«حامد رستمی نجف آبادی»، عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب اسلامی پیرامون ضرورت‌های سیاست‌گذاری رسانه‌ای صدا و سیما در رابطه با تقریب مذاهب اسلامی» با خبرنگار حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب به گفت‌وگو نشست؛ مشروح این گفتگو در ادامه می‌آید:

برای ایجاد وحدت میان مذاهب،اولویت رده­ های سنی از نظر شما چگونه است؟

به نظر من نوجوانان در وهله اول قرار دارند، چون برای کودکان شاید ورود به عرصه تقریب و وحدت و هضم آن کمی مشکل باشد، و بعد از آن به ترتیب جوانان، میانسالان و بزرگسالان؛ البته در بزرگسالان نیز این امر کمی مشکل و با موانعی چون تعصّب و تقلید کورکورانه روبرواست، چون از منبرها و عوام، ارزش­ ها را گرفته و در او درونی شده و شخصیت فرد شکل گرفته و از نظر خود فرد به کمال و پختگی رسیده است و با ارزش­هایی که درون او نهادینه شده، این کار مشکل به نظر می­‌آید. لذا دوران تأثیرگذاری و بالندگی آن دوران نوجوانی و جوانی خواهد بود.

برای هر کدام از رده های سنی فوق چه پیشنهادی دارید؟

برای نوجوانان و جوانان پیشنهادم این است که در کتب، درس و یا مبحثی را به این امر اختصاص دهند، مثلاً کتابی تألیف شود در مورد سبک زندگی اسلامی بر محور اقوام و مذاهب، در مدرسه و سطح بالاتر در دانشگاه­‌ها به عنوان درس عمومی و آنجا این موارد تشریح و نهادینه شود. در مورد میانسالان و بزرگسالان نیز رسانه ملی می­تواند برنامه‌­ای را به این امر اختصاص دهد و یا مستند ساخته شود و سخنرانی­‌هایی توسط اساتید حوزوی و دانشگاهی مقبول مردم و نخبگان به این امر اختصاص یابد و عوام توجیه شوند، یا کتابچه‌­هایی فرهنگی و یا بروشورها و متن­‌هایی در سطح شهر و وسایل نقلیه عمومی مثل مترو در اختیار مردم قرار گیرد و برای مردم فرهنگ­سازی شود؛ که می‌­طلبد سازمان فرهنگی شهرداری­‌هایی مانند تهران و شهرهای بزرگ و قومیتی نیز در این زمینه فعال باشند.
 
استفاده از چه شبکه­ هایی را برای ایجاد وحدت با دیگر کشورها و افراد ساکن در خارج از کشور پیشنهاد می­کنید؟ به چه شکل؟

بهترین شبکه ­ها شبکه ­های اجتماعی داخلی و استفاده از ظرفیت ­های آنان مانند پیام­ رسان سروش و ارتقای آن به شبکه اجتماعی و بیرونی مانند اینستاگرام است، که این حرکت به صورت خودجوش در صفحات شخصی و توسط نخبگان حوزوی و دانشگاهی صورت و استمرار یابد و پست­‌هایی و صفحاتی ایجاد شود و شبهات نیز در این زمینه رفع و پاسخ داده شود. البته شبکه ماهواره ­ای به نام «حبل­ المتین» نیز با کمک و فعالیت مردم دغدغه­‌مند و دلسوز می­تواند، راه‌­اندازی شود و سازمان‌­هایی مردم نهادی در این زمینه پی­‌ریزی شود و حرکت خودجوش به خود بگیرد، تا بیشتر حاکمیتی؛ تا تأثیر گذارتر شود.
 
اجرای چه نوع برنامه هایی را جهت ایجاد وحدت بیشتر پیشنهاد می کنید؟ سخنرانی _ انیمیشن _مستند_ فیلم سینمایی _ دورهمی هایی با همه مذاهب و ....؟

من به غیر از شبکه و ویژه ­برنامه ­ها، تأثیر مستند و فیلم‌­های دورهمی را بیشتر می­دانم، که به سبک برنامه  دورهمی در سیما ساخته شود که با آداب و رسوم فرهنگی و دید مذاهب و قومیت ­ها آشنا شوند، خودش شبهات زیادی را در ذهن­ ها می­‌زداید.
 
به نظر شما چه برنامه‌­هایی تا کنون به ایجاد تفرقه میان مذاهب مختلف دامن زده است؟
ما چون در این زمینه کم‌­کاری کرده‌­ایم، شبکه­‌های ماهواره از این امر سوء استفاده کرده و به تفرقه و جدایی بین مذاهب دامن زده‌­اند و با هدف قرار دادن مقدسات هر مذهب در این امر نیز موفق بوده‌­اند و آتش تفرقه را بین مذاهب و ادیان شعله­‌ور کرده و اتاق فکرشان نیز در انگلیس شکل گرفته و شبهه پراکنی می­کنند و حتی برخی از عناصر داخلی نیز ناخوداگاه به این امر دامن زده‌­اند. البته در شبکه­‌های استانی اقداماتی انجام شده، که به نظرم کافی و وافی نیست.
 
 در حال حاضر چه سیاست­‌هایی در راستای تحکیم وحدت میان مذاهب مختلف در سیمای جمهوری اسلامی ایران وجود دارد؟ اگر مستنداتی در این زمینه دارید یا آدرس سایت که بتوانیم به این موارد دست یابیم، اعلام بفرمایید.«در قانون اساسی کشور چندین قانون و تبصره در خصوص تحکیم و تقریب مذاهب وجود دارد، در رسانه ملی نیز وجود دارد ؟

سیاست‌­های کلی نظام و ابلاغی رهبری در زمینه­‌های گوناگون مانند فرهنگی، قضایی و... احترام به مذاهب و ادیان است، و آن فتوای تاریخی که توهین به مقدسات اهل­ سنت حرام است که نقطه عطفی در زمینه تقریب و وحدت بوده، فصل­‌الخطاب است و کمتر در رسانه ملی واکاوی و اطلاع ­رسانی شده، ولی در رسانه ملی به نظرم باید کارگروهی تخصصی مذاهب و حتی ادیان به این امر اختصاص یابد، که برنامه­ ها را رصد کرده و اجازه توهین و تنش داده نشود و ویژه ­برنامه­ هایی ساخته شود؛ البته راهبرد کلی در رسانه ملی با عنوان تقویت وحدت ملی وجود دارد، که کمتر جامه عمل پوشانیده است، و بیشتر در حد شعار است تا عمل و اجرایی شدن. البته قانون مصوب خط­ مشی کلی و اصول برنامه­ های سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مصوّب سال 1361 وجود دارد، که نیاز به بازنگری و اصلاح با مقتضیات زمان و مکانی کنونی دارد. می‌­طلبد مرکز پژوهش­‌های اسلامی صدا و سیما نیز در این زمینه فعال­‌تر شده و از نخبگان تقریبی حوزوی و دانشگاهی در این زمینه استفاده شود.
 
در سند چشم انداز بیست ساله و برنامه­‌های توسعه پنج ساله، توجهات خاصی به مبحث تحکیم وحدت مذاهب اسلامی شده است؛ در حوزه رسانه چه سیاست­ها و برنامه‌­هایی در این راستا تدوین و اجرا شده­است؟
 
 راهبرد برای شبکه های استانی صدا و سیما در کشور تدوین و طراحی و ابلاغ شده­ است، که این راهبردها در راستای تقویت وحدت ملی، انسجام، اتحاد، فرهنگ و هنر و کمک به توسعه پایدار استان­هاست. در حکم رهبری خطاب به رؤسای صدا و سیما همواره بسیج عمومی ملت و تحقق سند چشم­انداز به چشم می­خورد و به عنوان وظیفه آن سازمان همواره یاد شده ­است.

7- با توجه به تأکیدات متعدد امام خمینی«ره» ،حضرت آیت الله خامنه ای«مدظله العالی» و دیگر بزرگان بر موضوع وحدت مذاهب اسلامی،صدا و سیما چه برنامه­ هایی به طور خاص برای این امر مهم اجرا کرده است؟

برنامه­ خاصی به جز در هفته وحدت و ساخت مستند و مصاحبه با شخصیت ­های حوزوی و دانشگاهی  و پوشش دادن کنفرانس وحدت اسلامی در شبکه­ های سراسری سیما مانند شبکه یک، دو و سه؛ من سراغ ندارم. البته در شبکه­ های استانی و محلی مانند سیستان و بلوچستان اقدامات خوبی انجام گرفته، ولی کافی نیست و نمود برنامه­ های حول محور وحدت و تقریب، بیشتر در شبکه­ های سراسری است تا استانی. چند هفته پیش برنامه نبض دانشجو شبکه خبر به دانشگاه مذاهب اسلامی آمد و با دانشجوها شیعی و اهل­ سنت داخلی و خارجی مصاحبه کرد؛ که حرکت آغازین خوبی بود؛ ولی باید استمرار یابد و قوی­‌تر و با ایده شود.
 
با توجه به هزینه­‌ها و تبلیغات بسیار گسترده دشمنان در تخریب وحدت میان مذاهب اسلامی در رسانه­‌های معاند،چه پیشنهاداتی جهت مقابله با موارد مذکور بیان می­دارید؟

به نظرم شبکه تلویزیونی و یا ویژه برنامه ­ای به این مهم به صورت دائم و هفتگی اختصاص یابد. مثلاً برنامه با عنوان «حبل­ المتین» در شبکه­ های سراسری مانند شبکه چهار به این امر اختصاص یابد و گفت و گوهای و میزدگردهایی بر محور وحدت و تقریب در قرآن و سیره معصومین با حضور نخبگان حوزوی و دانشگاهی به این امر مهم اختصاص یابد و فیلم­ها و مستندهایی در مورد مصلحان تقریبی در جهان اسلام مانند علامه محمدتقی قمی، امام موسی صدر، سیدجمال­الدین اسدآبادی، شیخ محمود شلتوت، آیت ­الله العظمی بروجردی، مرحوم آیت الله واعظ­ زاده، آیت الله تسخیری و... ساخته شده و یا یاد مصلحان گرامی داشته شود و همایش‌­ها و گرامیداشت‌ها در زمینه زندگی این مصلحان پوشش خبری و رسانه­ای داده شده و در ماه رمضان نیز به­ صورت ویژه این امر فرهنگ­سازی و تبلیغ شود و برنامه­‌هایی مستند در شبکه­‌های پر بیننده ساخته و پخش شود.

 شهادت سپهبد قاسم سلیمانی مراسم تشییع او واقعاً نماد وحدت مذاهب و اقوام در تهران و سایر شهرها بود، چه برنامه­‌هایی برای ایشان در استان­‌های قومیتی مانند سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و... طوایف گرفتند و امامان جماعات مساجد اهل­‌سنت از او و هم­رزمانشان به بزرگی و دلاوری یاد کردند، که این فرصتی است مغتنم؛ و حتی جوانان آن شهرها برای جهاد و مقابله با آمریکا و صهیونیست­ها اعلام آمادگی کردند وحتی گروه­ها و کمپین‌­هایی در فضای مجازی با هزاران عضو شکل گرفت.

چه پیشنهاداتی در راستای تحکیم وحدت میان مذاهب مختلف اسلامی در سیمای جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد می­کنید؟

استفاده از ظرفیت نخبگان اهل­ سنت در رسانه ملّی و هم­چنین مصاحبه و شرکت در میزگردها و گفت و گو ها و استفاده از ظرفیت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و دانشگاه مذاهب اسلامی که این امر مهم متأسفانه مغفول واقع شده و درون کشور نیز این نهادهای تقریبی گمنام‌­اند، و شرکت دادن آنها در پروژه­‌ها و طرح­‌های رسانه ملی می­تواند مثمر ثمر باشد.

چون بی­‌شک وحدت و تقریب بین مذاهب باعث توسعه پایدار و شکل­ گیری تمدن نوین اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب خواهد بود و باعث همزیستی مسالمت‌­آمیز ادیان و مذاهب و قومیت­‌ها باهم و رشد و پویایی جامعه اسلامی و وحدت پیش شرط تمدن نوین اسلامی خواهد بود. من همین جا آمادگی دانشگاه مذاهب اسلامی را برای همکاری در ایده­‌های رسانه ملی حول محور تقریب و وحدت اعلام می­کنم؛ که هم مسئولین، اساتید، دانشجویان، فارغ­‌التحصیلان زبده و هم کانون بسیج اساتید این دانشگاه با داشتن کارگروه­‌های تخصصی، آماده هرگونه همکاری و تعامل با سازمان صدا و سیما در بعد داخلی و بین­‌المللی است؛ که استاد و نخبه خود را به عنوان کارشناس و متخصص و مبلّغ تقریب و وحدت برای شرکت در برنامه ها و ساخت فیلم­ها و مستندها و از همه مهم­تر مشارکت در کارگروه سیاست­گذاری­‌های رسانه‌­ای معرفی نماید؛ چون اعتقاد داریم راه برون رفت از فضای تکفیری و افراطی حاکم در جهان اسلام به غیر از جهاد و حضور در جبهه ­ها، جهاد علمی بر محور گفتمان انقلاب و دیالوگ وحدت و تقریب است؛ از وقتی که در اختیار بنده قرار دادید، کمال تقدیر و تشکر را دارم. و السلام.

انتهای پیام/