی بیش از دو میلیارد و ۲۱۲ میلیون دلار (۱۰۴ میلیارد لیره سوری) صرف سیگار کرده اند.
مصرف سیگار در سال ۲۰۰۹ میلادی در سوریه ۹۱ میلیارد و ۲۵۰ میلیون لیره بود و رقم جدید بیانگر افزایش افراد سیگاری و مصرف سیگار در سوریه است از بین افراد سیگاری حدود ۶۰ درصد مرد و ۲۳ درصد زن هستند.
میانگین هزینه سالانه یک فرد سیگاری ۱۸ هزار و ۲۵۰ لیره (هر ۴۷ لیره معادل یک دلار) است و هر سال تعداد افراد سیگاری در سوریه ۱۵ درصد افزایش می یابد.
بر اساس قانون سوریه ارائه قلیان در مراکز گردشگری به افراد زیر ۱۸ سال و فروش محصولات توتون به این گروه ممنوع است .
در روزهای هفته وضع چنین است اما در روزهای جمعه و شنبه به علت تعطیل بودن مدارس و بسیاری از ادارات دولتی ، داستان فرق دارد، تقریبا همه اعضای خانواده به خصوص بچه ها تا ظهر درخوابند و خیابان ها نیز صبح جمعه بسیار خلوت و روزهای شنبه برخلاف سایر روزها از آمد و شد بسیار روانی برخوردار است .
در صورت داشتن خودرو شخصی باید در ساعات اولیه صبح برای آن محل مناسبی برای پارک در خیابان یافت و در غیر این صورت باید با گردش در خیابان در انتظار خالی شدن محلی برای پارک بود.
افزایش خودروهای شخصی در سوریه در سال های اخیر از همه نوع و مدل موجب شده است تا امروزه یکی از دغدغه های مردم این شهر یافتن محلی برای پارک خودرو مدل بالا و گرانقیمت خود در خیابان باشد .
فقط در یک مورد یعنی استفاده از خودرو شخصی بر اساس گزارش وزارت حمل و نقل سوریه که چندی پیش در روزنامه الوطن سوریه منتشر شد، تعداد خودروهای شخصی در سوریه طی ۴۵ سال گذشته ۲۴ برابر شده و اکنون ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو در خیابان های سوریه به خصوص دمشق تردد می کنند و حتی در کوچه های فرعی این شهر نیز جایی برای پارک ماشین وجود ندارد.
صبح جمعه به علت خوابیدن تا قبل از ظهر حضور مردم سوریه در خیابان ها کم است ولی پس از شنیدن اذان ظهر ، مردم اعم از پیر و جوان برای شرکت در نماز جمعه به نزدیک ترین مسجد اصلی محل می روند و صدای خطبه های امام جمعه نیز در سراسر محله از طریق بلندگو و گلدسته مسجد به گوش مردم
می رسد.
با پایان نماز جمعه افراد به خانه های خود می روند و اعضای خانواده نیز بی صبرانه منتظر آمدن پدر هستند تا صبحانه را که عمدتا باقالی، بادمجان کوبیده و خوراکی به نام "فته" (مخلوط نخود پخته، نان و روغن زیتون) است ، حدود ساعت یک بعد از ظهر میل کنند.