استاد دانشگاه مذاهب اسلامی تاکید کرد: تجربه ثابت کرده است اگر مناظرات دینی و کشمکش‌های فکری از مسیر اعتدال و رعایت اخلاق خارج شوند ثمره‌ای جز افزایش دشمنی ,بغض و در نهایت جنگ و خونریزی ندارد.

به گزارش حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، دکتر عاطفه زرسازان، استاد دانشگاه مذاهب اسلامی در سخنانی در وبینار سی‌ وهفتمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی به عوامل درگیری‌های مذهبی و قومی و راهکارهای
مقابله با آن از منظر قرآن کریم اشاره کرد و اظهار داشت: بخشی از اختلاف عقیدتی برون دینی و درون دینی از پایین بودن سطح آگاهی و جهل مردم به حقایق و پیروی از ظن و گمان ناشی شده است. به تعبیر دیگر جهل و ناآگاهی مسلمانان درباره عقاید پیروان دیگر مذاهب و از سوی دیگر ملاک قرار دادن گفته‌های عوام به عنوان ملاک و معیار قضاوت درباره آن مذهب و برخوردار نبودن روحیه پذیرش حقیقت و عدم تسلیم در برابر حقایقی که با دانسته‌های پیشین در تضاد است، از عوامل درگیری‌های مذهبی می‌باشد.
 
دکتر زرسازان با بیان اینکه اگر به آثار و پیامدهایی که جهل و ناآگاهی در ایجاد اختلاف میان توده‌ها, بروز جنگ‌ها, کشتارها و انحرافات اخلاقی داشته است توجه گردد نقش علم و معرفت از باب شناخت اضداد چهره می‌نماید، افزود: بنابراین مزین شدن به نور علم موجب می‌گردد تا آدمی در مسائل مختلف، موانع وحدت و عزت خویش را که با اصل بیداری در تعارض است از میان ببرد و از اقتدار و حرمت برخوردار گردد. 

او ادامه داد: درست است انسان این قدرت را دارد که درباره مسائل مختلف اندیشه کند اما این اندیشه‌ها لزوما حق الصواب نیستند. عقل می‌تواند درباره تفکرات انسان نظر دهد و میان خوب و بد تفکیک کند. به تعبیر دیگر تفکری که در پرتو نور عقل صورت می گیرد، ممدوح است.

زرسازان با تاکید بر اینکه پیروی و تقلیدی که از روی اندیشه و تعقل و بصیرت باشد، مورد تایید اسلام است و پیروی کورکورانه و تقلید غیر بصیرانه مورد مذمت است، افزود: ذکر کلماتی همچون «افلا تعقلون»، «افلا تبصرون و «افلا یتدبرون» در آیات قرآن بهترین دلیل برای ادعای مذکور است. به همین سبب، آزاد اندیشی از راهکارهای مهم در به کارگیری عقل است که موجب رهایی اندیشه و آزادی آن از جهل و خرافات می‌گردد.

او با اشاره به اینکه استماع سخنان مختلف در محیط آزاد، مبتنی بر تفکر و اندیشه است، ادامه داد: در این صورت انسان به رشد دست می‌یابد اما در محیطی که تحمل شنیدن  سخنان منطقی و مبتنی بر دلیل وجود ندارد بلکه صرفاً تعصب بر عقاید گذشتگان مطرح است, علاوه بر اینکه راه هرگونه پیشرفت و رشد بسته می‌شود, چه بسا در اثر این کج‌اندیشی به دوری و اختلاف نیز بینجامد. از این رو اسلام از پیروان خود می‌خواهد که سخنان مختلف را بشنوند آنگاه بهترینشان را گزین کنند از نگاه قرآن چنین افرادی مصداق صاحبان خرد می‌باشند.

این استاد دانشگاه به یکی دیگر از پیامدهای عدم تفکر و اندیشه اشاره کرد و افزود: از جمله این پیامدها قشری گری و سطحی نگری است. تردیدی نیست که جذب اندیشی و برخورد سطحی با متون اسلامی به بروز راه حل‌های ناقصی منجر می‌شود که هیچ همسویی با منطق ندارد و سبب تفرقه و چند دستگی میان مسلمانان می شود و به دشمن اجازه می‌دهد اتهامات ستمگرانه همچون عقب ماندگی, ارتجاع, جمود و تحجر را به اسلام وارد کند. 

دکتر زرسازان نزاع و جدال را نیز از دیگر عوامل درگیری و اختلاف دانست و تصریح کرد: قرآن بر ضرورت پرهیز از تفرقه تاکید کرده است. در آیات و روایات جدال به طور مطلق نفی نشده است بلکه به جدال احسن توصیه شده است. «ادعوا الی سبیل ربک بالحکمه و الموعظه الحسنه وجادلهم بالتی هی احسن». خداوند موعظه را با وصف حسنه و جدال را با وصف احسن یاد می‌کند؛ یعنی موعظه باید نیکو باشد اما جدال نیکوتر.


برای مشاهده فیلم کامل سخنرانی به لینک زیر مراجعه کنید:

https://iuc.taqrib.ir/iuc37/fa/videos/video_20202087

انتهای پیام/