نگاهي به معادله چندمجهولي ايران و عربستان در بحران حاکميت سوريه؛
تهران پشت دمشق ايستاد، رياض کوتاه آمد
همزماني سفر نخستوزير سوريه به ايران با سفر گروههاي معارض سوري به عربستان، شايد اتفاقي اما نشانگر ابعاد مهمي از معادله بحران سوريه است. گرچه نخستوزير سوريه براي شرکت در مراسم تحليف به ايران آمده بود، اما در ديدار با دبير شورايعالي امنيت ملي و رئيس مجلس کشورمان درباره مسائل سوريه بحث کرد و ضمن قدرداني از حمايت ايران، از کشورمان خواست تا کمکهاي اقتصادي خود را براي بازسازي اين کشور جنگزده افزايش دهد. مسئولان عاليرتبه کشورمان تأکيد کردند که حمايت ايران از دمشق هميشگي خواهد بود و در کنار دمشق خواهد ماند. اين درحالي است که عربستان در طرف ديگر ماجرا، مخالفان سوري را دور خود جمع کرده است اما اين بار ظاهرا نه به هدف شعلهورکردن آتش جنگ در سوريه، براي اينکه آنها را متقاعد کند که اسد در رأس قدرت سوريه ماندني است!
اشتراک گذاری :
در ديداري که نخستوزير سوريه با دبير عالي شوراي امنيت ملي ايران داشت، علي شمخاني باز هم تأکيد کرد که تهران در کنار دمشق ايستاده است. اين درحالي است که پس از حدود 6 سال جنگ داخلي در سوريه، عربستان بهتازگي به اين مسئله رسيده است که بشار اسد بايد در قدرت بماند. موضوعي که از ابتداي آغاز تنشهاي داخلي در سوريه، ايران با تأکيد بر حق مردم اين کشور در انتخاب سرنوشتشان اشاره کرده بود اما فشارهاي خارجي و حمايت عربستان از گروههاي تروريستي به آنجا رسيد که از کشور سوريه، ويرانيای بيش باقي نماند.
ايران در کنار سوريه ايستاده است علي شمخاني، هماهنگکننده اقدامات سياسي، نظامي و امنيتي ايران، روسيه و سوريه در ديدار با عماد خميس، نخستوزير سوريه گفت: ايران در کنار سوريه ايستاده است و به حمايتها و پشتيبانيهاي خود تا پايانيافتن بحران امنيتي در اين کشور ادامه خواهد داد.
شمخاني همچنين بر ضرورت ادامه مبارزه بيوقفه عليه تروريسم تأکيد کرد و افزود: موفقيتهاي چشمگير مردم، دولت و نيروهاي امنيتي سوريه در مقابله با تروريسم نشاندهنده عزم راسخ و ايستادگي آنها در برابر توطئههاي داخلي و خارجي است و با پيروزي قاطع و نهايي همراه خواهد شد. دبير شورايعالي امنيت ملي گفت: متأسفانه کشورهاي غربي و آمريکا به جاي مبارزه با عناصر تروريستي، اقدامات مشکوکي را در مسير تثبيت تروريسم و ناامني در منطقه صورت ميدهند که آثار زيانبار آن موجب گسترش تروريسم در جهان خواهد شد.
شمخاني گفت: اگر طرفهاي مقابل به پشتيبانيهاي مالي، فني و تسليحاتي از عناصر تروريستي خاتمه دهند، در زمان کوتاهي آرامش به منطقه و به تبع آن کشورهاي اروپايي نيز باز خواهد گشت و به جاي سيل آوارگان، خشونت و تخريب ميراث جهاني، شاهد استقرار امنيت و دستيابي به آرمان محو کامل تروريسم خواهيم بود. در ادامه اين ديدار، عماد خميس، نخستوزير سوريه از حمايتهاي گسترده جمهورياسلامي ايران از مردم و دولت سوريه تقدير کرد و دستيابي به راهحل پايدار و ايجاد صلح و امنيت را به تغيير رويکرد برخي کشورها در حمايت از تروريسم و مقابله واقعي و غيرتبليغاتي با داعش، جبههالنصره و ساير گروههاي مرتبط با آنان دانست.
همچنين خميس با ارائه توضيحاتي از آخرين تحولات و پيشرفتهاي اين کشور در عرصههاي مختلف ازجمله پيشرويها در نبرد با گروههاي تکفيري، پيگيري مسير سياسي براي عبور از بحران را يکي از گزينههاي مهم دانست و افزود: دولت سوريه همواره با مخالفان غيرمسلح که به حفظ يکپارچگي کشور علاقهمند هستند، به گفتوگو پرداخته است.
ايران همواره از سوريه حمايت ميکند در ادامه ديدارهاي نخستوزير سوريه در تهران، او با رئيس مجلس شوراي اسلامي ديداري داشت که لاريجاني در برابر خميس تأکيد کرد که ايران هميشه حامي ملت و دولت سوريه خواهد بود و اميدواريم که مذاکرات آستانه به نتيجه مطلوبي برسد تا بتوانيم شاهد برقراري هر چه سريعتر صلح در منطقه باشيم.
علي لاريجاني گفت: ارتش و نيروهاي مردمي سوريه و مقاومت، پيروزيهاي بزرگي به دست آوردند و اميدواريم که اين روند ادامه پيدا کرده تا به پيروزي نهايي برسيد. عماد خميس هم با ابراز اينکه بدون حمايتهاي ايران سوريه نميتوانست به اين پيروزيها دست يابد، تأکيد کرد: ملت و رهبر سوريه بهترين قدرداني را نسبت به حکومت، ملت و دولت جمهورياسلامي ايران دارند و نسبت به حمايتهاي ايران واقف هستند. او تصريح کرد: خون سوريها و ايرانيان با هم آميخته شده و نتيجه آن، رسيدن به نقطه درخشاني به نام مقاومت است و ما مطمئن هستيم که در کنار هم ميتوانيم در مقابل دشمنان ايستادگي کرده و به پيروزي برسيم. نخستوزير سوريه گفت: همکاريهاي دوجانبه اقتصادي به نفع هر دو کشور خواهد بود و اکنون که در مرحله بازسازي و توسعه اقتصادي قرار داريم، جمهورياسلامي ايران ميتواند ما را در اين مسير همراهي کند و اين ميتواند نقطه آغاز ديگري بر همکاريهاي ميان دو کشور باشد.
خميس با اشاره به نقش آمريکا، اسرائيل و عربستانسعودي در برهم زدن آرامش منطقهاي، تصريح کرد: اينها بذر تروريسم را کاشتند و چنين بحراني را به وجود آوردند، آنها به دنبال ايجاد بيثباتي در منطقه بوده و هستند اما ما نميگذاريم که آنان به اهدافشان برسند.
وي تأکيد کرد: از لحاظ سياسي و نظامي، وضع در سوريه روزبهروز بهتر ميشود اما اکنون بزرگترين چالش ما، مسائل اقتصادي است که با همکاري و همفکري شما آن را هم پشت سر خواهيم گذارد. عماد خميس گفت: ايران يک قدرت بينالمللي در منطقه است و در برقراري صلح و آرامش و ايجاد ثبات نقش مؤثري داشته و خواهد داشت و ما اميدواريم که عربستانسعودي هم دست از همکاري با رژيم صهيونيستي و آمريکا بردارد و به برقراري آرامش در منطقه بيانديشد. اما پيش از سفر نخستوزير سوريه به ايران، سفير اين کشور در ايران گفته بود: همکاريهاي ايران روسيه و سوريه باعث به وجود آمدن دستاوردهايي در زمينه مبارزه با تروريسم و بازگرداندن امنيت به منطقه شده است. عدنان محمود با تأکيد بر اينکه نتيجه به دست آمده در مبارزه با تروريستها به سود مردم سوريه بوده است، افزود: مبارزه با تروريسم و بازگرداندن ثبات به سوريه، همچنان در اولويتهاي ماست و خوشبختانه در اين مدت شاهد شکست طرحهاي دشمنان در ارتباط با سوريه بودهايم و اين حاصل فداکاري ارتش سوريه و همچنين حمايت همپيمانان ما از جمله ايران است.
بشار اسد ماندني است همکاريهاي فشرده ايران و سوريه با همکاري روسيه درحالي در حال پيشبرد هدف سه کشور براي تحقق صلح منطقهاي است که شاهد تغيير رويکرد در برخي کشورهاي منطقه در قبال سوريه هم هستيم. عربستان ازجمله مهمترين مخالفان بشار اسد، به بهانه سرنگونکردن او به معارضان سوري کمکهاي زيادي کرده بود و حتي وزيرخارجه اين کشور بر سر ماندن يا رفتن اسد در اولين نشستهاي مذاکرات وين با محمدجواد ظريف وزير امورخارجه کشورمان بحث کرده بود. در همان موقع هم پاسخ قاطعانه ايران به عربستان اين بود که نبايد کشور ثالثي در سرنوشت مردم سوريه دخالت کند اما عربستان زيربار نميرفت تا جايي که با حمايتهاي اين کشور، معارضان مذاکرات صلح را پيش از پايان ترک ميکردند و موجب بينتيجه ماندن آن ميشدند اما اين روند نتيجهاي نداشت و مذاکرات آستانه به ابتکار ايران و روسيه و ترکيه برگزار شد و در اين مذاکرات، عربستان عملا به حاشيه رانده شد. همين موضوع موجب شد که عربستان به فکر تغيير رويکرد بيفتد. بااينحال با اينکه خبرهايي از سفر هيأتهاي عالي مذاکرات به رياض و احتمال حمايت دوباره عربستان از معارضان و تلاش براي متحدکردن مخالفان سوري با دعوت آنها به رياض، در جهت سنگاندازي در روند مذاکرات به گوش ميرسيد اما اينبار عادلالجبير وزيرخارجه عربستان از مواضع قبلي خود کوتاه آمده و اعلام کرده است که بشار اسد در قدرت باقي ميماند. اين اولين باري است که يک مقام عربستاني از در قدرتماندن اسد سخن به ميان ميآورد و پيشازاين رياض تنها راه خارجشدن دمشق از بنبست سياسي را رفتن بشار اسد ميدانست. طبق گفته يک منبع مخالف سوري، عادلالجبير در ديدار با هيأت مذاکرهکننده، به مخالفان سوري گفته است که آنها بايد به ديدگاهي جديد دست يابند و در غيراين صورت، کشورها به دنبال راهحلي براي سوريه بدون مخالفان خواهند بود. طبق گفته اين منبع، عادلالجبير همچنين به اين امر اشاره کرده که رخدادها تأکيدي بر اين دارد که ديگر کناررفتن اسد در آغاز مرحله انتقالي ممکن نيست و ما بايد در مورد مدت ماندن وي در مرحله انتقالي و اختيارات او در آن مرحله گفتوگو کنيم.
در حاشيه اتفاقاتي که در منطقه در حال رخدادن است، نشانههاي پيروزي دولت سوريه بيشازپيش به چشم ميخورد و همين موضوع موجب شده است که عربستان ديگر در از موضع بالا وارد بحران سوريه نشود. درواقع عربستان دريافته است که ديگر سياستهاي منطقهاياش به نتيجه نخواهند رسيد و بههميندليل شاهد عقبنشيني رياض از سياستهاي خود در منطقه هستيم؛ البته بايد اين موضوع را هم در نظر گرفت که عقبنشيني عربستان ميتواند براي گام بلندتر رو به جلو باشد اما با توجه به موضعگيريهاي اخير محمد بن سلمان، وليعهد جوان عربستان که به تازگي بر مسند قدرت پدر تکيه زده، ميتوان گفت اين کشور به دنبال اصلاح استراتژيهاي منطقهاي خود است و اين تغيير مواضع اساسي درهمينراستا بيدليل نخواهد بود.
خبرگزاری تقریب تنها اقدام به انتشار مطلب بالا نموده و نسبت به صحت و سقم آن هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرد