وبینار بزرگداشت مرحوم استاد، "سيد‌هادی خسروشاهی"، با عنوان «میراث‌دار نهضت تقریب و تجددگرایی»، به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بیروت، و با همکاری مرکز مطالعات اسلامی در شهر مقدس قم؛ با حضور جمعی از علما، نخبگان وشخصیت‌های برجسته جهان اسلام، برگزار شد.

به گزارش حوزه بین الملل خبرگزاری تقریب، در این نشست که روز چهارشنبه (6 مرداد) به منظور پاسداشت مقام علمی و فکری ماندگار عارف مجاهد، و اندیشمند تقریبی، مرحوم استاد، سيد‌هادی خسروشاهی، برگزار شد؛ علما و اندیشمندانی از چندین کشور عربی و اسلامی به ایراد سخنرانی واظهار نظر درباره فضائل و تلاش‌های بی‌وقفه استاد خسروشاهی در عرصه وحدت و تقریب مذاهب اسلامی و گفتگوی ادیان پرداختند.

این نشست مجازی با حضور دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بیروت، د. عباس خامه یار، و فرزند استاد مرحوم، جناب آقای سید محمود خسروشاهی، به عنوان نماینده مرکز مطالعات اسلامی شهر مقدس قم، و همچنین جمعی از علما و اندیشمندان جهان اسلام، برگزار شد.

پخش ویدیو کلیپ درباره سیره و زندگی و تلاش‌های بی‌وقفه استاد خسروشاهی در عرصه وحدت و تقریب مذاهب اسلامی، از جمله برنامه های این مراسم بود.

 مصطفی اللداوی، پژوهشگر و نویسنده فلسطینی، مدیریت این نشست را برعهده داشت.

مصطفی اللداوی در آغاز نشست، متن پیام تسلیت حضرت آیت الله العظمی خامنه ای به مناسبت درگذشت سیدهادی خسروشاهی را قرائت کرد؛ پیامی که مرحوم خسروشاهی را  عنصری خستگی ناپذیر در تبلیغ معارف اسلامی توصیف می‌کند.
اللداوی سپس در مقدمه‌ای کوتاه عنوان کرد: ما امروز به مناسبت بزرگداشت اندیشمند و عارفی بزرگ، یعنی سید هادی خسروشاهی، گردهم آمدیم؛ دانشمندی مجاهد که نه تنها در ایران، بلکه در سراسر جهان اسلام، از ارزش های دین مبین اسلام دفاع کرد.. او بزرگ مردیست دارای منزلت والا در پیشگاه خداوند متعال است. این اندیشمند از ویژگی‌های شخصیتی منحصر به فردی برخوردار بودند. ایشان محقق، خطیب، فیلسوف و استاد دانشگاه بود. مهمترین ويژگی این عالم مجاهد که او را از سایر علما واندیشمندان متمایز می‌کند؛ تقریبی بودن ایشان بود. تقریبی بودن از شاخصه و ویژگی بارز آیت الله خسروشاهی بود چرا که وی به صورت پیوسته بر مبانی تقریب تأکید داشت.. ایشان بر این باور بود که وحدت رمز عزت و اقتدار امت اسلامی است، بنابراین اقتدار مسلمانان و راه غلبه بر استکبار جهانی جز با وحدت  میسر نمی‌شود.

گنجینه‌ای از اندیشه و ارزش‌های اصیل در راستای گفتگوی تمدن‌ها و ادیان و تقریب مذاهب اسلامی؛ میرات ماندگار مرحوم سید هادی خسروشاهی

در ابتدا، عباس خامه یار، رایزن فرهنگی کشورمان در بیروت، ضمن خوش آمدگویی به اندیشمندان حاضر در نشست میراث‌دار نهضت تقریب و تجددگرایی، گفت: در حقیقت، کمتر کسی در میان فعالان و پژوهشگران مسلمان اهل سنت و شیعه پیدا می‌شود که این اندیشمند تقریبی را نشناسد، و یا از گستردۀ حوزه فعالیت ایشان از دهه هفتاد قرن گذشته میلادی تاکنون، اطلاع نداشته باشد.
خامه یار افزود: علامه خسروشاهی برکات فراوانی برایمان به یادگار گذاشت. گنجینه ای از اندیشه و ارزش‌های اصیل در راستای گفتگوی تمدن‌ها و ادیان و تقریب مذاهب اسلامی، و نوگرایی در اندیشه و عمل، و همچنین گنجینه معرفت و حکمت؛ میراث ماندگار مرحوم سید هادی خسرو شاهی به شمار می‌رود.
دکتر خامه یار در قسمت دیگری از سخنان خود خاطرنشان کرد که علامه خسروشاهی راه و روشی روشن و انقلابی برای ما و فرزندان خود به میراث گذاشت که نور و پرتوی آن هیچگاه غروب نمی‌کند؛ راهی هموار شده با تحقق ارزش‌های معرفتی و اخلاقی و به مکتبی منتهی می‌شود که مسلمانان شیعه و سنی در آن پیوند می‌خورند، و پیروان دیگر ادیان را به دلیل ارج نهادن به ارزش‌های انسانی همچون مهرورزی، محبت، برادری و اصالت، به خود جذب می‌کند.
رایزن فرهنگی کشورمان در پایان سخنان خود، ضمن قدردانی مجدد از تمام اساتید شرکت کننده در این نشست؛ به ويژه از جناب آقای سید محمود خسروشاهی، به پاس تلاش‌های پیوسته و مداوم در راه احیای میراث ماندگار پدر گرامی‌شان و همچنین ادامه راه ایشان، مراتب قدردانی و تشکر خود را ابراز کرد.
خامه یار سپس اساتید و اندیشمندان شرکت کننده در این هم‌اندیشی را به بیان نقطه نظرات خود درباره فضایل این علامه ارجمند، دعوت کرد.

مرحوم خسروشاهی به دنبال تحقق امت واحده اسلامی بود

سپس دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی به بیان ويژگی های شخصیت استاد خسروشاهی پرداخت و گفت: مرحوم سید هادی خسروشاهی تا پایان عمر پربرکت خویش، همواره دست به قلم و به تألیف و نوشتن مشغول بود، بنابراین قلم یار و مونس همیشگی ایشان بود؛ قلمی که تنها در راه دفاع از جبهه حق و آشکار سازی حقیقت بکار گرفته شد.
دکتر ابراهیمی ترکمان افزود: مرحوم خسروشاهی از پرداختن به مساله قومیت و گرایش های ملی گرایانه و مسائل حزبی و فرقه ای پرهیز کرد و توجه به مسائل جهان اسلام و آینده آن را اصل و اساس اندیشه خود قرار داد.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با بیان اینکه مرحوم خسروشاهی به دنبال تبیین راﻫﮑﺎرهایی تحقق اﻣﺖ واحده بود، گفت: ایشان به دنبال تحقق امتی بود که قرآن از آن سخن می‌‌گوید. ایشان به همان اندازه که به مسائل کشور خود توجه داشت، مسائل حساس و سرنوشت‌ساز کشورهای اسلامی مانند مصر، مراکش، الجزایر، پاکستان، لبنان و دیگر کشورهای مسلمان نیز برای وی حائز اهمیت بود، بنابراین مرحوم خسروشاهی همواره به دنبال تحقق امت واحده اسلامی بود. و به همین دلیل بود که ایشان با بسیاری از دانشمندان و اندیشمندان جهان اسلام ارتباط نزدیک داشت.
وی در ادامه گفت: تقریبی و تبلیغی بودن از ویژگی های بارز مرحوم خسروشاهی بود. ایشان مردی پخته وجهان دیده بود، و نسبت به اندیشه های روشنگران و مصلحان در جهان عرب آشنایی عمیق داشت. تقریب مذاهب و ادیان و مقوله وحدت در اندیشه مرحوم خسروشاهی، یک راهبرد نبود، بلکه یک اصل دینی که عمیقا به آن اعتقاد داشت.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به ويژگی تالیفات استاد خسروشاهی پرداخت و اظهار داشت: بسیاری از دیدگاه ها و مؤلفات استاد خسروشاهی، سنگ بنای پل ارتباطی ایجاد شده میان مذاهب و ادیان آسمانی را تشکیل می‌دهد. وی نسبت به دلایل پیدایش نهضت‌های اسلامی و جنبش های اصلاحی در جهان عرب، کاملا واقف بود. او همواره از عدالت و اعتدال ائمه معصومین سخن می‌گفت، و همواره اعتدال و میانه‌روی را در دستور کار خود داشتند، و بدین سان توانست پیام وحدت و امنیت و برادری دین مبین اسلام را به گوش جهانیان و پیروان دیگر ادیان آسمانی برساند.
دکتر ابوذر ابراهیمی ترکمان در ادامه با اشاره به متن پیام تسلیت رهبر انقلاب به مناسبت درگذشت استاد خسروشاهی، بیان داشت: امام خامنه ای، استاد خسرو شاهی را «عنصری خستگی ناپذیر در تبلیغ معارف اسلامی» توصیف کرد. ایشان واقعا شخصیتی خستگی ناپذیر بود. وی 60 سال در شرایط مختلف راه خود را ادامه داد، و تا پایان عمر ثابت قدم باقى ماند.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در پایان گفت: امروزه جهان اسلام از عدم وجود گفتمان اعتدال رنج می‌برد. افراط‌گرایی همواره فجایع زیادی را به بار آورده است. اعتدال گرایی عقب نشینی از اعتقادات نیست، بلکه به معنای میانه روی است. افراط و تفریط ضربات سنگین و مهلکی به اسلام وارد می‌کند. مرحوم خسروشاهی اهمیت میانه‌روی و اعتدال را به خوبی درک کرده بود، به همین دلیل ایشان در بیان مواضع و تبیین دیدگاه‌های خود، همیشه اعتدال و میانه روی را در دستور کار خود قرار داد. ایشان باتوجه به تسلط بر تاریخ اسلام و تبحر در علوم اسلامی، همواره در جهت اصلاح اندیشه و ایده های افراطی تلاش و حرکت می کرد.

مرحوم خسروشاهی در خدمات و تلاش‌های تقریبی خود صادق بود

در ادامه، شیخ ماهر حمود، رئیس اتحادیه جهانی علمای مقاومت، به فضائل و تلاش‌های بی‌وقفه استاد خسروشاهی در عرصه وحدت و تقریب مذاهب اسلامی پرداخت و گفت: باعث اندوه و ناراحتی من است که نسبت به بسیاری از دستاوردها و فعالیت‌های آقای هادی خسروشاهی اطلاع کافي نداشته ام، اما این افتخار را دارم که در سال 1984 م، در شهر هامبورگ آلمان با وی دیدار کردم، و از نزدیک با ایده ها و دیدگاه‌های تقریبی ایشان آشنا شدم..
شیخ ماهر حمود با بیان اینکه اندیشه و سیره عملی مرحوم خسروشاهی نکاتی دارد که بر درک ایشان از اهمیت گفتگو دلالت دارد، گفت: «ایشان همواره آماده گفتگو و مناظره با دشمن خود نیز بود، و این ويژگی برجسته مرحوم باعث شد شیفته منش و شخصیت ایشان شوم..»
شیخ حمود افزود: سید خسروشاهی زمانی که سفیر سابق ایران در واتیکان بود، وهمچنین آن زمان که رئیس نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در قاهره بود، اصلاح اندیشه‌های غلط و مبارزه با افراط گرایی را دنبال می‌کرد. خدمات و تلاش‌های تقریبی ایشان صادقانه بود. مرحوم خسروشاهی در بیان دیدگاه های تاریخی، فقهی و سیاسی خود همواره میانه رو و از افراط‌گرایی پرهیز می‌کرد.  
شیخ ماهر حمود در بخش دیگری از سخنان خود به آثار ارزشمند مرحوم خسروشاهی اشاره، و بر ضرورت  مطالعه، بررسی دقیق و شناخت و معرفی هرچه بیشتر دیدگاه‌ها و ایده‌های این اندیشمند برجسته، تاکید کرد.
رئیس اتحادیه جهانی علمای مقاومت در پایان با بیان اینکه راه پربرکت و روش عملیاتی مرحوم خسروشاهی ادامه خواهد داشت، گفت: ملت‌های مسلمان اکنون باید برای مقابله با دشمن اصلی جهان اسلام یعنی ایالت متحده امریکا، متحد شوند تا بتوانند همانند برخی کشورها از جمله ایران و یمن، در برابر توطئه‌های دولت آمریکا پیروز شوند.

خسروشاهی به دلیل وسعت اندیشه و تبحر در علوم و مسائل مختلف، به اقیانوسی عظیم شبیه است

دکتر کمال الهلباوی، رئیس مرکز تحقیقات تمدن های جهان در لندن، سخنران بعدی نشست بود که استاد خسروشاهی را به دلیل وسعت اندیشه و تبحر در علوم ومسائل مختلف، به اقیانوسی عظیم تشبیه کرد و گفت: مرحوم خسروشاهی از جمله پیشگامانی بود که چند ويژگی از جمله دانش فراوان، تسلط عمیق واشراف کامل به مسائل، وتوجه و احاطه به رویدادهای مختلف را دارا بود.
الهلباوی افزود: کمتر پیش می‌آید که شخصی بتواند همزمان از صفات، فضائل و ویژگی های منحصر بفردی که مرحوم خسروشاهی داشت، برخوردار شود.
وی توضیح داد: مرحوم خسروشاهی همزمان هم فقیه بود هم سیاستمدار.  پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979م، ایشان همزمان به عنوان دیپلمات، نویسنده، محقق و مترجم برجسته وسرشناس شناخته شد.  
رئیس مرکز تحقیقات تمدن های جهان در ادامه خاطرنشان کرد: "زندگی پر برکت سید هادی خسروشاهی برای من و بسیاری از اشخاص که از رابطه نزدیکی با مرحوم داشتند؛ منعکس کننده آرمانها و ارزش هایی است که ما امروزه به شدت به آن نیازمندیم تا بتوانیم زندگی‌ وشرایط کنونی‌مان را بهبود ببخشیم."
الهلباوی در بخش دیگری از سخنان خود، برخی عوامل تاثیر گذار بر شخصیت مرحوم و همچنین ویژگی های منحصر بفردی که باعث ماندگاری آثار و ایده های این عالم مجاهد را برشمرد و یادآور شد: مرحوم خسروشاهی نویسنده ای بسیار با استعداد در زمینه های مختلف بود. در حوزه دیپلماسی ﺣﻀﻮری ﺧﺮدﻣﻨﺪاﻧﻪ و فهم و درک عمیقی نسبت به مسائل گوناگون داشت.
الهلباوی در پایان گفت: این مرحوم بزرگوار، در زمینه فرهنگ و ارشاد، توانست دست‌آوردهای قابل ملاحظه‌ای را محقق کند، چه در زمانی که نماینده امام در وزارت فرهنگ و ارشاد بود، و چه آن زمان که مرکز فرهنگ اسلامی را در شهر رم(پایتخت کشور ایتالیا)، تاسیس نمود. وی همچنین تواسنت آن زمان که به عنوان استاد در دانشکده حقوق در دانشگاه تهران مشغول به فعالیت بود، و همچنین زمانی که به عنوان مشاور چندین وزیر از جمله دکتر ولایتی فعالیت کرد؛ توانست کارنامه موفقی را از خود به جای بگذارد.

استاد خسروشاهی زندگی خویش را وقف دستیابی به اهداف متعالی کرد

دکتر عزام الأیوبی، دبیر کل جماعت اسلامی لبنان، سخنران بعدی این نشست بود. الأیوبی گفت: پس از آشنایی با آثار علمی ایشان و آگاهی از سیره عملی این عالم مجاهد دریافتم که ایشان عمر خود را در راه علم، پژوهش و خدمت به مسأله تقریب سپری کرده است.
الأیوبی افزود: مجاهدت‌ها و خدمات تقریبی مرحوم خسروشاهی می تواند بهترین الگو برای جوامع امروزی ما باشد، بویژه در شرایط کنونی که دشمنان سعی می‌کنند تا با تبلیغ موارد تفرقه بین پیروان مذاهب مختلف، اتحاد مسلمانان را برهم بزنند.
دبیر کل جماعت اسلامی لبنان در ادامه تاکید کرد: سید هادی خسروشاهی مردی بود که تمام زندگی خویش را وقف دفاع از اسلام کرد و اهدافی والا را در نظر داشت.. وی همواره برای دستیابی به اهداف متعالی نظام اسلامی در حرکت بود.. بنابراین ما موظفیم به پاس این مجاهدتها همیشه این مجاهد را به یاد بیاوریم وخلق و خو ومنش ایشان را الگوی خود قرار دهیم.