«حامد رستمی نجف آبادی»، عضو هیئت علمی دانشگاه مذاهب اسلامی پیرامون ضرورت‌های سیاست‌گذاری رسانهای صدا و سیما در رابطه با تقریب مذاهب اسلامی» با خبرنگار حوزه فرهنگ و هنر
خبرگزاری تقریب به گفت‌وگو نشست؛ مشروح این گفتگو در ادامه می‌آید:
برای ایجاد وحدت میان مذاهب،اولویت رده های سنی از نظر شما چگونه است؟
به نظر من نوجوانان در وهله اول قرار دارند، چون برای کودکان شاید ورود به عرصه تقریب و وحدت و هضم آن کمی مشکل باشد، و بعد از آن به ترتیب جوانان، میانسالان و بزرگسالان؛ البته در بزرگسالان نیز این امر کمی مشکل و با موانعی چون تعصّب و تقلید کورکورانه روبرواست، چون از منبرها و عوام، ارزش ها را گرفته و در او درونی شده و شخصیت فرد شکل گرفته و از نظر خود فرد به کمال و پختگی رسیده است و با ارزشهایی که درون او نهادینه شده، این کار مشکل به نظر می‌آید. لذا دوران تأثیرگذاری و بالندگی آن دوران نوجوانی و جوانی خواهد بود.
برای هر کدام از رده های سنی فوق چه پیشنهادی دارید؟
برای نوجوانان و جوانان پیشنهادم این است که در کتب، درس و یا مبحثی را به این امر اختصاص دهند، مثلاً کتابی تألیف شود در مورد سبک زندگی اسلامی بر محور اقوام و مذاهب، در مدرسه و سطح بالاتر در دانشگاه‌ها به عنوان درس عمومی و آنجا این موارد تشریح و نهادینه شود. در مورد میانسالان و بزرگسالان نیز رسانه ملی میتواند برنامه‌ای را به این امر اختصاص دهد و یا مستند ساخته شود و سخنرانی‌هایی توسط اساتید حوزوی و دانشگاهی مقبول مردم و نخبگان به این امر اختصاص یابد و عوام توجیه شوند، یا کتابچه‌هایی فرهنگی و یا بروشورها و متن‌هایی در سطح شهر و وسایل نقلیه عمومی مثل مترو در اختیار مردم قرار گیرد و برای مردم فرهنگسازی شود؛ که می‌طلبد سازمان فرهنگی شهرداری‌هایی مانند تهران و شهرهای بزرگ و قومیتی نیز در این زمینه فعال باشند.
استفاده از چه شبکه هایی را برای ایجاد وحدت با دیگر کشورها و افراد ساکن در خارج از کشور پیشنهاد میکنید؟ به چه شکل؟
بهترین شبکه ها شبکه های اجتماعی داخلی و استفاده از ظرفیت های آنان مانند پیام رسان سروش و ارتقای آن به شبکه اجتماعی و بیرونی مانند اینستاگرام است، که این حرکت به صورت خودجوش در صفحات شخصی و توسط نخبگان حوزوی و دانشگاهی صورت و استمرار یابد و پست‌هایی و صفحاتی ایجاد شود و شبهات نیز در این زمینه رفع و پاسخ داده شود. البته شبکه ماهواره ای به نام «حبل المتین» نیز با کمک و فعالیت مردم دغدغه‌مند و دلسوز میتواند، راه‌اندازی شود و سازمان‌هایی مردم نهادی در این زمینه پی‌ریزی شود و حرکت خودجوش به خود بگیرد، تا بیشتر حاکمیتی؛ تا تأثیر گذارتر شود.
اجرای چه نوع برنامه هایی را جهت ایجاد وحدت بیشتر پیشنهاد می کنید؟ سخنرانی _ انیمیشن _مستند_ فیلم سینمایی _ دورهمی هایی با همه مذاهب و ....؟
من به غیر از شبکه و ویژه برنامه ها، تأثیر مستند و فیلم‌های دورهمی را بیشتر میدانم، که به سبک برنامه دورهمی در سیما ساخته شود که با آداب و رسوم فرهنگی و دید مذاهب و قومیت ها آشنا شوند، خودش شبهات زیادی را در ذهن ها می‌زداید.
به نظر شما چه برنامه‌هایی تا کنون به ایجاد تفرقه میان مذاهب مختلف دامن زده است؟
ما چون در این زمینه کم‌کاری کرده‌ایم، شبکه‌های ماهواره از این امر سوء استفاده کرده و به تفرقه و جدایی بین مذاهب دامن زده‌اند و با هدف قرار دادن مقدسات هر مذهب در این امر نیز موفق بوده‌اند و آتش تفرقه را بین مذاهب و ادیان شعله‌ور کرده و اتاق فکرشان نیز در انگلیس شکل گرفته و شبهه پراکنی میکنند و حتی برخی از عناصر داخلی نیز ناخوداگاه به این امر دامن زده‌اند. البته در شبکه‌های استانی اقداماتی انجام شده، که به نظرم کافی و وافی نیست.
در حال حاضر چه سیاست‌هایی در راستای تحکیم وحدت میان مذاهب مختلف در سیمای جمهوری اسلامی ایران وجود دارد؟ اگر مستنداتی در این زمینه دارید یا آدرس سایت که بتوانیم به این موارد دست یابیم، اعلام بفرمایید.«در قانون اساسی کشور چندین قانون و تبصره در خصوص تحکیم و تقریب مذاهب وجود دارد، در رسانه ملی نیز وجود دارد ؟
سیاست‌های کلی نظام و ابلاغی رهبری در زمینه‌های گوناگون مانند فرهنگی، قضایی و... احترام به مذاهب و ادیان است، و آن فتوای تاریخی که توهین به مقدسات اهل سنت حرام است که نقطه عطفی در زمینه تقریب و وحدت بوده، فصل‌الخطاب است و کمتر در رسانه ملی واکاوی و اطلاع رسانی شده، ولی در رسانه ملی به نظرم باید کارگروهی تخصصی مذاهب و حتی ادیان به این امر اختصاص یابد، که برنامه ها را رصد کرده و اجازه توهین و تنش داده نشود و ویژه برنامه هایی ساخته شود؛ البته راهبرد کلی در رسانه ملی با عنوان تقویت وحدت ملی وجود دارد، که کمتر جامه عمل پوشانیده است، و بیشتر در حد شعار است تا عمل و اجرایی شدن. البته قانون مصوب خط مشی کلی و اصول برنامه های سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مصوّب سال 1361 وجود دارد، که نیاز به بازنگری و اصلاح با مقتضیات زمان و مکانی کنونی دارد. می‌طلبد مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما نیز در این زمینه فعال‌تر شده و از نخبگان تقریبی حوزوی و دانشگاهی در این زمینه استفاده شود.
در سند چشم انداز بیست ساله و برنامه‌های توسعه پنج ساله، توجهات خاصی به مبحث تحکیم وحدت مذاهب اسلامی شده است؛ در حوزه رسانه چه سیاستها و برنامه‌هایی در این راستا تدوین و اجرا شدهاست؟
راهبرد برای شبکه های استانی صدا و سیما در کشور تدوین و طراحی و ابلاغ شده است، که این راهبردها در راستای تقویت وحدت ملی، انسجام، اتحاد، فرهنگ و هنر و کمک به توسعه پایدار استانهاست. در حکم رهبری خطاب به رؤسای صدا و سیما همواره بسیج عمومی ملت و تحقق سند چشمانداز به چشم میخورد و به عنوان وظیفه آن سازمان همواره یاد شده است.
7- با توجه به تأکیدات متعدد امام خمینی«ره» ،حضرت آیت الله خامنه ای«مدظله العالی» و دیگر بزرگان بر موضوع وحدت مذاهب اسلامی،صدا و سیما چه برنامه هایی به طور خاص برای این امر مهم اجرا کرده است؟
برنامه خاصی به جز در هفته وحدت و ساخت مستند و مصاحبه با شخصیت های حوزوی و دانشگاهی و پوشش دادن کنفرانس وحدت اسلامی در شبکه های سراسری سیما مانند شبکه یک، دو و سه؛ من سراغ ندارم. البته در شبکه های استانی و محلی مانند سیستان و بلوچستان اقدامات خوبی انجام گرفته، ولی کافی نیست و نمود برنامه های حول محور وحدت و تقریب، بیشتر در شبکه های سراسری است تا استانی. چند هفته پیش برنامه نبض دانشجو شبکه خبر به دانشگاه مذاهب اسلامی آمد و با دانشجوها شیعی و اهل سنت داخلی و خارجی مصاحبه کرد؛ که حرکت آغازین خوبی بود؛ ولی باید استمرار یابد و قوی‌تر و با ایده شود.
با توجه به هزینه‌ها و تبلیغات بسیار گسترده دشمنان در تخریب وحدت میان مذاهب اسلامی در رسانه‌های معاند،چه پیشنهاداتی جهت مقابله با موارد مذکور بیان میدارید؟
به نظرم شبکه تلویزیونی و یا ویژه برنامه ای به این مهم به صورت دائم و هفتگی اختصاص یابد. مثلاً برنامه با عنوان «حبل المتین» در شبکه های سراسری مانند شبکه چهار به این امر اختصاص یابد و گفت و گوهای و میزدگردهایی بر محور وحدت و تقریب در قرآن و سیره معصومین با حضور نخبگان حوزوی و دانشگاهی به این امر مهم اختصاص یابد و فیلمها و مستندهایی در مورد مصلحان تقریبی در جهان اسلام مانند علامه محمدتقی قمی، امام موسی صدر، سیدجمالالدین اسدآبادی، شیخ محمود شلتوت، آیت الله العظمی بروجردی، مرحوم آیت الله واعظ زاده، آیت الله تسخیری و... ساخته شده و یا یاد مصلحان گرامی داشته شود و همایش‌ها و گرامیداشت‌ها در زمینه زندگی این مصلحان پوشش خبری و رسانهای داده شده و در ماه رمضان نیز به صورت ویژه این امر فرهنگسازی و تبلیغ شود و برنامه‌هایی مستند در شبکه‌های پر بیننده ساخته و پخش شود.
شهادت سپهبد قاسم سلیمانی مراسم تشییع او واقعاً نماد وحدت مذاهب و اقوام در تهران و سایر شهرها بود، چه برنامه‌هایی برای ایشان در استان‌های قومیتی مانند سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و... طوایف گرفتند و امامان جماعات مساجد اهل‌سنت از او و همرزمانشان به بزرگی و دلاوری یاد کردند، که این فرصتی است مغتنم؛ و حتی جوانان آن شهرها برای جهاد و مقابله با آمریکا و صهیونیستها اعلام آمادگی کردند وحتی گروهها و کمپین‌هایی در فضای مجازی با هزاران عضو شکل گرفت.
چه پیشنهاداتی در راستای تحکیم وحدت میان مذاهب مختلف اسلامی در سیمای جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد میکنید؟
استفاده از ظرفیت نخبگان اهل سنت در رسانه ملّی و همچنین مصاحبه و شرکت در میزگردها و گفت و گو ها و استفاده از ظرفیت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و دانشگاه مذاهب اسلامی که این امر مهم متأسفانه مغفول واقع شده و درون کشور نیز این نهادهای تقریبی گمنام‌اند، و شرکت دادن آنها در پروژه‌ها و طرح‌های رسانه ملی میتواند مثمر ثمر باشد.
چون بی‌شک وحدت و تقریب بین مذاهب باعث توسعه پایدار و شکل گیری تمدن نوین اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب خواهد بود و باعث همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان و مذاهب و قومیت‌ها باهم و رشد و پویایی جامعه اسلامی و وحدت پیش شرط تمدن نوین اسلامی خواهد بود. من همین جا آمادگی دانشگاه مذاهب اسلامی را برای همکاری در ایده‌های رسانه ملی حول محور تقریب و وحدت اعلام میکنم؛ که هم مسئولین، اساتید، دانشجویان، فارغ‌التحصیلان زبده و هم کانون بسیج اساتید این دانشگاه با داشتن کارگروه‌های تخصصی، آماده هرگونه همکاری و تعامل با سازمان صدا و سیما در بعد داخلی و بین‌المللی است؛ که استاد و نخبه خود را به عنوان کارشناس و متخصص و مبلّغ تقریب و وحدت برای شرکت در برنامه ها و ساخت فیلمها و مستندها و از همه مهمتر مشارکت در کارگروه سیاستگذاری‌های رسانهای معرفی نماید؛ چون اعتقاد داریم راه برون رفت از فضای تکفیری و افراطی حاکم در جهان اسلام به غیر از جهاد و حضور در جبهه ها، جهاد علمی بر محور گفتمان انقلاب و دیالوگ وحدت و تقریب است؛ از وقتی که در اختیار بنده قرار دادید، کمال تقدیر و تشکر را دارم. و السلام.
انتهای پیام/
