نشست تحلیل تنش بین قطر و عربستان و تبیین عوامل اثرگذار بر تحولات منطقه ای و فرامنطقه ای

به گزارش خبرگزاری تقریب(تنا)، دکتر"عباس خامه یار" در ابتدای این نشست ضمن آرزوی قبول طاعات برای حاضرین در جلسه، به ذکر مقدمه ای از مسأله فلسطین، بیانیه بالفور، توافق نامه "سایکس پیکو"، بیداری اسلامی، بهار عربی و تلاشهای قدرتهای بین المللی برای ضربه زدن به آن و تجزیه جهان اسلام و تثبیت مرزهای رژیم صهیونیستی در سرزمینهای اشغالی پرداخت.

دکتر خامه یار سپس به سفر ترامپ به عربستان سعوی اشاره کرد و گفت: این سفر دو نکته اساسی داشت، نکته اول برگزاری جشن رونمایی از فاکتور چهارصد و پنجاه میلیارد دلاری تحمیلی بر حکومت آل سعود بود که قسط اول با 110 میلیارد دلار را دریافت کرد؛ ترامپ با این سفر خود به نوعی یکی از وعده های انتخاباتی خود برای مردم آمریکا را تحقق بخشید.

نکته دیگر اینکه، این سفر از نظر سعودیها یک معامله بُرد بُرد به شمار می رود، به وجود آوردن ایران هراسی کاری حرفه ای برای یک دلال و تاجر حرفه ای بود، چرا که هدف سعودیهای قرار دادن ایران به عنوان دشمن اصلی منطقه بود.

معاون بین الملل سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ادامه به تشریح ظرفیتهای قطر پرداخت و گفت: از جمله این ظرفیتها قدرت نرم این کشور با فعالیت گسترده رسانه ای و از همه مهمتر شبکه الجزیره است؛ قطریها توانستند یک امپراطوری رسانه ای خطرناک را به وجود آورند.

ظرفیت دیگر این کشور قدرت سخت است، قطریها سه پایگاه مهم آمریکایی در کشور خود داشتند و دارند؛ عربستان هم به اندازه کافی پایگاه نظامی داشت، اما هیچ کدام امنیت دوحه را نداشت؛ از سوی دیگر قطریها بازی دیپلماسی بسیار خوبی داشتند و به تعبیر خودشان کشور کوچکی هستند که باید تعادل خود را در تعامل با کشورهای منطقه حفظ کنند.

از دیگر ظرفیتهای قطر، قدرت اقتصادی این کشور است؛ این کشور بزرگرین صادر کننده گاز طبیعی و یکی از ثروتمند ترین کشورهای جهان است؛ قدرت ایدئولوژیکی از دیگر ظرفیتهای این کشور کوچک است؛ قطر چه قبل از تحولات بیداری اسلامی، چه بعد از آن میزبان شخصیتهای مهم جهان و همچنین میزبان هیأتهای حل اختلاف در همه جهان عرب بوده است.

وی خاطر نشان کرد: از جمله علل بحران به وجود آمده در قطر حمایت این کشور از اخوان المسلمین و فعالیتهای شبکه الجزیره علیه السیسی رئیس جمهور مصر، است؛ قطر اختلافات عمیق سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مرزی با عربستان دارد و اگر می بینم در شورای همکاری خلیج فارس در کنار یکدیگر می نشینند به خاطر دشمن مشترک است.

جوانان تازه کار عربستانی قطریها را به عنوان یک حکومت متمدن گریز پا تصور کردند که با آمدن ترامپ می توانند انتقامشان را از آن بگیرند؛ فاکتور چهارصد و پنجاه میلیارد دلاری برای سعودیها خیلی سنگین بود؛ لذا بعد از جشن و پایکوبی وارد عمل شدند تا به زعم خود سهم قطر از این فاکتور را بر این کشور تحمیل کنند.

عده ای هم فکر می کنند که این تحولات اساسا بازی آمریکاست و آنها برنامه مفصلی برای زیر ساختهای گاز مایع خود در سالهای آینده طراحی کرده اند و رقیب قدری برای قطریها هستند؛ نکته بعدی بحث انگلیسی هاست؛ خانم ترزامی نخست وزیر انگلیس با سخنرانی خود در شورای همکاری خلیج فارس به نوعی اسلام هراسی به وجود آورد که منجر به قرارداد 10 میلیارد دلاری اسلحه شد و برای انگلیس قابل توجه بود اما به پای فاکتور 450 میلیارد دلاری رقیب نمی رسید و این موضوع برای انگلیس زیانبار بود.

دکتر خامه یار در مورد احتمالات این تحولات هم گفت: بستگی دارد قدرتهای بزرگ چگونه با مسئله برخورد کنند؛ اگر الان نوعی احتیاط از جانب کاخ سفید می بینیم، به خاطر حضور نیروهایش در قطر است؛ وگرنه آمریکا حمایت از عربستان را در اولویت خود قرار داده است.

وی ادامه داد: ترکیه هم به هیچ وجه دست از حمایت قطر نمی کشد؛ آنها پایگاه نطامی در دوحه دارند و همانطور که گفته اند 5 هزار نیرو به قطر می فرستند؛ عراقیها و روسها هم در این کشور منافع حیاتی دارند؛ شروطی که عربستان برای قطر گذاشته است، بسیار سنگین می باشد و به هیچ وجه از طرف قطر قابل پذیرش نیست و با پذیرش این شرایط دیگر قطری وجود نخواهد داشت؛ امروز فروپاشی کشوری کوچک در منطقه می تواند پیامدهای منطقه ای بسیار گسترده ای ایجاد کند.

دکتر عباس خامه یار در مورد موضع ایران در برابر تحولات هم گفت: آنچه برای ما مهم است؛ بحث ثبات در منطقه است چرا که قطر در نهایت اتکایش به کشورهای بین المللی است و الان فرصت خوبی برای ماست تا پیاممان را به شکل غیر علنی انتقال دهیم و از تمامیت ارضی و حقوق بشر و مسائل انسانی و مسائل مورد حمایت جهانی صحبت کنیم.

تهیه و تنظیم خبر: زهرا غلامی