مارتین لوتر پیشوای پروتستانها تفکری همانند اشاعره دارد

• آیا الهیات مسیحی یک دانش مستقل است یا هر شاخه دین مسیح الهیات مخصوص به خود را دارد؟ا

بین الهیات کاتولیک و پروتستان تفاوتهایی وجود دارد اما شباهتها بیشتر است. در عین حال میان کاتولیک ها هم اختلاف نظرهایی وجود دارد.
من کاتولیک هستم و دوستان پروتستان هم دارم که در مورد الهیات باهم تفاهم فکری داریم.
اما با بعضی از کاتولیک ها که هم کیش خودم هستند در همان موارد اختلاف نظر داریم این یک امر نسبی است.
مارتین لوتر پیشوای پروتستانها که اصلاحات زیادی را انجام داد تفکری همانند اشاعره مسلمان دارد و به جبر معتقد است.

• یعنی می توان گفت که در شکل گیری مکتب پوزیتیویسم نقش داشته است؟
خیر اصلا! لوتر نبودن اختیار را در مورد روابط معنوی میان انسان و خدا موثر می داند و در مورد مسایل دیگر انسان را صاحب اراده و اختیار می داند.
اجازه دهید توضیح دهم. وقتی مسیحی هستی و خداوند را درک می کنی و به وجودش معتقد هستی اختیاری برای انتخاب بین وجود و عدم وجود خدا نداری . در واقع نوعی اجبار برای قبول حقیقت وجود خداوند داری . مسیحی کاتولیک( آراسموس) از روتردام، مخالف با نظریه لوتر بوده است و به اختیار در رابطه انسان و خدا معتقد بوده است .
درواقع می توان اینطور نتیجه گیری کرد :
از نظر پروتستانها اختیاری در رابطه خدا و انسان وجود ندارد ولی کاتولیکها آن را رد کردند. بسیاری از کاتولیکها در تعالیم مسیحی و دکترین کلیسا در بین خودشان اختلاف نظر دارند. در تثلیث و تاریخ مسیح و حوادث آخرالزمان و منجی بودن عیسی متفق القول هستند.
اما تفاوتهای آنها:
کاتولیکها به عصمت پاپ اعتقاد دارند . معتقدند پاپ در نبود عیسی مسیح رهبر مسیحیان جهان است و تصمیم گیرنده اصلی است. درحالیکه پروتستانها این مساله را رد کرده و قبول ندارند و بیشاپ یا اسقف ها را مردم تعیین می کنند که این نوعی دموکراسی است اما در آیین کاتولیک پاپ اسقف ها را تعیین می کند.

• عبارت ازدواج عرفانی با مسیح به چه معناست؟
ازدواج عرفانی با مسیح یک عبارت سمبلیک و نمادین است، در واقع یک مساله نمادین ( با خنده!)
در عهد عتیق هم در تورات داریم که در بنی اسراییل زنانی بودند که با خدا ازدواج می کردند و همسران خدا بودند. در واقع آنها یکی شدن با خدا را مد نظر داشتند.
این یک مساله عرفانی و معنوی است.

• منظور شما عدم دخالت کلیسا است؟
بله کلیسا با عرفان فرق دارد. عرفایی هستند که این اعتقادات را دارند .

• آیا در عرفان مسیحی مراحلی برای رسیدن به خدا تعریف شده است؟
خیر این نوع رفتن به سمت خدا عقلانی است از عبارت Dedication of Reason استفاده می کنند .
هم در اسلام هم در مسیحیت یکی شدن با خدا مطرح است – مساله وحدت وجود- اما در انجیل مطرح نشده است. در بین مذاهب اتفاق نظر وجود دارد. بنابراین می توان مطالعات تطبیقی انجام داده و شباهت ها را پیدا کرد.

• نقش عقل در ایمان را از دیدگاه توماس آکویناس توضیح دهید . به نظر شما با توجه به نیازهای جهان امروز هنوز هم نظریه وی کاربردی است؟
آکویناس در نظریه خود از فلسفه ابن رشد ، ارسطو و ابن سینا وام گرفته است. و بیشتر بر جنبه متافیزیکی دین و فلسفه تاکید می کند.
ارسطو معتقد است که از طریق استدلال به خدا می رسیم البته فقط به وجود خدا نه به ذات خدا یا وحی. هایدگر و ویتکنشتاین اعتقادی به نظریه ارسطو و آکویناس ندارند. آنها به نوعی عینیت گرایی در مقابل متافیزیک معتقدند و متافیزیک را رد می کنند . که من هم همین را قبول دارم.
آکویناس در متافیزیک شاگرد و ادامه دهنده نظریه ارسطو است. ما در تاریخ فلسفه دو فیلسوف بزرگ و مهم داریم و آنها ارسطو و افلاطون هستند. همیشه میان نظرات آنها تضاد و اختلاف وجود دارد . گویا دو مذهب مستقل با باورهای خودشان می شوند.

• نظرتان درباره آیه ۶۴ سوره آل عمران چیست؟ (قل یا اهل الکتاب تعالوا الی کلمة ...)
من اهل کتاب نیستم تنها به عیسی معتقد هستم. قرآن کلام خداست و محمد پیام آور اوست . ولی عیسی خود کلام خداست همان طور که در قرآن شما به آن اشاره شده است و انجیل برای ما همانند محمد برای شماست .
خدا با ما از طریق عیسی سخن می گوید.

• منظور از اهل کتاب پیروان ادیان ابراهیمی یعنی یهودیان و مسیحیان هستند که کتاب مستقل دارند.
بله حالا متوجه شدم! من شرک و بت پرستی را دوست ندارم. حالا شرک به هر صورتی که باشد. این قسمت از آیه بسیار زیبا و تاثیر گذار است. ما خدا را قبول داریم . من مسیح را دوست دارم .
او به من کمک می کند تا بتوانم خداوند را احساس کنم و از طریق او می توانم با خدا ارتباط برقرار کنم. من تنها وقتی می توانم خداوند را احساس کنم که او به من یاری برساند . این کمک و یاری را روح القدس انجام می دهد.

تهیه و تنظیم: فاطمه سادات لاجوردی