از زمان پیمان طائف که به جنگ داخلی در لبنان پایان داد، عربستان نقش بسیار مهمی در این کشور ایفا کرد.

در اين پيمان بر اساس تقسيم پست‌هاي قدرتي كه صورت گرفت شيعيان كمترين مناصب را به دست آوردند، در حالي كه مسيحيان و سني‌ها با وجود جمعيت كمتر و تعداد گرايش‌هاي در درون خود پست‌هاي مهمي چون رياست‌‌جمهوري و نخست‌وزيري را به دست آوردند.
این در حالی است كه شيعيان كه ۴۰ درصد جمعيت لبنان را تشكيل مي‌دهند تنها به رياست پارلمان رسيدند و در بهترين حالت سهمي كه از كرسي‌هاي پارلمان به آنها تعلق گرفت تنها ۲۸ كرسي بود كه ۲۱ درصد كرسي‌هاي پارلمان بود.
عربستان با تکیه بر دلارهای نفتی کوشید سلطه خود اعم از سیاسی و مذهبی را در کشورهای خاورمیانه و حتی آسیا بسط دهد.
این کشور تلاش کرد علاوه بر نفوذ سیاسی در میان اهل سنت لبنان، به رواج وهابیگری در این کشور پرداخته و جایگاه خود را حتی از نظر مذهبی در این کشور مهم تقویت نماید اما در این امر شکست خورد.
لبنان به دلیل سطح بالای فرهنگی، باسواد بودن مردم، فضای باز اقتصادی و سیاسی، رویکردهای غربی عمده مردم لبنان در سطح زندگی و اجتماعی به هیچ عنوان قادر به پذیرش افکار غیرمتمدنانه وهابیت و سلفی نیست.
گرچه در لبنان اختلافات زیادی میان گروههای مختلف وجود دارد و حتی در دهه های ۷۰ و ۸۰ قرن بیستم گروههای لبنانی به طور مسلحانه با یکدیگر درگیر شدند اما عمده آن به ویژه در میان مردم نه مذهبی و دینی بلکه سیاسی است.
از این رو هنگامی که عربستان دریافت سرمایه گذاری اش در لبنان اشتباه است، رویکرد نگاه به شرق را آغاز کرد و با پرداخت میلیاردها دلار، جای پایی در کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان به دست آورد که بالطبع با توجه به سطح پایین سواد، فرهنگ و تعصبات قبیله ای و مذهبی، موفقیت زیادی به دست آورد.
حمایت از طالبان و القاعده در افغانستان که البته همه اینها تحت نظر آمریکا انجام شد، حمله مکرر گروه تروریستی "سپاه صحابه" به شیعیان به ویژه در مراسم عاشورای حسینی و کشتار شیعیان "هزاره" در افغانستان نمونه بارز مداخله عربستان در این دو کشور آسیایی است.
همچنین عربستان کوشید با نفوذ در این دو کشور به اصطلاح راه گسترش شیعه و فرهنگ انقلاب اسلامی به سمت شرق را گرفته و نفوذ تهران را به مناطق شیعه نشین عراق، سوریه و لبنان محدود کند تا در آنجا نیز با سد ترکیه و اردن سنی روبرو شود.
اسلام وهابی عربستان در سالهای گذشته با حمایت آمریکا نفوذ خود را در منطقه بسط داد اما پس از آنکه آمریکا دریافت عربستان به مرکز پرورش تروریست علیه منافع خودش تبدیل شده، کار در هم شکستن خاکریزهای ریاض در منطقه را یکی پس از دیگری آغاز کرد.
آمریکا می خواهد به جای عربستان، ترکیه را به مامور خود در منطقه تبدیل کند، این امر چند علت دارد، اول آنکه ترکیه عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است، ارتش این کشور همچنان در دست افسران لائیک و غیرمذهبی است، به خاطر حمایت از مساله فلسطین از محبوبیت بیشتری در منطقه برخوردار است.
علاوه بر آن، ترکیه پشتیبان اخوان المسلمین سنی در برابر حکومت علوی سوریه است که با توجه به هم مرز بودنش با سوریه و نزدیکی به لبنان، می تواند با علویهای سوریه و شیعه لبنان برخورد داشته باشد.
همچنین ترکیه عضو بازار مشترک اروپا بوده، از نظر سیاسی به اسراییل نزدیکتر و خط فاصل میان ایران و سوریه است لذا می تواند میان این دو حلقه زنجیره مقاومت، فاصله ایجاد نماید در حالی که عربستان از چنین امتیازی برخوردار نیست.
اسلام ترکیه از اسلام عربستان مقبول تر بوده و به ویژه با توجه به حاکمیت حزب اسلام گرای "عدالت و توسعه" که برخی مواضعش در قبال مساله غزه با حمایت مردمی مواجه شد، می تواند راحت تر از عربستان در منطقه از جمله لبنان ایفای نقش کند.
در این میان، از سالها قبل رقابتی سخت میان عربستان و سوریه بر سر نفوذ در لبنان برقرار است، سوریه شریک سنتی لبنان بوده و در واقع دو کشور نمی توانند از یکدیگر جدا شوند.
تیرگی روابط دمشق – بیروت پس از ترور "رفیق حریری" نخست وزیر اسبق لبنان که در جریان آن سوریه متهم به دست داشتن در این ترور شد اما در نهایت دو کشور روابط خود را از سر گرفتند، گواهی بر این مدعاست.
لبنان می داند نمی تواند بدون سوریه به حیات خود ادامه دهد، دلیل این امر بسیار ساده است، لبنان از شرق و شمال با سوریه، از غرب با دریای مدیترانه و از جنوب با فلسطین اشغالی هم مرز است لذا منفذ و گلوگاهش به دو سمت، سوریه است.
همچنین مقاومت ضد اسراییلی در سالهای اخیر که همان حزب الله است، شیعه بوده و این مقاومت نه فقط در داخل بلکه در خارج مورد حمایت کشورهایی مانند سوریه قرار دارد.
از سوی دیگر، بخش زیادی از مسیحیان لبنان به جای عربستان به سمت حزب الله و سوریه گرایش دارند. کناره گیری "سعد حریری" از پست نخست وزیری و وزرای جریان مخالف مقاومت، ضربه ای دیگر به عربستان بود.
از این رو حتی اگر عربستان چند برابر آنچه تاکنون هزینه کرده را خرج کند باز هم نمی تواند نقش سوریه را در لبنان کمرنگ کند، این امر از ترکیه نیز برنمی آید چون به ویژه با توجه به حمایتش از اخوان المسلمین در روزهای اخیر، وجهه خود را تا حد زیادی از دست داده و علاوه بر آن نفوذش در لبنان دارای ریشه نمی باشد.

تنا – دفتر سوریه