از زمان تشکیل «اسرائیل» و صهیونیسم، سرزمین فلسطین اشغال و حق مردم این منطقه پایمال شد و حوادث وحشتناک روزهای گذشته نقطه اوج درگیری تنشها در منطقه مورد مناقشه خاورمیانه است.
ریشههای مناقشه اسرائیل و فلسطین/ اسرائیل آپارتاید گستردهای را علیه فلسطین اعمال میکند
1 آبان 1402 ساعت 12:52
از زمان تشکیل «اسرائیل» و صهیونیسم، سرزمین فلسطین اشغال و حق مردم این منطقه پایمال شد و حوادث وحشتناک روزهای گذشته نقطه اوج درگیری تنشها در منطقه مورد مناقشه خاورمیانه است.
به گزارش حوزه بینالملل خبرگزاری تقریب، برخی کارشناسان معتقدند که با مهاجرت یهودیان اواخر قرن نوزدهم به امپراتوری عثمانی برای فرار از کشتارها و آزار و اذیتها در شرق اروپا و ظهور صهیونیسم، درگیری میان فلسطین و اسرائیل آغاز شد.
برخی دیگر نیز بر این باورند که این مناقشه و درگیری پس از اعلامیه بالفور توسط دولت بریتانیا در سال 1917 در حمایت از «خانه ملی برای مردم یهود» در فلسطین و درگیریهای متعاقب آن با جوامع عرب ایجاد شد.
اما بسیاری از افراد نقطه شروع این درگیری را رأی سازمان ملل متحد در سال 1947 به تقسیم اراضی تحت قیمومت بریتانیا در فلسطین میدانند.
فلسطینیها و کشورهای عربی هیچ کدام تاسیس اسرائیل را نپذیرفتند و نبرد بین گروههای مسلح یهودی و فلسطینی از زمان اعلام استقلال اسرائیل در ماه مه 1948 شدت گرفت.
توافق آتشبس در سال 1949 قلمرو بسیار بیشتری را نسبت به آنچه که بر اساس طرح تقسیم سازمان ملل به حکومت نوپای یهود اعطا شده بود، به آنها میبخشید.
در پی تاسیس اسرائیل، حدود 700 هزار فلسطینی یعنی تقریبا 85 درصد از جمعیت عرب سرزمینی که توسط اسرائیل تسخیر شده بود، از سرزمین خود اخراج شدند یا فرار کردند و هرگز اجازه بازگشت به آنها داده نشد.
فلسطینیها مهاجرت و ریشهکن شدن جامعه خود در اسرائیل را «نکبت» یا «فاجعه» نامیدند و این رویداد آسیبزا در قلب تاریخ باقی ماند.
عربهایی که به عنوان شهروند در اسرائیل باقی مانده بودند نیز در معرض تبعیض رسمی قرار گرفتند. آنها برای نزدیک به دو دهه تحت حکومت نظامی قرار گرفتند که آنها را از بسیاری از حقوق اولیه مدنی محروم میکرد. بسیاری از زمینهای آنها مصادره شد و جوامع عرب اسرائیلی عمدا فقیر و با کمبود بودجه نگهداری شدند.
اشغال سرزمینهای فلسطین توسط اسرائیل
در سال 1967، اسرائیل، جنگی را علیه اردن، مصر و سوریه آغاز کرد. این حمله دولتهای عربی را غافلگیر کرد و شامل پیروزیهای سریع اسرائیل از جمله تصرف شبه جزیره سینا و نوار غزه، بلندیهای جولان از سوریه، و کرانه باختری و بیتالمقدس شرقی از اردن بود.
جنگ شش روزه یک موفقیت نظامی چشمگیر برای اسرائیل به شمار میرفت. تصرف تمام فلسطین راه را برای ساخت شهرکهای یهودی در کرانه باختری باز کرد که به مرکزیت درگیری تبدیل شد. اسرائیل جمعیت عرب کرانه باختری را تحت حاکمیت نظامی قرار داد که تا به امروز نیز اعمال میشود.
حضور جنبش حماس در صحنه
گروههای اسلامی مانند اخوانالمسلمین از درگیری مسلحانه با اسرائیل اجتناب کرده بودند و عمدتا به فعالیت برای جامعه مذهبی اختصاص داشتند؛ اما این موقعیت تحت رهبری «شیخ احمد یاسین» تغییر کرد.
مدت کوتاهی پس از وقوع انتفاضه اول، یاسین از حمایت مجامع الاسلامیه به عنوان پایهای برای تشکیل حماس در سال 1987 در اتحاد با سایر گروههای اسلامی استفاده کرد.
انتفاضه اول
اسرائیل به توسعه شهرکهای یهودی در غزه و کرانه باختری ادامه میداد و زمینهای عربی را مصادره میکرد. فلسطینیان همچنین منبع ارزانی برای کار یدی در اسرائیل بودند. این توهم در سال 1987 با قیام جوانان فلسطینی از بین رفت و با پرتاب سنگ با صهیونیستها مبارزه کردند. ارتش اسرائیل نیز با دستگیریهای گسترده و مجازاتهای دسته جمعی پاسخ داد.
این جریان که انتفاضه اول نامیده شد، موفقیتی برای فلسطینیها بود که به تحکیم هویت آنها مستقل از کشورهای عربی همسایه کمک میکرد. همچنین «یاسر عرفات» که در آن زمان رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین بود، راهحل دو دولتی را برای صلح تقویت کرد.
با پایان یافتن اولین انتفاضه در سال 1993، روند صلح اسلو با مذاکرات محرمانه بین اسرائیل و سازمان آزادیبخش فلسطین آغاز شد. اسحاق رابین نخست وزیر وقت اسرائیل توافقنامهای را با عرفات امضا کرد که هدف آن تحقق «حق مردم فلسطین در تعیین سرنوشت» بود، اگرچه رابین اصل تشکیل کشور فلسطین را قبول نداشت.
توافقنامه اسلو منجر به ایجاد تشکیلات خودگردان فلسطین شد و مذاکراتی برای حل مسائلی مانند وضعیت بیتالمقدس، آینده شهرکسازیهای اسرائیل و حق بازگشت میلیونها فلسطینی انجام شد. برخی از مقامات و افراد برجسته فلسطینی این توافقنامه را نوعی تسلیم میدانستند.
انتفاضه دوم
مذاکرات صلح در نهایت با تلاشهای بیل کلینتون، رئیس جمهوری اسبق ایالات متحده آمریکا برای میانجیگری در رابطه با توافق نهایی در کمپ دیوید در سال 2000 با شکست مواجه شد که به وقوع انتفاضه دوم انجامید. این قیام به دلیل بمبگذاریهای انتحاری گسترده علیه غیرنظامیان اسرائیلی که توسط حماس و سایر گروههای مقاومت و با هدف انتقامجویی از اسرائیل انجام میشد، تفاوت قابل توجهی با انتفاضه اول داشت.
تا زمان پایان این قیام در سال 2005، بیش از سه هزار فلسطینی شهید و 1000 اسرائیلی کشته شدند.
پیامدهای سیاسی انتفاضه دوم قابل توجه بود و آریل شارون نخستوزیر وقت گفت که اسرائیل نمیتواند به اشغال سرزمین فلسطینیان ادامه دهد.
کنترل غزه توسط حماس
حماس در انتخابات پارلمانی فلسطین در سال 2006 به دلیل واکنش شدید علیه فساد و رکود سیاسی حزب حاکم فتح، پیروز و اسماعیل هنیه رهبر حماس به عنوان نخستوزیر منصوب شد. اسرائیل شروع به دستگیری اعضای حماس در پارلمان فلسطین کرد و تحریمهایی نیز از سوی این رژیم علیه غزه اعمال شد.
بدتر شدن روابط بین حماس و فتح منجر به خشونت شد. توافق برای تشکیل یک دولت وحدت ملی از هم پاشید و حماس کنترل مسلحانه غزه را به دست گرفت، در حالی که جنبش فتح به کنترل تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری ادامه داد.
جنایات رژیم صهیونیستی علیه سرزمین و مردم فلسطین
رژیم صهیونیستی از همان زمان به آزار و اذیت و جنایت علیه فلسطینیان روی آورد. روزانه دهها فلسطینی به شهادت میرسیدند و یا بازداشت میشدند، خانههای آنها تخریب میشد و میلیونها فلسطینی نیز از سرزمین خود رانده و آواره شده بودند.
با این حال فلسطینیان از دفاع از سرزمین خود دست نکشیدند و همواره عملیاتهای مقاومتی را علیه نیروهای رژیم صهیونیستی انجام میدادند.
حرکت رو به زوال اسرائیل با روی کار آمدن کابینه افراطگرا
با انتخاب بنیامین نتانیاهو در دسامبر 2022 به عنوان نخستوزیر رژیم اشغالگر و تشکیل کابینهای کابینهای با شاخصه فساد و افراط، حرکت رو به ضعف و زوال رژیم موقت شدت گرفت.
تصمیمات نسنجیده و افراطگرایانه این کابینه موجب شد تا مقامات این رژیم علاوه بر مقابله با مقاومت فلسطین با مشکلات و اعتراضات داخلی رو به رو شود.
دهها هزار نفر از ساکنان سرزمینهای اشغالی از حدود 10 ماه پیش در اعتراض به تصمیم نتانیاهو مبنی بر انجام اصلاحات قضایی به خیابانها آمدند.
اعتراضات علیه نتانیاهو به حدی رسید که همزمان با سخنرانی وی در هفتاد و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، شعارهای ضد نتانیاهو روی دیوار ساختمان سازمان ملل نقش بست.
مخالفت با راه حل دو کشوری
اگرچه دولتهای غربی همچنان به راهحل دو کشوری میپردازند؛ اما هیچ پیشرفتی برای این توافق در زمان نتانیاهو صورت نگرفته است. نخستوزیر اسرائیل بارها گفته است هرگز تشکیل کشور فلسطین را نمیپذیرد.
کابینه فعلی او شامل احزاب راست افراطی است که آشکارا از الحاق تمام یا بخشی از کرانه باختری به اسرائیل و ادامه حکومت فلسطینیها بدون حق و حقوق کامل حمایت میکنند. گروههای حقوق بشر اسرائیلی و خارجی معتقدند که اسرائیل به طور فزایندهای نوعی آپارتاید را در سرزمینهای اشغالی ایجاد کرده است.
تعرض مکرر صهیونیستها به مسجدالاقصی؛ مقدمه آغاز طوفان الاقصی
در چند ماه اخیر تعرضات شهرکنشینان صهیونیست به مسجدالاقصی افزایش یافته که این امر خشم فلسطینیان و کشورهای اسلامی را برانگیخت.
در همین راستا فلسطینیان و گروههای مقاومت نیز به دفاع از این مکان مقدس مسلمانان پرداخته و عملیاتهای مقاومتی متعددی را علیه نیروهای رژیم صهیونیستی انجام دادند که در نهایت منجر به آغاز عملیات «طوفان الاقصی» شد.
«ایتمار بن گویر»، وزیر تندوری امنیت داخلی رژیم صهیونیستی که پس از روی کار آمدن به طور مداوم وارد مسجدالاقصی و تعرض به این مکان مقدس میشد، در حمایت از نیروهای اسرائیلی اعلام کرده بود که ۱۰ هزار سلاح برای تجهیز نظامیان صهیونیست خریداری میکند.
این سلاحها قرار بود در اختیار شهرکنشینان صهیونیست در کرانه باختری و مناطق مرزی سرزمینهای اشغالی قرار بگیرد. وی همچنین از خرید چهار هزار سلاح، جلیقه ضدگلوله و کلاه جنگی و توزیع آن بین شهرکنشینان در آینده نزدیک خبر داد.
بنگویر پیشتر نیز خواستار توزیع سلاح بین شهرکنشینان شده بود اما این درخواست با مخالفت پارلمان رژیم صهیونیستی مواجه شده بود.
آغاز طوفان الاقصی و فروریختن ابهت رژیم کودک کش
آغاز عملیات «طوفان الاقصی» توسط گروههای مقاومت فلسطین در روز 7 اکتبر جاری، رژیم پوشالی صهیونیستی را غافلگیر کرد. رژیمی که ادعای زیادی در خصوص سازوکار بینقص جاسوسی خود داشت؛ اما عملیاتی گسترده از غزه او را غافلگیر کرده بود.
عملیاتی که با شلیک پنج هزار راکت از غزه به سوی شهرکهای صهیونیستی آغاز شد و در همان ابتدا توانست تلفات و خسارتهای سنگینی را متوجه این رژیم کند.
شکست اطلاعاتی و از افشا شدن نقاط ضعف و شکستپذیری این رژیم، سران تندرو رژیم صهیونیستی را بر آن داشت تا انتقام ناکامیهای خود را از زنان و کودکان غزه بگیرند.
آماج حملات به غیرنظامیان در غزه با واکنشهای شدیدی از سوی مردم جهان رو به رو شد و رد و بدل شدن تصاویر کودکانی که در اثر حملات این رژیم کشته و مجروح شده و یا همه خانواده خود را از دست داده بودند در فضای مجازی، واکنش گسترده کاربران را به همراه داشت. اتفاقی که این رژیم، چارهای جز مقابله با آن ندارد.
روی آوردن اسرائیل به کشتن خبرنگاران برای جلوگیری از انتشار اخبار درست
در نهمین روز عملیات از طوفان الاقصی، وزیر ارتباطات رژیم صهیونیستی مقرراتی را پیشنهاد کرد؛ پلیس اجازه دارد، روزنامهنگاران و خبرنگاران را دستگیر کند.
بر اساس پیشنهاد «شلومو کرهی» این محدودیتها میتواند برای نشریاتی که به عنوان «پایگاه تبلیغات دشمن» استفاده میشوند، اعمال شود و پلیس این حق را دارد که منازل خبرنگاران را تفتیش و اموالشان را توقیف کند.
کرهی پیشتر گفته بود که به دنبال بستن دفتر محلی الجزیره است و ایستگاه خبری قطر را نیز به تحریک طرفداران حماس متهم کرد.
تاکنون ۱۱ خبرنگار فلسطینی در بمباران غزه شهید و بیش از ۲۰ نفر دیگر نیز زخمی و دو خبرنگار هم مفقود شدهاند.
تلفات بیسابقه صهیونیستها
طبق گزارشها در پی عملیات طوفان الاقصی توسط جنبش حماس از شنبه گذشته (15 مهر) تا کنون بیش از 1200 اسرائیلی به هلاکت رسیده و 3400 نفر دیگر نیز زخمی شدند.
منابع رسمی فلسطینی همچنین شمار صهیونیستهای اسیر شده را بیش از ۲۰۰ نفر اعلام کردهاند؛ اما منابع غیر رسمی آمار اسرای صهیونیست را نزدیک به یک هزار نفر میدانند (حدود ۸۰۰ نفر مفقود از سوی صهیونیستها اعلام شده است).
وزارت بهداشت فلسطین آمار شهدای غزه را دو هزار و 670 نفر اعلام کرده و 9 هزار و 600 نفر دیگر نیز مجروح شدهاند. این وزارتخانه خاطرنشان کرد که 52 درصد از شهدای غزه زنان و کودکان هستند.
ملتهای مختلف در سراسر جهان نیز تجمعات گستردهای را در اعتراض به جنایات رژیم صهیونیستی به خصوص کودککشی اسرائیل در جنگ کنونی به راه انداخته و به طور یکپارچه از فلسطین و غزه حمایت میکنند.
کد مطلب: 611302