پیاده روی اربعین؛ راهبرد مقابله با اسلام هراسی و وحدت بر مدار محبت

«اربعین در واقع، یک ظرفیت است تا افرادی که با پای پیاده به قصد زیارت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) به کربلا می روند، اهداف واقعی نهضت تاریخی او را دریابند. امام حسین(ع) به ناحق و مظلومانه شهید شد، لذا یکی از القابی که خداوند از طریق پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) به حضرت سیدالشهدا(ع) دادند «ثارالله» به معنای خون خداست و حکایت از آن دارد که خداوند ریخته شدن خون امام حسین(ع) را مظلومانه، ناحق و قابل انتقام می داند.

لذا از جمله کارکردهای اربعین آن است که مردم و به ویژه شیعیان به این مؤلّفه یعنی ثارالله توجه کنند و همایش اربعین در واقع اقدامی در همین جهت است. افراد از دیار خود به قصد شرکت در این اجتماع حسینی گرد هم می آیند تا ارتباط قلبی با ثارالله برقرار و از سوی دیگر اعلام آمادگی کنند که برای گرفتن انتقام خون به ناحق ریخته شده سید الشهداء(ع) در میدان هستند.»

این جملات بخش هایی از سخنان حجت الاسلام «عباس جعفری فراهانی»، دبیر شورای کتاب مجمع جهانی اهل بیت(ع) و کارشناس فِرَق اسلامی و پژوهشگر دینی است که با ما در میان گذاشته و در ادامه حاصل آن تقدیم حضورتان می شود:

پیاده روی چندین میلیونی نفری اربعین که کاملا صلح آمیز و به طور خودجوش و مردمی برگزار می شود چه کارکردی در مقابله با اسلام ستیزی دارد؟

قبل از پاسخ به این پرسش مقدمه ای را بیان می کنم، در گذشته به مساله اربعین چندان توجهی نمی شد اما در زمان ما با وجود امکانات متعدد، مانند گسترش ارتباطات و رسانه ها فرصت بسیار خوبی به وجود آمده که باید بتوانیم از ظرفیت های این حرکت حسینی بهره مند شویم.

از سوی دیگر در مبانی دینی ما نیز به اربعین توجه شده است، از جمله روایتی از امام حسن عسکری(ع) که زیارت اربعین را به عنوان یکی از علامت های مؤمن برشمرده اند. با این وصف، پیاده روی اربعین فرصت مناسبی برای معرفی صحیح و کامل و مبانی دین به مردم و همچنین جلوگیری از بروز انحرافات میان مسلمین محسوب می شود.

اربعین در واقع، یک ظرفیت است تا افرادی که با پای پیاده به قصد زیارت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) به کربلا می روند، اهداف واقعی نهضت تاریخی او را دریابند. امام حسین(ع) به ناحق و مظلومانه شهید شد، لذا یکی از القابی که خداوند از طریق پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) به حضرت سیدالشهدا(ع) دادند و به معنای خون خداست و حکایت از آن دارد که خداوند ریخته شدن خون امام حسین(ع) را مظلومانه، ناحق و قابل انتقام می داند.

لذا از جمله کارکردهای اربعین آن است که مردم و به ویژه شیعیان به این مؤلّفه یعنی ثارالله توجه کنند و همایش اربعین در واقع اقدامی در همین جهت است. افراد از دیار خود به قصد شرکت در این اجتماع حسنی گرد هم می آیند تا ارتباط قلبی با ثارالله برقرار و از سوی دیگر اعلام آمادگی کنند که برای گرفتن انتقام خون به ناحق ریخته شده سید الشهداء(ع) در میدان هستند.

نکته دیگر آنکه، اربعین فرصت بسیار مناسبی است تا مردمان و ملت های بزرگ، هم عقیده و همفکر با یکدیگر وارد تعامل و گفت وگو شوند. همچنین این گردهمایی مردمی سبب می شود تا مردم در مورد عاشورا و حوادث آن مطالعه کنند.

پیاده روی اربعین چه کارکردهای دیگری دارد؟

این جریان قابلیت نمایش اسلام واقعی و پیروان راستین آن را دارد چراکه برخی ذیل این جریانات مدعی دروغین مهدویت می شوند. برای مثال جریان انحرافی «احمدالحسن» که از بصره بلند شد و ادعاهایی را مطرح کرد. او اول خودش را از اولاد ائمه(ع) دانست و بعد لقب پسر امام زمان(عج) را به خود داد و با حرف های دروغ و استناد به روایات ضعیف متاسفانه طرفدارانی را برای خودش جمع کرد.

طبیعتا افرادی که مطالعات خوبی دارند اگر این انحرافات را ببیند با آن مبارزه می کنند. از سوی دیگر ممکن است در جریان پیاده روی اربعین افرادی با ادعای عرفان اسلامی وارد کار و مدعی شوند که عرفان دینی را عرضه می کنند؛ لذا باید جلو این انحرافات گرفته شود. در نتیجه، پیاده روی اربعین یک فرصت مناسبی است که وجه تمایز میان عرفان کاذب و عرفان راستین مشخص شود. تبیین این مسایل سبب می شود که اسلام حقیقی به جهان معرفی شده و اسلام ستیزی به حداقل برسد.

ارتباط با مرجعیت چه قدر می تواند در جریان پیاده روی اربعین به عمق و غنای این حرکت حسینی بیفزاید؟

شیعیان برای آنکه بتوانند به مقصد برسند باید ارتباط خودشان را با مرجعیت و مراجع دینی، البته مراجع صالح و شایسته و شخصیت هایی که به عنوان رهبران دینی مردم شناخته می شوند، مستحکم کنند. چون آنها رهبران و حافظان دین بوده و به مبانی قرآن و سنت آشنا و مردم را هدایت می کنند.

در روایت داریم که مردم در دوران غیبت امام عصر(عج) موظفند به علما مراجعه کنند: «وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَی رُوَاةِ حَدِیثِنَا، فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ ...» (وسایل الشیعه،‌ج۲۷،‌ص۱۴۰، موسسه آل البیت، قم۱۴۰۹)

اکنون در برخی کشورهای اسلامی این گرفتاری در میان برخی مسملین و حتی برای شیعیان پیش آمده و ممکن است کسی بگوید ما نیاز به مراجع نداریم؟. این در حالی است که اظهار نظر صحیح در مورد مسایل دینی بر عهده کسانی است که در حوزه های علمیه درس خوانده و صلاحیت فتوا دادن و شایستگی دینی و عدالت و تقوا را دارا باشند. لذا توصیه می کنیم حاضران در پیاده روی اربعین ارتباط خود را با مرجعیت و علمای دین قطع نکنند.

زیارت اربعین چه قدر در ایجاد وحدت اسلامی موثر است؟

جمعیتی نزدیک به 10 میلیون نفر یا بیشتر و کمتر در این مراسم شرکت می کنند و زیارت اربعین بعد از حج بزرگترین اجتماع بزرگ دینی است که می تواند عامل وحدت میان طوایف و جمعیت های مختلف مسلمانان به ویژه شیعیان و پیروان اهل بیت(ع) باشد.

خیل عظیمی از مسلمانان برای شرکت در عزاداری امام حسین(ع) فارغ از گرایش های مختلف مذهبی حضور دارند و همه برای لبیک به پیام عاشورا و اهداف امام حسین(ع) تفاوت ها را کنار گذاشته اند. بنابراین گردهمایی اربعین می تواند نقش مهمی را در ایجاد وحدت میان مسلمین ایفا کند.

با توجه به این مساله زائران عزیز نباید به مسایل سیاسی و اختلافات مذهبی که بعضا میان ملت های گوناگون وجود دارد توجه کنند و دامن بزنند.

مجمع جهانی اهل بیت (ع) چه فعالیت هایی را برای زوار اربعین در نظر گرفته است که علاوه بر قالب فرهنگی، جنبه وحدت آفرین داشته باشد؟

از چند سال گذشته مسئولان و همکاران ما در مجمع جهانی اهل بیت (ع) با همکاری مسئولان عراقی موکب هایی در پیاده روی اربعین تدارک می بینند. جزوات و بروشورهایی به زبان های فارسی، عربی، اردو، ترکی، انگلیسی در موکب ها توزیع می شود. مطالب آنها بیشتر در مورد مسایلی نظیر ارزش و اهمیت قرآن و لزوم ارتباط بیشتر با آن، جهاد دینی، حجاب زن مسلمان و ارزش آن، وحدت اسلامی و دینی، مساله مرجعیت، سیره و تاریخ کربلا، شهادت، فداکاری های اصحاب امام حسین(ع) و خطبه ها و روشنگری های امام سجاد (ع)، حضرت زینب(س)، امر به معروف و نهی از منکر، جوانان و تهدیدهای غرب، شخصیت زن مسلمان و مسئولیت های او، خطر ارتداد و الحاد دینی، واجبات عصر غیبت و منتظران مهدی(عج)، اهمیت اقامه نماز و ارزش آن، وظائف زائران اربعین حسینی و خطر جریان های تکفیری و داعش و ... است.

همچنین در مورد جریان های انحرافی نیز بروشورهایی تهیه شده است که میان افراد پخش می شود. از سوی دیگر پاسخ به شبهات و مسایل دینی از دیگر اقداماتی است که از سوی مجمع در موکب ها به زائرین ارائه می شود.

در ضمن علاقه مندان می توانند با مراجعه به سایت های اینترنتی مجمع به نشانی http://fa.abna24.com و http://abwa-cd.com مراجعه و متن ها را دانلود و استفاده کنند.