مشخصه مهم دین اسلام همان جهان شمول بودن آن می باشد، چراکه این دین تنها به روان انسان نمی نگرد بلکه بخش مادی او یعنی پیکر انسان را نیز در نظر داشته
اشتراک گذاری :
خبرگزاری تقریب ( تنـا ) ... مهمترین چالشهای امت اسلامی با توجه به بررسیهای انجام شده، ناشی از تفرقه سیاسی، فرهنگی ودینی وهمچنین سعی در حذف بخش مهمی از جامعه یعنی قشر زنان مربوط است وهمچنین به موضع گیری امت اسلام در قبال نوگرایی باز می گردد. در این باره با اندیشمند تونسی آقای دکتر راشد الغنوشی که تجارب بسیاری در زمینه های مبارزه با پدیده هایی مانند عقب ماندگی، تکفیر وتفرقه گرایی دارد گفتگویی انجام دادیم.
متن این گفتگو بشرح زیر است : س : عالمان ما همواره این بشارت را می دهند که پیامبر اسلام (ص) رحمت را برای تمام جهانیان ونه تنها مسلمانان به ارمغان آورده است، با این حساب آیا می توان ادعا نمود که مسلمانان در باورهای خویش حامل این پیام جهان شمول هستند؟ ج) بسم الله الرحمن الرحیم ، با درود وسلام به رسول گرامی اسلام وخاندان واصحاب او، در پاسخ می گویم که اسلام تنها در عقیده، شعار ویا موضوعات اخلاقی خلاصه نمی شود بلکه دربرگیرنده تمام ابعاد زندگی بشر وجامعه است. کما اینکه این دین مبین تنها مربوط به جهان آخرت نمی شود بلکه شامل اقتصاد، روابط بین کشورها، صلح، جنگ، ازدواج وسایر امور مربوط به این جهان وجهان آخرت است. ودر واقع اسلام مسیر گهواره تا گور بشریت را در بر می گیرد. این دین به انسانها دستور می دهد که در انتخاب قوم خویش دقت به خرج دهد زیرا این امر بر نسل آینده جامعه اسلامی تاثیر خواهد داشت. اسلام دینی است که برای سعادت بشر آمده ومی خواهد بشریت را از گمراهی دنیا وآخرت دور کند. این حقیقت در قرآن کریم ذکر گردیده ودر سیره پیامبر یا آشکارا ویا بوسیله اجتهاد قابل فهم واستنباط است.
س: مشخصه اصلی دین اسلام که انرا از سایر ادیان متمایز می سازد چیست؟ ج) مشخصه مهم دین اسلام همان جهان شمول بودن آن می باشد، چراکه این دین تنها به روان انسان نمی نگرد بلکه بخش مادی او یعنی پیکر انسان را نیز در نظر داشته وانسانرا بعنوان بخشی از جامعه وفراتر از آن بخشی از کل جهان هستی می شمارد. مهمترین مشخصه اسلام این است که وحدانیت خدا را نه تنها در عقیده وباور انسان بلکه در تمام وجود او جلوه گر می سازد. در واقع اسلام دین یکتاپرستی برای تمام جامعه بشری تلقی می شود. این دین مبین ویژگیهای فردی واجتماعی انسانها را در نظر می گیرد امری که راز جهانشمولی اسلام را بیان می کند.
س: آیا می توان ادعا نمود که مسلمانان توانستند پیام رحمت وجهانشمول بودن دین اسلام را بخوبی در جهان مطرح سازند؟ ج) اسلام به مثابه فلز گرانبهایی است که مسلمانان توانستند مقدار بسیاری از آنرا در زمان شکوفایی وعصر طلایی خود استخراج کنند، ولی در دوران عقب ماندگی وانحطاط مورد بی توجهی قرار گرفت. البته در حال حاضر ما شاهد "بازگشت به خویشتن" جوامع اسلامی هستیم زیرا مسلمانان مجددا به این فلز گرانبها روی آوردند تا آنچه که مناسب خود وسعادت بشری است از آن استخراج نمایند ، انان به کمک اندیشه اسلامی توانستند اصل جهاد را احیا کرده ودست اجنبی را از خاک خود قطع نمایند. همچنین مسلمانان توانستند باکمک دین مبین اسلام اندیشه های اسیر ودر بند خرافات واوهام را آزاد نمایند، واگر این همه کارشکنیهای استعمارگران نبود همانا ما سردمدار تمام امتها وملتهای جهان می بودیم. لازم بذکر اینکه مسلمانان در عصر حاضر تنها توانستند اندک مقداری از فلز گرانبهای اسلام را بدست آورند. وبا همین مقدار اندک بود که توانستیم سرزمینهای خود را از یوغ استعمار آزاد سازیم. وچنانچه موفق می شدیم که استفاده بیشتری از روشنگریهای قرآن ببریم همانا می توانستیم به وحدت مطلوب دست یابیم. اسلام همواره به مسلمانان گوشزد می کند " همانا این امت واحد شماست ومن خدای شما هستم پس مرا عبادت کنید" . در حا حاضر ما شاهدیم که کشورهای اروپایی علیرغم اختلاف دینی ونژادی توانستند با یکدیگر متحد شوند پس مسلمانان بطریق اولی می توانند به این وحدت برسند البته بشرط آنکه خود را با دستورات قرآن کریم وفق دهند. وبه معنای دیگر چنانچه مسلمانان بتوانند خود را از جهل وتعصبهای نژادی وحزبی که جایی در اندیشه اسلامی ندارند رها سازند خواهند توانست که الگوی دیگر ملتها در حفظ وحدت خود باشند.
س: علت اصلی ابتلای پیکر جهان اسلام به یکی از شدیدترین بیماریها یعنی تفرقه وجدایی در عصر حاضر چیست؟ ج) همانگونه که قبلا نیز اشاره کردم ما به میزانی که بتوانیم به دین خود نزدیکر شویم به همان اندازه موفق خواهیم شد که با یکدیگر متحد گردیم وهر اندازه که اتحاد در جامعه اسلامی حکم فرما شود گستره عدالت نیز در این کشورها وسیعتر خواهد شد. البته نسل کنونی در بازیافت حقیقت اسلامی موفقتر از نسل سابق است، زیرا در گذشته اسلام بقدری در حاشیه قرار گرفته بود که از آن فقط عبارت لا اله الا الله بگوش می رسید اما هم اکنون می بینیم که جوانان ونسل کنونی برای حل مشکلات مختلف جهان استفاده های کلانی از اسلام می کنند، بعنوان مثال آنان با استفاده از اقتصاد اسلامی درپی معرفی راه کارهایی برای بحران بین المللی کنونی میباشند. بهمین دلیل می بینیم که رئیس کلیسای انگلستان مسئولین اقتصادی این کشور را به استفاده از احکام اسلام برای حل بحران مالی بین المللی شفارش می کند...
س : برخی از عالمان دین در کشورهای اسلامی اقدام به صدور احکام تکفیری علیه پیروان دیگر مذاهب می کنند ، بنظر شما علت، اینست که فقه اسلامی دچار بحران گردیده یا اینکه فقه اسلامی به ابزاری در دست سیاستمداران تبدیل شده است؟ ج) تعصب داشتن وتکفیر همکیشان ناشی از جهل بوده وهمین عامل است که نعمت رحمت وبخشودگی اسلام را در چشم جهانیان به نقمت تبدیل می کند، اسلام دینی است که پیروان خود را به سوی عدالت، بخشایش ووحدت کلمه دعوت می کند واز بدبینی، ظلم ووسوسه های تفرقه انگیز برحذر می دارد. در واقع تاریخ اسلام پر از اتفاقاتی است که نشانگر همزیستی مسالمت آمیز واتفاق نظر بین پیروان این آیین می باشد. واز سوی دیگر تاریخ نشانگر بسیاری از وقایع ناگواری است که در اثر تفرقه های مذهبی واندیشه ای بین مسلمانان پدید آمده اند. حال اگر ما نتوانیم از این رخدادهای نامطلوب عبرت گیریم، قادر به احیای فرهنگ وتمدن خود نخواهیم بود واعتبار خود را در بین جهانیان از دست خواهیم داد.
س: نگرش انسان به موضوع نوگرایی چیست؟ آیا با این اندیشه مخالف است یا آنرا تایید می کند؟ ج) وحدت اسلامی یکی از نشانه های مهم نوگرایی وگرایش مسلمانان به سوی احیای تمدن خویش است. حضور زنان ومردان شیعه وسنی در کنفرانسهای اسلامی خود گواهی آشکار بر نوگرایی اسلامی وعدم مخالف دین اسلام با اندیشه های نو ومناسب جامعه است. مسلمانان در راستای حفظ اتحاد خویش وظیفه دارند که از تبدیل اختلافات سیاسی خود به اختلافات مذهبی پرهیز نمایند. علمای ما باید به این امر توجه داشته باشند که جهان غرب بخاطر ناتوانی در حل اختلافات دینی مجبور گردید که به سوی سکولاریسم روی آورد تا متحد شود ، حال سوال این است که آیا تکفیریان در پی آن هستند که تعصبات واختلافات مذهبی را تا جایی پیش برند که عاقبت امر دنیای اسلام مجبور شود برای رسیدن به وحدت کلمه راه اروپا را طی نماید؟!
س : هنوز برخی بر این عقیده هستند که "زنان از نظر اسلام حق مشارکت در فرایند سیاسی جامعه را ندارند" نظر شما در این باره چیست؟ ج) این اندیشه نمونه واضحی از عقب ماندگی بشمار می رود. زیرا یکی از مفاهیم مهم عقب ماندگی ناتوانی در استفاده مناسب از نیروی انسانی که شامل زنان ومردان هر جامعه است. از نظر اسلام خدای متعال تمام مومنین ( زنان ومردان ) را بطور یکسان مورد خطاب قرار می دهد لذا تا زمانی که در جامعه اسلامی زنان از حق مشارکت در توسعه محروم باشند آن جامعه عقب افتاده تلقی می شود. تاریخ اسلام نمونه های بسیاری از زنان را که فعالانه در امر جهاد وهجرت شرکت نمودند نام می برد. ودر عصر کنونی نیز مشاهده می کنیم که یک جریان مثبتی در راستای تامین منافع زنان در جامعه به راه افتاده است که امید می رود این تحول با سرعت متناسب حرکت خود را ادامه دهد . ضمنا ما مسلمانان موظفیم که به زنان خود منش اداره اختلافات مذهبی را با استفاده از شوری ( وأمرهم شوری بینهم ) بیاموزیم.
