تركمنهای اهل سنت خراسان شمالي در ماه مبارك رمضان آیین‌های خاصی دارند که مراسم یا رمضان یکی از این ائین ها است .

به گزارش خبرگزاری تقریب(تنا)،استقبال از ماه مبارک رمضان ارزش خاصی در بین ترکمن‌ها دارد و بسیاری از افراد خانواده‌ها، کوچک و بزرگ، با شور و شوق خاصی با انجام مستحبات به پیشواز ماه ضیافت الهی می‌روند؛ زنان و دختران ترکمن به طور سنتی و خودجوش قبل از حلول ماه مبارک رمضان مسجد محل خود را نظافت و غبارروبی کرده و برخی از خانواده‌ها هم مساجد را با فرش و نمدهایی که مخصوص خواندن نماز است و بین ترکمن‌ها به نماز لیق (سجاده) مشهور است مزین می‌کنند.

رویت هلال ماه رمضان (آی گورمک)

رویت هلال ماه رمضان (آی گورمک) درمیان ترکمن‌ها با هیجان خاصی صورت می‌گیرد، ترکمن‌هااعتقاد دارندهر کس زودتر هلال ماه را ببیند ثواب بیشتری می‌برد، بنابراین برای دیدن هلال ماه سعی می‌کنند با رفتن به بلندی‌ها مانند تپه‌ها و پشت‌بام‌ها آن را زودتر از دیگران ببینند.

تركمنهای خراسان شمالی در این ماه علاوه بر برپایی نمازهای یومیه، شبها با حضور در مساجد اقدام به برپایی نماز "تراویح" می‌كنند .
مراسم ختم قرآن مجید نیز از دیگر مراسم تركمنهای این استان است كه تعدادی از قاریان معروف تركمن با حضور سایر روزه‌داران در مدت زمان معینی در چند شب متوالی قرآن را ختم می‌كنند ودر آخرین روز ختم قرآن بسیاری از روحانیون، مردم پیرو جوان در دعای این عبادت الهی شرکت می‌کنند، شرکت در دعای ختم قرآن ثواب بیشتری دارد.

یا رمضان 

مراسم "یا رمضان" نیز از دیگر آداب و رسوم تركمنهای استان خراسان شمالی است كه گفته می‌شود این آیین مختص تركمنهای این خطه است، در این آیین كه در شبهای سوم، چهاردهم و بیست و هفتم ماه مبارك رمضان برگزار می‌شود تعدادی از جوانان بعد از صرف افطار تجمع كرده و با انتخاب یكی از جوانان به عنوان سرگروه اشعاری را در وصف ماه مبارك رمضان و روزه داری به زبان تركمنی قرائت می‌كنند و در پایان سه شب برگزاری این مراسم جوانانی كه در برپایی این مراسم شركت داشته‌اند هدایای نقدی و غیرنقدی را بین یكدگیر تقسیم و یا آن را برای تدارك یك افطار و یا سحری دسته‌جمعی استفاده می‌كنند، السلام علیك یاتان گیشی لار(سلام بر كسانی كه در حال استراحت هستند)، نماز اوقاب روزه توتان كیشی لار(سلام بر نمازگزاران و روزه‌داران) محمد امتی نینگ یا رمضانی(ماه رمضان ماه امت محمد(ص) است) آرازنینگ زكاتی برینگ بیزلزه(زكات و خیرات ماه مبارك را به ما بدهید)" از جمله شعرها و عباراتی است كه در آیین یارمضان توسط تركمنان خوانده می‌شود.

افطاری دادن عموم اهل سنت در ماه مبارک رمضان

افطاری دادن نزد اهل سنت در ماه مبارک رمضان یک افتخار بزرگ به شمار می رود و به همین دلیل در این ماه مبارک هر کس با هر بضاعتی، سعی در افطاری دادن به مسلمانان دارد و درب مساجد اهل سنت همواره به روی افراد مستمند و تنگدست جهت صرف افطاری باز است، افطاری دادن نوعی سنت موکده از حضرت رسول اکرم(ص) نزد اهل سنت محسوب می شود و به همین خاطر هر کس دوست دارد در این سنت حسنه نقشی هرچند کوچک ایفا کند؛ اهل سنت اغلب روزه خود را با خرما و یا آب باز می‌کنند زیرا افطار با آب و خرما از سنت‌های موکد دینی نزد اهل سنت است، اهل سنت در هنگام افطار و سحر از غذاهای متنوع منطقه همچون کشک، آبگوشت و سایر غذاهای معمول در منطقه استفاده می کنند و در ماه مبارک رمضان، اهل سنت از سفرهای طولانی نیز پرهیز می کنند تا بیشتر از برکات این ماه مبارک بهره ببرند.

ادای فطریه در میان اهل سنت

ادای فطریه در میان اهل سنت رسم دیگری که در ماه مبارک رمضان در بین ترکمن‌ها که معمولا چند روز آخر ماه رمضان، قبل از نماز عید سعید فطر انجام می‌شود ادای «فطریه» است، ادای فطریه اهمیت خاصی در بین ترکمن‌ها دارد، طبق اعلام نظر علما برای هر فرد خانواده مبلغ معینی تعیین و به افراد نیازمند پرداخت می‌شود و در فقه اهل سنت پرداخت فطریه واجب است. در بین ترکمن‌ها مبنای پرداخت فطریه اکثراً گندم است که مبلغ ریالی آن از سوی علما تعیین و اعلام می‌شود و شهروندان ترکمن اهل سنت این منطقه در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان پس از یک ماه عبادت و روزه‌داری با انجام آیین‌های ویژه این ماه پر برکت با خرید لباس نو و تهیه انواع شیرینی‌های خانوادگی به استقبال «عید فطر» می‌روند.

گفتنی است، با فرارسیدن روز عید، مردان اعم از کوچک و بزرگ، پیر و جوان گروه گروه با در دست داشتن سجاده عازم عیدگاه هر شهر شده و در یک اجتماع عظیم با گوش سپردن مواعظ علما و بهره‌مندی از ارشادات دینی و مذهبی نماز عید فطر را به جا می‌آورند.

در رابطه با این موضوع سنت النبی( پایگاه اطلاع رسانی اهل سنت شمال شرق ایران) با "آخوند رحیم صمدی" امام جمعه اهل سنت جرگلان در خصوص آداب و رسوم اهل سنت درمنطقه جرگلان به مصاحبه پرداختند و ایشان در این رابطه اظهارداشت: ماه مبارک رمضان ماه نزول قرآن، رحمت، برکت و از شریفترین ماه های سال برای عموم اهل سنت است.

وی تصریح کرد:مهمترین وظیفه ی برادران اهل سنت در این ماه را صدقه دادن برفقیران، احترام به سالخوردگان، ترحم برکودکان، حفظ زبان، چشم و گوش ازحرام، مهربانی بریتیمان، عبادت و سجده های طولانی، توبه و فرستادن صلوات دانست.

"آخوند صمدی" برگزاری کلاس های آموزش قرائت و تلاوت قرآن توسط روحانیون اهل سنت را از آداب و سنن اهل سنت در این منطقه دانست و افزود: برگزاری کلاس های آموزش قرائت و تلاوت قرآن توسط روحانیون اهل سنت برای اقشار مختلف مردم اعم از پیر وجوان از آداب و سنن آیین روزه داری در این منطقه است.

امام جمعه اهل سنت جرگلان، در خصوص افطاری دادن بردران اهل سنت در این ماه مبارک نیز، افزود: مردم این منطقه همه ساله در ایام ماه مبارک رمضان در مسجد در راه خدا افطاری می دهند که افراد تهیدست می توانند به نزدیکترین مسجد روستای خود رفته و افطارکنند.

"غفور آخوند یزدانی"مدیر حوزه علمیه اهل سنت باغلق نیز مهمترین آداب و سنن مردم اهل سنت منطقه جرگلان را استقبال از( قدر گیجسی) دانست و افزود: : یکی از مهمترین آیینی که ترکمن‌های این منطقه با شور و شوق به برگزاری آن در شب‌های ۲۱ الی ۲۷ ماه مبارک رمضان اقدام می‌کنند، شب قدر «قدر گیجه» است ترکمن‌ها در این شب بعد از نماز عشاء و تراویخ دو رکعت نماز قدر می‌خوانند و معتقدند که در این شب دو پیامبر الهی یعنی حضرت خضر (علیه السلام) و حضرت الیاس(علیه السلام) ظاهر می‌شوند و هرکس با آنها برخورد بکند خوشبخت می‌شود.

وی ماه مبارک رمضان را ماه رحمت و برکت برای عموم اهل سنت ایران و منطقه جرگلان دانست و گفت: مردم اهل سنت منطقه جرگلان اعم از کوچک و بزرگ با شرکت در نماز جماعت و کلاس های اموزش قرائت قرآن این ضیافت الهی را قدر دانسته و به عبادات و راز ونیاز با خدای تعالی خود می پردازند.