طرح تاپ مي‌تواند نقشي مهم در معرفي فرهنگ ايران و اسلام به‌عهده گیرد/ انقلاب اسلامی محرک ترجمه در زمینه فرهنگ ايران اسلامي بود
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در آيين رونمايي از طرح (TOP) گفت: با اجرايي كردن طرح تاپ مي‌توان نقشي مهم‌تر در معرفي فرهنگ ايران و اسلام به‌عهده گرفت و راهي براي ورود هوشمندانه به عرصه نشر بين‌الملل باز كرد.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب(تنا)، آیین رونمایی از طرح حمایت از ترجمه کتاب‌های فارسی به زبان‌های دیگر (TOP) با حضور علي جنتي، وزير فرهنگ و ارتباطات اسلامي، ابوذر ابراهيمي‌تركمان، رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، حسام‌الدين آشنا، مشاور فرهنگي رييس جمهور، غلامعلي حدادعادل، رييس فرهنگستان زبان و ادب فارسي و جمعي از ناشران و صاحب نظران صنعت نشر، برگزار شد.
علي جنتي، وزير فرهنگ و ارتباطات اسلامي در سخنراني خود در اين آيين گفت: فرهنگ و انديشه ایران اسلامي در طول تاریخ، همواره اهل تعامل و گفت‌وگو و سازندگي از راه ارتباط با ساير ملل و فرهنگ‌ها بوده و بخشي از اين بالندگي از مسير ترجمه ميسر شده است. از رهگذر ترجمه بود که خوانندگان فارسی‌زبان با مجموعه بسیار گران‌قدري از رشته‌های گوناگون دانش، از پزشکی و نجوم و جغرافیا گرفته تا تاریخ و فلسفه آشنا شدند و آثار ايراني نيز در معرض خوانش ديگران قرار گرفت.
وي تأكيد كرد: برای اینکه از آسیب‌های ترجمه و نشر بین‌الملل دور شویم، باید به شرایط علمی آن توجه کنیم. نگاه به ترجمه و نشر باید بر پايه اعتباربخشي به بخش خصوصي و مرتبط‌كردن نهادهاي همكار داخلي و خارجي در اين عرصه باشد.
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در بخش ديگري از سخنان خود انقلاب اسلامی را عامل و محرک ترجمه در زمینه فرهنگ و تمدن ايران اسلامي دانست و افزود: انقلاب اسلامي ايران سبب احیا و گسترش اندیشه، معارف اسلامی و ادبیات ایران در جهان و باعث گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و ادیان و اقوام دیگر شده و به تبیین تحولات فکری و فرهنگی جهان معاصر پرداخته و به آراي متضاد و شبهات نسبت به اسلام و مسلمانان نیز پاسخ گفته است. در این امر نقش ترجمه و مترجمان و سیاستگذاری بخش‌های خصوصی که البته بی‌هدایت و حمایت بخش دولتی ممکن نمی‌شد، کاملاً برجسته است.
ابراهيمي‌تركمان: TOP الگوي بومي تجربيات 42 كشور در صنعت ترجمه است
ابوذر ابراهیمی‌ترکمان، رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در این آیین با اشاره به روند آغاز ترجمه در ایران گفت: به درخواست امیرکبیر، شاعری به نام حبيب‌الله شيرازي (قاآني) که در دربار قاجار شعر می‌سرود، اقدام به ترجمه یک کتاب از زبان فرانسه به زبان فارسی در حوزه کشاورزی کرد که نخستین تجربه در این زمینه بود. همچنین با نظر امیرکبیر، گروهی از دانشمندان اتریشی در ایران حاضر شدند که یکی از آنان به منظور تدریس علوم پزشکی به دانشجويان ايراني، اقدام به نگارش فرهنگ تخصصی آلمانی به فارسی در حوزه پزشکی کرد که این هم برای نخستین بار رخ داد.
وی افزود: اما در آغاز، ترجمه از زبان فارسی به زبان‌های دیگر عمدتاً ـ نه به صورت عمومي و قطعي ـ توسط کسانی انجام می شد که از کشور گریخته و به کشورهای دیگر پناهنده شده بودند. بيش‌تر اين ترجمه‌‌ها شامل آثار چپ بود كه توسط مترجمان چپ‌گرا در روسيه ترجمه شدند.
ابراهيمي‌تركمان در ادامه سخنان خود در تشريح روند آغاز برنامه‌ها براي نگارش طرح (TOP) گفت: شوراي عالي انقلاب فرهنگي در سال 89 امر ترجمه به زبان‌هاي مختلف را به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي محول كرد.
وي افزود: در آن سال زيرساخت‌هاي لازم براي اين كار مهيا نبود. لذا ما فعاليت‌هاي 42 كشور در عرصه ترجمه آثارشان به زبان‌هاي ديگر را مورد مطالعه قرار داديم و با استفاده از اين اطلاعات، الگويي بومي به نام (TOP) را نگارش كرده و پس از تهيه اين طرح، با اتخاذ تدابيري زيرساخت لازم را هم فراهم كرديم.
وي تأكيد كرد: تاكنون شوراي انقلاب فرهنگي هيچ بودجه‌اي را براي اين مهم در نظر نگرفته است و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي از محل صرفه‌جويي اين طرح را راه‌اندازي كرده است تا ناشران جهاني كتاب‌هاي ايراني و فارسي را ترجمه و توزيع كنند.
ابراهيمي‌تركمان با توضيح اينكه در ترجمه، مترجم بايد به زبان مبدأ و زبان مقصد و موضوع كتاب، مسلط باشد، گفت: ناشران بين‌المللي روي اين مسايل در ترجمه كتاب‌ها حساسيت دارند و اعتبار خود را با ترجمه‌هاي ضعيف مخدوش نمي‌كنند؛ بنابراين از نظر كيفيت ترجمه آثار فارسي به زبان‌هاي ديگر نگراني نداريم.
رييس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در پايان سخنان خود اظهار كرد كه در طرح (TOP) به ذائقه مخاطبان با فرهنگ‌ها و زبان‌هاي مختلف، اهميت داده مي‌شود و با استفاده از همين ظرفيت مي‌توان در راه توسعه فرهنگي ايراني ـ اسلامي خود گام برداشت.
حدادعادل: در طرح TOP فقط به زبان انگليسي اكتفا نكنيم
غلامعلي حدادعادل، رييس فرهنگستان زبان و ادب فارسي، در سخناني در اين آيين گفت: چند سال پیش که موضوع ضرورت ترجمه آثار زبان فارسی و منابع اسلامی به زبان‌های دیگر مطرح شد، شورای عالی انقلاب فرهنگی با تصديق این ضرورت، این مهم را به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي واگذار کرد تا با تشكيل مؤسسه‌اي جدید مواجه نشويم و البته تأكيد مي‌كنيم كه تصمیم مناسبي بود.
وي افزود: در سال‌هاي گذشته، ما شاهد موج و جریان‌هايی از اين قبيل از ترجمه نبودیم كه شاید یکي از دلایل آن وجود مشکلاتي همچون عدم تخصيص بودجه و مسايل مالي بوده باشد.
وي گفت: نکته اصلی موردنظر در عرصه ترجمه، تأکید بر ضرورت این مهم است كه کتاب بر چه اساسي براي ترجمه انتخاب شود. اين مهم بايد با توجه به یک ساز و كار دقیق و با استفاده از نظر اشخاصی که دو فرهنگ مختلف (زبان مبدأ و زبان مقصد) را می‌شناسند، انجام شود. زيرا هر ترجمه‌اي برای هر محیطی مناسب نیست و در اين عرصه، سلیقه مخاطب و درجه‌بندی کتاب و ... مهم است.
حدادعادل، با اذعان اينكه ترجمه دانشنامه جهان اسلام (محصول بنياد دايره المعادرف بزرگ جهان اسلام) یکی از ترجمه‌های موفق است، اظهار كرد: لازم است تا پيش از انتشار مكتوبات، ترجمه متون ویرایش شود و توجه به اين موضوع باشد كه در كار ترجمه، تنها به زبان انگلیسی اكتفا كنيم.
وي در ادامه با بيان اينكه توزیع آثار فرهنگي به اندازه تولید از اهمیت بسزايي برخوردار است، گفت: در بخش توزيع آثار و مكتوبات بايد هزينه لازم سرمايه‌گذاري شود تا توليد، مثمرثمر واقع شود.
