در شصت و چهارمین نشست تحلیلی خبرگزاری تقریب مطرح شد؛
حضور فعال ایران در پیمان‌های اقتصادی مهم دنیا/ فرصت تجاری بازار بزرگ اسلامی
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس بانک اسلامی را دارای ظرفیت بالقوه و بالفعلی دانست که می‌تواند بستر ساز اقتصاد مقاومتی کشورهای اسلامی شود.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرنگار حوزه سیاست و اقتصاد خبرگزاری تقریب،"جلیل رحیمی جهان آبادی" عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در شصت و چهارمین نشست تحلیلی این خبرگزاری، با اشاره به سخنان مقام معظم رهبر ی که :"... پول را در جامعه به شکل اسلامی مطرح کردن و داد و ستد کردن، مسئله‌ی بسیار مهمی است. اگر بتوانیم این حقیقت را به معنای جامع کلمه در جامعه به وجود بیاوریم، فتح عظیمی در دنیا خواهد بود ... فتح بزرگترین سنگر اقتصادی امروز دنیاست"، گفت: نظام بین المللی به مرحله تغییر ساختار رسیده است. بعد از فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی نظام سیاسی جهان یک نظام "سلسله‌مراتبی" بود که آمریکا در راس این هرم و اتحادیه اروپا و کشورهای بزرگ جهان مانند چین، روسیه و .... از دیگر اعضای هرم قدرت بودند.
نماینده مجلس ادامه داد: حوادثی مانند "شکست آمریکا در افغانستان"، "خروج آمریکا از عراق"، "تصرف شبه جزیره کریمه" توسط روسیه، "حمله روسیه به اوکراین" و حوادثی از این قبیل که در منطقه رخ داد، سبب شد نفوذ چین در منطقه بیشتر شود و در این بین ما شاهد بهبود رابطه این کشور با کشورهای عربی، عضویت ایران در "سازمان همکاری شانگهای" و تمایل به عضویت ایران در پیمان "بریکس" و حضور ایرانی ها در آمریکای لاتین و مرکزی که به نوعی حیاط خلوت ایالات متحده آمریکا محسوب می شد نشان از یک تغییر عمده در نظام بین‌المللی دارد.
حضور فعال ایران در پیمان‌های اقتصادی مهم دنیا
وی با بیان اینکه دنیا به سمت نظام "چند قطبی منطقه ای" در حرکت است، ادامه داد: در حال حاضر به جای یک نظام سلسله مراتبی که در راس آن ایالات متحده آمریکا قرار باشد، نظامی داریم که به صورت چند قطبی و بلوک‌بندی‌های منطقه‌ای در حال اداره شدن است. در شرق آسیا پیمان "آسه آن "را داریم که بخشی از کشورهای در حال توسعه شرق آسیا در قالب این پیمان دور یکدیگر جمع شده‌اند. بخشی از کشورهای آمریکای لاتین از طریق پیمان قرارداد تجارت آزاد "مرکوسور" دور هم جمع شده اند. کشورهای حوزه آسیای میانه و قفقاز در پیمان امنیت دسته جمعی "گوآم" با یکدیگر همکاری میکنند. بخشی از کشورهای آسیای مرکزی و شرق آسیا مانند روسیه، چین، ایران و .. در پیمان شانگهای با یکدیگر همکاری میکنند. حتی تبادلات فرامنطقه‌ای در قالب پیمان "بریکس "، مانند برزیل روسیه چین آفریقای جنوبی هند_که این دایره در حال گسترده تر شدن است_ به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند.
نماینده مردم تربت‌جام در مجلس شورای اسلامی در مجموع تمامی حوادث و شکل‌گیری پیمان‌های مختلف بین کشورها را نشان از چند قطبی بودن نظام منطقه دانست و خاطر نشان کرد: در این نظام چند قطبی دیگر قدرت‌های بزرگ به تنهایی اثر گذار نیستند به گونه ای که اعمال تحریم قدرت های بزرگ، توسط پیمان همکاری‌های منطقه‌ای تعدیل می‌شود، فشارهای امنیتی کمتر می‌شود، حضور نظامی قدرت های بزرگ در مناطق محدود تر می شود و در نتیجه کشورها به سمت همکاری بیشتر با یکدیگر سوق داده می‌شوند. به عنوان نمونه اگر به تنش زدایی بین کشور ایران و عربستان و بهبود رابطه چین با عربستان در خاورمیانه نگاه کنیم متوجه می‌شویم نظام اقتصادی منطقه در حال عوض شدن است.
همسو شدن با جریانات اقتصادی منطقه
جهان آبادی علت به وجود آمدن این اتفاقات را تغییر رویه سعودی‌ها برشمرد و عنوان کرد: عربستان به این نتیجه رسید که سیاست خارجه متوازن به نفع آنهاست و همان میزان که با غرب رابطه دارند باید با شرق هم در ارتباط باشند. ایران هم به این جمع‌بندی رسیده است که اگر بخواهد با غرب مقابله کند نیاز دارد که در بلوک بندی های ایجاد شده نقش های موثر تری ایفا کند. مانند حضور ما در شانگهای و نقش ما در بهبود رابطه با روسیه در قالب پیمان ۲۰ ساله و با چین در قالب پیمان ۲۵ ساله. در این بین جمهوری اسلامی انتخاب خودش را انجام داده است و می خواهد در بلوک بندی منطقه و فرامنطقه ای نقش ایفا کند تا بتواند نظام سلسله‌مراتبی تک قطبی آمریکا را کنترل کند. و ایران هم در شرایط کنونی نظام بین‌المللی که همه کشورها به سمت بلوک بندی های منطقه ای و تعدیل فشار قدرت های بزرگ می روند راهی به جز همسو شدن با جریانات منطقه ای ندارد.
سلطه دلار رو به کاهش است
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یادآور شد: غربی‌ها بعد از سال ۱۹۴۴ نظام پولی تحت عنوان سیستم مالی "برتون وودز" که هدفش کنترل و مدیریت روابط پولی و اقتصادی بین کشور ها و دولت ها بود به بهانه مدیریت کشورها تاسیس کردند. در این سیستم "بانک جهانی"، "صندوق بین المللی پول" و همچنین پول پایه دلار به عنوان ارز بین المللی تعریف شد که در واقع این سیستم به عنوان ابزار سلطه غرب بر روی کشورهای دیگر بود.
وی دلایل کاهش سلطه دلار بر روی دنیا را اینگونه تشریح کرد: اولین دلیل افزایش قدرت روز افزون چین است. در حال حاضر چین با بسیاری از کشورهای جهان تبادل تجاری دارد که این تبادلات به گونه ای است که پول و کالای اقتصادی چین نیازی به دلار ندارد. بعضی از کشورها متوجه شدند که ابزار دلار برای اقتصاد کشور ها بسیار مضر است. به عنوان نمونه نوسانات قیمت دلار بر روی کشور ما تاثیرات بسیار مخربی دارد. می‌بینیم که این نوسانات بسیاری از کشورها را بر این داشته است که به سوی مبادله "پایاپای کالا با کالا" و یا مبادله با "ارز ملی" بروند. ولی برای مبادله با عرضه ملی هر کشور یک سری مشکلات به جهت تامین موارد مصرفی وجود دارد.
تلاش مالزی برای ایجاد بانکداری اسلامی
این نماینده مجلس مالزی را پیشگام بانکداری اسلامی دانست و گفت: علت عدم موفقیت این کشور در ایجاد پول اسلامی عدم توازن اقتصادی است. کشورهایی که می‌خواهند مانند حوزه اروپا یک پول واحد داشته باشند باید سطح اقتصاد، میزان توانمندی، رشد اقتصادی، ذخیره مالی و یک سری از شاخص های مالی آنها در سطح متعادل باشد.
جهان آبادی با بیان اینکه ایجاد پول اسلامی در کشورهای اسلامی کار ساده ای نیست، عنوان کرد: در جهان اسلام کشوری‌هایی چون بنگلادش، پاکستان، افغانستان،....... داریم که سرانه ملی‌شان زیر دو هزار دلار است و کشورهایی داریم که بالای ۴ هزار دلار است. مانند قطر، امارات و کویت؛ لذا با وجود دارا بودن اقتصادی تا این حد نامتوازن نمی توان پول واحد اسلامی تعریف کرد.چون این پول نمی تواند اقتصادهای متفاوت را تنظیم کند، بلکه می تواند اقتصاد کشورها را به یکدیگر نزدیک کند که در یک چنین شرایطی ایجاد پول اسلامی مشترک امکان‌پذیر نیست.
وی تاکید کرد: درک بنده از بانکداری اسلامی این است که قوانین اسلام مانند چرخ دنده های یک ساعت هستند. نمی‌توان گفت که بانکداری اسلامی را قبول داریم ولی سیستم فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و.... آن را قبول نمی کنیم؛ در بسیاری از کشورهای اسلامی نمی‌توان فقط بخشی از قانون و مقررات اسلامی را رعایت کرد. به عنوان نمونه شما زمانی می توانید بهره بانکی را صفر و به عنوان قرض الحسنه پول پرداخت کنید که اقتصاد آن کشور تورم نداشته باشد.
بانکداری اسلامی نیاز به اقتصاد بر پایه اسلام دارد
نماینده مردم تربت‌جام در مجلس تاکید کرد: ما زمانی می‌توانیم بانکداری اسلامی را پیاده کنیم که اقتصادمان بر پایه اسلام یک اقتصاد خاص کشورها و جوامع اسلامی باشد ولی به دلیل اینکه بسیاری از کشورهای اسلامی با سیستم بانکداری غرب کار میکنند، اجرای قوانین اسلامی نمی‌گویم غیر ممکن نیست، ولی بسیار سخت است.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس خاطر نشان کرد: کاری که ما می‌توانیم در حال حاضر در جهان اسلام انجام دهیم ترویج "الگوهای اسلامی" است. در حال حاضر الگوی بانکداری کشور ما غربی است. ما می توانیم در کناره الگوی غربی، الگوهایی مانند صندوق های قرض الحسنه ایجاد کنیم و اگر این الگو ها موفقیت آمیز بود در سطح جهانی آن را فراگیر کنیم.
جهان آبادی در پایان اظهار امیدواری کرد: ما برای این کار نیاز به طرح پایه داریم. ولی اینکه شما به صورت کل کشورهای اسلامی را زیر حوزه پول اسلامی و بانکداری اسلامی ببرید در حالی که بسیاری از این کشور اقتصاد شان مشابه یکدیگرنیست، تورم سرانه ملی و تولید ناخالص داخلی آنها با یکدیگر متفاوت است، عملا امکان پذیر نیست. ولی می توانیم با کشورهای اسلامی با پول ملی تجارت کرد و سعی کنیم بخش تورمی آن _ نوسان قیمت پول ملی هر کشور_ و خسارت مالی آن را به گونه ای جبران کنیم تا برای ما سودآوری داشته باشد. در این بین مجلس شورای اسلامی طرح بانکداری اسلامی را پیگیری می‌کند که امیدواریم این طرح بخشی از اقتصاد و بانکداری ما را اصلاح کند.
