در واقع ساختار سياسي عربستان مبتني بر مؤلفه هايي است که آبشخور آن در دنياي غرب به ويژه در آمريکا و انگليس قرار دارد. مقامات عربستان از اين دريچه به روابط ایران با دیگر کشورها نگاه مي کنند.
اشتراک گذاری :
بسمه تعالی
محاسبات غلط سعودي ها؛ زمینه ساز اشتباهات پیاپی
در تشریح تازه ترین موضع گیری های نسنجیده حکومت ریاض علیه جمهوری اسلامی ایران، به ناگزیر باید به ریشه های اصلی این گونه موضع گیری ها، اشاره کرد و آنچه را سبب می شود تا به طور پیوسته، این اشتباهات تکرار شود، مورد مطالعه قرار داد.
دراین مطالعه، این موضوع که سیاست خارجی و موضع گیری های عربستان ارتباطی تنگاتنگی با پایه ها و یا به عبارت بهتر با مؤلفه هاي قدرت در این کشور دارد، آشکار می شود و این درحالی که مؤلفه های قدرت در عربستان با بسیاری از کشور ها متفاوت است و در خارج از مرزهاي اين کشور تعيين مي شود.
در واقع ساختار سياسي عربستان مبتني بر مؤلفه هايي است که آبشخور آن در دنياي غرب به ويژه در آمريکا و انگليس قرار دارد. مقامات عربستان از اين دريچه به روابط ایران با دیگر کشورها نگاه مي کنند. از ديدگاه آن ها، هرگونه کاهش خصومت غرب عليه ايران، به معناي تضعيف مؤلفه هاي قدرت در عربستان است و شکسته شدن تحريم ها به معناي محددويت بيشتر براي عربستان است و حکومت آن ها را متزلزل خواهد کرد.
این نوع نگرش از آنجا شکل می گیرد که حکومت ریاض پايگاه داخلي بسيار ضعيفي دارد و به خاطر مشکلات اقتصادي که در سه سال اخیر و به علت کاهش بهای نفت به وجود آمده، اين پايگاه بسيار ضعيف تر شده است.
از طرف دیگر در منطقه هم، نفوذ آن ها به حداقل کاهش پيدا کرده است. لذا تنها مؤلفه اي که مي تواند رژيم عربستان را سر پا نگه دارد، روابطي است که با غرب دارد. از دید سعودی ها، اين روابط به دليل اين که تنها مؤلفه قدرت شان بر پا ماندن رژيم پادشاهي است، نبايد با بهبودي روابط ايران و رقباي شان با غرب تضعيف شود.
در واقع اشتباه سعودي ها در اين است که تصور مي کنند مؤلفه هاي قدرت در ايران مبتني بر سياست هاي غربي و تصميمات لندن و واشنگتن است در حالي که مولفه هاي قدرت در ايران مبتني بر پايگاه هاي مردمي است که ايران دارد و دوام حکومت جمهوري اسلامي وابسته به مولفه هاي خارجي نيست؛ بلکه متکي بر مردم است. همچنين محبوبيتي که ايران در ميان ملت هاي منطقه و جهان اسلام دارد، اين مولفه ها موجب شده است تا جمهوري اسلامي آسيب ناپذير باشد و چنان که در بسیاری از موارد آمريکا و انگليس را به عقب نشيني وا داشته است.
حال در پاسخ به این پرسش که : آيا سعودي ها با فشار و پول خود مي توانند در روند کاهش خصومت های غرب علیه ایران اخلال ایجاد کنند؟ باید گفت: در این صحنه، سعودی ها تنها نیستند و لابي هاي صهيونيستي براي تحقق خواسته هاي خود آن ها را در اين عرصه بکار گرفته اند تا هزينه عقب نشيني غرب را از برجام فراهم کنند. آن ها در اين قضيه متوجه منافع خود هم نيستند. تصورشان اين است که دلارهايي که بنا است، بپردازند و هزينه هايي که براي جلوگيري از اجراي برجام اختصاص مي دهند، مبتني بر خواست خودشان است.
این درحالی است که لابي هاي صهيونيستي هم از مخالفان شکستن تحريم عليه ايران هستند، اما حاضر به هزينه کردن در اين زمينه کردن نيستند. صهيونيست ها همواره از سرمايه هاي ديگران براي پيشبرد خواسته هاي خود استفاده کرده اند. الان هم اين معادله برقرار است که صهيونيست ها به عربستان نزديک شده اند و مانند انگليسي ها که در طي چند دهه اخير از سرمايه سعودي ها براي پيشبرد سياست هاي خود در برابر مخالفان سود برده اند.
اکنون هم صهيونيست ها دلارهاي نفتي رياض را براي خواست خود بکارگرفته و به دنبال آن هستند که در اين عرصه پيش ببرند. نمي توان گفت که دامنه خصومت ورزي که عليه ما از طريق لابي هاي صهيونيستي و همچنين برخي از افراطيون در آمريکا وجود دارد، کمتر از چيزي است که سعودي ها دنبال مي کنند. سعودي ها تنها در اينجا به صورت صندوق پرداخت عمل مي کنند و هزينه سياست هاي افراطي در آمريکا و هزينه پيشبرد سياست هاي صهيونيستي را مي پردازند.
به هرترتیب باید گفت که متاسفانه عربستان راهبرد بسيار غلطي را در منطقه انتخاب کرده و تاکتيک هايي که در عرصه منطقه اي بکار گرفته، تاکتيک هايي غطي است. لذا سعودي ها از شرايط مناسب براي گفتگو با ايران و رقباي خود دور شده اند. اين اشتباهات متاسفانه خطاهاي بعدي را به دنبال داشته است. اما اين خصومت ورزي با توجه به اين که پايگاه داخلي شان بسيار ضعيف شده، آن ها را از فکر کردن و انديشيدن براي روابط خوب باز داشته است.
بنابراین مقامات ریاض در شرايطي نيستند که عاقلانه بتوانند گفتگو کنند و هر اقدامي که از سوي عربستان صورت مي گيرد، ناشي از نگراني از اشتباهات گذشته و انجام اشتباهاتي ديگر براي سرپوش گذاشتن بر خطاهاي گذشته است. چنين رژيمي به هيچ وجه شرايط انديشيدن براي گفتگو را پيدا نمي کند. این در حالی است که ما بايد با طرف هايي مذاکره کنيم که عاقلانه بينديشند که متاسفانه چنين دورنمايي در خصوص گفتگو با عربستان به چشم نمي خورد.
