دکتر حسن بلخاری با بیان اینکه آگاهی از ماهیت و مبانی عرفانی و حکمت در کالبد معماری و تزیینات مساجد به دین داری ما کمک می کند، تصریح کرد: اطلاع مومنان و نمازگزاران مساجد از معنا و مفهوم نقش ها، کتیبه ها و فرم معماری مساجد که به شدت نیازمند تفکر است به ادراک ما از وجوه زیباشناسانه دین کمک می کند.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب به نقل از روابط عمومی سومین همایش اندیشه های آسمانی این استاد حوزه و دانشگاه با بیان مطلب فوق، افزود: با توجه به بهره گیری دین اسلام از وجوه زیبایی شناسانه، مسلمانان بیش ازپیروان سایر ادیان در استفاده از این مبانی بهره ببرند.
مولف کتاب مبانی نظری و عرفانی هنر اسلامی اضافه کرد: فقدان آگاهی باعث شده گاهی عده ای از افراطی ها، این فرم ها را نفی کنند و بدون توجه به مبانی معنوی و عرفانی مومنان را از بهره مند شدن از این کالبد محروم می کنند.
استاد دانشگاه علامه طباطبائی اذعان کرد: هر چه زمان می گذرد و مدرن تر می شویم فرم های مساجد تغییر و از بنیادی ترین اجزای مفهومی معماری اسلامی دور شده است.
وی با بیان این که نسل جدید باید بداند نیاکان و گذشتگان آن ها از چه کالبدهایی برای تکمیل عبادت در مساجد استفاده می کردند، اظهار تاسف کرد: ما در طول تاریخ از بیان تفکرنهفته معماری مساجد غفلت کرده ایم و دچار آسیب های جدی شده ایم.
بلخاری به آسیب های غفلت از بیان مبانی نظری فرم ها ی مساجد اشاره کرد و گفت: همین عدم اطلاع و غفلت باعث شد امروز مساجدی در کشور ما ساخته شود که از فرم های سنتی و اسلامی تبعیت نمی کنند و هویتی متفاوت با معماری و هنر اسلامی دارند.
وی ادامه داد: برخی افراد در کشور ما به انتقاد از فرم های سنتی می پردازند و معتقدند مساجد باید ساده و خالی و عریان از فرم ها نگارها و کتیبه ها که شاخصه های هنر ایلامی محسوب می شود باشند حتی برخی این نقوش و فرم ها را مخل آرامش عبادت کنندگان دانستند که تمرکز انسان را در وقت عبادت می گیرد.
این استاد دانشگاه بیان داشت: بیان هر حقیقتی قالب خاص خود را می طلبد که بیان آن در غیر قالب خود باعث تخریب معنای آن می شود زیرا هر ظرفی باید از مظروف خود محافظت کند.
بلخاری اظهار داشت: مهم ترین مولفه هنر و تمدن اسلامی برقراری ارتباط و نسبت بین قالب عبادت و حقیقت آن است که نمونه این ارتباط در معماری مسجد جامع گوهرشاد مشهد دیده می شود.
وی با بیان اینکه در معماری اماکن اسلامی وحدت دیده می شود، اضافه کرد: در اسلام معماری مساجد، بازارها، مدارس و حمام های عمومی از یک فرم واحد تبعیت می کنند تا به مخاطبان خود تفهیم کنند در اندیشه اسلامی همه فضاها برای مسلمانان عبادتگاه و همه اعمال عبادت محسوب می شود.
وی خاطر نشان کرد: همان طور که حقایق قرآن زیبا هستند و این حقیقت زیبا در قالبی زیبا جلوه کرده، مسلمانان نیز در تبعیت از خداوند و رسول او باید حقایق زیبای دین را با فرم های زیبا ارائه کنند.
بلخاری یادآور شد: معماری مساجد تابع اصولی است که آشنایی با این اصول ما را در بهره وری از مبانی و معانی عرفانی فرم های مساجد یاری می کند.
وی با اشاره به اینکه عالی ترین و بهترین اشکال هندسی برای تعلیم هندسه پیشرفته نقوش اسلامی است، تاکید کرد: نقوش اسلیمی لایتناهی بودن خداوند و خیال انسان را نشان می دهد و قادر است حصارها را شکسته و خیال را پرواز دهد.
وی طلا در معماری اسلامی راز نماد نور جامد دانست و گفت: طلا عالی ترین فلز در انعکاس و جذب نور است به همین دلیل در تمدن اسلامی جایگاه ویژه ای دارد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: نقوش اسلامی با هدف جایگزین شدن به جای عبادت وگرفتن تمرکز عبادت کنند گان به کار نرفته اند بلکه این نقوش به دلیل مولفه هایی که دارند عبادت کنندگان را به تفکر وا می دارند.
وی با تاکید بر اینکه در هنر اسلامی بین ظرف و مظروف و قالب و محتوا نسبت ذاتی برقرار است، خاطرنشان کرد: مسلمانان در جهان بینی توحیدی و مبانی نظری خود معتقدند حقیقت را نمی توان در هر قالبی ریخت زیرا ظرف و قالب نامناسب نمی تواند حقیقت را جلوه دهد.
