این اثر نشان می‌دهد که رویکرد عرفانی، ظرفیت پذیرش و جذب علم اخلاق را در درون خود داراست؛ چنانکه رویکرد اخلاق ظرفیت تحول و ارتقاء به سوی مباحث عرفان عملی را دارد. این دو نیز با رویکرد حدیثی و تفسیری قابل جمع هستند. به لحاظ تاریخی نیز حوزه های معرفتی مزبور به تدریج به سوی آمیختگی پیش رفته اند؛ به گونه ای که ترکیب نوینی از نظام اخلاقی و سلوکی را پدید آوردند؛ یکی از بهترین صور از این ترکیب را در کتاب «چهل حدیث» امام خمینی(ره) می توان دید.
اشتراک گذاری :
به گزارش خبرگزاری تقریب (تنا)،کتاب «اخلاق و عرفان» نوشته حجت الاسلام والمسلمین دکتر حمید پارسانیا، استاد دانشگاه های تهران و باقرالعلوم(ع)، مدرس فلسفه اسلامی در حوزه علمیه قم و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی از سوی انتشارات کتاب فردا منتشر شد.
نویسنده در کتاب «اخلاق و عرفان» مفاهیم و اصول موضوعه و صورت بندی و شاکله دو دانش نظری اخلاق و عرفان عملی را معرفی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه این دو حوزه نظری با وجود مغایرت ها زمینه های معرفتی مشترک و امکان همنشینی، گفتگو و آمیختگی با هم را دارند.
کتاب "اخلاق و عرفان" از یک مقدمه و چهارده فصل و ضمایم تشکیل شده است. نویسنده در مقدمه خواندنی و ارزشمند خود به موضوعاتی چون رابطه اخلاق و عرفان عملی و نظری، معرفت علمی و معرفت ترویجی اخلاقی و عرفانی، ابعاد فردی و اجتماعی اخلاق و عرفان، تعامل اخلاق و سلوک عملی با نظامات و نهادی اجتماعی، حوزه های نظری اخلاقی و تربیتی جهان اسلام و جهان مدرن، دوپارگی معاصر اخلاقی و اجتماعی جهان اسلام و علوم اخلاقی و تربیتی در ایران معاصر و منازل هزارگانه سلوک می پردازد. فصول چهارده گانه کتاب هم عبارتند از: 1. علم اخلاق و علوم دیگر؛ 2. مبانی تصدقی و مبادی تصوری علم اخلاق؛ 3. سعادت، فضیلت و عدالت؛ 4. فضائل و زذایل؛ 5. عرفان و دانش های رقیب علم اخلاق؛ 6. مفاهیم و مبادی تصوری عرفان؛ 7. مصادیق، مراتب و اقسام تعینات هستی؛ 8. نفس رحمانی و انسان کامل؛ 9. مراتب ولایت و قرب نوافل و فرائض؛ 10. اسفار چهارگانه و نبوت و شریعت؛ 11. راههای سلوک و مقامات عارفانغ 12. منازل و مقامات اخلاقی؛ 13. از اصول تا نهایات سلوک و 14. نسبت اخلاق و عرفان. در بخش ضمائم کتاب، گزیده هایی از شرح شمس الدین محمد تبادکانی بر منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری ـ تسنیم المقربین فی شرح منازل السائرین ـ افزوده شده است؛ تبادکانی هر یک از منازل صدگانه را به حسب اقسام ده گانه سلوک، در ده مرتبه و مقام تعریف کرده است؛ بنابراین، رقم منازل را به هزار منزل رسانده است.
طرح اولیه کتاب "اخلاق و عرفان" در قالب یک متن درسی برای آموزش مجازی جامعه المصطفی(ص) العالمیه در چهارده درس بوده و چون درس محور و آموزشی نگاشته شده است، برای دروس اخلاق اسلامی مرکز آموزشی دانشگاهی و حوزوی نیز می توان از آن استفاده کرد. نگارنده با تجربه تدریس طولانی دروس اخلاق و معارف اسلامی در دانشگاههای مختلف و سابقه تدریس سنتی و مدرن در حوزه های علمیه و مراکز آموزشی و ارتباط فعال با دانشجویان و طلاب، دست به نگارش چنین کتاب آموزشی زد که برای همه اساتید حوزه و دانشگاه، به ویژه اساتید گروه اخلاق اسلامی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، دانش پژوهان رشته های مدرسی اخلاق اسلامی، علوم تربیتی، روانشناسی، عرفان اسلامی و... قابل استفاده است.
