نمادهای تشیع در چین | خبرگزاری تقریب (TNA)

زمان ورود اسلام به «سین کیانگ چین»
اغلب ، زمان ورود اسلام به «سین کیانگ» با ورود اسلام به آسیای مرکزی ارتباط داده می شود . طبری مورخ در کتاب خود تحت عنوان «تاریخ الرسل الملوک»، زمان مذکور را 715 -714 میلادی دانسته است .
بنا به نوشته او قتیبه که در سال 705 حکمران کل خراسان شدن بود، بر بلخ، بخارا، سمرقند، خوارزم و سایر مناطق آسیای مرکزی حمله برد و پس از سلطه بر آنجا، در سال 714 آخرین حمله را آغاز کرد و در سال 715 میلادی کاشغر را فتح کرد و وارد سرزمین چین شد. در «دایره المعارف بریتانیکا بخش ترکستان شرقی» آمده است که قتیبه در سال 95 هجری (713 میلادی) پس از تصرف خجند، به پیشروی ادامه داد و پس از گذشتن از معبر تنگ «دیلک»، در اواخر آن سال وارد کاشغر شد، سپس « ختن»، «آق سو» و «تورفان» و سرزمینهای دیگری را فتح کرد و به این ترتیب بخش بزرگی از «سین کیانگ» جنوبی را در حیطه حکمروایی خلیفه «ولید» در آورد.
گسترش اسلام در « سین کیانگ » هم به صورت مسالمت آمیز و هم از طریق جنگ تحقق پذیرفت . ویژگی ورود اسلام به چین این است که اسلام به طور عمده از دو راه وارد چین شد؛ راه دریایی و راه زمینی. در دوره سلسله های «تانگ» و «سونگ»، راه دریایی عمومیت داشت. در دوره «یوآن» مغول، ورود اسلام به صورت وسیع از منطقه «سین کیانگ» صورت گرفت و به طور کلی به راه های زمینی متکی بود. این وضع نسبت به کشورهایی که فقط راه زمین دارند و یا وابسته به راه های دریایی هستند، به کلی متفاوت است .
نگاه اجمالی به تشیع چین
در میان مسلمانان چین، شیعه وجود دارد، اما شمار آنان معلوم نیست. تشیع در میان قوم تاجیک در کاشغر و معدودی از دسته های قوم اویغور در «یارغند» پیروانی دارد. تاجیک های کاشغر به فرقه اسماعیلیه و اویغورهای «یارغند» به شیعه دوازده امامی تعلق مذهبی دارند.
ریشه های قومی اسماعیلیه در چین و توصیف آداب در آن دیار
تاجیک ها از قرن دهم میلادی به اسلام گرایش یافتند و در طول تاریخ تحت تاثیر گروه های مختلف اسلامی قرار گرفتند. از اواخر قرن شانزدهم تا اوایل قرن هفدهم آنان باز دچار دگرگونی اعتقادی شدند و به تشیع پیوستند. درباره هویت بانی این تحول نظرات یکسان نیست، بعضی معتقدند یک ایرانی به نام « شاه طالب» عامل انتشار تشیع بین تاجیکها بوده است. برخی گفته اند یک ایرانی به نام « عبد الولی خان» این مهم را به انجام رسانده اما شایع ترآن است که یک ایرانی به نام «سعید سور» با سربازان تحت فرماندهی خود به «تاشقورقان» آمد و پس از به قتل رساندن حاکم آنجا به نام «جهانگیر خان مغول» خود را «سعید شاه» خواند و با قدرت هر چه تمام تر، اندیشه گروه اسماعیلیه را ترویج کرد .
مورخ معروف ژاپنی، «ساگوچی تورو» هم در کتاب «مردم سرزمین های غربی که در دوره سلسله تانگ به چین مهاجرت کردند» در این زمینه مطلب خوبی ارائه کرده است :
قوم تاجیک از قرن دهم به بعد به دین اسلام گرایید، اما تعلق آن به اسماعیلیه در قرن هفدهم انجام گرفت. این حاصل تلاش های شدید یک ایرانی به نام «سعید سور» در راه نشر دین در منطقه بود.
بعد از آن گروه اسماعیلیه به تدریج و با حمایت حکام فئودال توانست کار تبلیغ دین را به طور وسیع میان تاجیک ها به انجام رساند . اسماعیلیان تاجیک از نظر اعتقادی، جهان نگری دینی، سازمانی و زمینه های دیگر به طور مشخص تحت تاثیر «گروه خواجوی» اسماعیلیه هند قرار دارند . در دوران معاصر رهبر آنان رهبر گروه خواجوی اسماعیلیه هند را نیز بر عهده داشت که همان پیشوای آقا خانیه به شمار می آید، رهبر مشهور معاصر، سلطان محمد شاه آقا خان (1957-1877 م) بود که مظهر الهی و امام عصر (عج) تلقی می شد و او را چهل و هشتمین امام از نسل علی (ع)می دانستند . احکام انتصاب تمام روسای روحانی جماعات اسماعیلیه که از نظر احترام به نام « متقی » خوانده می شوند، از طرف امام عصر (عج) صادر می شود و آنان کسانی هستند که از نظر علمی و سلسله نسب، قابل اعتماد و مورد تایید باشند و در میان تاجیک ها از احترام و موقعیت اجتماعی ویژه ای برخوردارند از جمله آنان می توان به آصف خان و باقر قلی خان در «تاشقورقان»، عبد السعید در ناحیه «زوپو» ملابخشی و یعقوب در نواحی «یه چنگ» و «یارغند» اشاره کرد که همگی از طرف آقا خان انتصاب یافته اند.
از سال 1885 تا 1951 ، روسای جماعات اسماعیلیه موظف بودند در دو سه سال یک بار به هود به زیارت آقاخان رفته «سر کار»2 خویش را تقدیم دارند. کلمه «سر کار» به معنی «سر آغاز امر» است یعنی پیروان باید یک دهم قیمت اولین محصول دامداری و کشاورزی خود را به نشانه اعتقاد دینی، به آقا خان تقدیم کنند و این یک صدقه و وظیفه به شمار می آید. آقا خان پس از دریافت «سر کار» به حامل آن